Sebastiaan van der Lubben, auteur op Sargasso

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Hoe de naaktscanner te omzeilen

7 maart 2012 , 10:23 , door Sebastiaan van der Lubben

De full body scans waren nodig om de wereld veiliger te maken. Straling, privacy-wetgeving – we zetten het overboord om ons te wapenen tegen terroristen die vliegtuigen willen opblazen. De technologie, miljoenen waard, heeft echter één belangrijke flaw. De beelden van mensen die er door worden gescand, onthullen niet alles. De beelden zijn wit tegen een zwarte achtergrond en daar maakt journalist/ingenieur/reiziger Jonathan Corbett (TSA Out of Our Pants)handig gebruik van. Hij plakt zijn contrabande aan de zijkant van zijn shirt. En loopt vervolgens, tot twee keer toe op twee verschillende Amerikaanse vliegvelden, door de poortjes. Tec journalism avant la lettre. Goed werk, helder uitgelegd, overtuigend gebracht. Zie video naar de doorlees.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuws is feit in een context

25 februari 2012 , 18:01 , door Sebastiaan van der Lubben

Nieuws is een feit in een context. Dat bewijst het laatste hoofdstuk in de casus NRC/Prins Friso maar weer eens. In Pauw & Witteman verklaarde Peter Vandermeersch vrijdag te hebben geweten dat Friso lang (45 minuten) was gereanimeerd. Na discussie op de redactie, overleg met specialisten in Nederland en Oostenrijk besloot hij echter om dit ‘feit’ niet te vermelden. Het zou alleen maar leiden tot speculaties. De redactie kreeg bij specialisten al niet helder of lang reanimeren nu schadelijke gevolgen zou hebben of niet. Meld maar niet, was de conclusie. Dus loog Jannetje Koelewijn – zij meldde dat ze niet wist hoe lang er was gereanimeerd.

Dus bleef het blote feit dat er lang was gereanimeerd, uit het artikel. Het blote feit dat er geen sprake was van een schedelbasisfractuur (wat rondbuzzde) kwam wel in de kolommen van de krant. De grond waarop Vandermeersch tot deze opvallende keuze kwam, ligt blijkbaar niet in de wens om zo feitelijk mogelijk verslag te doen van de gezondheidssituatie van Friso. Als dat namelijk het geval was, hadden beide ‘feiten’ in het artikel gestaan. Er is blijkbaar afgewogen – op basis van een context. De vraag is nu: welke?

Vandermeersch wil nieuws op een positieve manier brengen. Het gerucht ontkrachten dat Friso een schedelbasisfractuur had, draagt daaraan bij. Want, concludeerde de redactie blijkbaar: wie geen schedelbasisfractuur heeft, loopt minder risico op ernstig letsel dan slachtoffers die wel een schedelbasisfractuur hebben. De effecten van langdurig reanimatie zijn onduidelijker – onduidelijkheid leidt tot speculaties en die zijn zelden positief. Dat wil de krant niet. Dus maakt NRC er geen melding van. Een week na dato pakt die keuze diametraal verkeerd uit.

Foto: copyright ok. Gecheckt 13-10-2022

Een lans gebroken voor Rutger Castricum

22 februari 2012 , 14:00 , door Sebastiaan van der Lubben

De les voor de PvdA is niet dat Den Haag onfatsoenlijk is en de PvdA dus een ongelikte beer nodig heeft die wel in staat is om de Castricums van deze wereld in hun hok te zetten. Job Cohen was gewoon te fatsoenlijk. De voormalige voorman van de PvdA was niet opgewassen tegen de hufterigheid die regeert. In het PowNed-tijdperk, waar afzeik-tv en cabereteske journalistiek de ‘mediawerkelijkheid’ bepalen , past geen man die de boel bij elkaar wilt houden. En dan val je genadeloos door de mand als je tegenover Geert Wilders in debat of bij Rutger Castricum voor de camera staat. Exit Cohen.

Allemaal waar en Felix Rottenberg heeft natuurlijk een punt als hij, armen gevouwen en op schoolmeestertoon, in DWDD presentator en verpersoonlijking van al het kwaads in Den Haag, Rutger Castricum, de les leest. Dat mag Rottenberg, dat is zijn taak als commentator op die vermaledijde ‘mediawerkelijkheid’. Castricum heeft natuurlijk net zo gelijk als hij Rottenberg en Van der Linden vervolgens aanpakt. De laatste (Castricum: ‘Wie is hij?’) bleef trouwens steken in de vraag één politieke relevante primeur van PowNews te noemen. Castricum kam er niet op, hoorde de vraag niet of koos er voor om het keffertje te negeren. Maar hij had kunnen wijzen op het aftreden van twee PvdA-ministers met een schrijnend gebrek aan talent een koers uit te zetten op de nieuwe wind die door Den Haag waait: Ella Vogelaar was zijn eerste slachtoffer.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-09-2022

Geheime dienst Iran ondervraagt BBC-verslaggever in Londen. Met Skype

13 februari 2012 , 11:00 , door Sebastiaan van der Lubben

Internet bevrijdt. Het geeft massa’s onderdrukten toegang tot informatie over mogelijkheden zichzelf te bevrijden. Internet is de killer app voor vrijheidsstrijders. Vergeet de AK-47, web 2.0 is your weapon of choice. Als we de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Clinton en haar Nederlandse collega Rosenthal mogen geloven tenminste. Daarom ontwikkelen het State Department en Buitenlandse Zaken apps die dissidenten moet helpen het nationale intranet van bijvoorbeeld Iran of Birma te omzeilen en zich vrij op internet te kunnen begeven.

Evgeny Morozov noemt dit The Net Delusion. En terecht. Internet is geen killer app om de doodeenvoudige reden dat totalitaire regimes ook leren. Zoals Iran. Het land is hard op weg een hallal internet te bouwen waaruit Iraniers niet meer kunnen ontsnappen; een national intranet. Wat niet betekent dat het regime zelf ook haar invloedssfeer beperkt tot haar eigen onderdanen. Afgelopen week bereikte de Iraanse geheime dienst een voorlopig dieptepunt door het verhoor van een BBC verslaggever in Londen, per Skype. Hij werd online ondervraagd door de nationale geheime dienst.

Huh?

De Iraanse geheime dienst had een familielid van de verslaggever, woonachtig in Iran opgepakt en dwong haar contact te zoeken met de BBC-verslaggever. Met Skype. Zo opende de geheime dienst een communicatiekanaal via internet. Het regime vergroot zo haar invloedssfeer voorbij nationale grenzen. Ze gijzelt familieleden, dwingt hen contact te leggen via internet en zet hen zo onder druk.Niets nieuws natuurlijk. Thuisblijvers zijn door totalitaire regimes altijd al dankbaar aangegrepen om invloed op dissidenten in exil uit te oefenen. Met internet gaat het sneller, directer en totaler.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Alan Turing: als de geschiedenis het recht raakt

9 februari 2012 , 10:00 , door Sebastiaan van der Lubben

De grondlegger van de moderne computer was homoseksueel. Nou en, zou je denken. In 1952 was homoseksualiteit in het Verenigd Koninkrijk echter verboden en werd Alan Turing, de wiskundige uit Cambridge, ervoor veroordeeld. 2012 Is Turings honderdste geboortejaar. Een goede reden om de kraker van de Duitse Enigma-code uit de Tweede Wereldoorlog te eren met excuses en eerherstel door de Britse regering. En, hoe modern, worden die excuses afgedwongen met een ePetition. Niets mis met een stukje revisionisme, zou je denken. Maar nee, verklaarde minister van Justitie, Lord McNelly, de Britse regering gaat de geschiedenis niet herschrijven. Zijn argument is historisch bijzonder pijnlijk, star en zelfs harteloos. Maar: er is ook geen speld tussen te krijgen.

A posthumous pardon was not considered appropriate as Alan Turing was properly convicted of what at the time was a criminal offence. He would have known that his offence was against the law and that he would be prosecuted. It is tragic that Alan Turing was convicted of an offence which now seems both cruel and absurd-particularly poignant given his outstanding contribution to the war effort. However, the law at the time required a prosecution and, as such, long-standing policy has been to accept that such convictions took place and, rather than trying to alter the historical context and to put right what cannot be put right, ensure instead that we never again return to those times.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Even aandacht voor de PVV graag

2 februari 2012 , 08:30 , door Sebastiaan van der Lubben

Wat is belangrijker – de grootste verandering van het sociale stelsel van dit kabinet (volgens Staatssecretaris De Krom die gisteren zijn Wet Werken naar vermogen presenteerde) of (nogmaals) een nuancering van een PVV-standpunt ten aanzien van rechters? Of de slip of the tongue van collega Schippers (die zich uitlaat over een ongecontroleerd mediabericht dat homoseksualiteit bij Different, vergoed door de ziektekosten, te genezen is)? Of een opstandje onder GroenLinks leden over de missie in Kunduz (tien van hen willen er af)? Enfin: u voelt hem waarschijnlijk aankomen: in het rijtje politiek nieuws bij de NOS was nogmaals nuanceren van een eerder genuanceerd standpunt van een Wilders/PVV gisteren de winnaar (zie afbeelding).

In mijn nieuwslezer van Google scoorde de PVV drie berichten op rij. Drie berichten, want de eerste twee zijn weliswaar dezelfde tijd in mijn readertje gekomen, maar hebben een andere kop. De derde ook en is anderhalf uur later geplaatst. Tussen 14:59 en 16:30 was er blijkbaar niets te melden over al die andere onderwerpen. Over De Krom: niets. Schippers? Nop. Kunduz dan? Het onderwerp dat GroenLinks dreigt te splijten? Nee, niets te melden.

Wat rechtvaardigt deze exclusieve aandacht voor de PVV?

Heel eenvoudig: het is niet Wilders die terugkomt op eerdere uitlatingen dat rechters die te licht straffen, moeten worden ontslagen (of, in een genuanceerde lezing: elke zes jaar zich over hun werk moeten verantwoorden). Neen, het is PVV-kamerlid Lillian Helder die afstand neemt van Wilders’ opmerking. “De regering ontslaat geen rechters die niet zwaar genoeg straffen”, weet ook zij (nu ook). Eerder ingenomen standpunten (in het midden blijft of Helder daar ook de nuancering van Wilders mee bedoelt) zijn ‘fout’. Onduidelijkheid al om, want wat is nu het officiële PVV-standpunt (wilde ook SP-kamerlid Sharon Gesthuizen) weten. Dit. En mocht Helder dat mis hebben, dan “ziet u mij, vrees ik, na de verkiezingen niet meer terug.” Nu is het wachten op een nieuw bericht bij de NOS: komt ze terug. Of niet? <<

Foto: copyright ok. Gecheckt 05-10-2022

Big Brother aan het schrikken maken

31 januari 2012 , 16:00 , door Sebastiaan van der Lubben

Meer dan ooit integreert Google haar diensten en (onze) data in één informatiestroom. Zo, belooft de zoekmachine, kan ze een nog betere internet-ervaring leveren. En dat is fijn – want we zijn op internet toch voor al De Verdwaalde Mensch. Zonder Privacy, voegen vele commentatoren op Googles plannen daarbij. De uitruil van de vindervaring op het net weegt wat hen betreft niet op tegen het verlies aan individuele zeggenschap over onze data. Eén van die criticasters is Maxwell Wessels (HBR). Zijn grootste bezwaar tegen Google ‘datacoup’: we kunnen ons er niet tegen verzetten. Het is slikken of weggaan bij Google. There is no opting out.

Stom, vindt Maxwell en hij trekt een vergelijking met een algoritme dat hij enige tijd geleden met collega’s heeft ontworpen. Het filterde uit een grote groep patiënten alleen die mensen die bij meerdere apotheken hun medicijnen kwam halen. Dat is gevaarlijk omdat apothekers niet weten welke medicijnen patiënten nog meer gebruiken. Poly-gebruik kan potentieel dodelijk zijn. Door de database van medicijnen te doorzoeken op mensen die op meerdere plekken hun spullen halen, kunnen ongelukken worden voorkomen. Apothekers kunnen patiënten dan waarschuwen vooral bij één apotheek hun spullen te halen. Stukje service-gebeuren, zou je kunnen zeggen. En zo geschiedde.

En Maxwells algoritme werkte goed – zeventig procent van de patiënten die hun medicijnen op meerder plekken afhaalde, werd uit het systeem gefilterd. En als ze hun medicijnen kwamen halen, werden ze aangesproken op hun ‘gedrag’. En daar ging het algoritme volgens Maxwell mis. Patiënten zaten daar helemaal niet op te wachten. Want hoe wist de apotheker waar zij hun spullen haalden en waarom moesten zij er, onaangekondigd en ter plekke verantwoording voor afleggen? Wat begon als service werd een nachtmerrie. Patiënten benaderden apothekers niet zelden agressief. Ze hadden het gevoel dat er met hun medische gegevens werd gekloot. De inbreuk in de privacy kon bijna niet dieper.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De normalisatie van Wilders

25 januari 2012 , 14:00 , door Sebastiaan van der Lubben

Journalistiek Nederland had het de afgelopen dag druk met één interview – Geert Wilders besloot om bij RTL Z het gevaar van links en de populariteit van de SP het hoofd te bieden. Tenminste, zo stak Trouw de verschijning van de PVV-leider op TV in. De ‘media-genieke maar camerschuwe’ (Geen Stijl) zocht een platform voor zijn strijd tegen Roemer. Het gesprek zorgde voor zoveel ophef, dat Frits Wester er zelfs een verantwoording aan wijdde. En die haalde, onbewust, een stijlbreuk uit het gesprek. In een directe confrontatie met de SP is Wilders niet meer de vertolker, maar de behoeder van het electoraat. En dat is geen academische nuance.

Aanleiding voor het gesprek was een kritische opmerking van Wester vorige week. Daarin verweet de journalist dat de PVV-voorman zich schuldig maakte aan belletjes-trek-politiek. Tweetje, ophef om vervolgens onbereikbaar te zijn voor verder commentaar. Wilders moet er om grinniken en geeft toe dat Wester en RTL daar wel een punt hadden. Daarom is hij gisteren afgereisd. Maar waarom is hij zo media-schuw?, wil Wester weten. Volgens Wilders heeft hij het anders te druk om op alle verzoeken in te gaan. Nu hij er dan toch is, wil hij best praten.

En dat gebeurt. Over Bosman, het Statenlid in Limburg, dat uit de fractie is gezet (“Kan niet. Maar kwalijk is ook dat hij is overvallen tijdens een interview.”); over de belletjes-trek-politiek van Wilders (tweet eruit, ophef, geen thuis geven om te reageren); over het hoofddoekje van koningin Beatrix (“Terechte vraag. In 1963 bezocht haar moeder moskee met jurkje en hoed, waarom deze dienstreis twee moskeeën en een hoofddoekje?”); over de positie van vrouwen in Oman (“Majesteit zegt dat dat wel meevalt.”). “Maar er zijn ook gelukkiger onderwerpen in de politiek op dit moment, ik hoop dat u mij daar ook nog vragen over gaat stellen.”

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Parlementaire journalistiek of consumentenjournalistiek?

11 januari 2012 , 19:00 , door Sebastiaan van der Lubben

Zijn journalisten agressiever gaan ondervragen? Politici klagen nog wel eens over de assertieve manier die journalisten hebben om hun het vuur aan de schenen te leggen. Zo assertief dat ze, de politici dat is, hun verhaal niet eens fatsoenlijk meer kwijt kunnen. Nu zijn er hilarische beelden op internet te vinden waarop de Haagse redacteuren uit de jaren zestig mijnheer of mevrouw ‘excellentie’ geen strobreed in de weg legden. Net zoveel momenten overigens van confrontatie, waarbij alle betrokkenen met gekromde tenen hebben moeten toekijken. Andere Tijden wijdde aan toegenomen assertiviteit (van parlementaire verslaggeving voor televisie) een prachtige documentaire (zie hieronder).

En Amerikaanse onderzoekers geeft het programma ook gelijk. In een boeiend paper Historical Trends in Questioning Presidents, 1953-2000 van Clayman e.a. (December 2006) vonden zij een toegenomen agressiviteit onder journalisten die het Witte Huis versloegen. Mij gaat het niet om de ins en outs van het onderzoek, maar om de operationalisatie van die toegenomen ‘agressiviteit’ – hoe meten we het toegenomen zelfvertrouwen van journalisten? Clayman e.a. maken een onderscheid tussen

Initiatief: de mate waarin journalisten een actieve in plaats van een passieve houding tijdens een interview – in de rede vallen, samenvatten, woord ontnemen;

Directief: de mate waarin journalisten issues te berde brengen en de wijze waarop: direct of meer omfloerst;

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Luister vooral, mijnheer Rutte!

7 januari 2012 , 16:00 , door Sebastiaan van der Lubben

Kijk, dit is democratie 2.0: ‘… dit is nieuw terrein voor ons, dus laat ons vooral weten wat jullie graag willen zien op deze pagina.’ Premier Rutte zit op Facebook. In de eerste post maakt het team daarachter (ik kan me niet voorstellen dat Rutte zelf achter de knoppen zit) al direct duidelijk niet echt te weten waarom eigenlijk – of wij ze op ideeën willen brengen om de pagina’s ook (nuttig) te vullen. En die ideeën komen dan ook: van aftreden, tot het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek, tot het minder luisteren naar de PVV. Kortom: reacties die een gemiddelde blogger in al zijn of haar particulariteit ook weet los te maken bij zijn/haar lezers.

(Nuttig?)

Kwalijker is dat het communicatieteam van Rutte geen enkele bedoeling lijkt te hebben met deze Facebook-pagina. Met andere woorden: waarom moet de premier op Facebook? Welk doel dient dat? Hij heeft toch legio andere mogelijkheden om met de gewonen mensen in contact te komen? Hij kan toch elk moment van de dag de telefoon pakken om eens te vragen hoe het volk over bepaald beleid denkt? Hij heeft, in tegenstelling tot die particuliere blogger, mensen, kennis en kunde om uit te zoeken wat het land over hem, zijn kabinet en haar beleid vindt. Facebook heeft voor een premier geen enkele meerwaarde.

Opsporing en vervolging via sociale media

6 januari 2012 , 09:00 , door Sebastiaan van der Lubben

Stel: je wordt verdacht van een ernstig misdrijf en opsporingsambtenaren leggen een link tussen daad en dader door gebruik te maken van sociale media. Mag dat, vraagt gastauteur Sebastiaan van der Lubben zich af?

In Amerika is een debat ontstaan over deze zoekmethode. Een verdachte van ontvoering en moord werd herkent door gebruik te maken van profielen die hij aanmaakte op datingsites. Daarop veel foto’s vanuit verschillende hoeken van de dader. Slimme gezichtsherkenning (denk CSI) deed de rest. Dus kopte (het uitstekende NextGov): Feds turn to dating websites and facial recognition tools to catch crooks. Logisch: de zoekmethode gaat een stuk sneller dan het opsporen en overtuigen van (onwillige) getuigen om mee te werken aan het proces. De techniek doet de rest.

Gezichtsherkenning gaat sneller en beter dan vijf, zes jaar geleden. De technologie wordt goedkoper en het aantal foto’s op internet explodeert. Zoeken in online bestanden naar boefjes is een fluitje van een cent. En precies daartegen maken rechtsgeleerden, de Federal Trade Commission en het Congres grote bezwaren. De overheid krijgt zo wel heel veel macht om naast verdachten ook een referentiecheck te maken van iedereen in de (directe) omgeving. Law enforcement goes 2.0 zou je kunnen zeggen, met alle juridische vraagstukken van dien.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Presidentiële distantie en scherpe tongen

19 december 2011 , 10:00 , door Sebastiaan van der Lubben

Is er dan eindelijk duidelijkheid in de strijd om de Republikeinse nominatie? Het lijkt er op: deze week zagen we een overzichtelijke bokswedstrijd tussen twee kandidaten. Met de nodige twijfel, overigens. Romney over de vraag hoe Gingrich aan te pakken – eigenlijk is Mr. Goodhair al bezig met het verslaan van Barack Obama. En Gingrich over zijn kracht die tegelijkertijd ook zijn zwakte is; zijn scherpe tong vervreemd hem van veel sociaal conservatieve Amerikanen. En die Amerikanen heeft hij hard nodig om de nominatie in de wacht te slepen. Ondanks dat besef kon ‘The Newt’ het ook deze week niet laten zijn mond te roeren.

Gingrich vs. Bachmann

Vorige week eindigden we met een debat waarna vooral de scherpe tong van Newt Gingrich werd geroemd. Deze week beginnen we ermee. In Sioux City gaf Newt toe zichzelf ook wel eens aan die scherpte tong te snijden. Maar dat besef kwam pas na een beledigingen richting Michele Bachmann (‘Je bent presidentschap onwaardig. Je moet je feiten wel op een rijtje hebben’) en Amerikaanse rechtsgeleerden. Bachmann kwam in aanvaring met de voormalige verbale scherprechter vanwege Gingrichs liberale standpunt over abortus toen hij nog Speaker of the House was. Ze liet zich niet wegzetten. De tegenkandidaten zijn blijkbaar gewend geraakt aan Newts grote mond.