Max Molovich, auteur op Sargasso

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Het nieuwe moorden

20 mei 2014 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - Ik heb de laatste aflevering van Game of Thrones nog niet gezien, dus wat dat betreft hoeft u niet bang te zijn voor eventuele spoilers. Maar als u ook niks wil weten over de afleveringen daarvoor, of over The Wire of House of Cards of Fargo, dan raad ik u aan niet verder te lezen. En datzelfde geldt voor als u de film Psycho nog niet hebt gezien, maar dat wel graag nog eens zou doen.

Waar ik het vandaag met u over wil hebben is de trend van het vermoorden van hoofdpersonen. Volgens mij is dat begonnen met de moord op Stringer Bell in seizoen 3 van The Wire. Ik weet het nog goed, het was een donderdagavond, ik zat op de bank. Ik had het zo niet verwacht dat zo’n belangrijk personage het loodje kon leggen, dat ik er drie dagen lang van slag van ben geweest.

Een jaar of vijftig daarvoor liet Alfred Hitchcock na een minuutje of twintig zijn hoofdpersoon vermoorden in een moteldouche. Bioscoopbezoekers wisten niet wat ze meemaakten. Dit ging in tegen alle gangbare Hollywood-wetten.

Het trucje heeft weinig navolging gekregen. Maar nu komt het in de betere serie geregeld voor dat een belangrijk personage vroegtijdig het loodje legt. Game of Thrones heeft dit tot een kunst verheven. Het is elk seizoen niet zozeer de vraag of er een belangrijk personage aan zijn of haar eind komt, het is de vraag wie en hoe. De onthoofding van John Stark, The Red Wedding en The Purple Wedding: hoewel de voortekenen achteraf gezien overduidelijk waren, zag ik ze niet aankomen en schrok ik mij elke keer weer helemaal de pleuris. Kom daar maar eens om vandaag de dag.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Peter R. en Femke H.

13 mei 2014 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - Deze week zag ik de programma’s van twee voormalige politici. De eerste was van Peter R. de Vries en ging over kindermisbruik in Moldavië. De tweede was van Femke Halsema en ging over de islam in de polder.

Nu is de eerste voormalige politicus vooral bekend als programmamaker van programma’s als ‘Peter R. de Vries: misdaadverslaggever’. Wat altijd al zo irriteerde aan ‘Peter R. de Vries: misdaadverslaggever’ irriteerde ook aan ‘Peter R. over de grens’: in zijn zoektocht naar de waarheid stelt hij zichzelf in één uitzending minstens 64 keer dezelfde vraag. Achter elkaar. In datzelfde zuigende timbre van ‘m. Monotone variaties op een thema. Nooit begrepen waarom zijn programma’s zo populair zijn. Wellicht is dit het televisie-equivalent van GHB.

De vraag die dit keer uiten treure werd gesteld: Moldavië is wereldkampioen kindermishandeling terwijl het in onze achtertuin ligt, hoe kan dat? Zelfs toen Peter R. de Vries een VN-gezant sprak die daar wellicht een klinkend antwoord op had, achtte hij het nodig om haar na drie woorden te onderbreken met een voice-over waarin de knagende stem van Peter R. de Vries weer diezelfde vraag stelde: Moldavië! Wereldkampioen kindermishandeling! Achtertuin van Europa! Hoe kan dat?

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Inglourious Basterds

6 mei 2014 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - Gisteren had ik een tartette framboise meegenomen van de bakker om te vieren dat we in vrijheid leefden. Leek me een mooie manier om mijn zoon te laten weten dat dit niet zomaar een dag was. Maar om aan een vierjarige uit te leggen wat Bevrijdingsdag is, is nog niet zo gemakkelijk. Want leg eerst maar eens uit wat vrijheid precies betekent aan iemand die niet weet wat oorlog is. En leg maar eens uit wat oorlog precies is aan iemand die nog maar amper kan bevatten wat dood zijn betekent.

Toen ik ‘m uitlegde dat in een oorlog landen tegen elkaar vochten, zei hij dat landen niet kunnen vechten. Waarop ik ‘m vertelde dat de bazen van de landen hun mensen tegen elkaar laten vechten. Dat leek hij te begrijpen. Maar later die dag zei hij dat de ouders van een klasgenootje hadden verteld dat landen geen baas kunnen hebben. Dan zijn het waarschijnlijk anarchisten, zei ik. Toen wij tijdens Bevrijdingspop een ander klasgenootje van ‘m tegenkwamen, fluisterde mijn zoon tegen mij dat ik aan dat jongetje moest vragen of hij wist dat de oorlog voorbij was.

Het enige wat hij heeft om te begrijpen wat oorlog is en vrijheid is, zijn mijn woorden en zijn eigen verbeeldingskracht. En mijn woorden zijn beperkt. Want ik heb geen zin om ‘m van alles op de hoogte te brengen. Nu ik een zoon van vier heb, begrijp ik dan ook beter wat Roberto Benigni voor ogen had toen hij La Vita è Bella maakte. Destijds vond ik het een volkomen belachelijke film die een lachertje maakte van de gruwelijkheden van de Holocaust. Eigenlijk vind ik dat nog steeds. Want je kunt de Holocaust onmogelijk verbergen en iedere poging dat te doen, voelt bijna als een ontkenning, maar als vader van een zoon van vier, begrijp ik de wens om dat wel te doen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 26-11-2022

KOM | Rotondekunst

5 mei 2014 , 08:00 , door Max Molovich

COLUMN - Omdat ik in de veronderstelling verkeerde dat Piedzjee Cokema nog steeds niet in de hoedanigheid was een Kunst Op Zondag te produceren, had ik gisteren een stukkie voorbereid over rotondekunst. Echter, meneer bleek back where he belongs. Dus had ik het voor niets geschreven. Dan maar een Kunst Op Maandag. Geniet ervan. Ook van uw vrijheid.

Niet elke rotonde heeft een kunstwerk. Waarom de ene rotonde wel een kunstwerk verdient en de andere niet, ik zou het niet weten. Vermoedelijk zit er geen enkele logica achter. Bovenstaande kunstwerk kunt u bezichtigen op een rotonde te Amersfoort Vathorst. Ik reed er afgelopen vrijdag langs nadat ik een bezoekje had gebracht aan de IKEA. Ik heb, om een goede foto te kunnen nemen, twee extra rondjes moeten rijden. Maar dan heb je ook wat.

Het is me niet gelukt precies te herkennen wat het voorstelde. Toen ik er de eerste keer langs reed, deed het me denken aan een paar benen die onder een gestileerde drol vandaan kwamen. En eigenlijk bracht het aandachtig bestuderen van de foto mij niet heel veel verder. Maar wellicht ziet u er iets heel anders in.

Wat de kunstenaar er toe bracht om een dergelijke raadselachtig kunstwerk op deze rotonde te zetten, ik zou het niet weten. Wat een dergelijk kunstwerk op een rotonde doet, is ook zo’n vraag. De gemeente, die naar ik aanneem opdracht geef om een kunstwerk op een rotonde te plaatsen, wil het landschap denk ik verlevendigen. Vervolgens gaat er een kunstenaar mee aan de haal. En die wil, leer mij de kunstenaars kennen, iets vertellen. Maar dat moet dan wel weer op zo’n manier dat niemand er zodanig door in verwarring raakt, dat het tot ongelukken kan leiden. Om, ik noem maar iets, een enorme penis op een rotonde te plaatsen, is vragen om problemen.

Closing time | Bonnie Prince Billie

29 april 2014 , 21:00 , door Max Molovich

Hij sleepte de Nietzscheaanse baard hoogstpersoonlijk de 21 eeuw in, met alle gevolgen van dien. De eerste vraag die dit intieme solo-optreden van Bonnie Prince Billie bij radiozender KEXP bij mij opriep: gaat hij met nagellak voor mannen hetzelfde kunstje flikken?

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op TV | De snijtafel

29 april 2014 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - Volgens filosoof Hans Kennepohl zijn wij nog nooit zo romantisch geweest. Hij heeft zelfs een boek geschreven dat Wij zijn nog nooit zo romantisch geweest heet. Onder romantisch verstaat hij het belang dat wij hechten aan authenticiteit, aan het ‘jezelf zijn’. Juist in een wereld die door digitale technologieën steeds afstandelijker lijkt te worden, hunkeren wij naar echtheid.

Als voorbeeld van die hunkering noemt Kennepohl in een interview met Trouw een paar keer De Wereld Draait Door. En inderdaad, als er één programma is dat de zoektocht naar het authentieke centraal stelt, dan is het De Wereld Draait Door wel, dat constant probeert om de steeds killer wordende wereld op puurheid te betrappen. Waarbij Matthijs van Nieuwkerk als een soort hogepriester bepaalt wat wel en wat niet authentiek is, daarbij ingefluisterd door volgelingen als Nico Dijkshoorn, Marc Marie Huibrechts en Jan Mulder.

Hoe oppervlakkig DWDD’s viering van het authentieke is, toonde het De Snijtafel gisteren aan in een 20 minuten durende operatie van een DWDD-interview met Carice van Houten en Halina van Rijn. Aanleiding van het interview was het verschijnen van hun boek Anti-Glamour, waarin de hartsvriendinnen verslag doen van hun leven naast de schijnwerpers. Het irritante, zo laat De Snijtafel genadeloos zien, is dat Carice, Halina en Matthijs heel gewichtig doen over iets wat heel oppervlakkig is. En elke keer als tafelheer Paul de Leeuw die diepte juist wel wil opzoeken (of het gebrek eraan probeert te doorprikken), wordt hem de mond gesnoerd door de presentator.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-11-2022

KOZ | Johan Fabricius in de Eerste Wereldoorlog

27 april 2014 , 10:00 , door Max Molovich

COLUMN - Eigenlijk had ik hier de Kunst op Zondag van vandaag willen wijden aan staatsieportretten. Dit in het kader van de verjaardag van onze geliefde Koning (driewerf hoera). Echter, omdat ik in het kader van diezelfde verjaardag van diezelfde geliefde koning afgelopen vrijdag tot diep in de nacht aan de boemel was geweest terwijl ik de dag daarop weer om 8 uur naast mijn bed stond om, samen met vrouw en kinders, nog een beetje op tijd te zijn voor het betere spul op de vrijmarkt, een evenement dat naadloos overging in een bezoekje aan een of ander park waar de nodige activiteiten waren georganiseerd et cetera et cetera, anyways, om een niet heel zo heel erg boeiend verhaal niet nodeloos lang te maken: van het een kwam het ander, zodat ik gisteravond, rond een uur of negen, er compleet af lag en niet in staat was om over te gaan tot de geplande werkzaamheden. Ik kwam niet veel verder dan Lucian Freud die Koningin Elizabeth portretteerde en Anton Corbijn die dat bij Koningin Beatrix deed.

Daarom maar een verkapte linkdump: leest allen de ‘longreads’ die VPRO digitaal heeft gemaakt over vijf Nederlanders in de Eerste Wereldoorlog. Omdat dit Kunst Op Zondag is, link ik hier naar de longread over schilder/schrijver Johan Fabricius, die vooral bekendheid verwierf met het boek Scheepsjongens van de Bontekoe, maar in het laatste jaar van de oorlog als ‘Kriegsmaler 306’ het oostfront tekent.

Quote du Jour

Quote du jour | Daluren

23 april 2014 , 10:00 , door Max Molovich

We willen bereiken dat mensen in de daluren gaan reizen als ze niet in de spits hoeven te reizen. Dat kan ook vaker, door flexwerken. We willen de passagiersstroom spreiden over de dag en mensen bewuster laten reizen.

Staatssecretaris Wilma Mansveld (Infrastructuur en Milieu) wil het treinreizen in daluren bevorderen door het reizen in de spits duurder te maken. Alsof mensen voor hun lol in de spits de trein nemen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022 copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Geen bal op tv | Martin Bril-Enfin

22 april 2014 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - Volgens mij was het Bart Chabot die in Martin Bril–Enfin zei dat Bril de kunst van het kijken had geperfectioneerd. Zelf zag Bril het zo: “Het gaat niet om het kijken, het gaat niet om het zien, het gaat erom dat je iets vindt waar je verbeelding aan blijft haken en waar je al schrijvende het verhaal uit krijgt. En dan schrijft het zichzelf wel.”

Eerder die avond zag ik My 600 lb Life op pulpzender TLC. De camera volgde een vrouw van meer dan 300 kilo in haar poging af te vallen. Ze lag dag en nacht op een bed in de kamer, als de moeder van Gilbert Grape in What’s Eating Gilbert Grape. Mijn verbeelding bleef aan die hele vrouw haken. Ik moest wel kijken.

Ze had een operatie ondergaan zodat ze beter kon afvallen. Ze moest een dieet volgen. En ze moest, met hulp van een fysiotherapeut, weer leren lopen. Ze had een kom met gehakt op haar schoot. Met blauwe afwashandschoenen kneedde ze er een paar eierdooiers doorheen. Ze maakte er ballen van die haar man in de oven afbakte. De volgende dag vouwde ze wontons in elkaar. Ze kon niet zonder, zei ze. Haar man frituurde de wontons. Zelf frituren was gezonder dan laten bezorgen, zei de man.

Geen bal op tv | King Joffrey en de herovering van het nu

15 april 2014 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - Prof. Dr. Douglas Rushkoff was te gast in Tegenlicht. Volgens mij voor de derde keer alweer. Hij ratelt door als een Woody Allen die z’n cocaïne voor de verandering niet heeft weg geniest. Vrij vermoeiend om naar te luisteren, zeker als hij bijna een uur los gaat over ‘de herovering van het nu’.

De theorieën van Rushkoff zijn dermate suggestief dat de waarde ervan wat discutabel is, maar vermakelijk en prikkelend zijn ze wel. Zijn centrale punt: doordat we via alle nieuwe technologieën constant op meerdere plekke tegelijk zijn, glipt de tijd door onze vingers en vervreemden we onszelf van het hier en nu en van elkaar.

Neem drone-bestuurders die bommen laten vallen op doelen aan het andere eind van de wereld. Om te voorkomen dat het aanvoelt als een computerspelletje, wordt er constant een beroep gedaan op hun moreel besef. Het gevolg is echter dat drone-piloten veel meer last hebben van post-traumatische stress dan de piloten van de gangbare bommenwerpers. De afstand en het gebrek aan risico dat ze zelf lopen zorgt voor grotere schuldgevoelens. En wat extra vervreemdend werkt is dat ze aan het eind van de dag weer naar huis gaan, waar alles pais en vree is, dit in schril contrast met het dorpje in Afghanistan dat ze zojuist hebben gebombardeerd.

Geen bal op tv | Genen, memen en temen

8 april 2014 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - In Tegenlicht had een Braziliaanse wetenschapper een robot ontwikkeld die bestuurd werd door de gedachtes van een aap. Dezelfde techniek kan ervoor zorgen dat mensen met een dwarslaesie weer kunnen lopen (tijdens de opening van het WK in Brazilië zal een jongen van 15 die van onderen verlamd is de aftrap doen).

Terwijl de Braziliaanse wetenschapper enthousiast vertelt over zijn experimenten, zie ik voor me hoe de aap door krijgt dat zijn verlengde robot onverwoestbaar is en, gewoon omdat het kan, zijn begeleiders al denkend dood mept, waarna hij op oorlogspad gaat. Ik zie The Terminator voor me, HAL uit 2001, de mens als batterij in The Matrix en het robotjongetje in A.I. dan, ontworpen om voor altijd een liefhebbend zesjarig jongetje te zijn, duizenden jaren lang elke seconde naar zijn overleden moeder verlangt.

Nu zult u zeggen: wat een overdreven reactie. Dat kwam doordat, met dank aan de Maand van de Filosofie, mijn weekend doordrenkt was met de vraag wat er gebeurt als mens en machine steeds meer samensmelten.

Volgens Peter-Paul Verbeek, afgelopen zondag in VPRO’s Boeken, hobbelt de moraal meestal achter de technologische ontwikkelingen aan, waardoor ze al te vaak draait aan een stuur dat nergens op aangesloten is. Techniek is niet te stoppen. In zijn boek Op de vleugels van Icarus betoogt hij dat je niet achteraf, maar tijdens de ontwikkelingen alvast de juiste vragen moet stellen.

Geen bal op tv | Podium voor mevrouw Janmaat

1 april 2014 , 15:30 , door Max Molovich

COLUMN - Met enige regelmaat reden wij langs het hotel in Kedichem waar Wil Schuurman, de vrouw van Hans Janmaat, dankzij een aanslag door zogenaamde antifascisten haar been verloor. Van de aanslag zelf weet ik mij zo goed als niks te herinneren (ik was bijna negen jaar). Ik weet alleen dat ik, telkens als wij langs het uitgebrande hotel reden, bij mezelf dacht: dus dit hotel was bereid fascisten te huisvesten. Dat Wil Schuurman hier haar been verloor, was mij waarschijnlijk onbekend. En als ik het al had geweten, dan had ik waarschijnlijk gedacht: moet je maar geen fascist zijn.

Ach ja, de jaren ’80. Afgelopen zondag stond Wil Schuurman centraal in een reportage van Brandpunt, getiteld Podium voor mevrouw Janmaat. De reportage was van beroepsijdeltuit Fons de Poel. In 1998, toen de Centrum Democraten hun zetel verloren en de Kamer uit moesten, stond diezelfde Fons de Poel, glunderend van zelfvoldaanheid, Hans Janmaat wat trappen na te geven. Janmaat probeerde de camera’s te ontwijken, De Poel bleef hem achtervolgen, smalend ‘nul zetels, hoe voelt dat nou??’ roepende. Of zoiets.

‘Farizeeër’, zo noemde Hans Janmaat Fons de Poel tegen zijn vrouw. Ze hadden het dus over hem gehad! De Poel nam deze geuzennaam in ontvangst met een mengeling van trots en gelegenheidsschuldgevoelens. In de reportage werd Janmaat neergezet als een profeet. Iemand die zijn tijd ver vooruit was. Wil Schuurman schetste haar man als een lieverd die dol was op zijn rol van onder gescheten underdog. We zagen wat fragmenten waarin Janmaat een paar dingen zei die de Tweede Kamer deden leeglopen. Het klonk meer als Pim dan als Geert. Professor Doctor Meindert Fennema kenschetste Janmaat als slachtoffer van z’n tijd.

Vorige Volgende