Jeroen Laemers

542 Artikelen
1.350 Waanlinks
901 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Progressief Amerika?

ACHTERGROND - Amerika is een land van uitersten. Aartsconservatief en ultraprogressief bestaan direct naast elkaar. En dat levert spanningen op …vooral als je inmiddels al links wordt ingehaald door je zuiderburen in Mexico.

Hoewel de Amerikaanse verkiezingen inmiddels al meer dan een maand geleden plaatsvonden, zijn de Republikeinen nog steeds bezig de oorzaken van hun verlies te duiden. Bijna de helft van alle Republikeinse kiezers weet precies wie verantwoordelijk is, zo bleek uit een recente opiniepeiling:

49% of GOP voters nationally say they think that ACORN stole the election for President Obama. We found that 52% of Republicans thought that ACORN stole the 2008 election for Obama, so this is a modest decline, but perhaps smaller than might have been expected given that ACORN doesn’t exist anymore.


ACORN, zo herinneren we ons misschien nog wel, was een vereniging van progressieve community organizers die in 2010 ten onder ging dankzij een doelbewuste poging van conservatieve activisten (inclusief suggestief bewerkte video’s) om de organisatie in een kwaad daglicht te stellen.

‘Serieuzere’ conservatieve opiniemakers wijten hun verlies aan het feit dat de Republikeinse Partij te weinig Latino’s en Amerikanen van Aziatische afkomst had weten aan te spreken. Toch wel vreemd, want Latino’s, zo weten conservatieve denkers, luisteren naar de paus, hebben grote gezinnen en moeten dus wel van de family values zijn. Aziaten zijn van nature nijvere werkers die nooit klagen, dus ook die zouden eigenlijk op de Republikeinen moeten stemmen. Maar hoe beide groepen ook daadwerkelijk zo ver te krijgen? Simpel:

Foto: Martin LaBar (cc)

De vruchten van toekomstige economische groei ‘niet meer voor iedereen’?

ACHTERGROND - Wij importeren veel uit de VS. Amerikaanse economische ideeën en strijdpunten zijn dan ook regelmatig voorboden van wat ons op economisch gebied in Nederland te wachten staat. Zodoende is het de moeite waard om zo nu en dan eens te kijken waar men zich aan de overkant van de Atlantische Oceaan mee bezighoudt.

Vorige week publiceerde de Washington Times een interview met Chrystia Freeland, auteur van het boek The Plutocrats: The Rise of the New Global Super Rich and the Fall of Everyone Else. Dit interview leverde verschillende interessante inzichten op. Zo werden dezelfde mensen (vaak werkzaam op Wall Street) die in 2008 de signalen van een komende crash volledig over het hoofd zagen recentelijk opnieuw compleet verrast door het verlies van Romney in de Amerikaanse presidentsverkiezingen. In beide gevallen leidde het tot een situatie waarin deze superrijken aanzienlijke financiële investeringen van de ene op de andere dag volledig konden afschrijven.

Een ander opvallend punt dat in het interview naar voren kwam is dat in de Angelsaksische beleving de zakenman – en niet, bijvoorbeeld, de wetenschapper of filosoof – de grote held is die de meest waardevolle bijdrage aan de samenleving levert. Zodoende is het natuurlijk niet vreemd dat libertarische sprookjesfiguren als Ayn Rands creatie John Galt met name in de Verenigde Staten als inspirerend voorbeeld worden beschouwd.

Uiteenlopende belangen

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Consumentisme en uitbuiting op Black Friday

ACHTERGROND - Consumentisme en uitbuiting gaan vaak hand in hand. Lage prijzen stimuleren immers de consumptie, maar die lage prijzen moeten natuurlijk wel ergens vandaan komen. Amerikaanse werkgevers weten dit als geen ander.

Vorige week donderdag vierden zo’n beetje alle Amerikanen Thanksgiving. Dit is een dag van familiebezoek (zelfs als de familie ver weg woont), football op TV en heel veel eten (vooral kalkoen). De volgende dag is er nog meer football en daarnaast wordt er driftig gewinkeld. Deze dag staat dan ook bekend als ‘Black Friday’, zogenaamd omdat vanaf die dag winkeliers zwarte cijfers kunnen schrijven. In werkelijkheid is deze term echter ontstaan als een negatief bedoelde verwijzing naar de absurde drukte en verkeersopstoppingen die het gevolg waren van het massaal uitgerukte winkelpubliek.

Om de mensen de winkels in te krijgen hanteren met name grote winkelketens voor een deel van hun assortiment absolute stuntprijzen. Ieder jaar doen zich dan ook de nodige incidenten voor onder het winkelende publiek zoals vechtpartijen en vertrappingen. Soms vallen er zelfs doden. Dit jaar weliswaar niet, maar deze video (NSFW wegens heavy metal soundtrack) geeft toch een aardig inkijkje in het winkelgedrag op Black Friday.

De Verenigde Staten kennen verschillende reusachtige winkelketens die flink uitpakken op Black Friday, maar Walmart is met afstand de grootste. Behalve om zijn lage prijzen staat deze keten er ook om bekend dat het zijn werknemers werkelijk allerbelabberdst behandelt. Daarnaast doet Walmart er zo’n beetje alles aan om te voorkomen dat werknemers zich aansluiten bij een vakbond om zo, door middel van collectieve druk, hun werkomstandigheden te verbeteren. Niettemin vonden afgelopen Black Friday stakingen plaats bij meer dan duizend Walmartfilialen:

Leon de Winter pleit voor geboortebeperking in Gaza

Want:

Wanneer in een samenleving kinderen niet dood van de honger gaan, maar te weinig mogelijkheden hebben om zich te ontwikkelen en een respectabele plek in de samenleving te veroveren, en er en bevolkingsexplosie plaatsvindt, leidt dit alles tot onderling geweld (burgeroorlog, bendeoorlogen) of tot geweld dat zich naar buiten richt (oorlogen).

Dat is natuurlijk ook een manier om het te bekijken: de Palestijnen hebben niet te weinig land, er zijn gewoon te veel mensen!

Foto: Steven Depolo (cc)

Toename ZZP’ers slecht voor economische groei

ANALYSE - Economieën die bestaan uit een groot percentage zelfstandigen zijn inefficiënt en kennen veel armoede.

Over het ondernemerschap valt in Nederland nauwelijks een kwaad woord te beluisteren. Ook zelfstandigen zonder personeel, de zogenaamde ZZP’ers, worden maar al te vaak de hemel in geprezen. Deze ondernemers zijn onder meer ‘initiatiefrijk’ en durven bovendien ‘zelf verantwoordelijkheid voor hun toekomst te nemen’. Het Platform Zelfstandige Ondernemers beweerde onlangs zelfs dat ZZP’ers ‘de economie uit het slop kunnen trekken’.

De realiteit is anders. Een hoog percentage zelfstandigen is veeleer een teken van economisch falen, namelijk een wijdverbreid onvermogen om voldoende banen te creëren. Zoals deze interactieve grafiek laat zien, bestaat er een direct verband tussen het percentage zelfstandigen en armoede. In 2005, bijvoorbeeld, waren Tanzania en Bangladesh de twee landen waarin het zelfstandig ondernemerschap met afstand het meest floreerde.

Een recent rapport (pdf) van onderzoeksbureau Panteia concludeerde naar aanleiding van een vergelijkend, meerjarig onderzoek tussen 26 economisch ontwikkelde landen dat wanneer het percentage ZZP’ers groter is dan zeven procent van de beroepsbevolking, dit remmend werkt op de economische groei. Hoewel ZZP’ers zorgen voor een flexibele arbeidsmarkt (wat gunstig is voor bedrijven) en een positieve bijdrage leveren aan de mate van concurrentie, wegen vanaf een bepaald punt deze voordelen niet meer op tegen de nadelen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

De prijs van zilver

FOTO - Voor een laag loon je gezondheid verwoesten. Boliviaanse mijnwerkers hebben nauwelijks alternatieven. 

Het is donker. Donker en stoffig. Buiten de smalle lichtbundels van een paar kleine lampen is bijna niets te zien. Erger: je krijgt niet genoeg lucht. De doek tegen het stof die neus en mond bedekt lijkt alleen maar in de weg te zitten. Bovendien is er – door de hoogte – gewoon te weinig zuurstof om goed te kunnen functioneren. Voor veel Boliviaanse mijnwerkers is dit de harde, dagelijkse realiteit.

Ooit was de stad Potosí, gelegen op 4090 meter hoogte, de parel van het Spaanse wereldrijk. De stad wordt overschaduwd door de gelijknamige berg Cerro de Potosí, ook wel Cerro Rico genoemd – de Rijke Berg. Eeuwenlang was de Cerro de Potosí de voornaamste bron van het overvloedige zilver waarmee de Spaanse Habsburgers hun Europese avonturen financierden. Zilver, niet goud, was immers het voornaamste exportartikel van Spaans-Amerika. Toen onze nationale held Piet Heyn in 1628 de helft van de jaarlijkse Spaanse zilvervloot wist te veroveren, werd dit nieuws met de allergrootste ontsteltenis ontvangen aan het Spaanse hof.

Inmiddels zijn de fabuleus rijke zilveraders van de Cerro de Potosí vrijwel uitgeput. Grote mijnbouwbedrijven zijn niet langer aanwezig en de eeuwenoude mijngangen zijn vervallen tot een soort commercieel terra nullius. Er is geen eigenaar die in de gaten houdt wat er met Potosí’s voormalige bron van rijkdom gebeurt. Dit gaf individuele Bolivianen de kans om mijnwerkerscoöperaties te vormen om zo, op eigen houtje, de laatste restjes rijkdom (tegenwoordig vooral zink) van de Cerro de Potosí te exploiteren.

Foto: Shirley de Jong (cc)

Katholieke kerk hanteert wereldwijde mediastrategie

ANALYSE - De katholieke kerk wordt nu al jarenlang geconfronteerd met niet aflatende beschuldigingen van seksueel misbruik. Inmiddels lijkt de Kerk een nieuwe, wereldwijde mediastrategie bedacht te hebben om met deze aanslag op haar reputatie om te gaan: ‘Anderen doen het ook!’

Onlangs werd bekend dat de Australische regering een groot onderzoek gaat beginnen naar seksueel misbruik binnen religieuze organisaties, jeugdzorginstellingen en scholen. Ondanks de brede opzet van het onderzoek, was de directe aanleiding de beschuldiging van een hooggeplaatste Australische politiebeambte dat de katholieke kerk stelselmatig de wandaden van pedofiele priesters met de mantel der liefde bedekte.

De Australische bisschoppenconferentie verklaarde dat ze de brede onderzoekscommissie zou steunen, maar benadrukte vervolgens dat kindermisbruik ‘niet alleen in de katholieke kerk voorkomt.’

Kardinaal George Pell, de hoogstgeplaatste katholieke geestelijke in Australië, voegde hier het volgende aan toe:

Public opinion remains unconvinced that the Catholic church has dealt adequately with sexual abuse. Ongoing and at times one-sided media coverage has deepened this uncertainty.

Kortom: ‘Anderen deden het ook, maar dankzij “de media” worden alleen wij erop aangekeken.’

Het is opvallend dat toen de Commissie-Samson een maand geleden haar rapport over misbruik binnen de Nederlandse jeugdzorg openbaar maakte, het Bisdom Haarlem-Amsterdam op vrijwel identieke wijze reageerde als de Australische bisschoppen:

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Helden en schurken op het groene (kunst)gras

ACHTERGROND - Nu, minder dan een week na de Amerikaanse presidentsverkiezingen, is het natuurlijk een prima moment om deze gebeurtenis nóg eens te analyseren. Aan de andere kant: we hebben hier de laatste tijd al heel veel over moeten horen. En daarom gaat deze rubriek vandaag over iets heel anders: American football.

Qua bezoekersaantallen en kijkcijfers is American football de meest populaire sport in de VS. Dat is misschien ook niet vreemd. Wie houdt er nou niet van om grote kerels elkaar volledig aan gort te zien beuken? Amerikanen vinden het in ieder geval prachtig.

Deze sport kent dan ook vele helden. Er is geen betere manier, zo menen Amerikanen, om leadership tentoon te spreiden dan door goed te presteren op het groene (kunst)gras. Zo speelde voormalig president Gerald Ford in zijn jonge jaren in het team van zijn universiteit. Lezers van een bepaalde leeftijd herinneren zich wellicht ook dat Sonny Crockett, held van de TV-serie Miami Vice, deel uitmaakte van het team van de University of Florida – totdat een knieblessure een tragisch einde maakte aan zijn prille carrière.

Een andere held die speelde voor de University of Florida (deze keer in het echt) is Tim Tebow.

Foto: Dan Patterson (cc)

Verkiezingen VS: hoe nu verder?

ACHTERGROND - De verkiezingsuitslag is binnen: Obama blijft president, het Huis van Afgevaardigden blijft in Republikeinse handen en de Senaat houdt zijn Democratische meerderheid. De ruzieachtige patstelling van de afgelopen twee jaar zal dus niet verdwijnen.

Traditioneel krijgt de winnaar van de Amerikaanse presidentsverkiezingen behoorlijk wat ruimte om zijn politieke agenda in de praktijk te brengen. Een verkiezingsoverwinning wordt doorgaans uitgelegd als een ‘mandaat’ om veranderingen door te voeren, óók als de marges klein zijn. Toen Bush junior in 2004 werd herkozen met de kleinste marge sinds 1976 stonden de Amerikaanse mainstream media dan ook klaar om hun steun uit te spreken voor Bush’ conservatieve agenda. De kiezers hadden immers gesproken.

Als een zwarte Democraat wint, liggen de zaken echter net even iets anders. Enkele dagen voorafgaand aan de verkiezingen schreef Politico, dat bekend staat als ‘serious’ en, belangrijker nog, als ‘centrist’ alvast het volgende:

If President Barack Obama wins, he will be the popular choice of Hispanics, African-Americans, single women and highly educated urban whites. That’s what the polling has consistently shown in the final days of the campaign. It looks more likely than not that he will lose independents, and it’s possible he will get a lower percentage of white voters than George W. Bush got of Hispanic voters in 2000.

A broad mandate this is not.

Foto: J. Stephen Conn (cc)

Verkiezingen VS: vuil spel in Ohio

NIEUWS - In de laatste momenten voorafgaand aan verkiezingsdag proberen de Republikeinen nog even wat ongewenste kiezers uit te schakelen.

In de VS is het al jaren zo dat de presidentskandidaat die de achttien kiesmannen van de staat Ohio achter zich krijgt, de verkiezingen wint. Republikeinen zijn dan ook bereid heel ver te gaan om deze staat te winnen. Wat hierbij helpt is dat Ohio een Republikeins bestuur heeft dat de landelijke (presidents)verkiezingen overziet en regelt.

Het begon ermee dat de Republikeinse Secretary of State John Husted besloot het zogenaamde early voting grotendeels af te schaffen, behalve voor militairen en hun gezinnen. Early voting, wat inhoudt dat de stemlokalen al enkele dagen voorafgaand aan de officiële verkiezingsdatum open gaan, zou immers onvermijdelijk tot een grotere opkomst leiden. En grote opkomsten zijn doorgaans slecht nieuws voor Republikeinen (Obama won in 2008 immers vooral dankzij een golf van enthousiasme onder mensen die nog niet eerder hadden gestemd). Na een lang juridisch gevecht, tot aan het Supreme Court aan toe, moest Husted uiteindelijk inbinden.

Vervolgens werd geprobeerd om stemlokalen in overwegend Republikeinse gebieden aanzienlijk ruimere openingstijden te geven dan stemlokalen in regio’s waar overwegend Democratisch werd gestemd. Maar ook daar staken rechters een stokje voor.

De lange, verwarrende juridische strijd heeft er desondanks toe geleid dat kiezers die in eerste instantie werden verhinderd om deel te nemen aan Ohio’s early voting-proces, niet zomaar op verkiezingsdag hun stem kunnen uitbrengen. Stemmers die eerder tevergeefs een early voting ballot aanvroegen, moeten het op 6 november in het stemhokje namelijk doen met een zogenaamd provisional ballot, dit om te voorkomen dat er dubbele stemmen worden uitgebracht.

Foto: Peter Renshaw (cc)

Lies, damned lies, and statistics

ACHTERGROND - Journalisten zouden er goed aan doen de rekenmodellen van bijvoorbeeld het CPB niet kritiekloos te slikken. Maar ook relatief eenvoudige economische indicatoren, die doorgaans eveneens in ‘vertrouwenwekkende’ getallen worden uitgedrukt, geven soms een vertekend beeld van de werkelijkheid.

Woensdagochtend besprak columnist Peter de Waard in de papieren versie van de Volkskrant de grote bezitsongelijkheid die volgens hem in Nederland zou bestaan. Ongelijkheid in bezit of inkomen wordt vaak uitgedrukt in de zogenaamde Gini-coëfficiënt. De Italiaanse statisticus (en tevens fascistisch ideoloog) Corrado Gini (1884-1965) ontwikkelde een wiskundige formule die, als alle vermogens of inkomens in een land gelijk zouden zijn, het getal 0 oplevert. Als slechts één persoon alles bezit of verdient, is de uitkomst het getal 1. Kortom: hoe hoger de Gini-coëfficiënt, hoe groter de ongelijkheid.

Volgens De Waard is de Gini-coëfficiënt voor inkomens in Nederland weliswaar een heel bescheiden 0.21, maar is de Gini-coëfficiënt voor bezit maar liefst 0.82, wat op een wel heel erg grote vermogensongelijkheid zou duiden. Zodoende merkt De Waard op dat ‘als Nederland wil nivelleren […] dat beter [zou] kunnen door de vermogens aan te pakken dan de inkomens.’

Zo op het eerste gezicht lijkt er weinig mis met met deze redenering, maar er zitten de nodige haken en ogen aan. Allereerst omdat er tegenwoordig uiteenlopende manieren bestaan om de Gini-coëfficiënt te berekenen. Volgens Eurostat is de Nederlandse Gini-coëfficiënt bijvoorbeeld 0.26, terwijl de Wereldbank en het CIA World Factbook een getal van 0.31 aanhouden. Een Gini-coëfficiënt geeft dus hooguit een indicatie van de daadwerkelijke ongelijkheid. Een nog serieuzer probleem is dat een Gini-coëfficiënt, door zijn formule-achtige totstandkoming, lang niet altijd een juiste indicatie geeft van de complexe werkelijkheid.

Vorige Volgende