Ippekrites

De aktie van artsenorganisatie KNMG krijgt een staartje. Cees Renckens, voorzitter en spreekbuis van de Vereniging tegen Kwakzalverij, is namelijk finaal ontploft toen hij de resultaten van het onderzoek naar de mening van reguliere artsen over alternatieve geneeswijzen vernam. Cees wil helemaal niets weten van alternatieve geneeswijzen, zelfs (of misschien wel zeker) niet als die door aan de universiteit opgeleide geneesheren (van beiderlei kunne) worden uitgeoefend. Alleen datgene mag toegepast worden wat op de wetenschap is gebaseerd.

Dit standpunt houdt impliciet een heiligverklaring van de (medische) wetenschap in. Wat door de wetenschap is ontdekt geldt als de absolute en onvermurwbare waarheid. Helaas genees je er niet altijd van of alleen met gruwelijke bijwerkingen (maar daar zijn gelukkig weer medicijnen voor). Nu zijn dat natuurlijk incidenten, misstanden en oneigenlijke toepassingen van de zuivere leer die zo snel mogelijk moeten worden verdoezeld. Maar niet door de Vereniging tegen Kwakzalverij. Want die richt de pijlen immers alleen op wat zich buiten de universitaire poorten bevindt.

De verheerlijking van de huidige wetenschap doet ook geen recht aan mensen zoals Hahnemann, die zich in de prille jaren van de wetenschappelijke ontwikkeling bezig hield met het nauwkeurig observeren van het effect van verdunde (jakkes, wat onwetenschappelijk) stoffen op de zieke mens. Alles goed en wel, zal Cees zeggen, maar de wetenschap is intussen verder voortgeschreden en we weten nu beter. Inderdaad, de wetenschap heeft zich drastisch ontwikkeld, mede door modellen te ontwikkelen voor de werking van organen, subsystemen daarvan en nog kleinere eenheden daar weer van, om uiteindelijk aan te komen bij de moleculaire biologie.

Een bezwaar van het Creationisme, de leer dat alles in zeven dagen door God is geschapen, heb ik altijd gevonden, dat het tamelijk fundamentele vragen oproept die ik niet beantwoord kan krijgen. Gelukkig deed zich onlangs een gouden kans voor om eens lekker diepgaand met terzake deskundigen van gedachten te wisselen.

Ik zat in mijn stamkroeg aan mijn maandelijkse biertje toen het toeval zich voordeed dat er vier leden van het christelijk dispuut “In hoc signo vinces” binnenkwamen. Zij gingen vlakbij mij aan de hoek van de bar zitten en spraken geanimeerd over een discussie die zij die middag hadden bijgewoond. Ik spitste mijn oren want het ging over Creationisme. Het was duidelijk dat zij het Creationisme verkozen boven de Evolutieleer.

Het duurde niet lang of ik had het puntje van mijn tong gebeten en dus mengde ik mij in het gesprek. “Neemt u mij niet kwalijk”, zei ik, “maar ik zit al heel lang met vragen aangaande het Creationisme die ik niet beantwoord kan krijgen. Misschien kunt u mij helpen?” Nou, dat was niet aan dovemansoren gezegd. Zij buitelden bijna over elkaar heen om een arme sloeber het licht te wijzen.

“Kijk, ik kan me best inleven in een zevendaagse schepping van het al, God staat tenslotte nergens voor, maar ik begrijp niet waarom Hij er dan al die fossielen en andere aanwijzingen in heeft gebracht, die er op duiden dat er voor de schepping ook al wat was”. “Ah”, riepen zij bijna in koor, “het bekende argument. U moet het zo zien, dat alles wat misleidend of onzuiver is in de schepping, het werk is van de Duivel.”

De vrijheid van de markt lijkt vooralsnog vooral weggelegd voor ondernemers. Dat blijkt wel uit het volstrekt hypothetische voorbeeld dat ik hier zal beschrijven. Elke gelijkenis met bestaande bedrijven berust op louter toeval en/of kwaadwillige interpretatie door de lezer.

Stel je begint een bedrijf met een willekeurig produkt dat je tegen een scherpe prijs in de markt zet. Het produkt onderscheidt zich in niets van concurrerende produkten zodat je een lekker assertieve marketing toepast. De klanten stromen toe en het wordt tijd om eens iets te gaan verdienen. Dus stuur je de klanten dubbele rekeningen en aanmaningen, zelfs al hebben zij zich alweer afgemeld als klant. Om de klachten te verwerken zet je een call center op, waar de klant tegen betaling zijn klacht kwijt kan, na een flinke (eveneens betaalde) wachttijd natuurlijk. En als de dreigementen van de klanten serieus worden los je de zaak snel op, waarna je het circus over drie maanden opnieuw start. Daardoor maak je de geringe verdiensten op het produkt meer dan goed met de riante opbrengsten uit de klantenservice.

Nu hebben we hier een Consumentenauthoriteit, maar die onderneemt niets tegen dit soort praktijken. Want we hebben een vrije markt waar aanbieders en afnemers er samen uit moeten komen. De wet biedt echter geen bescherming tegen bedrijven die op het laatste nippertje doen voorkomen dat zij goede service bieden. Want als je naar de rechter zou stappen is de zaak al opgelost voor ie voorkomt. Het valt te verwachten dat dit business-model zonder ingrijpen van de overheid gemeengoed zal worden, want voor de vrijemarkt cowboys is niets te gek om lekker te verdienen.