Overzicht

Gastauteur

2.322 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

We worden cyborgs

, door

De mens wordt een cyborg. En dat is niet erg zegt Jan Eberg is socioloog, bestuurskundige, docent en publicist. Een nieuwe aflevering in de serie over Intieme Technologie van het Rathenau Instituut.

Ik zou graag in de tijd van Star Trek willen leven. Daar is alles voorhanden, bezit geen doel en technologie het middel alom. Over de vraag of technologie, hoe intiem ook, bevrijdend of  bedreigend is, maakt men zich niet druk. We zijn altijd technologisch geweest. De mens is kampioen technologieontwikkeling, ook al voelt de gouden medaille om zijn nek soms als een molensteen.

Intieme technologie dooradert ons huidige bestaan. We hebben allemaal een burgerservicenummer, pincodes en passwords. We gebruiken sociale media en talloze technische snufjes. Werk en vrije tijd zijn ondenkbaar zonder computers. Volgens ethicus James Moor zitten we inmiddels in de tweede fase van de computerrevolutie. De eerste fase was de introductie, ontwikkeling en verfijning van computertechnologie. Nu is er de fase van doordringing en integratie in al het dagelijkse handelen. Het zal ons leven en lichaam totaal veranderen. Hij stelt dan ook dat het niet meer de vraag is of we cyborgs zullen worden, maar wat voor cyborgs we willen worden.

Een medaille heeft twee kanten. Dat geldt sterk voor de ontwikkelingen rond intieme technologie. Het kan ons méér mens maken, maar ook minder mens. In discussies over technologieontwikkeling is dat de klassieke tegenstelling: de utopie en de dystopie, het droombeeld en het doembeeld. Technologie als zegen, de bron van gemak, luxe, en langer leven. En technologie als zorg, de oorzaak van risico’s, leed en afhankelijkheid. Welke kant van de medaille overheerst?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gino

, door

Een nieuwe column van Mohammed Benzakour. Die is ook in VolZin verschenen.

Recht lijkt op religie: kwestie van gevoel. We bedachten wetten om aan ons natuurlijk rechtsgevoel enige robuustheid te verschaffen. Maar regels zijn regels en hoe vaak niet botsen ze met ons rechtsgevoel. Minima worden legaal kaalgeplukt terwijl prutsende bankiers en bestuurders er even legaal met exorbitante wachtgelden en bonussen tussenuit knijpen.

Occupy is een boze mondiale protestbeweging die op mijn begrip kan rekenen. Toch doe ik niet mee. Ik bezet niets, ik scandeer niets. Ik kijk, luister en loop voorbij.

Mijn sympathie ligt bij Gino Sorbillo, een Napolitaanse pizzabakker. De man heeft onlangs een machtig parlementslid, Sergio D’Antoni van de Partito Democratico, flink te kakken gezet. Hij rekende de politicus 100 euro voor een pizza van 6 euro. De tent stond op z’n kop, politie erbij, maar Gino hield voet bij stuk. Ten slotte betaalde de verbouwereerde D’Antoni de geëiste 100 euro.

Wat was er gaande?

Op het internet was een bonnetje opgedoken van het dagmenu dat senatoren en parlementleden in een luxe restaurant in Rome kunnen bestellen. Dankzij vouchers en royale declaratieregelingen betalen zij een fooitje (€ 7,50) voor een bord pasta, een secondo, wijn, fruitsalade en toetje toe.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Meer werken voor minder olie

, door

Voor één vat olie moet steeds langer gewerkt worden, indirect ook door Nederlandse burgers. En dit proces is onomkeerbaar, stelt gastredacteur Hans Verbeek.

Aardolie wordt steeds duurder en het kost steeds meer moeite om het te winnen. Deze ontwikkeling wordt duidelijk geïllustreerd door onderstaande grafiek: het aantal uur dat je moet werken voor één vat olie (159 liter).

(klik voor vergroting)

Tussen 1985 en 2003 kostte het 2 uur werk om één vat olie te verwerven.
Maar dat loopt snel op: in 2012 moet er voor elk vat olie 5 uur (of langer) gewerkt worden.
De gemiddelde Nederlander verbruikt 22 vaten olie per jaar en moet daar steeds langer voor werken. In 2012 moet een Nederlander 110 uur of meer werken voor zijn aardolieverbruik. Aangezien niemand langer wil werken, zal er minder arbeidstijd (of energie, of geld) overblijven voor al het andere werk dat gedaan moet worden.

Nederland is niet uniek: de hele Westerse wereld steekt steeds meer arbeidstijd, geld en energie in de winning van fossiele brandstoffen. Natuurlijk gaat dat ten koste van andere zaken. En dat blijkt uit het stilvallen van de economische groei.

In de onderstaande grafiek zie je de groei van het Bruto Nationaal Produkt (GDP) van Duitsland gedeeld door het aantal gewerkte uren.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Apocalyptisch wereldbeeld van Breivik en Wilders heeft niets met Islam te maken

, door

Moslims zijn vanouds niet anti-joods en anti-homo. De westerse agressie tegen hen mist elke grond, zegt Frits van Veen, journalist, gespecialiseerd in Noord-Afrika en het Midden-Oosten.

Het bloedbad dat de Noor Anders Breivik in juli in Oslo aanrichtte, is al weer vergeten. De door hem bewonderde Geert Wilders heeft vanuit de achterkamertjes, als gedoogpartner van een minderheidskabinet, een grote invloed op het bestuur van ons land.

Het “apocalyptische wereldbeeld” dat Breivik en Wilders destijds door veel commentatoren werd toegedicht, waart nog steeds door Europa, al wordt alle aandacht nu opgeeist door de financiele crisis. Samen kan dat een explosief mengsel opleveren. Zie de atoombomcrisis rond Iran.

Er zijn drie, steeds weer terugkerende onderdelen van dit wereldbeeld, die zich toespitsen op de islam. Is deze relatief  jonge wereldgodsdienst antisemitisch (Wilders zegt zelfs fascistisch), is de islam anti-homo en zijn de aanhangers van deze godsdienst, desnoods door terreur, uit op de wereldheerschappij?

Ik denk dat de eerste twee vragen beantwoord moeten worden met: vanouds niet, maar misschien is er een kentering. Het antwoord op de derde vraag is moeilijker. Opmerkelijk is op zijn minst dat wat we nu moslimextremisme noemen, begonnen is in de Palestijnse gebieden en dat twee prominente Palestijnse extremisten christenen waren.  

Foto: copyright ok. Gecheckt 22-09-2022

De moraliteit van het outsourcen

, door

In onze nieuwe rubriek De Praktijk, vertellen vakmensen vanaf de werkvloer over hun werk, de samenleving, dilemma’s en politiek. De rubriek verschijnt voorlopig wekelijks. De auteurs zijn vakmensen die openhartig zullen berichten en daarom vaak onder pseudoniem schrijven. Vandaag vertelt de Outsourcer over zijn werk voor een multinational. 

Soms kijk ik met enige sympathie naar de livefeed van Occupy Wall Street. Ik ben het niet eens met de kritiek dat de beweging geen duidelijke doelen heeft. Het gaat om eerlijkheid; degenen die het meest hebben geprofiteerd van de economische groei gebouwd op schulden en ‘innovatieve financiële produkten’ moeten ook opdraaien voor een groot deel van de ‘terugbetaling’. Verder denk ik er niet zoveel over na, behalve toen één van de demonstranten zich in een interview richtte tegen offshoring. Het verplaatsen van IT-activiteiten naar lage-lonen landen is onderdeel van mijn dagelijkse werk.

Ik ben niet bovenmatig principieel, maar werk ik mee aan zaken die fundamenteel verkeerd zijn? Om dit beoordelen heb ik twee lijstjes gemaakt; één met de argumenten vóór offshoring, en één met tegen-argumenten. Ik laat persoonlijke redenen buiten beschouwing (zoals: ‘het is interessant om te doen’ en ‘mijn kinderen moeten ook eten’).

Hierbij -in willekeurige volgorde- de lijstjes:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Seoul krijgt Wikiburgemeester

, door

Correspondent Bas Verbeek vertelt over hoe een Zuid-Koreaanse politicus de hoofdstad veroverde met social media.

Transparant, open, gezond verstand en redelijkheid. “Dat zijn mijn sleutelwoorden”, meldde Park Won-soon, de kersverse burgemeester van Seoul deze week in een persconferentie. Zijn  speerpunten klinken in onze oren wellicht wat cliché, maar zijn des te opvallender in het land waarin deze traditioneel schitteren door afwezigheid. Fraude en omkoperij onder ambtenaren en zakenlui zijn aan de orde van de dag, net als sentimentele confrontaties in het parlement die zo nu en dan zelfs eindigen in vechtpartijen. Dat moet maar eens over zijn, vonden veel Koreanen en spraken sterk hun steun uit aan de onafhankelijke burgemeesterskandidaat. Via de sociale media, want op de conservatieve media hoeven tegenstanders van de regering niet te rekenen. Park: “Zonder de sociale media was ik nu geen burgemeester geweest.”

De internetrevolutie op het politieke toneel begon in augustus, toen de burgemeester van Seoul moest aftreden na een mislukt referendum. Tot grote verrassing van de conservatieven betrad softwaretycoon Ahn Cheol-soo het politieke toneel, tevens decaan aan ’s lands grootste universiteit in Seoul én fervent Twitteraar. Zonder steun van een politieke partij opperde hij het idee om te gaan  voor het burgemeesterschap. Met een laaiend enthousiaste achterban op het internet schoot Ahn direct omhoog in de peilingen. Echter had ook zijn vriend Park Won-soon zich onafhankelijk kandidaat gesteld en na overleg met hem besloot Ahn zich uiteindelijk terug te trekken en zijn steun voor Park uit te spreken. Net als Ahn pleit Park voor de standaarden die gelden in de sociale media: interactie, vrij verkeer van informatie, openheid. Park: “Ik wil politiek bedrijven in een horizontaal netwerk a la Wikipedia.”

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Satan in de Spits

, door

Gastredacteur Marije Verkerk studeerde cum laude af van de master Religion Studies aan de universiteit Leiden. Haar observaties, verbazing, irritatie en fascinatie voor religie beschrijft zij op haar weblog. Hieronder een essay naar aanleiding van een artikel in Spits over satanisch misbruik.

Deze week verscheen in Sp!ts een artikel over satanisch ritueel misbruik. Het artikel stelt dat er een taboe rust op deze vorm van misbruik en dat mensen vaak ongelovig reageren op het bestaan ervan. Als gevolg hiervan kunnen de daders niet goed worden aangepakt en de slachtoffers niet goed worden geholpen, dus heeft Stichting Alternatief Beraad het haar missie gemaakt deze vorm van misbruik onder de aandacht te brengen. Een sympathieke actie, zou je zeggen. Wie is er nu tegen openheid over misbruik en ondersteuning voor slachtoffers?

Er is een aantal problemen met dit artikel en de achterliggende aannames die de moeite waard zijn nader te bekijken. De combinatie van satanisme met seksueel misbruik staat garant voor sensatie en snelle oordelen. Maar als deze oordelen berusten op verkeerde aannames of zelfs bewuste verdraaiing van de feiten is niemand daar mee geholpen, zeker slachtoffers van misbruik niet. Hieronder ga ik in op drie punten:

1. Geruchten over satanisch ritueel misbruik in een context. Dit is niet de eerste keer dat de term satanisme in verband wordt gebracht met perverse praktijken en het is nuttig om te bekijken welk licht de geschiedenis kan werpen op de huidige beschuldigingen. Bovendien kan hiermee het scepticisme over deze zaak worden verklaard.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dit gaat niet over jou

, door

Sargasso plaatst bijdragen van het Rathenau Instituut over intieme technologie. De serie is ook te lezen op het weblog van het Rathenau Instituut. Vandaag vertelt senior onderzoeker Christian van ’t Hof over een opmerkelijk geval van phishing.

Laatst kreeg ik een e-mail van een vriendin van me. Erboven stond: “Help!”.  Ze kwam via Google op een blog met haar naam erboven en een heel persoonlijk verhaal over een abortus. Nu heeft ze een vrij bijzondere naam, dus alle andere resultaten gingen wel over haar. Iedereen die haar zou Googlen, zou dus denken dat het abortusverhaal van haar was. Ze vermoedde dat iemand met haar naam aan de haal was gegaan, want een maand eerder was ook al haar e-mail account gehacked. Om te kijken wie hier achter zat, klikte ze op de site. Al snel gingen er allerlei alarmbellen af dat dit malware was.

Ze raakte in paniek en wilde er wat aan doen. “Hoe kan ik ervoor zorgen dat deze site zo snel mogelijk uit de lucht gaat? Ik heb geen idee waar ik moet beginnen…”, schreef ze in haar mail. Ik belde haar op en probeerde haar gerust te stellen. Voor echt kwalijke dingen op het internet is er zoiets is als een “notice and take down” procedure. Echter, toen ik zelf zocht op haar naam, kwam de gewraakte blog niet naar boven….

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Waarom Iran geen kernwapens mag hebben

, door

Het is eigenlijk te simpel voor woorden, maar onze regeringsleiders houden daar niet van: waarom mag Iran eigenlijk geen atoomwapens hebben, vraagt freelance journalist Frits van Veen zich af.

Na de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog werd in 1919 de Volkenbond opgericht om de vrede te bewaren en een soort van democratie op wereldniveau te realiseren. De Volkenbond bestond destijds uit 51 landen. De rest van de wereld was nog gekoloniseerd door West-Europese landen.

De Volkenbond kreeg, na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog, in 1945 een nieuwe naam: de Verenigde Naties (VN). Het hoofdkwartier kwam in New York, want de Verenigde Staten waren de belangrijkste initiatiefnemer en hadden bovendien inmiddels de atoombom uitgevonden. Zij waren het machtigste land ter wereld.

Inmiddels is de wereld gedekoloniseerd, op Palestina na, en bestaat onze nieuwe “wereldregering” uit liefst 193 landen.

De Verenigde Staten waren tegen het West-Europese kolonialisme. Zij waren immers zelf als onafhankelijke natie ontstaan door zich aan het Britse koloniale juk te ontworstelen. Ze voelden al aankomen dat, als straks al die bijna 200 landen lid zouden zijn van de VN, dat wel eens mis zou kunnen gaan. Misschien niet eens zo gek gedacht, want die gedekoloniseerde landen moesten eerst hun eigen boel op orde krijgen en veel van die landen zijn daar tot op de dag vandaag nog steeds niet klaar mee.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mogen Kamerleden met ambtenaren praten?

, door

Vandaag overlegt de Tweede Kamer met Minister Donner over de toelaatbarheid van contacten tussen Kamerleden en ambtenaren. Guido Enthoven, directeur van het Instituut Maatschappelijke Innovatie, zet de voors en tegens tegen elkaar af. Het stuk is overgenomen van Publiekrecht & Politiek.

Premier Rutte toonde zich daar begin dit jaar voorzichtig voorstander van, maar minister Donner lijkt daar vooralsnog weinig voor te voelen. Het is één van de meest fundamentele vragen in de informatierelatie tussen wetgevende en uitvoerende macht. Mogen Kamerleden direct toegang krijgen tot die massieve bron van beleidsinformatie die in de hoofden van ambtenaren aanwezig is? Of dient de Kamer juist bewust afstand houden van deze bureaucratische kennis en logica? Het is ook geen gemakkelijk te beantwoorden vraagstuk, omdat het gaat om twee concurrerende argumentatielijnen, elk met een eigen bijna dwingende logica. In wetenschappelijke termen gaat het om twee concurrerende paradigma’s op de toekomst van het openbaar bestuur.

Perspectief staatsrecht

De motieven en argumenten van voorstanders van de bestaande situatie, waarbij contacten gereguleerd worden via de band van de minister, luiden in staccato: Scheiding der machten, de regering regeert en de Kamer controleert. De Kamer moet niet gaan meebesturen. Ministeriële verantwoordelijkheid betekent dat de minister aanspreekbaar is op ambtelijk handelen. De minister vormt het scharnier van informatie tussen departementen en Kamer. Hij moet kunnen beslissen wie een vraag van een Kamerlid beantwoordt: hij zelf of een door hem aangewezen ambtenaar. Ambtenaren worden geacht loyale uitvoerders te zijn van de politieke lijn van de minister en voor zover ze eigen beleidsopvattingen hebben, dienen ze deze naar buiten toe niet kenbaar te maken. Het enige wat hoort te tellen, is de formalisering van ideeën en opvattingen door de minister. De Kamer dient op hoofdlijnen te controleren en kan bij directe contacten met ambtenaren in het bureaucratisch discours worden gezogen en zich gemakkelijk verliezen in details. Het risico dat oppositieleden gaan ‘stoken’ in een departement. Vrij contact kan leiden tot ‘wild-west-taferelen’. Het belang van loyaliteit als richtinggevend principe in het ambtelijk apparaat. Het kan niet zo zijn dat ambtenaren aan Kamerleden het touw leveren waaraan ‘hun’ minister opgeknoopt wordt. Ambtenaren kunnen via de band van de Kamer alsnog ‘hun gelijk halen’ in een strijd die ze op het departement hebben verloren. Het kan leiden tot aantasting van de bescherming van intern beraad, en daarmee een effectieve besluitvorming frustreren, die immers gebaat is met een zekere beleidsintimiteit en een binnen het departement ‘frank en vrije’ gedachtewisseling.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bruin tegen darmkanker

, door

Roze lintjes, snorren tegen prostaatkanker, veel mensen laten zich in met deze ‘consumentenaflaat’ zegt publiciste Karin Spaink. En zij vindt het maar niks. Het artikel stond gisteren in Parool.

Hebben we eindelijk de borstkankermaand kunnen afsluiten – de roze lintjes vlogen iedereen weer om de oren – en nou willen mannen óók zo’n hippe maand waarin ze een feestelijk tintje aan een rotziekte geven. November moet movember worden: de maand waarin je je moustache laat staan om het bewustzijn over prostaatkanker te promoten en je solidariteit met je broeders een publiek smoel te geven. Hun heldhaftige motto: Grow a mo’, save a bro’.

Zulk simplisme werkt enorm op mijn zenuwen. Je strijdt niet tegen borstkanker door een roze stofzuiger of mobieltje te kopen; je snor laten staan redt niemand van prostaatkanker.
Al dat roze gedoe is niets dan een consumentenaflaat. Je gaat jezelf te buiten onder het mom een goed doel te steunen. Kijk mij eens solidair zijn: ik koop roze pumps! Dat bedrijven die een miniem percentage van jouw aankoopsom doorschuiven naar Pink Ribbon en dat bedrag daarna als aftrekpost bij de belastingdienst opvoeren, zichzelf als ‘maatschappelijk geëngageerd’ wensen te afficheren, is nog wranger.

Moeten we zulke larie nu ook voor mannen invoeren? Vecht tegen prostaatkanker, koop een blauwe Blackberry! Strijd tegen prostaatkanker, koop een Ray Ban met een gratis opplaksnor! Gaan we bij mannen ook doen alsof kanker hebben een solidaire, feestelijke aangelegenheid is, waarvan je – na de ziekte natúúrlijk te hebben overwonnen – enorm veel hebt geleerd? Gaan we prostaatkanker nu bejegenen als een broodnodige levensles? Waarom denken we überhaupt dat we kanker glamour kunnen geven en alle angst en paniek eruit kunnen halen?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Moord en aardbeien in Gaza

, door

Afgelopen donderdag werden twee Arabieren bij de grens van Gaza door het Israëlische leger uitgeschakeld. Een terreureenheid die op een voertuig van het IDF heeft geschoten, zegt het Israëlische leger. Nathan Stuckey, die regelmatig vanuit Gaza bericht voor de International Solidarity Movement, sprak met de familie. Die vertelt een heel ander verhaal.

Nasr Ibrahim Alean was een 23-jarige boer uit Beit Lahia. Op 3 November 2011 werd hij vermoord. Hij was bezig aardbeien te plukken in zijn veld toen hij in het been werd geschoten door het Israëlische leger. Hij riep zijn vriend van 22, Mohammed Aboe Helmeyyah, om hem te helpen. Mohammed probeerde hem in veiligheid te brengen, maar beiden werden gedood door een raket van een Apache-helikopter. Nasr is niet de eerste boer in Gaza die door het IDF is vermoord, en hij zal waarschijnlijk ook niet de laatste zijn.

Nasr werd vermoord terwijl hij aan het werk was in een veld dat op 500 meter afstand ligt van de grens. Buiten de “bufferzone” dus die de Israëli’s hebben opgelegd, en die in werkelijkheid een 300 meter wijde zone des doods is die Gaza omringt.

Dit is niet ongewoon; het risicogebied rond de grens reikt volgens de VN zover als één à twee kilometer. Nasr wist dat hij zijn leven riskeerde toen hij naar zijn werk ging, maar hij had geen andere keuze. Hij had het geld nodig om te trouwen, en arbeid op het land was het enige werk dat hij kon vinden. Gaza is in staat van beleg en de werkloosheid is alomtegenwoordig. Niet alleen zijn vele importgoederen verboden, maar de meeste exportgoederen eveneens.

Vorige Volgende