Gastauteur

2.322 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)

Innovatie is niet gebaat bij bestuurlijke spagetti

De Nederlandse innovatie moet in een beperkt aantal topsectoren plaatsvinden, zonder al teveel bureaucratie. Dat laatste dreigt nu al te mislukken. Innovatie is niet gebaat bij het stapelen van organisatielagen, zeggen Laurens Hessels en  Barend van der Meulen  van het Science System Assessment van het Rathenau Instituut.

De Tweede Kamer vergaderde gisteren over de ‘innovatiecontracten’, die wetenschap, bedrijfsleven en overheid in de topsectoren met elkaar verbinden. Deze contracten staan vol mooie plannen, maar dreigen een wildgroei aan nieuwe organisaties teweeg te brengen. Er bestaan al zo veel coördinatieclubs op het gebied van wetenschap en innovatie dat terughoudendheid vereist is. Wij adviseren de Kamer om per sector maar één topconsortium toe te staan.

Aanvankelijk was dat ook de bedoeling. Terecht, want Nederland heeft de afgelopen decennia een overdaad aan organisaties tussen overheid en wetenschap in weten te scheppen. Toch dreigt het aantal voorgenomen TKI’s (topconsortium voor kennis en innovatie) een veelvoud te worden van het aantal topsectoren, als de geruchten waar zijn. Hoog tijd te leren van het verleden.

Stapeling van organisatielagen

De geschiedenis van het wetenschapsbeleid laat zich lezen als een stapeling van organisatielagen. Sinds midden jaren ’70 heeft elk nieuw wetenschapsbeleid regieclubs en organisaties tussen overheid en onderzoekers achtergelaten. In het rapport Focus en Massa (2011) schreef het Rathenau Instituut dat het hebben van veel coördinerende clubs gerichte sturing juist hindert. Ondanks extra geld voor een beperkt aantal wetenschapsgebieden hadden zij zich in de praktijk niet sterker ontwikkeld dan andere gebieden. Ook wetenschappers zijn gebaat bij vermindering van het aantal clubs. Uit interviews met onderzoekers blijkt dat zij de situatie nauwelijks meer overzien. Ze beseffen soms zelfs niet eens meer bij welke (top-)instituten en onderzoekscentra ze zelf horen. Er zijn onderzoekers die hun activiteiten moeten verantwoorden aan wel drie verschillende partijen, met ieder hun eigen evaluatiecircus.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Krijgen we een polder-filibuster?

De PVV en de SP willen urenlange spreektijd over de ESM. Zien we hier een poging tot een Nederlandse filibuster? Een analyse van GB, van publiekrecht en politiek.

Spanning en sensatie: er zou een heuse filibuster aankomen in ons eigen parlement. Links en rechts tekenen backbenchers in voor uren spreektijd. Het woord filibuster schijnt een verbastering van ons woord ‘vrijbuiter’ te zijn, zodat het ook een soort thuiskomst van het fenomeen is. Alhoewel, de relevante hoogleraren en Menno de Bruijne hebben al een precedent opgegraven: in 1913 onderhield het SDAP-kamerlid Duys zijn collega’s negen uur over het kiesrecht. Sindsdien zijn de regels echter veranderd. Hoe zit het nu precies?

De op klassiek Amerikaanse leest geschoeide filibuster berustte op het recht van elke individuele senator ‘de vloer te mogen houden’ zolang hij kracht heeft te blijven spreken. Sprekers staan hun eigen interrupties toe. Daarop is het klassieke beeld uit Mr Smith goes to Washington gebaseerd. Die film heeft ook bijgedragen aan het idee dat de filibuster een instrument is voor rechtschapen lieden en een laatste reddingsboei voor wie ondersneeuwt in politieke machinaties. De West Wing doet dat trouwens ook. In werkelijkheid ontleent de filibuster zijn Amerikaanse faam vooral aan de uitbundige inzet ervan door de laatste zuidelijke Senatoren die rood aanliepen van de Civil Rights Act. Overigens kunnen tegenwoordig 60 van de 100 senatoren in Amerika een filibuster breken.

Tijd voor de cookie-cookie

Sinds dinsdag is de nieuwe telecomwet van kracht met daarin de nieuwe regels voor cookies. Volgens deze regels is het in veel gevallen niet langer toegestaan om zonder toestemming van de gebruiker cookies te plaatsen op zijn computer. Veel websites voldoen nog niet aan deze nieuwe regels. En weten bovendien ook niet hoe ze hier wel, op een gebruikersvriendelijke manier, aan zouden kunnen voldoen. Probleem is namelijk hoe je iemands cookievoorkeuren (en met name het feit dat deze gebruiker geen cookies wenst) kunt onthouden. Maar daar isvolgens mij een eenvoudige oplossing voor. De cookie-cookie.

Onder bepaalde omstandigheden is het namelijk wel toegestaan om, zonder toestemming van de gebruiker, een cookie te plaatsen. Het moet dan gaan om een cookie die strikt noodzakelijk is voor de dienst. Deze uitzondering kunnen we ook als volgt gebruiken.

De eerste keer dat een gebruiker op een website komt, informeert de website de bezoeker over het gebruik van cookies, en vraagt of de gebruiker hiermee akkoord gaat. De website bewaart deze beslissing door precies één cookie te plaatsen: de cookie-cookie. De waarde van deze cookie is ‘ja graag’ of ‘nee bedankt’. Voor twee verschillende gebruikers die geen cookies accepteren zijn deze cookies dus gelijk. Bij een volgend bezoek wordt de waarde van deze ene cookie teruggegeven, en ziet de website meteen of dit een klant is die al dan niet cookies wil accepteren. Opnieuw vragen is dus overbodig.

Foto: Schermafbeelding uit filmpje Tragedy of the Commons copyright ok. Gecheckt 17-10-2022

De bezuinigingen overleven we wel: koop gewoon een meent

We kunnen wel gaan klagen over de bezuinigingen, maar ook zelf actie ondernemen, zeggen Ernst van den Hemel, Wouter Osterholt en Elke Uitentuis in deze gastbijdrage. De oplossing ligt in de meent, ’the commons’. Maar dan moeten we een aantal valkuilen vermijden.

De Meent. Het woord staat bij de meesten bekend als de naam voor een straat in Rotterdam, een verpleeghuis in Gorinchem, of een ijsbaan in Alkmaar. In feite is het de Nederlandse variant van het Engelse the commons: een ruimte, bijvoorbeeld een veld, dat van iedereen en tegelijkertijd van niemand is. De meent heeft, voor het in de vergetelheid raakte, eeuwenlang bestaan als een vorm van omgaan met een ruimte die onder eigen verantwoordelijkheid viel, maar die toch gedeeld was. Op dit moment wordt de politiek beheerst door bezuinigingsdrift en wordt het marktdenken aangevoerd als realistisch alternatief voor subsidie. Verzet tegen beiden blijft vaak machteloos en passief. Het is een goed moment om de meent nieuw leven in te blazen.

Want onlangs publiceerde de Raad voor Cultuur het advies Slagen in Cultuur, culturele basisinfrastructuur 2013 – 2016, waarin weer voor genoeg instellingen slecht nieuws te lezen viel. De val van het kabinet verbeterde de situatie wellicht iets, maar een fundamentele verandering heeft er tot nog toe niet plaatsgevonden. Het blijft een verdelingskwestie: geen BTW-verhoging op cultuur, maar dan wel weer de rollator uit het pakket, enzovoorts. Dat zal allemaal heel noodzakelijk zijn, maar het maakt het verdedigen van culturele ruimtes en praktijken er niet simpeler op.  Simpel weg “nee” of “boe!” zeggen tegen bezuinigingen op cultuur verschuift het probleem alleen maar. De verdediging van een specifiek cultureel project komt neer op het moeten bezuinigen op het ander.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Bambi op glad ijs | voorgeprogrammeerd web dating

Web dating stelt je al voor de nodige hoofdbrekens, maar dan moet je ook nog gaan nadenken over het profileringsmechanisme, ontdekt Nanda Verasdonck van het Rathenau Instituut.

Na bijna een jaar leven als single en barstend van de lentekriebels, werd het weer eens tijd om actie te ondernemen om een leuke man te ontmoeten. In de kroeg en tijdens het uitgaan had ik al gemerkt dat de man van mijn dromen, tussen de 30-40 jaar, daar niet te vinden was. Dan maar online, aangespoord door alle goede ervaringen die ik links en rechts om me heen had gehoord.

Vrijdagnacht was het zover: inschrijven op Relatieplanet. Wikken en wegen over de juiste tekst en foto’s. Al snel bleek dat mijn eerste profieltekst te luchtig was en totaal het verkeerde beeld gaf. Ik kreeg een golf van reacties over me heen, die me het schaamrood op de kaken brachten. (Nee, ik ben geen meisje dat op de eerste date zoent en het fijn vindt om gekieteld te worden – gevolgd door een vunzige knipoog)

Wat doe ik toch fout?

Bij de tweede poging dacht ik echt dat ik nu echt de essentie van mezelf te pakken had! Maar nee. Nu kwamen de reacties van ambtenaren die als bange konijnen in de koplampen staarden, vrachtwagenchauffeurs met gouden kettingen, mannen waaraan je zag dat ze hun geloof in de toekomst al lang waren verloren, moederskindjes en mannen die ergens in de jaren 70 waren blijven hangen.

Vurig protest | Waarom steken mensen zichzelf in brand?

Criminoloog Therese Klok (blog) vraagt zich af waarom mensen zichzelf in brand steken. 

Als cultuurminnende criminoloog kom je nog eens ergens. Op de Operadagen Rotterdam, bijvoorbeeld. Waarbij je dan nietsvermoedend in het Spookhuis der Geschiedenis van Wunderbaum belandt. Op het eind van de voorstelling gebeurde er iets opmerkelijks. Nadat ik al twee uur naar skeletpyjama’s, rokende contrabasspelers, een Franse stagiaire en een in verdunde aardbeienjam gedrenkte penis had zitten kijken, overgoot de hoofdrolspeler zichzelf met benzine (water uit een jerrycan) en loopt met een aansteker naar buiten, het Schouwburgplein op. Terwijl wij in de Spookhuis-tent achterblijven, horen we hem roepen: ,,je moet je leven veranderen, je moet je leven veranderen!”

En ik barst in lachen uit. In gedachten zie ik namelijk de geschokte reacties van Schouwburgplein-passanten die in het zonnetje van hun biertje genieten of op weg zijn naar Pathé. Om vervolgens geschrokken mijn hand voor mijn mond te slaan, want dit is natuurlijk verschrikkelijk en het afgelopen jaar herhaaldelijk in het echt gebeurd.

Het lijkt alsof het een stijgende trend is: personen die uit pure wanhoop en frustratie zich als statement in de publieke ruimte in brand steken. De lijst is indrukwekkend. Zo was er in november 2011 een 44-jarige Franse wiskundelerares die zichzelf in brand stak met behulp van een brandbare stof, onder het toeziend oog van pauzerende leerlingen. Zij riep hierbij: “Deze is voor jullie.”De doorgaans strenge juf kwam waarschijnlijk bij haar wanhoopsdaad na het overlijden van haar gehandicapte kindje. Verder zijn het vooral mannen die op deze wijze uiting geven aan hun emotie.

Foto: copyright ok. Gecheckt 17-03-2022

Is er een relatie tussen autisme en atheïsme?

Er blijkt een interessante correlatie te zijn tussen atheïsme en autisme, leert Tasmedes.

Ik ben al een aantal jaren geïnteresseerd in de cognitive science of religion, de cognitiewetenschappelijke benadering van religieus geloof. Uit dit veld van onderzoek is naar voren gekomen dat ideeën over God of goden te maken hebben met hoe de menselijke geest (mind) zich in sociale omstandigheden gedraagt. Gelovigen zien goden intuïtief als intentionele agenten met mentale toestanden die sociale relaties met mensen aangaan. Dit betekent dus dat de sociaal-cognitieve vaardigheid om over andere minds na te denken cruciaal is in religieus geloof. In het Engels wordt deze vaardigheid mentalizing genoemd, of theory of mind, of (ik ben dit minder vaak dan de voorgaande termen tegengekomen) mind perception. De cognitive science of religion lijkt dus steeds sterker het idee te bevestigen dat overtuigingen over bovennatuurlijke voortkomen geworteld zijn in normale menselijke sociale cognitie.

Recentelijk zijn de resultaten van een studie door Ara Norenzayan en anderen gepubliceerd, waarin de hypothese was getoetst in hoeverre een gebrek aan de sociaal-cognitieve vaardigheid van mentalizing het geloof in God beperkt of zelfs teniet doet. Uit eerdere studies was al bekend dat autisten een sterk verminderd en soms zelfs vrijwel afwezig vermogen tot mentalizing hebben. Zij hebben moeite om met andere mensen om te gaan vanwege een gebrek aan inlevingsvermogen, etc. Uit de studie is gebleken dat inderdaad autisten veel minder in God geloven. Er is dus een correlatie tussen autisme en atheïsme, die vermoedelijk te maken heeft met het verminderde sociaal-cognitieve vermogens. Met andere woorden, gelovigen hebben een normale of sterker ontwikkelde vaardigheid tot mentalizing dan autisten, die daardoor ook vaker atheïst zijn (en als ze zich wel als gelovig beschouwen, dan denken ze vaker over God/goden in mechanistische termen – als een onpersoonlijke kracht etc. – dan gelovigen, die vaker over God/goden denken met behulp van persoonachtige kernmerken).

Red de economie: geef iedereen 10.000 euro

Hoe de Europese economie te redden? Het antwoord is simpel, zegt ondernemer Dieleman. Geef iedereen 10.000 euro. Iedereen? Ja, iedereen.

Hoe lang moet de Eurocrisis duren voordat breed de conclusie wordt getrokken dat de huidige monetaire autoriteiten  geen oplossingen hebben?

Al diverse keren zijn beleidsmaatregelen genomen die een opstap naar de oplossing moesten zijn zoals de lage herfinancieringsrente van de ECB, de steunfondsen, aankoop staatsobligaties door de ECB, liquiditeitssteun voor de banken, zware bezuinigingsprogramma’s, maar telkens komt de crisis in grotere hevigheid terug.

Hoewel over de oplossing van de crisis de meningen sterk verdeeld zijn, is over de structurele oorzaak opmerkelijk veel consensus. De economisch zwakkere eurolanden kunnen niet concurreren met de sterke landen. Zolang de zwakkere landen goedkoop extra krediet kregen werd deze beperking niet manifest, maar sinds de kredietstroom is opgedroogd worden de problemen steeds groter. Het huidige beleid is om met grote bezuinigingen en loonmatiging c.q. –verlaging in de zwakkere landen het productiviteitsgat te laten dichten, maar zolang dit gepaard gaat met kapitaalvlucht, brengt dit landen alleen maar in een neerwaartse spiraal (zie Griekenland) . Zonder kapitaal en met niet werkenden of onder hun niveau werkenden zullen geen grote arbeidsproductiviteitsslagen gemaakt kunnen worden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Rousseau in de VS

The American dream bestaat uit respect voor het individu, vrijheid en persoonlijke ontwikkeling. Een denker die je gemakkelijk aan deze begrippen zou kunnen koppelen is Jean-Jacques Rousseau. In zijn lezing voor de serieVan nature goed laat professor Michael Zuckerman echter zien dat de invloed van Rousseau op het Amerikaanse denken heel gering is geweest. Een nieuwe lezing van Studium Generale Utrecht.

Hoewel Rousseau in het Amerika van de 18eeeuw in brede kringen gelezen werd, heeft hij op het onderwijssysteem geen blijvende indruk achtergelaten. Prof. Zuckerman verbaast zich erover dat een filosoof die in theorie zo dicht bij de grondbeginselen van Amerika aansloot, zo weinig weerklank heeft gevonden.

De oude wereld versus de nieuwe wereld

Zowel Europa als de Verenigde Staten maakten in de 18e eeuw een grote transitie door. In Europa vond in 1789 de Franse revolutie plaats en de Verenigde Staten maakte zich definitief los van het moederland, Groot-Brittannië. Europa had voor de Amerikanen afgedaan; het was in hun ogen een antieke wereld die gedragen werd door verouderde systemen. Dit was ook op onderwijsgebied het geval.

In Europa ging het onderwijssysteem terug tot de middeleeuwen, terwijl men in de Verenigde Staten met een schone lei begon. De Amerikanen begrepen heel goed het verband tussen onderwijs en burgerschap. De eerste Amerikaanse presidenten, waaronder George Washington, maakten van onderwijs dan ook een speerpunt. Door middel van gedegen onderwijs zouden de Amerikanen opgevoed worden tot verlichte burgers.

Foto: copyright ok. Gecheckt 22-11-2022

Hans Wiegel als moderne Jephta

Volgens Les Clochards is Hans Wiegel een moderne Jephta. Een wat?

VVD-erelid Hans Wiegel is van mening dat zijn partij een strategische fout heeft gemaakt bij het lenteakkoord. U kunt er elders alles over lezen, die kwestie ga ik hier niet bespreken. Wel een andere opmerking uit het AD artikel gisteren.

We moeten de PVV ook zeker niet uitsluiten als regeringspartner. Dan lever je jezelf over aan links. Waarom zouden we dat doen?

Waarom zou de VVD in zee willen gaan met een politieke partij man die bewezen heeft uitsluitend geinteresseerd te zijn in standpunten die hem kiezerswinst opleveren, die zich niet aan zijn beloften houdt, die liegt en die de rechtsstaat wil afbreken? Ik zou het niet weten, maar Wiegel wel: anders lever je je uit aan links. The horror!

Het liberalisme was ooit een groot goed, maar de secularisatie die ermee gepaard ging, heeft een boel mensen toch afgesloten van een aantal wijze lessen. Het antwoord op de vraag van Wiegel is al een paar duizend jaar oud.

Wiegel oppert wat Jephta deed. Jephta is de grootste religieuze sukkel uit de bijbel. Hij is commandant van het leger der Israelieten en vecht een oorlog uit met de koning van Ammon. Hij vertrouwt het niet en om zeker te zijn van de overwinning doet hij zijn God een belofte:

Brief van een forens

Les Clochards is trouw GroenLinks-stemmer en forenst al zijn hele werkende leven. Hij is boos.

Beste Ineke van Gent,

Gefeliciteerd, het is u gelukt, ik stem niet meer op GroenLinks. Mijn hele stemgerechtigde leven heb ik op uw partij gestemd, nu toch al zeker dertig jaar lang. De laatste jaren twijfelde ik al een beetje, vooral omdat Groen Links, nog onder Femke Halsema, ineens het liberalisme omarmde. Maar uw uitspraken over forensen de afgelopen dagen doen voor mij de deur dicht.

Ik ben zelf forens. Mijn hele werkzame leven al, ongeveer zevenentwintig jaar. Het grootste deel van mijn leven heb ik op ongeveer een half uur treinen van mijn werk gewoond. Ik woon in Amsterdam, de stad waar ik studeerde, en werkte in Diemen, Amersfoort, Utrecht, Woerden en Leiden. Anderhalf jaar heb ik in Duitsland gewerkt en drie weken in Breda. Waarom heb ik nooit in Leiden, Woerden, Diemen, Utrecht, Dortmund of Rüdesheim am Rhein gewoond? Heel simpel: omdat een mens niet gaat verhuizen voor een contract dat slechts tijdelijk is.

Slechts twee van de twaalf banen die ik de afgelopen jaren heb gehad betroffen vaste contracten. In de eerste helft van mijn werkzame leven heb ik gewerkt voor clubs die niemand in dienst namen, terwijl ik in dienst was van clubs die geen werk voor me hadden. In die periode werd ook de flexwet aangenomen. Pas de laatste elf jaar werk ik bij werkgevers die ook werk voor me hebben, vier en twee jaar daarvan binnen een vast contract. Slechts twee banen heb ikzelf, vrijwillig opgegeven. De rest valt allemaal onder het kopje ‘einde project’ of ‘onze opdrachtgever heeft je niet meer nodig’.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het kan ook gratis: bezuinigen op ICT

Voor het onderwijs is er nog veel laaghangend fruit als het om bezuinigingen gaat betoogt Rein Bijlsma, docent aan het AOC Groenhorst College en oprichter van de denktank 24/7 onderwijs. Met name ICT wordt daarbij over het hoofd gezien.

Het onderwijs kent momenteel barre tijden, wanneer het gaat om de bekostiging. Eén van de eerste zaken waarop momenteel beknibbeld wordt, is ICT, en daar kunnen genoeg redenen voor aangevoerd worden. Net als bij vele grote ICT-projecten van de overheid worden ook in het onderwijs miljoenen over de balk gesmeten aan hardware- en software-implementaties die vervolgens onwerkbaar blijken door een veelheid aan oorzaken.

Naast het feit dat leverancier en afnemer elkaars taal niet spreken, laat staan begrijpen, speelt ook mee dat veel spullen worden aangeschaft zonder een duidelijke visie op de toepassing en het gebruik. Wanneer iets binnen de school is gehaald, veelal van bovenaf opgelegd, blijken gebruikers -de docenten en de leerlingen/studenten- niet met het materiaal overweg te kunnen of te willen. Gebrek aan tijd en begeleiding speelt daarbij een grote rol.

Aanbieders van soft- en hardware dienen zich dus gedurende deze economische crisis uiterst terughoudend op te stellen en mogelijk zelfs een stapje terug te doen. Je fantastische, onderwijsvernieuwende maar razend dure product is lastig uit te leggen aan een groep docenten waarvan de banen op de tocht staan doordat er teveel is geïnvesteerd in spectaculaire nieuwbouw en dure soft- en hardwareprojecten.

Vorige Volgende