Gastauteur

2.327 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-11-2022

De arabist die alles beter wist

Les Clochards las het boek Op, op ten strijde, Jeruzalem bevrijden! van arabist Hans Jansen. En hij laat er geen spaan van heel in deze lange, doch grondige bijdrage.

Sommigen beweren dat de islam een bedreiging vormt voor de westerse samenleving en dus in de politieke praktijk eerder bestreden dan verwelkomd moet worden. Moslims nemen immers de leerstellingen van de islam aangaande het maatschappelijke verkeer over en die stroken niet met democratische en moderne waarden.

Zo’n benadering van een godsdienst heet ‘essentialistisch’, omdat de godsdienst gezien wordt als iets wat van zichzelf een ‘wezen’ heeft dat door de aanhangers wordt aan- of overgenomen en verinnerlijkt. Die ‘aangenomen’ godsdienst heeft daarmee bijna een soort bestaanswijze buiten de gelovigen om en geldt als ‘wezenlijk’ onveranderlijk. Veranderingen zijn vanuit essentialistisch perspectief slechts schijn, of hoogstens veranderingen in verschijningsvorm.

Over de islam spelen een aantal essentialistische gedachten in het politieke debat een rol: de islam zou uit zijn op het bekeren van alle mensen dan wel het onderwerpen van andersgelovigen, eventueel met geweld. Scheiding van kerk en staat en allerlei burgerlijke vrijheden zijn geen onderdeel van de islamitische geloofsleer en de cultuur die uit de islam is voortgekomen, loopt ernstig achter bij de westerse, om redenen die inherent zijn aan de islam zelf.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Verzekeraar vergoedt therapie alleen in ruil voor gevoelige informatie

Zorgverzekeraar CZ wil alleen overwegen psychotherapie te vergoeden als zij eerst inzage krijgt in zeer privacygevoelige medische informatie, zoals behandelverslagen. Het gaat om therapie door voormalig EuroPsyche-therapeuten. Verzekeraar Zorg en Zekerheid zegt dezelfde toetsing uit te kunnen voeren met beduidend minder gegevens.

Door Carolien Epping (@030caro)

Ongeveer 12.000 cliënten van de recent failliet verklaarde GGZ-instelling EuroPsyche verkeren in  onzekerheid over vergoeding en voortzetting van hun therapie. EuroPsyche raakte in opspraak door een onjuist bericht in de media dat ze therapie zouden vergoeden om homo’s te ‘genezen’. Later volgde een verloren rechtszaak tegen CZ en uiteindelijk het faillissement van EuroPsyche. Verzekerden lijken nu de dupe te worden.

Toestemming voor vergoeding om de therapie af te maken geeft CZ niet zomaar. Zo vraagt de verzekeraar als toetsing een initieel behandelplan, behandelverslagen, de tot nu toe behaalde resultaten van de therapie en het behandelplan voor het vervolg hiervan. Verder de namen en beroepscategorieën van alle bij de behandeling betrokken professionals, een verslag van diagnostiek met de diagnose conform DSM IV. CZ wil weten welke doelen nog met de (psycho-)therapie bereikt moeten worden, hoe lang die nog zal duren en waaruit de therapie zal moeten bestaan.

Opmerkelijk is dat zorgverzekeraar Zorg & Zekerheid genoegen neemt met  een verwijzing van de huisarts en naam en beroep van de behandelaar van de (voormalig) EuroPsyche-therapeut. Volgens woordvoerder Majo van der Meijden wil de verzekeraar vaststellen dat er gekwalificeerde en deskundige hulp wordt geboden: “Om dit te beoordelen stellen we onze verzekerden de vraag door welke behandelaar de behandeling plaatsvindt en of er verwijzing door de huisarts heeft plaatsgevonden. Overige vragen worden door ons niet gesteld.”

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Sharia-nonsens

Les Clochards wordt boos van een lieve-Mona-advies in de Metro. Wat een stemmingmakerij…

Beste Anneke,

Als iemand bij jou in de straat roddels verspreidt over je doen en laten, kun je hem aanklagen wegens smaad. Als een journalist in de krant iets over je publiceert wat niet klopt, kun je een rectificatie eisen. Maar als Annelies van der Veer in de Metro stukjes schrijft over de islam waarin precies alleen die informatie voorkomt waarmee je een kwalijke indruk kunt wekken en waaruit alle informatie wordt weggehouden waaruit zou kunnen blijken dat je de zaken verkeerd voorstelt, of zelfs gewoon ongelijk hebt, dan doe je daar niks tegen.

Omdat de Mona van Dienst dus momenteel alleen geïnteresseerd is in het verspreiden van stemmingmakerij, en het jammer zou zijn als je het slachtoffer zou worden van domme, onvolledige en bevooroordeelde informatievoorziening, stuur ik je dit alternatieve antwoord op je vraag.

Wat heerlijk voor je dat je zo verliefd bent en leuk dat je gaat trouwen met je Mo. Gefeliciteerd! Maar je vriendin heeft wel degelijk een punt, er zitten risico’s aan het religieus, in jouw geval, islamitisch trouwen. Dus heel goed dat je die vraag stelt.

Allereerst moet je een verschil maken tussen een islamitisch huwelijk en een huwelijk dat wordt erkend door het land waarvan je vriend de nationaliteit heeft. Een islamitisch huwelijk sluit je bij een islamitische geestelijke. Dat heeft verder geen enkele wettelijke consequentie. Het is alleen zinnig als je het doet uit geloofsovertuiging.

Het recht van de weigerambtenaar

Een besluit is democratisch als alle betrokkenen er evenveel van hun eigen opvattingen in terugvinden. Beslissen bij meerderheid van stemmen leidt niet noodzakelijk tot democratische besluiten. Het erkennen van gewetensbezwaren tegen door een meerderheid genomen besluiten verlicht de pijn van wie door dit democratisch tekort getroffen wordt. In een echte democratie hebben levensbeschouwelijke minderheden recht op die erkenning, vindt ethicus Bart Voorzanger.

Democratie betekent letterlijk regering door het volk. Zo letterlijk genomen is democratie een onmogelijkheid want ‘het volk’ bestaat niet. Wat bestaat is een grote groep mensen die over van alles steeds zo hun eigen ideeën hebben. Laten we van democratie spreken bij een besluitvormingssysteem waarin ieders mening even zwaar weegt – een systeem dat uitgaat van de fundamentele gelijkwaardigheid van alle mensen. Daarmee ligt een lofwaardig principe vast, maar ’t moet nog wel in praktische procedures worden vertaald.

In een samenleving met voldoende tijd en niet te veel deelnemers, kun je besluiten nemen door in een grote kring te gaan zitten en net zo lang te overleggen tot je bij een aanpak uitkomt waar iedereen het van harte mee eens is, of die iedereen als het meest redelijke compromis tussen de verschillende standpunten erkent. Je hoort soms dat sommige Afrikaanse stammen met succes zo werken. Onze samenleving heeft daarvoor te veel leden. Dat op zich kun je nog oplossen met een systeem van afgevaardigden. Maar die afgevaardigden staan voor zoveel urgente problemen dat praten tot ze het overal over eens zijn gewoon niet kan. ’t Lukt zo niet, dus ’t moet anders.

Foto: copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

EU moet corruptie aanpakken

De EU bemoeit zich steeds nauwer met het economisch beleid van staten. Waarom dan zo’n matige interesse voor corruptie? Dat probleem is te groot om als technische kwestie af te doen, betoogt Hugo Brady, senior research fellow bij het Centre for European Reform.

The fight against corruption and national maladministration is currently very much on the minds of policy-makers in Brussels. This is because the eurozone crisis and concerns over the rule of law in newer EU members, including Bulgaria and Romania, make clear an embarrassing truth about European integration. The EU is a joint law-making body, single currency area and common travel zone where countries have often very different attitudes towards public accountability, quality of administration and the prevention of graft.

Corruption and the weakness of national institutions is a scourge right across central, eastern and southern Europe, according to a recent report by Transparency International (TI). The report measured the ‘national integrity’ of 25 EU countries, finding that “Greece, Italy, Portugal and Spain have serious deficits in public sector accountability and deep-rooted problems of inefficiency, malpractice and corruption, which are neither sufficiently controlled nor sanctioned.” In addition, TI reports that positive progress towards reform in newer member-states has slowed, and in some cases reversed, since accession, particularly in the Czech Republic, Hungary and Slovakia. But Bulgaria and Romania remain the most corrupt.

Innovatie is niet gebaat bij bestuurlijke spagetti

De Nederlandse innovatie moet in een beperkt aantal topsectoren plaatsvinden, zonder al teveel bureaucratie. Dat laatste dreigt nu al te mislukken. Innovatie is niet gebaat bij het stapelen van organisatielagen, zeggen Laurens Hessels en  Barend van der Meulen  van het Science System Assessment van het Rathenau Instituut.

De Tweede Kamer vergaderde gisteren over de ‘innovatiecontracten’, die wetenschap, bedrijfsleven en overheid in de topsectoren met elkaar verbinden. Deze contracten staan vol mooie plannen, maar dreigen een wildgroei aan nieuwe organisaties teweeg te brengen. Er bestaan al zo veel coördinatieclubs op het gebied van wetenschap en innovatie dat terughoudendheid vereist is. Wij adviseren de Kamer om per sector maar één topconsortium toe te staan.

Aanvankelijk was dat ook de bedoeling. Terecht, want Nederland heeft de afgelopen decennia een overdaad aan organisaties tussen overheid en wetenschap in weten te scheppen. Toch dreigt het aantal voorgenomen TKI’s (topconsortium voor kennis en innovatie) een veelvoud te worden van het aantal topsectoren, als de geruchten waar zijn. Hoog tijd te leren van het verleden.

Stapeling van organisatielagen

De geschiedenis van het wetenschapsbeleid laat zich lezen als een stapeling van organisatielagen. Sinds midden jaren ’70 heeft elk nieuw wetenschapsbeleid regieclubs en organisaties tussen overheid en onderzoekers achtergelaten. In het rapport Focus en Massa (2011) schreef het Rathenau Instituut dat het hebben van veel coördinerende clubs gerichte sturing juist hindert. Ondanks extra geld voor een beperkt aantal wetenschapsgebieden hadden zij zich in de praktijk niet sterker ontwikkeld dan andere gebieden. Ook wetenschappers zijn gebaat bij vermindering van het aantal clubs. Uit interviews met onderzoekers blijkt dat zij de situatie nauwelijks meer overzien. Ze beseffen soms zelfs niet eens meer bij welke (top-)instituten en onderzoekscentra ze zelf horen. Er zijn onderzoekers die hun activiteiten moeten verantwoorden aan wel drie verschillende partijen, met ieder hun eigen evaluatiecircus.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Krijgen we een polder-filibuster?

De PVV en de SP willen urenlange spreektijd over de ESM. Zien we hier een poging tot een Nederlandse filibuster? Een analyse van GB, van publiekrecht en politiek.

Spanning en sensatie: er zou een heuse filibuster aankomen in ons eigen parlement. Links en rechts tekenen backbenchers in voor uren spreektijd. Het woord filibuster schijnt een verbastering van ons woord ‘vrijbuiter’ te zijn, zodat het ook een soort thuiskomst van het fenomeen is. Alhoewel, de relevante hoogleraren en Menno de Bruijne hebben al een precedent opgegraven: in 1913 onderhield het SDAP-kamerlid Duys zijn collega’s negen uur over het kiesrecht. Sindsdien zijn de regels echter veranderd. Hoe zit het nu precies?

De op klassiek Amerikaanse leest geschoeide filibuster berustte op het recht van elke individuele senator ‘de vloer te mogen houden’ zolang hij kracht heeft te blijven spreken. Sprekers staan hun eigen interrupties toe. Daarop is het klassieke beeld uit Mr Smith goes to Washington gebaseerd. Die film heeft ook bijgedragen aan het idee dat de filibuster een instrument is voor rechtschapen lieden en een laatste reddingsboei voor wie ondersneeuwt in politieke machinaties. De West Wing doet dat trouwens ook. In werkelijkheid ontleent de filibuster zijn Amerikaanse faam vooral aan de uitbundige inzet ervan door de laatste zuidelijke Senatoren die rood aanliepen van de Civil Rights Act. Overigens kunnen tegenwoordig 60 van de 100 senatoren in Amerika een filibuster breken.

Tijd voor de cookie-cookie

Sinds dinsdag is de nieuwe telecomwet van kracht met daarin de nieuwe regels voor cookies. Volgens deze regels is het in veel gevallen niet langer toegestaan om zonder toestemming van de gebruiker cookies te plaatsen op zijn computer. Veel websites voldoen nog niet aan deze nieuwe regels. En weten bovendien ook niet hoe ze hier wel, op een gebruikersvriendelijke manier, aan zouden kunnen voldoen. Probleem is namelijk hoe je iemands cookievoorkeuren (en met name het feit dat deze gebruiker geen cookies wenst) kunt onthouden. Maar daar isvolgens mij een eenvoudige oplossing voor. De cookie-cookie.

Onder bepaalde omstandigheden is het namelijk wel toegestaan om, zonder toestemming van de gebruiker, een cookie te plaatsen. Het moet dan gaan om een cookie die strikt noodzakelijk is voor de dienst. Deze uitzondering kunnen we ook als volgt gebruiken.

De eerste keer dat een gebruiker op een website komt, informeert de website de bezoeker over het gebruik van cookies, en vraagt of de gebruiker hiermee akkoord gaat. De website bewaart deze beslissing door precies één cookie te plaatsen: de cookie-cookie. De waarde van deze cookie is ‘ja graag’ of ‘nee bedankt’. Voor twee verschillende gebruikers die geen cookies accepteren zijn deze cookies dus gelijk. Bij een volgend bezoek wordt de waarde van deze ene cookie teruggegeven, en ziet de website meteen of dit een klant is die al dan niet cookies wil accepteren. Opnieuw vragen is dus overbodig.

Foto: Schermafbeelding uit filmpje Tragedy of the Commons copyright ok. Gecheckt 17-10-2022

De bezuinigingen overleven we wel: koop gewoon een meent

We kunnen wel gaan klagen over de bezuinigingen, maar ook zelf actie ondernemen, zeggen Ernst van den Hemel, Wouter Osterholt en Elke Uitentuis in deze gastbijdrage. De oplossing ligt in de meent, ’the commons’. Maar dan moeten we een aantal valkuilen vermijden.

De Meent. Het woord staat bij de meesten bekend als de naam voor een straat in Rotterdam, een verpleeghuis in Gorinchem, of een ijsbaan in Alkmaar. In feite is het de Nederlandse variant van het Engelse the commons: een ruimte, bijvoorbeeld een veld, dat van iedereen en tegelijkertijd van niemand is. De meent heeft, voor het in de vergetelheid raakte, eeuwenlang bestaan als een vorm van omgaan met een ruimte die onder eigen verantwoordelijkheid viel, maar die toch gedeeld was. Op dit moment wordt de politiek beheerst door bezuinigingsdrift en wordt het marktdenken aangevoerd als realistisch alternatief voor subsidie. Verzet tegen beiden blijft vaak machteloos en passief. Het is een goed moment om de meent nieuw leven in te blazen.

Want onlangs publiceerde de Raad voor Cultuur het advies Slagen in Cultuur, culturele basisinfrastructuur 2013 – 2016, waarin weer voor genoeg instellingen slecht nieuws te lezen viel. De val van het kabinet verbeterde de situatie wellicht iets, maar een fundamentele verandering heeft er tot nog toe niet plaatsgevonden. Het blijft een verdelingskwestie: geen BTW-verhoging op cultuur, maar dan wel weer de rollator uit het pakket, enzovoorts. Dat zal allemaal heel noodzakelijk zijn, maar het maakt het verdedigen van culturele ruimtes en praktijken er niet simpeler op.  Simpel weg “nee” of “boe!” zeggen tegen bezuinigingen op cultuur verschuift het probleem alleen maar. De verdediging van een specifiek cultureel project komt neer op het moeten bezuinigen op het ander.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-03-2022

Bambi op glad ijs | voorgeprogrammeerd web dating

Web dating stelt je al voor de nodige hoofdbrekens, maar dan moet je ook nog gaan nadenken over het profileringsmechanisme, ontdekt Nanda Verasdonck van het Rathenau Instituut.

Na bijna een jaar leven als single en barstend van de lentekriebels, werd het weer eens tijd om actie te ondernemen om een leuke man te ontmoeten. In de kroeg en tijdens het uitgaan had ik al gemerkt dat de man van mijn dromen, tussen de 30-40 jaar, daar niet te vinden was. Dan maar online, aangespoord door alle goede ervaringen die ik links en rechts om me heen had gehoord.

Vrijdagnacht was het zover: inschrijven op Relatieplanet. Wikken en wegen over de juiste tekst en foto’s. Al snel bleek dat mijn eerste profieltekst te luchtig was en totaal het verkeerde beeld gaf. Ik kreeg een golf van reacties over me heen, die me het schaamrood op de kaken brachten. (Nee, ik ben geen meisje dat op de eerste date zoent en het fijn vindt om gekieteld te worden – gevolgd door een vunzige knipoog)

Wat doe ik toch fout?

Bij de tweede poging dacht ik echt dat ik nu echt de essentie van mezelf te pakken had! Maar nee. Nu kwamen de reacties van ambtenaren die als bange konijnen in de koplampen staarden, vrachtwagenchauffeurs met gouden kettingen, mannen waaraan je zag dat ze hun geloof in de toekomst al lang waren verloren, moederskindjes en mannen die ergens in de jaren 70 waren blijven hangen.

Vurig protest | Waarom steken mensen zichzelf in brand?

Criminoloog Therese Klok (blog) vraagt zich af waarom mensen zichzelf in brand steken. 

Als cultuurminnende criminoloog kom je nog eens ergens. Op de Operadagen Rotterdam, bijvoorbeeld. Waarbij je dan nietsvermoedend in het Spookhuis der Geschiedenis van Wunderbaum belandt. Op het eind van de voorstelling gebeurde er iets opmerkelijks. Nadat ik al twee uur naar skeletpyjama’s, rokende contrabasspelers, een Franse stagiaire en een in verdunde aardbeienjam gedrenkte penis had zitten kijken, overgoot de hoofdrolspeler zichzelf met benzine (water uit een jerrycan) en loopt met een aansteker naar buiten, het Schouwburgplein op. Terwijl wij in de Spookhuis-tent achterblijven, horen we hem roepen: ,,je moet je leven veranderen, je moet je leven veranderen!”

En ik barst in lachen uit. In gedachten zie ik namelijk de geschokte reacties van Schouwburgplein-passanten die in het zonnetje van hun biertje genieten of op weg zijn naar Pathé. Om vervolgens geschrokken mijn hand voor mijn mond te slaan, want dit is natuurlijk verschrikkelijk en het afgelopen jaar herhaaldelijk in het echt gebeurd.

Het lijkt alsof het een stijgende trend is: personen die uit pure wanhoop en frustratie zich als statement in de publieke ruimte in brand steken. De lijst is indrukwekkend. Zo was er in november 2011 een 44-jarige Franse wiskundelerares die zichzelf in brand stak met behulp van een brandbare stof, onder het toeziend oog van pauzerende leerlingen. Zij riep hierbij: “Deze is voor jullie.”De doorgaans strenge juf kwam waarschijnlijk bij haar wanhoopsdaad na het overlijden van haar gehandicapte kindje. Verder zijn het vooral mannen die op deze wijze uiting geven aan hun emotie.

Foto: copyright ok. Gecheckt 17-03-2022

Is er een relatie tussen autisme en atheïsme?

Er blijkt een interessante correlatie te zijn tussen atheïsme en autisme, leert Tasmedes.

Ik ben al een aantal jaren geïnteresseerd in de cognitive science of religion, de cognitiewetenschappelijke benadering van religieus geloof. Uit dit veld van onderzoek is naar voren gekomen dat ideeën over God of goden te maken hebben met hoe de menselijke geest (mind) zich in sociale omstandigheden gedraagt. Gelovigen zien goden intuïtief als intentionele agenten met mentale toestanden die sociale relaties met mensen aangaan. Dit betekent dus dat de sociaal-cognitieve vaardigheid om over andere minds na te denken cruciaal is in religieus geloof. In het Engels wordt deze vaardigheid mentalizing genoemd, of theory of mind, of (ik ben dit minder vaak dan de voorgaande termen tegengekomen) mind perception. De cognitive science of religion lijkt dus steeds sterker het idee te bevestigen dat overtuigingen over bovennatuurlijke voortkomen geworteld zijn in normale menselijke sociale cognitie.

Recentelijk zijn de resultaten van een studie door Ara Norenzayan en anderen gepubliceerd, waarin de hypothese was getoetst in hoeverre een gebrek aan de sociaal-cognitieve vaardigheid van mentalizing het geloof in God beperkt of zelfs teniet doet. Uit eerdere studies was al bekend dat autisten een sterk verminderd en soms zelfs vrijwel afwezig vermogen tot mentalizing hebben. Zij hebben moeite om met andere mensen om te gaan vanwege een gebrek aan inlevingsvermogen, etc. Uit de studie is gebleken dat inderdaad autisten veel minder in God geloven. Er is dus een correlatie tussen autisme en atheïsme, die vermoedelijk te maken heeft met het verminderde sociaal-cognitieve vermogens. Met andere woorden, gelovigen hebben een normale of sterker ontwikkelde vaardigheid tot mentalizing dan autisten, die daardoor ook vaker atheïst zijn (en als ze zich wel als gelovig beschouwen, dan denken ze vaker over God/goden in mechanistische termen – als een onpersoonlijke kracht etc. – dan gelovigen, die vaker over God/goden denken met behulp van persoonachtige kernmerken).

Vorige Volgende