Overzicht

Gastauteur

2.322 Artikelen
3 Waanlinks
25 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Martijn.Munneke (cc)

Ben ik mijn broeders hoeder?

, door

ANALYSE - Op het moment dat druk wordt overlegd over ingrijpen in Syrië, werd Nederland vrijdag geconfronteerd met enkele zwarte bladzijden uit de geschiedenis van humanitaire interventies. Enkele nabestaanden van slachtoffers van de massamoord in Srebrenica stelden de Staat der Nederlanden aansprakelijk voor de dood van hun familieleden, en werden door de Hoge Raad in het gelijk gesteld.

Het gaat om Hasan Nuhanovic en de nabestaanden van Riza Mustafic. Mustafic werkte als elektricien voor Dutchbat, maar hij had niet de voor evacuatie benodigde VN-pas en werd uiteindelijk, samen met zijn familie, van de compound weggestuurd (zie ook dit blog). Buiten de poort werd hij van hen gescheiden, en later vermoord. Zijn vrouw, zoon en dochter overleefden. Tijdens de mondelinge pleidooien voor de Hoge Raad afgelopen januari hield dochter Alma een emotioneel betoog. Hasan Nuhanovic, tolk voor Dutchbat, had wél een VN-pas; hij werd met de Nederlandse troepen in veiligheid gebracht. Zijn familieleden (vader, moeder, broer) stonden echter niet op de lijst. Vlak voordat zij de poort zouden uitlopen, werd vader Ibro verteld dat hij tóch kon blijven, aangezien hij deel had uitgemaakt van het burgercomité dat overleg had gevoerd met Mladic. Zijn andere zoon en vrouw zouden wel moeten vertrekken. Zoals Hasan Nuhanovic tijdens diezelfde hoorzitting zou verklaren: ‘What choice did he have? To live with one son, or to die with the other?’ De vader liep samen met de anderen de poort uit. Alledrie de familieleden werden weggevoerd en later vermoord.

Foto: Karla Lopez (cc)

Militaire interventie? Eerst maar eens VN hervormen

, door

OPINIE - Is het een goed idee te interveniëren in Syrië? Zoals Armen Hakhverdian hier al heeft laten zien, verschillen onderzoekers sterk met elkaar van mening over de vraag of militaire interventies effectief zijn. Over één ding lijkt echter redelijk wat overeenstemming te bestaan. Als er dan zo nodig geïntervenieerd moet worden, dan wel graag met een breed internationaal mandaat. Zie hier één van de grootste problemen. De organisatie die bij uitstek de internationale gemeenschap representeert en een dergelijk mandaat tot stand kan brengen – de Verenigde Naties – is hoognodig aan een opknapbeurt toe. De VN is namelijk allesbehalve de supranationale instelling die ze zou willen zijn. Hier daarom drie hervormingsvoorstellen. Hoewel het voor de totstandkoming van een legitieme en effectieve VN volgens mij absoluut noodzakelijk is deze drie hervormingen door te voeren, realiseer ik me ook dat het bijna kinderlijk naïef is om te denken dat dit ooit zal gebeuren. Maar toch, hier gaan we.

1) De samenstelling van de Veiligheidsraad moet aangepast worden. De Veiligheidsraad is verantwoordelijk voor het bewaren van de internationale veiligheid en is één van de belangrijkste organen van de VN. De Raad bestaat uit vijf vaste leden – de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Rusland en China – en tien niet-permanente leden die telkens twee jaar lid zijn en daarna plaats moeten maken voor andere landen. Deze indeling is gebaseerd op de situatie van vlak na de Tweede Wereldoorlog en is 65 jaar na dato volledig achterhaald. Hoe kun je verdedigen dat er twee relatief kleine landen uit West-Europa zeer veel inspraak hebben, terwijl er geen enkel land uit Zuid-Amerika of Afrika een permanente zetel heeft? Waarom is Frankrijk wel lid en India niet? Een mogelijke oplossing is het aantal permanente leden uit te breiden met vijf staten, zodat er sprake is van een betere weerspiegeling van de huidige politieke en economische machtsbalans en een wijdere geografische spreiding. Je zou dan kunnen denken aan bijvoorbeeld Brazilië, Zuid-Afrika, Turkije, India en Japan.

Foto: TijsB (cc)

Islamisering en islamofobie

, door

OPINIE - Toen ik uit Irak naar Nederland kwam, noemde ik mezelf atheïst. Ik geloofde vanaf mijn pubertijd namelijk in geen enkele God meer. Hoe meer mijn ouders en vrienden probeerden mij wel te laten geloven, hoe verder ik van hun geloof afdreef. En hoe vaker werd geroepen dat Allah groter was, des te kleiner hij voor mij werd.

Geen God dus voor mij, maar met gelovigen heb ik meestal geen probleem. Ik vind het prima dat mensen steun vinden bij hun God en ik vind het prachtig wanneer mensen geïnspireerd door hun godsdienst anderen helpen. Gelovigen verliezen echter mijn respect wanneer ze zo overtuigd beginnen te raken van hun eigen gelijk, dat ze dat aan anderen gaan opleggen. 
Toen ik net in Nederland woonde, genoot ik van de vrijheid waarmee over geloofszaken kon worden gediscussieerd. Ik had open discussies met Nederlandse vrienden, woonde debatten bij van seculiere Marokkaanse en Turkse organisaties en debatteerde in vrijheid met moslims.

Sinds een jaar of tien is dat anders. Moslims, maar zeker ook autochtonen veronderstellen meer dan in het verleden dat ik moslim ben en zijn me veel vaker als moslim gaan aanspreken. Ze vragen me over mijn geloof en mijn geloofsbeleving, ze vragen me afstand te nemen van islamitische terroristen, ze spreken me aan met ‘jullie moslims’, ze laten me weten dat ik een woestijngeloof aanhang, dat ik achterlijk ben en een geitenneuker. Ze vragen me of ik de sharia in Nederland wil invoeren, of mijn vrouw besneden is, wat ik van homo’s of moslimbroeders vind en als ik solliciteer, krijg ik de vraag of ik vrouwen wel een hand geef. Ook mijn kinderen, in Nederland geboren en met een autochtone moeder, krijgen heel vaak vragen over een geloof dat niet het hunne is.

Foto: Michael Fleshman (cc)

Effectiviteit van militaire interventies

, door

ACHTERGROND - Terwijl de voorbereidingen voor een militaire interventie in Syrië in volle gang zijn, heeft het politicologische blog The Monkey Cage een viertal zeer lezenswaardige stukken gepost over de effectiviteit van militaire interventies. In alle posts staan verdere verwijzingen naar de wetenschappelijke literatuur over interventies.

  • Militaire interventies vergroten de kans op mensenrechtenschendingen in het geïntervenieerde land (zie hier). Let wel, de meeste schendingen (“extrajudicial killing, disappearance, political imprisonment, and torture”) komen volgens dit onderzoek juist voor bij een militaire interventie ter ondersteuning van het zittende regime. Dit is – voor mij althans – een nogal contra-intuïtieve bevinding, maar één van de argumenten zou zijn dat door een dergelijke interventie de zittende machthebbers zich juist gelegitimeerd voelen om hun tegenstanders harder aan te pakken. Volgens de auteurs heeft een interventie tegen het regime ook negatieve gevolgen voor de mensenrechtensituatie, maar alleen in de vorm van meer politieke gevangenen.

  • Militaire interventies vergroten de kans op burgerslachtoffers (zie hier). Het aangehaalde onderzoek toont aan dat “military interventions in favor of the rebel faction (as opposed to pro-government or neutral interventions) tend to increase government killings of civilians by about 40% “. Vertaald naar de hedendaagse situatie in Syrië: bij een externe aanval tegen zijn regime zal Assad eerder geneigd zijn burgers tot doelwit te maken. Het argument is overigens symmetrisch in de zin dat een interventie ter ondersteuning van het regime de rebellen juist zou aansporen om burgerslachtoffers te maken.
  • Militaire interventies verlengen de duur van burgeroorlogen (zie hier): “If the objective of an intervention is to shorten the length of a civil conflict, then an outside military or economic intervention is not a terribly effective strategy to do so.”
  • Militaire interventies zijn het meest effectief wanneer deze voldoen aan een aantal voorwaarden (zie hier), waaronder een breed internationaal mandaat en een multidimensionaal karakter (niet alleen aandacht voor militaire aspecten, maar ook bijvoorbeeld de opvang van vluchtelingen).
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuwe verkiezingen voor Eerste Kamer

, door

ANALYSE - In Buitenhof vroeg presentatrice Marcia Luyten hoogleraar staatsrecht Wim Voermans naar de mogelijkheden voor het kabinet om een weerspannige Eerste Kamer aan te pakken. Voermans noemde als theoretisch machtsmiddel dat de regering de Eerste Kamer zou kunnen ontbinden. Dat idee is niet nieuw. Normaal gesproken hebben dergelijke verkiezingen weinig zin. De leden van de Provinciale Staten blijven immers zitten en zullen doorgaans niet anders stemmen dan bij de vorige verkiezingen. Maar in dit geval was er iets bijzonders aan de hand: diverse leden van provinciale staten hadden in 2011 ‘strategisch’ gestemd op een kandidaat van een andere partij, een D66-Statenlid had op knullige wijze een ongeldige stem uitgebracht en daarmee een zetel voor zijn partij verspeeld, een Zeeuws Statenlid was in een schimmige Torentjesdeal betrokken en last but not least had een hele reeks PVV-Statenleden de partij van Geert Wilders de rug toegekeerd. Dat maakte een andere samenstelling van de Eerste Kamer beslist reëel.

50PLUS en Onafhankelijke Senaatsfractie

Inmiddels zijn er nog enkele ontwikkelingen te noemen die een andere samenstelling van de Eerste Kamer bij nieuwe verkiezingen aannemelijk maken. In de staten van Flevoland heeft een lid zijn oude partij GroenLinks vaarwel gezegd en onderdak gevonden bij D66. Nu is dat gelet op de geringe stemwaarde van Flevoland (op Zeeland na de laagste) niet zo relevant, maar de breuk tussen 50PLUS en de Onafhankelijke Senaatsfractie (OSF) is dat wel. 50PLUS besloot bij de vorige Eerste Kamerverkiezingen de zieltogende OSF, die op eigen kracht geen zetel had kunnen halen, in de lucht te houden met wat extra stemmen, in ruil voor een aan 50PLUS-gelieerde lijsttrekker voor de Onafhankelijken. Die heeft inmiddels weer gebroken met de club van Jan Nagel, wat vermoedelijk betekent dat de OSF steun van 50PLUS bij nieuwe verkiezingen kan vergeten. De OSF verdwijnt dan uit de Senaat en haar zetel komt aan een andere fractie toe.

Foto: Frank Swift (cc)

Reactie op “On Journalistic integrity”

, door

Gisteren plaatsten we de mail van Arjen Kamphuis aan Jeroen Wollaars. Hieronder plaatsen we de mail die Jeroen Wollaars, journalist bij de NOS, als reactie terugstuurde.

Onlangs mailde Arjen Kamphuis mij een lang stuk, dat tegelijk werd doorgeplaatst op een aantal mailinglists en het weblog Sargasso. In het stuk waste hij mij de oren over de mainstream media in het algemeen en de NOS in het bijzonder. Hierbij mijn reactie, die ik wil laten voorafgaan door een aantal losse opmerkingen.

Ten eerste: ik reageer in het Nederlands. Deze discussie verplaatste zich van Twitter naar andere kanalen omdat daar volgens Kamphuis meer nuance mogelijk is. Ik ben dat met hem eens. Daarom kies ik ervoor de discussie in mijn moedertaal te vervolgen. Niet alleen omdat de discussie begon tussen Nederlanders (Arjen Kamphuis, Ancilla Tilia en ondergetekende), maar ook omdat ik me genuanceerder kan uitdrukken in het Nederlands. Mocht iemand denken dat dit interessant is voor een breder publiek en de tijd hebben mijn stuk in het Engels te vertalen: do be so kind je vertaling eerst aan mij voor te leggen. Much obliged.

Verder hecht ik er waarde aan te benadrukken dat dit mijn eigen woorden zijn. Niet van mijn werkgever. En -het is bijna grappig om te zeggen- al helemaal niet van mijn beroepsgroep. Tot mijn verbazing sprak Kamphuis mij aan op hoe “de media” hem benaderd hebben in het verleden. Ik ben niet “de media”. Ik ben zelfs niet “de NOS”. Zoals Kamphuis niet “de hackersscene” vertegenwoordigt, al denkt hij misschien zelf van wel. Laten we elkaar aanspreken op elkaars woorden, en niet op woorden van anderen.

Deze discussie begon namelijk ook zo. Met woorden die Kamphuis sprak tijdens de Q&A na zijn praatje op hackersfestival OHM2013. Na weer zo’n litanie op “de” media, vroeg een meisje uit het publiek welk alternatief hij dan suggereerde. ‘Als we die media niet meer kunnen vertrouwen, waar moeten we dan naar kijken?’

Foto: Travis Isaacs (cc)

Startersbeurs funest voor arbeidsmarkt

, door

OPINIE - Verschillende gemeenten en jongerentakken van vakbonden lanceren de Startersbeurs, een stageprogramma voor afgestudeerden. Een beroerd idee, vindt reageerder Bas Schuiling.

‘Uitbuiting,’ tweette een bekende van me die normaal berucht is om zijn hyperbolen. In eerste instantie besteedde ik dus niet zoveel aandacht aan het zoveelste werkgelegenheidsproject van de lage landen. Maar bij nadere lezing is de ‘Startersbeurs‘ een verschrikkelijk beroerd initiatief.

De ‘Startersbeurs’ is een regeling van diverse gemeenten, waarmee net afgestudeerden aan de slag kunnen voor een ‘prima vergoeding’ om werkervaring op te doen, zo staat er te lezen op de site. ‘Je kickstart op de arbeidsmarkt.’ Het geheel is een initiatief van FNV-jong, CNV-jong en hoogleraar Ton Wilthagen uit Tilburg. (Terzijde: waarom opgeleide jonge mensen altijd worden aangesproken met semi-hippe taal en hipvetstoere +1-tjes op een site zal ik nooit begrijpen. )

Feit is dat de laatste jaren met name starters en ouderen het zwaar hebben op de arbeidsmarkt en met de huidige crisis is er ook geen vooruitzicht op verbetering. Vooral voor starters is dat vervelend omdat die hun carrière gelijk beginnen met een gat op hun CV.
De Startersbeurs is erop gericht om jongeren zes maanden lang  ‘competenties’ en ‘vaardigheden’ te laten ontwikkelen op de arbeidsmarkt. De vergoeding hiervoor is 500 euro (inclusief vakantiegeld) voor 32 uur per week. Bovendien spaar je 100 euro per maand ‘opleidingsbudget’ die je na de zes maanden kan gebruiken voor een ‘aanvullende cursus of opleiding’.  Het bedrijf moet dat betalen, maar krijgt vervolgens 500 euro per maand terug van de gemeente. Het kost een werkgever dan 100 euro per maand om een opgeleide, afgestudeerde jongere in dienst te nemen.  Saillaint detail: Het is een ‘re-integratievergoeding’ – je carrière beginnen door te re-integreren.

Foto: Davide Vosti (cc)

Nederland – België 0-1?

, door

ACHTERGROND - Iedereen weet dat het in Nederland met de economie niet zo best gaat. Maar als een zekere Nobelprijswinnaar voor de Economie beweert dat zelfs België het beter doet gaat menig nationalistisch hartje heftig bonzen. “Dat moet onzin zijn!” Krugman – de Nobelprijswinnaar in kwestie – heeft geen veldwerk gedaan, ‘handelt volstrekt in strijd met de feiten‘ en gaat ‘te kort door de bocht.’ Ik laat het twisten over de macro-economie aan hen die daar verstand van hebben, en zal mij richten op een belangrijke politieke bewering van Krugman:

And in general, it’s hard to escape the impression that Belgium has been better served by political paralysis than the Netherlands has by its unified, effective determination to do exactly the wrong thing.

Dat Krugman beweert dat in Nederland ’the whole political center [is] committed to doing the right thing,’ is simpelweg niet waar. D66, Groenlinks, CDA, Christenunie zijn nog steeds oppositie partijen en als zij zich iets gewilliger hadden opgesteld, waren sommige dossiers al een stuk verder geweest. Kortom, de bewering ‘its unified, effective determination’ is inderdaad een voorbeeld van het gebrek aan veldwerk. Maar België: is daar inderdaad sprake van politieke verlamming? Op het eerste oog wel: dankzij de 541 dagen die het duurde om de huidige regering te vormen heeft België voor een belangrijk deel van de economische crisis geen regering gehad. In 2 commentaren in het blad Governance  (link 1; link 2) scheppen Belgische politicologen (Carl Devos, Dave Sinardet, Geert Brouckaert en Marleen Brans) een ander beeld:

Foto: slynkycat (cc)

Vrouwelijke schuchterheid en mannelijke overmoed in het stemhokje

, door

ANALYSE - Er bestaat een significante, maar onderbelichte relatie tussen stemgedrag en geslacht, meent politicoloog Eelco Harteveld.

Politicologen zijn geïnteresseerd in scheidslijnen. We weten dat ouderen en jongeren op verschillende partijen stemmen, net zoals autochtonen en allochtonen, stedelingen en plattelanders, fabrieksarbeiders en CEO’s. Bij elke verkiezing is er weer opnieuw aandacht voor voor het stemgedrag van respectievelijk hoger en lager opgeleiden. Maar hoe zit het met verschillen in stemgedrag tussen mannen en vrouwen?

Om u, ondanks de komkommertijd, komend weekend van een goed kroegonderwerp te voorzien, volgt hieronder een korte speurtocht naar ‘de vrouwelijke stem’ (of, zo u wilt, de mannelijke). De conclusies zijn, om u verder (met name in de kroeg) van dienst te zijn, hier en daar kort door de bocht.

Politiek en geslacht

Verschillen tussen mannen en vrouwen in politiek gedrag worden in bijna elke studie opgemerkt, maar in de reguliere politicologie vormen ze niet echt het centrum van de aandacht. We weten van mannen dat ze in ontwikkelde landen gemiddeld iets rechtser zijn dan vrouwen, dat ze in sommige landen vaker gaan stemmen dan vrouwen (en in andere landen juist minder vaak), en dat ze vaker dan vrouwen de voorkeur geven aan non-conventionele politieke participatie (zoals demonstraties). Tot zover vermoedelijk niets wereldschokkends. Dat vrouwen vaker op GroenLinks stemmen en mannen vaker op de VVD wist u waarschijnlijk al.

Begint u echter een gesprek over de oorsprong van zulke verschillen, dan raken de gemoederen gegarandeerd verhit. De twee zijdes van de loopgraaf heten, ook hier, nature en nurture. Hoewel het laatste woord hierover ongetwijfeld nooit zal worden gezegd, wijzen veel studies uit dat politieke voorkeuren en (verwachte) gedragingen tussen jongens en meisjes minder verschillen dan tussen volwassen mannen en vrouwen.

Foto: michael loadenthal (cc)

Verhalen uit de Gaza-strook

, door

REPORTAGE - Na een week in de Gaza-strook te hebben doorgebracht, komt Jonathan Huseman tot een pijnlijke conclusie.

Bij de Erez-toegang tot de Gaza-strook heerst de lome rust van een spaghettiwestern. Nu de zon is doorgebroken wordt het snel warm. Vogels kwetteren hun hoge tonen. Buiten klinken de lage stemmen van wachtende, Arabisch sprekende taxichauffeurs. Binnen, in het met wachttorens omgeven gebouw waarin Israëlisch veiligheidspersoneel de toegang tot Gaza regelt, weerkaatst elk geluidje van de stenen vloer.

De hal kleurt grijs en lichtblauw van het staal, de pijpen, leidingen, geblindeerde kantoorruimtes en camera’s. De officiële benaming is ‘Erez-terminal’ en zo ziet de hal er ook uit, als een vertrekhal op een vliegveld, met veel balies, waarvan slechts één in gebruik is. ‘Wat kom je doen? Wat is de naam van je vader? Wat is de naam van je vaders vader?’ De beambte doet haar werk. Als de vragen naar tevredenheid zijn beantwoord en het paspoort is gestempeld, zegt ze: ‘Have a nice experience.’

Een dag als vele andere

Na enkele tientallen meters niemandsland met daarin achtergelaten rolstoelen, opschietend onkruid en camera’s, opent een te krappe draaideur in de metershoge muur. Meteen achter de muur ligt een gang, die aan weerszijden en van boven is afgedekt met een ijzeren hekwerk. Het is een soort voetgangerssnelweg van ongeveer een kilometer lang. Aan deze zijde van de muur liggen rollen prikkeldraad en betonblokken en hangen meer camera’s. De wind ruist door het droge gras, krekels tjirpen, verder is het stil.

Foto: klokwerk (cc)

Basisinkomen van idee naar praktijk

, door

OPINIE - Eén van de commentaren op het basisinkomen is dat niet goed duidelijk is hoe het in de praktijk ingevoerd zou moeten worden. Harro Labrujere doet daar een suggestie voor.

Als je vindt dat je moet lijden om over een inkomen te beschikken, zul je nooit een voorstander zijn van een onvoorwaardelijk basisinkomen. Denk je daarentegen dat we met elkaar rijk genoeg zijn om te voorkomen dat mensen worden veroordeeld tot oneigenlijke afhankelijkheid, armoede of slechte arbeidsomstandigheden, dan is de vraag aan de orde hoe we dat zouden kunnen invoeren.

De hoogte van het basisinkomen is van invloed op de haalbaarheid. In dit artikel is het uitgangspunt een basisinkomen dat voor volwassenen uitkomt op AOW-niveau. De kosten van dit basisinkomen zijn berekend op 180 miljard per jaar, zie het artikel van Michel. In datzelfde artikel wordt de financiering gehaald uit de 180 miljard die we nu kwijt zijn aan ‘sociale bescherming’. Daarin zijn echter ook de kosten van ziekte en zorg begrepen , dus de financiering is nog niet rond. De vraag is dan: waar halen we de benodigde miljarden vandaan?

Collectieve financieringsbronnen

De invoering van een voldoende basisinkomen maakt veel andere collectieve uitgaven overbodig. Want als iedereen over een (voldoende) basisinkomen beschikt, zijn allerlei toeslagen en tegemoetkomingen niet meer aan de orde. Denk aan de bijstand, uitkeringen voor werkloosheid en arbeidsongeschiktheid, AOW en alle toeslagen voor huur, zorgverzekering, kinderbijslag en fiscale tegemoetkomingen en loonkostensubsidies. Aan sociale zekerheid (AOW, WAO, WIA, WWB, nabestaandenuitkeringen, WW) wordt 62 miljard per jaar uitgegeven, aan oor studiefinanciering 3,7 miljard, aan zorgtoeslagen 4,2 miljard en aan kindertoeslag 3,3 miljard. Deze bedragen (samen 73,2 miljard) zijn helaas nog volstrekt onvoldoende voor de benodigde 180 miljard.

Foto: Robert de Veen (cc)

Nederlanders denken veel over EU te weten – maar dat valt tegen

, door

ANALYSE - Onderzoek naar de publieke opinie over Europa gaat vaak over euroscepsis en vertrouwen. Maar hoe veel weten Nederlanders eigenlijk van Europa?

Het langlopende Eurobarometer-onderzoek stelt regelmatig vragen naar de kennis over de Europese Unie. Het figuur hieronder zet het begrip dat we denken te hebben over de Europese Unie uit tegen de feitelijke kennis erover. Die feitelijke kennis werd eind 2012 gemeten met drie basale stellingen waar ‘juist’ of ‘onjuist’ bij kon worden aangekruist:

  • De Europese Unie bestaat momenteel uit 27 lidstaten [juist]
  • De leden van het Europees Parlement worden direct verkozen door de inwoners van elke lidstaat [juist]
  • Zwitserland is lid van de EU [onjuist]

Wie minstens twee goede antwoorden aankruiste, heb ik in het figuur geteld als een respondent met kennis over de EU. De grote blauwe vlek is het gewogen gemiddelde in de Europese Unie. Nederland is de oranje vlek. Daarnaast heb ik enkele andere lidstaten weergegeven aan wie we ons spiegelen of die op ons blijken te lijken.

Drukwerk

Zelfbeeld en feitelijke kennis komen niet overeen

Nederlanders scoren bovengemiddeld hoog op de kennis die we onszelf toedichten over de EU: 55% van de Nederlanders denkt te snappen hoe de EU werkt, tegenover een Europees gemiddelde van 48%. We zijn dus niet bepaald bescheiden.

Vorige Volgende