ACHTERGROND - Vanwaar voelen mensen zich toch aangetrokken door autoritaire ideeën en ideologieën? Zijn mensen van nature alleen maar op zoek naar macht? Waarom zijn er dan toch zo veel mensen die zich laten onderdrukken en hun vrijheid opgeven?
In 1941 probeerde de psycholoog Erich Fromm (1900-1980) deze vragen in zijn boek De Angst voor Vrijheid te beantwoorden. In dit artikel beschrijft Alexander Goesten beknopt Fromms ideeën daaromtrent.
De grote populariteit van Trump en de opkomst van rechtspopulistische bewegingen in Europa maken Fromms overwegingen nog net zo actueel als 75 jaar geleden.
Erich Fromm zag in het verloop van de geschiedenis een steeds toenemend besef dat de mens een individu is en niet alleen een onderdeel van de natuur, stam, natie of ras. Dit maatschappelijk proces gaat gepaard met een toename van vrijheid.
Dit proces noemde Fromm: individuatie. Individuatie wordt voortgedreven door de groei van het productievermogen en de wetenschappelijke vooruitgang. Tegelijkertijd met de individuatie komen er steeds weer autoritaire ideeën op, die de verworven vrijheden terug willen dringen. Dit gebeurt omdat vele mensen door het ontwikkelen van “vrijheid van” van hun sociale banden los werden gesneden.
Hierdoor krijgen veel personen het gevoel van machteloosheid en eenzaamheid. Veel mensen vluchten voor dit gevoel door zich te vereenzelvigen met een groter symbiotisch geheel. Dit kan een symbiotische binding zijn in de vorm van een religie, persoon, natie, voetbalclub of een totalitaire ideologie. Men probeert de machteloosheid, eenzaamheid en onzekerheid te overwinnen door zich als onderdeel van iets groots te voelen.
OPINIE - In het kader van het opgelaaide debat over mogelijke censuur richting OneWorld plaatsen we hier een gastbijdrage van FloripasDeLaban.
Op 30 oktober 2016 plaatst Quinsy Gario een artikel op de opiniepagina van de website van One World, genaamd ‘Giel Beelen, Marianne Zwagerman en de leegte van diversiteit in Nederland’. . De strekking van zijn betoog is dat activiteiten die worden georganiseerd onder de vlag van antiracisme, juist een luide stem geven aan mensen die racisme dissemineren. Sterker, dat dergelijke initiatieven niet grondig genoeg bezig zijn met het bestrijden van racisme. De strijd tegen racisme, zo betoogt hij, wordt zo gereduceerd tot een zelffeliciterend PR-moment waarop je jezelf kunt contrasteren tegen ‘de molotovcocktail gooiende, racistische facebook comments plaatsende, gemeenteraadslidbedreigers’. Het uitgebreide artikel is de moeite van het lezen waard.
Marianne Zwagerman, oud-TMG en veelgevraagd keynote speaker, wordt in het artikel genoemd. Ze heeft een geschiedenis: ze schrijft artikelen waarin zij zwarte mannen reduceert tot lustobjecten, en ze gebruikt categorisch het woord ‘neger’. Ook heeft zij een sleutelrol gespeeld in de Telegraaf Media Groep en PowNed, waar zij actief heeft bijgedragen aan platformen die zich vaak negatief uitlaten over zwarte Nederlanders. Dat nu juist zij was uitgenodigd bij de kleurrijke 100 gebruikt Gario als voorbeeld van de problematische blinde vlek van het publieke debat.
Nu was Zwagerman zacht gezegd niet blij met de kritiek die Gario op haar uitte. Zij tweet “Hier gaat ons belastinggeld dus naartoe. Zo stimuleert @MinBZ ‘mondiaal burgerschap’. Haatzaaien op kosten van de overheid.” Ironisch is natuurlijk dat Marianne Zwagerman zelf aan de wieg heeft gestaan van PowNed, de publieke omroep die het op quasi-ludieke wijze hatelijkheden verspreiden jegens onder andere zwarte Nederlanders tot werkwijze heeft verheven. Zo ging PowNed bij monde van Tom Staal tegen Gario zelf op zeer racistische en intimiderende wijze te werk, inderdaad van belastinggeld.
ANALYSE - Zo’n 700 miljoen tot een miljard zonnepanelen en zeven tot tien keer meer windenergie dan nu gepland. Dat hebben we nodig als we in het jaar 2050 alles op duurzame energie willen laten draaien, aldus gastauteur Herman Damveld.
Energiegebruik 1950 tot 2015
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) heeft op 9 februari 2015 gegevens uitgebracht over het elektriciteitsgebruik in Nederland. Dat verbruik is nu maar liefst 16 keer hoger dan in 1950, een groei van gemiddeld 4,5% per jaar (figuur 1). Het elektriciteitsgebruik in 2013 was 119 miljard kilowattuur (kWh); zie figuur 2 voor een verdeling naar de energiebronnen.
Tot en met 1976 steeg het elektriciteitsverbruik elk jaar meer dan de economie. Dit had te maken met de groei van toepassingen die werkten op elektriciteit en met het feit dat deze toepassingen op steeds grotere schaal gebruikt werden. Gemiddeld steeg van 1950-1976 het elektriciteitsverbruik met 8,2% per jaar, de economie groeide in die periode met gemiddeld 4,6% per jaar. Na 1976 groeide het elektriciteitsverbruik gemiddeld genomen mee met de economie. In de periode 1977-2013 groeiden zowel het elektriciteitsverbruik als de economie met gemiddeld ongeveer 2% per jaar. Het totale energiegebruik in Nederland was in 2015 zo’n 5,2 keer zo hoog als in 1950 (bron CBS Statline). Dit gebruik wordt uitgedrukt in Peta Joule (PJ, een 1 met 15 nullen erachter).
ACHTERGROND - Op 2 oktober 1968 vond in Mexico-Stad een bloederig drama plaats. Protesterende studenten eisten meer democratie en minder agressie van de oproerpolitie, maar werden door het leger omsingeld, ter plekke vermoord of opgepakt. Carlos Andrade Ruiz was ooggetuige van ‘het bloedblad van Tlatelolco’ en keert bijna vijftig jaar later terug naar de rampplek: ‘Wij schreeuwden op twee oktober 1968 voor een betere samenleving maar werden gewoonweg afgemaakt.’ Een reportage door Dirk Lotgerink.
Om een beeld te geven van de sociaal politieke omstandigheden blikt Andrade Ruiz terug op de jaren zestig van de vorige eeuw: ‘Uit de Verenigde Staten kwam de contracultura, de tegencultuur overgewaaid. Vrije seks, drugs en rock-’n-roll,’ zegt de inmiddels gepensioneerde advocaat in zijn kleine appartement in het centrum van Mexico-Stad.
Mexicaanse studenten zijn in die tijd de hippies van het zuiden met een sterke drang naar democratische gerechtigheid. Op 26 juli gaan studenten van de universiteit Tecnológico de Monterrey (‘El Tec’) de straat op om het begin van de Cubaanse revolutie, vijftien jaar eerder, te herdenken.
Ze grijpen de gelegenheid ook aan tegen het beleid van de regering te protesteren. President Gustavo Díaz Ordaz ziet gevaar in deze massale bijeenkomsten en besluit de demonstraties hardhandig neer te slaan. Maar in plaats van te verdwijnen, wordt de studentenbeweging groter en uit solidariteit met de jongeren van El Tec, sluiten steeds meer studenten van verschillende universiteiten zich bij de beweging aan.
COLUMN - Deze blogpost is geschreven door Jan Willem van de Groep n.a.v. een artikel in het Financieel Dagblad. In dat artikel wordt een zwaar accent gelegd op de kosten van een Nul op de Meter-renovatie. De framing ‘te duur’ en dus ‘onhaalbaar’ stoelt op een verkeerde interpretatie van de cijfers.
Heeft u zich ooit afgevraagd wat een ‘normale’ woningrenovatie kost waarvan woningcorporaties er jaarlijks duizenden uitvoeren? Zal een journalist het zich ooit afgevraagd hebben? Ik vermoed dat er op beide vragen een ‘nee’ zal volgen.
Bij renovaties waarbij corporaties de keuze maken om te renoveren naar het niveau energieneutraal liggen de prijzen echter onder een fileermes. De bedragen die worden genoemd worden dan afgezet tegen maatregelen die leiden naar enkele labelstappen. Een Nul op de Meter (NOM) renovatie is dan al snel te duur.
Foute framing! Een NOM-renovatie gaat wat betreft kosten maar voor een beperkt deel over energie.
Bekijk een NOM-renovatie eens op deze manier:
Een NOM-renovatie draait primair om renovatie en niet om energiebesparing.
De woningen zijn domweg aan de beurt voor een hoog-niveau-renovatie. Die renovatie is onderdeel van het portfoliobeleid en het daaraan gekoppelde strategisch voorraadbeleid die een corporatie voert.
NIEUWS - Arbeidsverdringing – waarbij bijstandsgerechtigden min of meer worden gedwongen voor een appel en een ei werk te doen waar o.a. gemeenten zelf flink op beknibbelen – neemt hand over hand toe. Toch zijn er ook positieve ontwikkelingen, meent de FNV. Morgen houdt ze een debat in Amsterdam.
De gemeente Westland is de meest sociale gemeente van 2016. Dat blijkt uit de FNV Lokale Monitor, waarin de grootste vakbond iedere twee jaar het sociale beleid beoordeelt van gemeenten.
De grote steden doen het trouwens ook lang niet slecht: Amsterdam en Den Haag staan samen op de 2e plaats. Op 3 staan Oss, Smallingerland en Maastricht met omliggende gemeenten.
Westland scoort zo goed omdat de gemeente consequent toetst op verdringing van bestaande banen bij het bieden van werk aan mensen met een uitkering. Het is daarmee – helaas – een uitzondering: meer dan de helft van de gemeenten toetst dit ondanks hun wettelijke plicht niet of onvoldoende.
In veel gemeenten worden uitkeringsgerechtigden gedwongen te werken zonder loon.
Ruud Kuin, vicevoorzitter van de FNV, vindt dat een uitermate kwalijke zaak:
Werk hoort gewoon betaald te worden volgens de cao. Werken zonder loon is niet alleen respectloos naar de uitkeringsgerechtigden, het maakt werknemers ook concurrenten van elkaar, waardoor de prijs van arbeid verder onder druk komt te staan.
Turkije is er alles aan gelegen een onafhankelijke Koerdische staat in Noord-Syrië te voorkomen, meent Evert te Winkel. Hoe verandert de Turkse militaire bemoeienis de dynamiek van het conflict?
Een nieuwe partij mengt zich actief in de oorlog in Syrië: Turkije. Natuurlijk werden er eerder al grote hoeveelheden Turkse wapens bij rebellengroepen en jihadisten (inclusief IS) gevonden en viel Turkije op door haar lakse houding in het tegenhouden van wapens en jihadisten, maar het openlijke offensief van Turkse tanks die samen met rebellen trachten grensstad Jarabloes te veroveren (bronnen melden inmiddels dat dit gelukt zou zijn) is volstrekt nieuw.
Het lijkt me dat de grensoverschrijding van Turkije een tweeledig doel heeft:
Dat heeft Erdogan ook ongeveer in die woorden gezegd.
De tweede reden lijkt me het voornaamste doel. De timing is wat dat betreft ook belangrijk: begin juni schreef ik dat de verovering van Manbij een onafhankelijke Koerdische staat in het noorden van Syrië zeer nabij zou brengen – de grootste angst voor onder andere Turkije en Iran, die vrezen dat dit de grote Koerdische minderheden in hun land weleens op ideeën zou kunnen brengen.
ELDERS - De Mexicaanse deelstaat Michoacán staat bekend om een eindeloze golf aan extreme geweldsdelicten. Oorlogen tussen verschillende drugskartels hebben een stempel gedrukt op het dagelijks leven van veel Mexicanen. Toch is er hoop. In Cherán. Door Dirk Lotgerink.
Vijf jaar geleden namen vrouwen en jongeren het er met succes op tegen zwaar bewapende drugsbendes. Tegelijkertijd stuurden zij alle autoriteiten de stad uit. Die revolutie is inmiddels gestreden maar de herwonnen vrijheid, veiligheid en het autonome stadsbestuur staan nog steeds symbool voor Cherán. Een chronologisch verslag van een moderne revolutie.
Klassiek getimmerde huizen verspreiden door de hele stad de geur van hout. Op straat verkopen tientallen vrouwen thee of andere medicinale planten. Mannen van middelbare leeftijd zijn er in Cherán haast niet: ‘Veel van hen zijn in de jaren negentig naar de Verenigde Staten verhuisd. Zij komen een paar keer per jaar terug en nemen dan luxeproducten mee’, zo verklaart María Hurtado Rosas de consequenties van het veelbewogen stadsverleden. ‘Sinds de revolutie hoeven jongeren de grens niet meer zo nodig over. Het is hier nu veilig en de levensstandaard is enorm gestegen’, onderschrijft de ooggetuige van een revolutie. Rosas is sinds 2012 lid van de autonome stadsraad van Cherán en leidt ons vandaag rond terwijl ze vertelt hoe een lokale revolte tot stand kwam.
COLUMN - Mensen van goede wil laten zich nodeloos in de verdediging drukken, betoogt Eddy Stam. Laten we van Gutmensch een geuzennaam maken!
Een collega kwam te laat de zaal binnen. Het werd even stil en alle blikken volgden hem terwijl onverstoord een zitplaats zocht. Met z’n geverfde haren, donkere bril en lange jas was het een flamboyante verschijning. Ik dacht wat zou ik doen in zijn plaats? Allerlei gedachten schoten door mij heen. Was het niet beter als hij weg was gebleven? Had hij niet gebukt onder schaamte moeten binnen komen? Kunnen wij nog wel zaken doen met hem? Zou hij niet openlijk afstand moeten nemen?
Het was 15 jaar geleden toen in Oostenrijk ondanks wereldwijde protesten de Christen Democraten een coalitie met de ultra rechtse FPÖ van Jörg Haider vormden. Er waren discussies over boycots. De Europese Commissie had besloten de contacten met Oostenrijk te minimaliseren. En toch kwam deze Oostenrijkse collega zonder enige schaamte naar een EU bijeenkomst.
Inmiddels zijn we 15 jaar verder en in verschillende landen in de EU spelen zich taferelen af waar Jörg Haider van kon dromen. Overal in de EU zien we radicaal rechts sterker worden. We kijken nergens meer van op. Ik loop ook nergens met schaamte binnen omdat de PVV misschien wel de grootste partij in Nederland is.
Partijleiders en toekomstige informateurs zouden een minderheidskabinet als een reële uitkomst van de volgende formatie moeten accepteren, betogen Sarah de Lange en Erie Tanja, die op Stuk Rood Vlees de voordelen van een minderheidskabinet benoemen.
Naar alle verwachting staat Nederland na de Tweede Kamerverkiezingen van 15 maart 2017 een ongekend gecompliceerde coalitievorming te wachten als gevolg van twee politieke ontwikkelingen: de aanwezigheid van meer middelgrote partijen in het parlement (politieke versnippering) en beweeglijk stemgedrag van kiezers (volatiliteit). Om te zorgen dat een volgend kabinet daadkrachtig én responsief kan optreden is het de tijd om de in Nederland ongebruikelijke figuur van het minderheidskabinet een hernieuwde, en serieuze kans te geven.
In heel Europa staan bestaande partijsystemen onder druk. Kiezers verlaten en masse gevestigde partijen voor nieuwe partijen van groene of populistische signatuur. Dit zorgt voor verrassende verkiezingsuitslagen waarbij nieuwkomers grote aanhang verwerven ten koste van bestaande partijen. Het zorgt vooral ook voor ingewikkeldere coalitievorming.
Zo zorgden de Spaanse verkiezingen van december 2015 voor winst van de nieuwe partijen Podemos en Ciudadanos. Als gevolg van deze winst was er voor het eerst in decennia geen absolute meerderheid voor de conservatieve Partido Popular of de sociaaldemocratische Partido Socialista Obrero Español, de twee gevestigde partijen die sinds de vestiging van de democratie om beurten hadden geregeerd. Mislukte coalitieonderhandelingen maakten het uitschrijven van een nieuwe ronde verkiezingen noodzakelijk. De nieuwe verkiezingen op 26 juni 2016 leverden vrijwel dezelfde uitslag.
OPINIE - Een grote zorg bij veilingen voor duurzame energie is dat de grote spelers mogelijk te laag bieden om toekomstige competitie af te schrikken. Zodra een klein aantal bedrijven de concurrentie heeft afgeschrokken kunnen ze de toekomstige prijzen verhogen. Het nieuws uit Abu Dhabi is daarom ontmoedigend. En het nieuws uit Nederland zou dat binnenkort ook wel eens kunnen zijn, stelt Craig Morris.
Tekst: Craig Morris. Vertaling: Krispijn Beek.Vorige week berichtte de pers in de Verenigde Arabische Emiraten dat verschillende bedrijven zich teruggetrokken hebben uit de komende veiling van 350 MW zonne-energie. De bedrijven verwachten dat de opbrengsten van de veiling simpelweg te laag zullen zijn. De vorige veiling leverde een prijsrecord van 2,99 cent op. Talrijke analysten hebben geprobeerd deze prijs in perspectief te plaatsen. Naast specifieke lokale omstandigheden werd ook het risico op onderbieden bediscussieerd.
Het Italiaanse Enel is een van de bedrijven die zich teruggetrokken heeft uit de veiling in Abu Dhabi. Toch plaatste het bedrijf onlangs een winnend bod van 3,5 cent in Mexico. Het is duidelijk dat het bedrijf zeer concurrerend is, maar blijkbaar zijn de prijzen in Abu Dhabi zelfs voor de Italianen te laag worden.
De volgende dag maakte de Nederlandse staat de prijs in de veiling van twee offshore windenergie parken bekend: 7,27 cent per kilowatt-uur. Deze prestatie is geprezen als een doorbraak, wat het zeker is. Ter vergelijking: de oorspronkelijke kostenraming voor deze specifieke windmolenparken was ongeveer 12,4 cent, en de laagste prijs voor offshore wind was 10,3 cent in Denemarken.
