AB

117 Artikelen
98 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Boterzachte breekpuntjes

SaillantLOGO “Het noemen van breekpunten in verkiezingstijd is dom”

Wilders, Balkenende en Pechtold hebben ieder een breekpunt genoemd. Balkenende wil niet aan de H-aftrek morrelen, Pechtold zeker wel en van Wilders mag de AOW-leeftijd niet worden verhoogd. Vanwaar die breekpunten? Wellicht was het doel de kiezer duidelijkheid te verschaffen over de genoemde standpunten. Maar niet alle kiezers zijn gek. Zij weten dat spijkerharde breekpunten tijdens de onderhandelingen na 9 juni ineens boterzacht kunnen zijn. Wie nu breekpunten noemt, laat blijken de kiezer niet serieus te nemen. Balkenende maakt het van de drie heren het bontst. Eerst geeft hij aan de H-aftrek als breekpunt te zien, een dag later ziet hij D66 als mogelijke coalitiekandidaat.

Zou het toeval zijn dat de afgelopen maanden de heren alledrie genoemd zijn als premierkandidaat en op dit moment diep wegzakken in de polls? Anders gezegd: dat de politici een potje paniekvoetbal spelen?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Slim stemmen?

Als je tactisch wilt stemmen, waar moet je dan op letten? De stemwijzer helpt niet. Als je nu nog niet weet wat de diverse partijen ongeveer willen, dan kun je beter een slimme oom machtigen. Verkiezingsprogramma’s bestuderen is ook zonde van je tijd. Die werkstukjes belanden na 9 juni in de papierbak. De CPB doorrekeningen serieus bekijken dan? Zo mogelijk nog zinlozer. Het CPB neemt de aangeleverde data van de politieke partijen namelijk wel serieus. Het resultaat zijn solide ogende staafdiagrammetjes en golvende grafiekjes zonder enige betekenis. De aangeleverde data hebben niets met de politieke werkelijkheid van 10 juni te maken. De gehanteerde modellen zijn onvolledig en de behaalde resultaten uit het verleden zijn bedroevend, maar dan ook bedroevend zwak. Nee, een zwevende kiezer die wel zelf nadenkt kijkt eerst naar wat zijn landgenoten van plan zijn. Een slimme stem is een stem op je gewenste coalitie. Helaas kan dat niet rechtstreeks in Nederland, dus zul je zelf de polls in de gaten moeten houden.

Links?

Als je hoopt op een links kabinet dan is het simpel. Het maakt allemaal niet uit wat Femke, Alexander, Job of Emile willen of zeggen, het enige dat telt is dat wat mogelijk is. Dat is niet veel. Een echt linkse regering zit er namelijk niet in. Zelfs in de ‘linkse jaren zeventig’ hadden de linkse partijen geen meerderheid en was er de steun van de confessionelen nodig. Het linkse electoraat schommelt in Nederland altijd rond de 40%. Al vanaf 1918. Het meest denkbare linkse kabinet is om die reden Paars of Paars-Plus. Om dat te realiseren moet de PVDA wel de grootste partij worden. D66 en GroenLinks voelen de bui al hangen, want zij vrezen dat de kiezer in het stemhokje wederom niet zal kiezen voor hun toch alleszins redelijke alternatieven. Terecht overigens, want de slimme progressief moet wel op de PvdA stemmen om gehoord te worden. Als Alexander 9 zetels haalt is dat al een verdriedubbeling, Femke heeft aan 10 zetels genoeg om de vlag uit te hangen. Beiden zullen graag aanschuiven bij een nieuw Paars. Kortom: wil je een linksige coalitie, stem dan op Job.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Politiek versus Markt

SaillantLOGO
We zijn overgeleverd aan de grillen van de markt en kunnen alleen maar hopen dat aan deze crisis snel een einde komt. Maatregelen van politici om de economie te beïnvloeden hebben geen effect. Daarvoor is de macht van politici tegenwoordig te beperkt. Economie is geen exacte wetenschap en landen zijn geen laboratoria. Keynes of Reaganomics? Die vraag is niet langer relevant. Politici zijn brandweerlui, de brandpreventiemedewerkers zijn onvindbaar.

De macht van de markt valt in economisch moeilijke tijden goed op. De politiek hoeft niet meer bang te zijn dat ze speelbal worden van de markten, ze zijn het al. Spanje is het meest sprekende voorbeeld. Twee weken geleden meldde Zapatero dat hij absoluut niets aan zijn beleid van relatief hoge overheidsuitgaven wilde veranderen. Hij wilde de economische groei niet in de kiem smoren. Het beleid leek –eindelijk- positieve resultaten op te leveren. De werkloosheid daalde in april, huizenbezitters betaalden hun hypotheek wat trouwer en er was een minimale kwartaal op kwartaalgroei.

Maar wat Zapatero wel of niet wil is niet langer relevant. De Griekse problemen verergerden en uiteindelijk moest Zapatero 180 graden draaien. De geplande uitgaven bleken onhaalbaar, omdat Spanje van de markt meer rente moest betalen voor haar leningen. Het Spaanse voorbeeld staat niet op zichzelf. Europese politici reageren met een steunmaatregel hier en een reddingsactie daar. Reactie in plaats van actie. Een noodplan van 750 miljard moest de euro op niveau houden. Gevolg: de euro daalde afgelopen week harder dan ooit.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Machtige Spaanse fascisten

Onderzoeksrechter Gárzon is geschorst. Gárzon werd wereldberoemd door het aanklagen van internationale politici zoals de Chileense oud-dictator Pinochet. Voor zijn werk ontvangt hij vandaag in Frankrijk een belangrijke prijs voor ‘Vrijheid en Democratie’. De schorsing van Gárzon is te wijten aan een onderzoek dat hij wilde uitvoeren naar 113.000 ‘verdwenen’ personen tijden de Spaanse Burgeroorlog. Door een amnestiewet uit 1977 had Gárzon volgens de aanklagers nooit een onderzoek naar die misdaden mogen beginnen. Volgens Gárzon zijn de verdwijningen misdaden tegen de menselijkheid en vallen die misdaden onder geen enkele amnestiewet.

Wie beschuldigde Gárzon eigenlijk? De beschuldiging kwam van het adres van de ultraconservatieve organisatie Manos Limpias (Schone Handen) en de fascistische Falange. Hoe kregen deze kleine organisaties de schorsing van de superrechter voor elkaar? Het antwoord ligt in het onverwerkte Spaanse verleden: de historische, innige band tussen conservatieven en fascisten. De oorsprong van die band gaat terug tot de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939). De antidemocratische en oerconservatieve Franco maakte gretig gebruik van externe en interne fascistische steun. Dankzij de fascistische steun (en de intern verdeelde tegenstanders) kon hij de Spaanse Burgeroorlog winnen en tot aan zijn dood in 1975 als dictator aan de macht blijven.

Tijden zijn veranderd, maar de schimmige banden tussen conservatieven en fascisten in Spanje zijn gebleven. Nadat Gárzon een groot corruptieschandaal had blootgelegd tussen de conservatieve oppositiepartij PP en een Spaanse zakenman (Trama Gürtel) begonnen de problemen voor Gárzon. Het legt de achilleshiel bloot van de Spaanse democratie: de onbestrafte misdaden uit het Franco tijdperk. Gárzon is een onafhankelijke rechter die in het verleden misstanden van zowel ‘links’ als ‘rechts’ aan de kaak heeft gesteld. In een land waar fascisten hun voormalig leider in een mausoleum kunnen eren, schorst men een rechter omdat hij zijn werk doet.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Constructieve oprotoptie voor stabiliteit?

Wat de uitkomst ook is op 9 juni: het volgende kabinet wordt een ‘moetje’. Geen prettig vooruitzicht, want er zijn urgente problemen. Economische crisis, klimaatcrisis, oprakende fossiele brandstoffen, exploderende zorgkosten zijn enkele van de problemen die ons land te wachten staan. Al deze problemen vereisen lange termijnoplossingen. Het ene moment stimuleert de overheid de installatie van zonnepanelen, de volgende minister maakt de aanschaf ingewikkeld. Wie bewaakt de grote lijnen? Iedere partij heeft in dit land zijn eigen stokpaardje. Gekozen burgemeester, boerkaverbod en de grootte van vissenkommen zijn reuze belangrijke issues. Maar welke politieke partij maakt zich nog druk om grote-mensen-problemen? Hoe krijgen we ooit een stabiele regering in dit land van kleine politieke partijtjes?

Konstruktiven Misstrauensvotum

Gerd Leers en anderen hebben een kiesdrempel voorgesteld. Oud idee en het lost weinig op. Kwamen de vorige kabinetscrises door kleine partijen als de SGP of de Dierenpartij? Nee, zeker niet. Daarbij komt: ook met een kiesdrempel kun je de val van een kabinet niet voorkomen. Het antwoord komt uit Duitsland. Onstabiliteit in de jaren ’20 bood Hitler de mogelijkheid om aan de macht te komen. Dat moest na ’45 beter. Om die reden voerden de Duitsers het ‘konstruktiven Misstrauensvotum’ in. Goed, het beestje moet in Nederland een andere naam krijgen, maar het principe is helder. Een regering zit de rit gewoon uit, behalve als een meerderheid van het parlement zich kan vinden in een goed alternatief. Ik verklap het maar al vast: die meerderheid is niet eenvoudig te vinden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | WO III breekt in de 21ste eeuw uit!

SaillantLOGO

De 21ste eeuw breekt de WO III uit!

Een op deze bijzondere dag wel een heel saillante stelling, waarvoor mij gelukkig ieder spoor van bewijs ontbreekt. Geen geheime aanvalsplannen ontdekt, noch voorzie ik dat de Griekse schuldencrisis zich als een Mexicaanse olievlek uitbreidt tot de grote kladderatsj waardoor er een allesvernietigende oorlog in het door de Maya’s voorspelde rampjaar 2012 ontstaat. Dat niet. Wat dan wel? Wel zie ik dat de mens niets wezenlijks geleerd heeft sinds 1945. Wij mensen kunnen nog prima oorlog voeren, dat bewijzen we continu op diverse plekken op de aarde. Daarbij komt: we hebben nog steeds geen instituties ontwikkeld die oorlog effectief kunnen voorkomen. De Veiligheidsraad is er voor ontworpen, maar door zijn samenstelling, trage besluitvorming en beperkte invloed niet in staat een oorlog in de kiem te smoren.

In Nederland, en in Europa, is het gebrek aan daadkracht nog stuitender. Om even terug te komen op het Griekse zijweggetje: als er geen andere optie is dan ingrijpen, treuzelen we nog. Dat kán gevaarlijk zijn. WO I is ook van incident tot wereldoorlog uitgegroeid. Na de aanslag op de kroonprins op 28 juni 1914 talmde Oostenrijk-Hongarije met hard en effectief ingrijpen. Een snel ingrijpen had bemoeienis van andere landen voorkomen. Gevolg: een totale oorlog die miljoenen mensenlevens kostte. Er zijn militair strategen die een volgende oorlog verwachten door een tekort aan fossiele brandstoffen. Zou kunnen. Maar door de traagheid van het opraken van die brandstoffen heb ik goede hoop dat we daar wel uitkomen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bos rookt shag?

Gisteren Pauw en Witteman gezien? Wouter Bos was te gast, niet als politicus maar als mens. Dat was wennen. Hij had een vaal versleten vest aan. Dankzij zijn drukke pappadagen was het ongestreken en misschien zelfs ongewassen. Dat was nog niet alles. Wouter Bos draaide op zijn dooie gemak een shagje. Een Samsom shagje. Pauw en Witteman leken nog verbaasder dan het publiek in de zaal en zeiden niets over het vale vest of het Samson shagje. In plaats daarvan vroegen ze Bos iets over Uruzgan. “Ach, Uruzgan”, zei Bos na een lange stilte. Hij bekeek zijn professioneel gedraaide shagje. “Ik weet het ook niet hoor. De ene dag denk ik dat we daar goed werk doen, de andere dag denk ik dat we er niets te zoeken hebben. Eigenlijk ben ik een notoire twijfelaar, maar dat wisten jullie al” Hij zei het op een ondeugende toon, als een kleuter die een geheimpje verklapt.

De spanning

Pauw keek met halfopen mond naar Bos. Witteman wist er een vraag uit te persen. Hij stamelde: “Maar u beweerde toch juist dat u inzake Uruzgan vasthield aan uw principes?” Bos keek vriendelijk terug. Hij haalde een aansteker uit zijn zak en stak zijn shagje in brand. Hij inhaleerde diep en blies de rook kalmpjes in de richting van Pauw. Niemand zei iets. De spanning was voelbaar, alleen Wouter leek volkomen op zijn gemak. “Ach, Uruzgan” was het enige dat hij zei. Na een nieuwe haal aan zijn peuk vervolgde hij: “Wanneer neem je nu een goed besluit? Neem nou dat debat nou over de economische crisis. Ik had mijn riedel over sterke schouders afgestoken, Mark begon met zijn gezanik over doorschuiven naar de volgende generatie. In de pauze trof ik Mark aan bij de pisbakken. Ik vroeg hem of hij nou werkelijk geloofde dat de VVD wél de juiste oplossingen had. Mark lachte en zei dat Nederland als een bootje is dat dobbert op de zee die wereldeconomie heet. Of zoiets. We moesten er beiden in ieder geval hartelijk om lachen. Geschikte vent, die Rutte.’

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het Saillant |De VVD is een conservatieve partij!

SaillantLOGO De VVD is geen liberale partij, maar een conservatieve partij. Aangezien ze conservatieve standpunten uitdragen, wordt het tijd dat ze zichzelf als conservatieve partij presenteren.

Wat is een liberale partij? Zoals met alle politieke stromingen, kun je daar vele kanten mee op. Thorbeckianen, oud-liberalen, jong-liberalen, revolutionair-liberalen en sociaal-liberalen: zomaar wat 19e-eeuwse benamingen voor liberalen. Ik wil er geen woordenspel van maken, dus ik laat de 19e-eeuwers voor wat ze zijn. De 21ste-eeuwse liberale opvatting is dat de staat zich zo min mogelijk bemoeit met het individu. Wat is zo min mogelijk? Weer een lastige. Laat ik er 3 concrete voorbeelden uitlichten: coffeeshopverbod, boerkaverbod en hypotheekrenteaftrek.

Repressie

De VVD is voor een coffeeshopverbod, voor een boerkaverbod en voor de hypotheekrenteaftrek. Enkele jaren terug dachten ze compleet anders over softdrugs en boerka’s. Ook over de hypotheekrenteaftrek was discussie mogelijk. Over softdrugs en boerka’s kun je van alles vinden. Over hamburgers en spencers ook. Iemands persoonlijke mening over een ongezonde leefstijl of een buiten de norm vallende kledingkeuze, is voor een liberaal irrelevant. Dan de hypotheeksubsidie. Hypotheekrenteaftrek is een subsidie voor (rijke) huizenbezitters. Net zoals de huursubsidie een subsidie voor (arme) huurders is. Een echte liberale partij is tegen elke vorm van door belastingbetalers betaalde woonsubsidie.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

D-Day

Militair historicus Antony Beevor schreef vorig jaar een indrukwekkende geschiedenis van D-day, van de landing in Normandië (6-6-1944) tot aan de bevrijding van Parijs (25-8-1944). Nu 66 jaar geleden. In zijn boek komen geen slecht Engels sprekende Duitsers voor en ook geen kauwgumuitdelende Yankees. Wel brengt hij het strijdverloop nauwkeurig in kaart, vaak met een inzichtelijk kaartje erbij. De Engelse leider van de strijdkrachten Montgomery vertelde bijvoorbeeld lang niet al zijn plannen aan zijn Amerikaanse collega Eisenhower. Na de helikopterview zoomt de auteur in op het slagveld. De lezer krijgt daardoor een goed beeld van de impact van miscommunicatie, mismanagement en een enkel wijs besluit van de legerleiding op de gewone soldaat.

Altijd bang zijn

Slachtingen, gruwelen en angsten zijn in het boek van alle filmische heldenromantiek ontdaan. In The Longest Day lijkt het nog wel aardig om aan de zijde van John Wayne badguys af te knallen. Bij Saving Private Ryan valt na de benauwde openingsscène ook genoeg eer en glorie te behalen. Het boek van de historicus is realistischer. Hoe realistisch? Totale objectiviteit is een illusie, iedere betrokkene van de invasie zou zijn eigen verhaal kunnen vertellen. Dat gezegd hebbende: Beevor doet een goede poging zo feitelijk mogelijk beide kanten van het verhaal te belichten. Van alle opsmuk ontdaan schetst hij een beeld van mannen die de hele oorlog geen schot lossen. Altijd bang zijn. Zo snel mogelijk naar huis willen. Beevor schrijft zonder poespas. Hij laat zijn honderden bronnen het werk doen en daardoor verdwijnt geruisloos het onderscheid tussen goed en kwaad. Niet het onderscheid tussen het nazi-bewind en de democratieën, maar wel het onderscheid tussen de Duitse en Amerikaanse soldaten.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Gerd volgt JP op!

SaillantLOGO Gerd Leers volgt Balkenende op.

Balkenende zijn houdbaarheidsdatum is 10 juni definitief verstreken. De vraag is: wie volgt ‘m op? Uiteraard solliciteert niemand openlijk naar de functie, maar dat weerhoudt de potentiële kandidaten er niet van zich nu al in de kijker te spelen. Kandidaten zijn: Hirsch Ballin, Veerman en Wijffels. De meest waarschijnlijke opvolger is in mijn ogen Gerd Leers. Onopvallend opvallend blijft hij zich staatsmanwaardig warm lopen. Een proefballonnetje (zie de Saillante stelling van gisteren) over het districtenstelsel hier, een dubieus compliment over Balkenende’s leiderschap daar en Gerd toont aan dat hij klaar is het stokje over te nemen.

En dat akkefietje over integriteit? Gerd moest volgens eigen zeggen niet weg als burgemeester van Maastricht vanwege een integriteitprobleem. Dat hij een vakantievilla van een topambtenaar kocht, had daar niets mee te maken. Gerd is slachtoffer. Gerd is slachtoffer van niets minder dan een politieke afrekening. Het nemen van heldere en stevige besluiten wekte de woede van zijn wethouders en daarop besloten ze hem aan de kant te zetten. Kortom: Gerd heeft voldoende zelfkennis om het politieke leiderschap van het CDA aan te kunnen. Zijn politieke opvattingen passen perfect in de tijdgeest: streng doch rechtvaardig. Raddraaiers hard aanpakken, maar buitenlanders niet over één kam scheren. Het lijkt verdacht veel op het ‘grenzen stellen, kansen bieden’ van PvdA burgervader Aboutaleb, maar dat terzijde.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant |Wilders gelooft in sprookjes

SaillantLOGO Geert Wilders is een ouderwetse romanticus!

Volgens Geert Wilders hebben we nogal wat te danken aan onze joods-christelijke cultuur. Artikel 1 van de grondwet moet gewijzigd worden en onze “christelijk/joods/humanistische cultuur moet in Nederland dominant blijven.” Wat bedoelt Geert nu? Onze vrijheden zijn al verankerd in de grondwet, die hebben we te danken aan 19e-eeuwse liberale politici. Liberale politici die de scheiding van kerk en staat hebben vastgelegd. Dat bedoelt Geert dus niet. Hij zit er ook niet mee dat het aantal joden in Nederland nooit meer dan enkele procenten bedroeg. Detail. En dat christenen elkaar de hersenen insloegen, omdat de ander de verkeerde mening had? Ook dát is irrelevant. Geert bedoelt wat anders, hij is namelijk een romanticus van het zuiverste water. Het gaat hem niet om oninteressante feitjes, wat Geert uitdraagt is een gevoel. Een gevoel dat de Nederlander tot Nederlander maakt. Zelfs al is de moderne Nederlander atheïst, agnost of ietsist, dat doet er niet toe. Het is onverklaarbaar, onbenoembaar, in de lucht hangend en ondefinieerbaar: onze wortels. Alle Nederlanders hebben gemeenschappelijke joods-christelijke wortels en die wortels maken ons tot wie we zijn. Zou het?

Beroemde voorgangers

Geert heeft beroemde voorgangers. Rond het jaar 1800 hadden de idealen vrijheid, gelijkheid en broederschap vooral veel bloedvergieten gebracht. Aan de andere kant van het politieke spectrum stonden de absolutistische vorsten. Totale chaos of onderdrukking: was er geen betere bestuursvorm denkbaar? Door de romantiek beïnvloedde denkers bedachten het nationalisme. Denkers als Mazzini en Fichte geloofden dat mensen als Doornroosje lagen te slapen. Italianen én Duitsers hoefden alleen maar te worden wakker gekust en er zouden vanzelf vaderlandslievende Duitsers en Italianen opstaan. Eeuwenoude geschiedenis, religie, gedeelde taal, culturele opvattingen, maakte de Duitser Duits en de Italiaan Italiaans. Dat de landen ‘an sich’ nog niet bestonden was irrelevant. Er bestond een onaanwijsbare, onverklaarbare verbindende factor tussen mensen: een X-factor avant la lettre.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Progressieve samenwerking?

Recent riep de nieuwe olijke Brabantse SP voorman op tot progressieve samenwerking. Best gek, want zo progressief is de SP niet en vooral de PvdA was het afgelopen decennium constant de kwaaie pier. Best logisch, als het bijna verkiezingen is, de nieuwe politiek leider zich nog moet profileren en de SP in de peilingen meer dan gehalveerd is. Welke partijen zijn wel progressief? Ik denk dat we er in Nederland 3 hebben. Oprichter van D66 Hans van Mierlo schudde het ingedommelde Nederland in 1966 goed wakker. Het was tijd voor een pragmatische aanpak van problemen. De vastgeroeste dogmatische aanpak door confessionelen, socialisten en liberalen was wat hem betreft voltooid verleden tijd. De aanpak van de democraat in hart en nieren leek nieuw, maar was in feite even oud als de weg naar Rome. Ook in modernere tijden is de pragmatische aanpak populair gebleven. John Stuart Mill bedacht de term ‘utilitaranism’ al halverwege de 19e eeuw. Nu, 44 jaar na het ontstaan van D66, hebben de PvdA en GroenLinks hun ideologische veren definitief afgeschud en de politieke nalatenschap van Hans van Mierlo overgenomen.

Nederland kent 3 toekomstgerichte, progressieve en positieve partijen. Politieke partijen die opkomen voor iedereen én een andere, betere samenleving willen. De omschrijving lijkt in eerste instantie misschien op iedere politieke partij van toepassing, maar dat is schijn. Zo zijn de confessionele partijen niet pragmatisch, maar dogmatisch. Anderen komen vooral op voor een beperkt deel van de bevolking of sluiten bepaalde religieuze groepen uit. D66, PvdA en GroenLinks zijn werkelijk progressief, pragmatisch én toekomstgericht. De op het eerste gezicht oppervlakkige leuzen van die 3 partijen bevestigen dit. ‘Anders, Ja’, ’Iedereen telt mee’ en ‘Zin in de toekomst’ spreken voor zich.

Vorige Volgende