AB, auteur op Sargasso - Pagina 10 van 10

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bestaat de ‘eigen’mening?

20 maart 2009 , 16:00 , door AB

Hoe eigen is mijn eigen mening? Die vraag kwam bij me op na het zien van een commercial over een Franse auto. De voice over in de reclame zegt zoiets als: “Eerst moest je niets van meisjes hebben, later wel. Eerst moest je niets van kinderen hebben, later wel. Eerst moest je niets van saaie middenklassers hebben, later wel.” Bij mij kwam de boodschap over, dat de factor tijd van grote invloed is op je mening. En, dat iedereen op den duur verandert in een grijze muis. Geen opwekkende boodschap. En vast niet zo bedoeld door de reclamejongens en meisjes. Door de commercial vroeg ik me af, in hoeverre we werkelijk een eigen mening hebben en in hoeverre die mening wordt gevormd door andere factoren? Bestaat een ‘eigen mening’ wel?

Keeping up appearances

Zoals de commercial laat zien, is de factor tijd van grote invloed op onze meningsvorming. Kinderen, pubers, jongvolwassen en senioren, over het algemeen veranderen opvattingen alleen al door het verstrijken der jaren. Naast de factor tijd, is de omgeving van invloed op meningsvorming. Het volgende onderzoekje dat ik in een boek van Ap Dijksterhuis heb gelezen laat dat zien. De vraag in het onderzoek luidde: ‘zou je liever 100.000 € verdienen in een land waar het gemiddelde jaarsalaris 200.000 € is, of geef je de voorkeur aan een jaarsalaris van 60.000 € in een land waar het gemiddelde jaarsalaris 30.000 € bedraagt?’ Uiteraard bleven de overige omstandigheden in dit hypothetische voorbeeld gelijk. Het merendeel van de mensen koos voor de 60.000 €. Hier berooft de ‘schone schijn ophouden’ de meeste mensen van zo’n 40 mille.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Onderzoeksjournalistiek van de Lage Landen

6 maart 2009 , 23:31 , door AB

In Nederland gaat het prima met de onderzoeksjournalistiek. Week in week uit verrassen de dames en heren journalisten ons met de meest onthullende scoops. De wereldschokkendste onthullingen van de afgelopen jaren op een rijtje:

• Het is makkelijk om aan coke te komen in een grote stad. (2007 Alberto Stegeman SBS)
• Je kunt een bom gooien op Schiphol als je snode plannen hebt. (2008 Alberto Stegeman SBS)
• Je kunt kijkcijfers beïnvloeden als je kastjes kaapt. (2009 Geen Stijl)

Het slappe rijtje met onzin onthullingen is eindeloos. Ik ageer niet tegen het fenomeen ‘onzin onthullingen doen’. Ik zie dat als kattenkwaad. De onthullingen in de categorie ‘als je poept en je trekt niet door dan ruikt het vies’ kunnen mij gestolen worden. Als mensen het grappig vinden, prima. Guido Weijers, Freek de Jonge en Claudia de Breij bedoelen hun performances vast ook grappig. Ik snap ze niet. Of misschien snap ik ze wel en moet er daarom niet om lachen. Hoe het ook zij, smaken verschillen en we leven in een vrij land.

Serieuze media

Wat me tegenstaat, is het belang dat serieuze media als de NOS, het AD en de Volkskrant hechten aan de ‘onthullingukjes ‘ van journalisten uit de Toto divisie. Is er geen grote mensen nieuws? Alleen de NRC ging deze week niet mee in het kopiëren van de stijlloze‘onthulling’. Dat geeft mij persoonlijk weer een beetje moed. Regelmatig valt in kranten en blogs te lezen dat er in Nederland ‘helemaal geen onderzoekjournalisten –meer- zijn’. Dat klopt niet. Ook op televisie zijn ze nog te vinden. In Zembla, Tegenlicht en Reporter wordt bewezen dat er nog vraag is naar gedegen onderzoeksjournalistiek.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Uitstervende talen

23 februari 2009 , 14:00 , door AB

Vorige week las ik dat 2500 van alle 6500 talen met uitsterven worden bedreigd. Die ontwikkeling stemt mij treurig. Waarom eigenlijk? Toch handig, als we allemaal dezelfde taal spreken? Ik zie dat anders. Als we allemaal dezelfde taal spreken, hetzelfde eten, in dezelfde woningen zitten, in wat voor saaie wereld leven we dan? De charme van verscheidenheid, is juist de eigenheid van de verschillende gebieden. De streekgerechten, het locale dialect/taal en de typische architectuur. Die eigenheid, maakt de wereld interessant. Dat maakt voor mij, het leven interessant.

Taal en geschiedenis

Mensen die geen zier geven om het uitsterven van talen, zullen zich waarschijnlijk ook niet interesseren voor geschiedenis. Taal is verweven met cultuur, met mensen en hun geschiedenis. Als een taal sterft, dan sterft daarmee een levende cultuur en de doden in die cultuur sterven een tweede keer. Wellicht theatraal omschreven, maar daarom niet minder waar. Kleine talen en kennis over het verleden hebben net zoveel of zo weinig nut als je het zelf toekent. Ze produceren geen tastbaar goed, ze zijn ‘slechts’ goed voor onze gezamenlijke kennis. En wat is er kostbaarder dan dat? Moet alles een direct aanwijsbaar economisch nut hebben om zinvol te zijn? De vraag stellen, is hem beantwoorden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Kondratieff en de mysterieuze golf

16 februari 2009 , 22:27 , door AB

Afgelopen zaterdag stond er een paginagroot artikel in de Volkskrant met de onheilspellende titel ‘van recessie naar depressie’. Auteur Eric Mecking trekt daarin een parallel tussen de jaren ’20 van de vorige eeuw en de periode 1980-2000. Hij beschrijft helder de economische overeenkomsten: dalende rente, dalende inflatie en stijgende beurskoersen. Ik zal hier niet het hele artikel samenvatten, maar de overeenkomsten die Mecking beschrijft, zijn ontegenzeggelijk waar en helder beschreven.

Interessante parallellen

Daarna beschrijft Mecking in zijn essay de overeenkomsten tussen de huidige crisis en de crisis van de jaren ’30. Zwendel, geldontwaarding, dalende huizenprijzen en dalende aandelenkoersen zijn de geobserveerde overeenkomsten. Na deze goede start, begint de prietpraat. Hij denkt aan de hand van een model van de Russische econoom Nikolai Kondratieff een voorspelling te kunnen doen over de lange termijn ontwikkelingen van de huidige crisis. Kondratieff is naamgever van de Kondratieff golf. Volgens deze economische theorie verloopt de economische groei in de kapitalistische wereld in tijdsgolven van ongeveer 50 jaar. Belangrijke hoogtepunten van deze golven zijn:

1. Industriële revolutie-1771
2. Tijdperk van stoom en spoorwegen -1829
3. Tijdperk van staal en elektriciteit -1875
4. Tijdperk van olie en de auto -1908
5. Informatietijdperk -1971

Is de Kondratieff golf een economische wetmatigheid? Een verklarend model, dat onze economische toekomst kan voorspellen?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bij NIBC zijn je spaarcentjes wel veilig?

3 februari 2009 , 21:35 , door AB

Op 25 januari was er bij KRO reporter een interessante reconstructie over de teloorgang van Icesave. Deze dochter van het IJslandse Landbankski stuntte met hoge rentetarieven en wist veel Nederlandse spaarcentjes binnen te halen. Het lokmiddel? Een fiks hoger rentepercentage dan de concurrentie zonder opnamebeperkingen. De zuinige Hollanders hadden wel oren naar een paar tientjes meer en gingen massaal om. Achteraf bleek De Nederlandse Bank al maanden op de hoogte te zijn van de slechte bankbalans van moederbank Landbankski. Wellink (de baas van De Nederlandse Bank) wilde ‘geen run op IJsland organiseren’ en de brave, naïeve burger had het nakijken. Uiteindelijk werd Jan Modaal niet gestraft voor zijn handelen: spaarders die een bedrag lager dan een ton hadden uitstaan kregen alles terug. De mensen die meer dan dat bedrag hadden uitstaan, verkeren nog steeds in onzekerheid over het bedrag dat ze terug kunnen verwachten.

Spaarmarkt

Icesave ging de spaarmarkt op, omdat ze geen andere manier hadden om aan krediet te komen. Collega banken keken wel uit. Geld uitlenen is leuk, maar er moet wel een kans zijn dat het terug wordt betaald. En het was bij kleine, grote en centrale banken bekend dat het met die kredietwaardigheid goed mis was. De parallellen tussen Icesave en NIBC zijn talrijk:

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Integratienota: “C’est le ton qui fait la musique”

24 januari 2009 , 19:02 , door AB

In december schrijven fractieleider Ploumen, fractiespecialist Jeroen Dijsselbloem en Ahmed Aboutaleb de Integratienota ‘Verdeeld verleden, gedeelde toekomst’. Met enige moeite worstel ik mij door de tekst. Veel open deuren, nog meer nuanceringen en niets wereldschokkends. Een nota waarin iedere, zich aan de wet houdende burger, kan vinden. Wie wil nu geen kansen bieden aan hardwerkende mensen? Grenzen stellen aan vervelend gedrag? Toch komt er kritiek uit eigen gelederen. Eerst werpt ex-minister Vogelaar een steen in vijver, daarna komen andere PvdA’ers met stevige kritiek. De Volkskrant citeert een PVDA lid uit Eindhoven: ‘In uw nota moeten nieuwe Nederlanders zoveel’.

De Volkskrant

In datzelfde artikel van De Volkskrant: Integratiewoordvoerder Dijsselbloem prijst zich gelukkig dat de voornaamste kritiek zich beperkt tot de toon van het stuk. Een nieuw eerste hoofdstuk waaruit meer waardering blijkt voor de dingen die wél goed gaan, haalt de kou uit de lucht, denkt hij. ‘Over de aanpak van het probleem zijn we het eens.’ Ik denk dat Dijsselbloem te vroeg juicht. Immers, het stuk had net zo goed geschreven kunnen zijn door het CDA, de VVD, GroenLinks of TON. Lees de tekst en oordeel zelf. Bent u het hartgrondig oneens met de inhoud? Dan stemt u ongetwijfeld SP of PVV. Het nadenkende deel der natie kan zich wel vinden in de slogan ‘Verdeeld verleden, gedeelde toekomst’. Dijsselbloem heeft gelijk, de leden hebben geen kritiek op de weinig opzienbarende inhoud, maar de veelzeggende toon.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Volgende president VS een atheïst?

20 januari 2009 , 18:30 , door AB

Een meerderheid van de Nederlandse media noemt Obama een ‘zwarte’ president. Dat doet geen recht aan zijn zeer witte moeder, de uit Kansas afkomstige, in 1995 overleden Anne Dunham. Hoe moet de Nederlandse pers Obama dan noemen? Halfbloed? Kleurling? Lijkt me niet. Het klinkt behoorlijk ouderwets en neigt naar racisme. Mulat dan? Klinkt al iets beter. De term is neutraler, maar klinkt mij persoonlijk te ‘koloniaal’ in de oren. Laten we op de dag na Martin Luther King Day de woorden van de dominee serieus nemen. We zijn allemaal mensen en hebben allemaal dezelfde rechten, ongeacht sekse, geloof of ras. Eenvoudige, krachtige en ware woorden. En helaas nog steeds actueel. Het is tijd deze boodschap serieus te nemen en te spreken over president Obama. Zonder toevoeging van het woordje zwart, mulat, of welke overbodige karakterisering dan ook.

De Cijfers

Het is opmerkelijk dat de Amerikanen zó gecharmeerd waren van Obama en zó de pest hadden aan Bush, dat ze kozen voor de niet-blanke kandidaat. Waar de Amerikaanse kiezer echt een hekel heeft is aan atheïsten. Wat cijfers op een rij: Voor 56 % is religie zéér belangrijk, 70% gelooft in de duivel, 75% in engelen, 81% in de hemel en maar liefst 86% in God. Nu zeggen deze cijfers op zichzelf niet zo veel. In ieder Europees land zijn atheïsten in de minderheid. Waar Amerikanen en Nederlanders wel in verschillen is de (impliciete) betekenis van het woord atheïst. In Nederland kan een atheïst best minister-president worden, al hebben we er niet zo gek veel gehad. In Amerika is dat vooralsnog uitgesloten. Een meerderheid van 53% zal nooit op een niet-gelovige kandidaat stemmen.

Foto: Enric Borràs (cc)

Pro-Israel/Palestijnen? Eerst een bestand, dan schuldvraag!

14 januari 2009 , 12:29 , door AB

De hoofdredactie van de Telegraaf legt de schuld van oorlog compleet bij Hamas. SP-Kamerlid van Bommel roept juist op tot een Intifada tegen Israel. Voorspelbare polariserende taal. Waar zijn deze Nederlandse ophitsers mee bezig? Zijn ze verblind door haat, doordat de raketten hen om de oren vliegen? Hebben zij last van bommen, die hun schoolgaande kinderen bedreigen? Niets van dat alles. Het zijn kortzichtige opruiers met oogkleppen op. Beide partijen missen empathie. Veel Nederlanders leggen, net als de Telegraaf en van Bommel, de schuld bij één partij. Als Nederlanders dit al doen, hoe kunnen we van de Israëli’s en Palestijnen dan verwachten dat ze toenadering tot elkaar zullen zoeken? Dat het ooit vrede wordt?

Voor inval?

Oorlog maakt angstig. Angst versterkt het wij-zij denken. Het is daarom niet verwonderlijk zeer veel van de (Joodse) Israëli’s achter de inval staan. De Joden kennen honderden jaren van bedreiging, uitsluiting en vervolging. Door de eeuwenlange haat tegen de Joden kent de Dikke van Dale woorden als ‘antisemiet’, ‘razzia’ en ‘pogrom’. Joden werden en worden op gruwelijke wijze vervolgd. Israel is geografisch een klein landje, omringd door (enkele) bedreigende moslimlanden. Naast bedreigende buurlanden is er direct gevaar. Eerst kwam het gevaar vanuit het noorden, altijd loert het gevaar in de bus en nu vanuit de Gazastrook. Die laatste bedreiging is volgens Israel de reden voor de oorlog in de Gazastrook. Door alle media in Israel wordt dag in dag uit gewezen op Hamas, dat uit is op de totale uitroeiing van de Joden. Als ik een Joodse inwoner was van Israel, dan was ik voor de oorlog tegen Hamas.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Internet: Spreekbuis van het volk of nationale dommaker?

29 december 2008 , 19:21 , door AB

Internet geeft iedereen de mogelijkheid zijn of haar zegje te doen. Expertise? Kennis? Kunde? Boeie! Een internet verbinding is voldoende om je mening te geven. Blogs, nieuwssites, sociale media websites, privé websites, iedereen kan over van alles en nog wat, overal en de hele dag door zijn mening geven. Internet maakt geen onderscheid tussen expert en amateur, er is namelijk geen redactie die de zin van de onzin scheidt. Alleen de echte rotzooi (scheldpartijen, spam, racisme, enz.) wordt soms gefilterd. Tik je mening op het toetsenbord en deze is voor ‘altijd’ te bewonderen. Zorgt internet dat de voorheen niet gehoorde mening van de hardwerkende Nederlander gehoord wordt? Of creëert internet een generatie domoren?

Het klimaat verandert

Een nieuwsbericht van het KNMI zette mij aan het denken over de invloed van internet op de meningsvorming. Het KNMI meldde dat 2008 iets minder warm was dan voorgaande jaren, maar nog steeds significant warmer dan voorheen. Om precies te zijn het tiende warmste jaar van de afgelopen 150 jaar. Dat het jaar iets koeler was dan de jaren ervoor kan verklaard worden door het fenomeen La Niña dat zorgt voor een tijdelijke wereldwijde verkoeling. De wereldwijde klimaatopwarming gaat volgens het KNMI onverminderd voort en blijkt ook uit de data van 2008. Wat melden veelgelezen internetsites? Afgelopen jaar was het koudste jaar van deze eeuw, daarbij een foto van het toendralandschap van Siberië tonend. De kop luidt: “is dit de toekomst van Nederland?” Als bron wordt nog wel de website van de KNMI genoemd, maar de kop, foto en inhoud van het artikel verdraaien de oorspronkelijke boodschap.