Angst voor De Ultieme oorlog? Gimme Shelter!

De kans op een nucleaire oorlog met een communistische staat is iets uit het recente verleden. Toch blijft de angst voor de Ultieme Aanval bestaan, wat na de aanslagen van 9/11 geen vreemde reactie is. Maar de bron van dit kwaad is onduidelijk, er bestaat geen vijandbeeld meer. Desondanks bereiden Amerikaanse burgers zich voor op een worse case scenario, met de middelen die ze kennen.

Edward Peden creëerde zijn eigen Eden in een nucleaire bunker, terwijl zijn buurman Larry Hall luxe appartementen probeert te realiseren in zijn eigen lanceerstation. De eerste buurman is idealistisch, terwijl de tweede buurman zich pragmatischer toont. Beiden houden echter rekening met het einde der tijden. Peden maakt zich zorgen om de instabiele politieke en economische ontwikkelingen in de wereld. Zijn ‘eclectisch’ ingerichte bunker doet denken aan een Arc van Noach waarin alle culturen een plekje krijgen. Hall denkt eerder aan een natuurlijke Apocalypse, veroorzaakt door een meteorietinslag of vulkaanuitbarstingen, wervelwinden of tsunami’s veroorzaakt door een veranderend klimaat. Een korte film (12m06) schetst een beeld van hun bunkerprojecten.

De bunkerheren zijn onzeker waar het gevaar daadwerkelijk vandaan zal komen. Ik heb daarentegen een sterk vermoeden waar de angst voor dit soort gevaar vandaan komt: Hollywood. Want ook in voormalig communistische landen wordt hard gewerkt aan complexen die bescherming moeten bieden tegen aanvallen van ‘de’ vijand, ook al bestaat de vijand niet. Begin dit jaar werd bijvoorbeeld het eerst Zombie-Proof Safe House opgeleverd. Het Poolse architectenbureau KWKpromes ontwierp een huis in een gehucht nabij Warsaw dat volledig kan worden dichtgeklapt indien de poorten van de hel opengaan.

De recente aanleg van allerlei vestingwerken deed mij denken aan de inleiding van het boek ‘Schuilstad’ van hoogleraar architectuurgeschiedenis Koos Bosma: “De internationaal gedeelde ontzetting en ontreddering die het vuur, de rook en het stof bij de implosie van de Twin Towers (van middelmatige architectuur maar van grote symbolische betekenis) teweegbrachten, leidde ook in Nederland tot plechtige voornemens om de beveiliging van de bevolking te garanderen. Daarbij kon eigenlijk alleen worden teruggegrepen op vergeelde draaiboeken. De fundamenten van de huidige rampenbestrijding en risicobeheersing zijn in de jaren dertig en veertig gelegd en tijdens de Koude Oorlog geactualiseerd. Ondanks grote veranderingen op het wereldtoneel zoals technische innovaties, relatief nieuwe bedreigingen zoals internationaal terrorisme en sterk gewijzigde militair-strategische opvattingen, hebben de denkbeelden uit die periode niet bijster veel aan betekenis ingeboet. Het blijkt dat de hedendaagse beschermingsconcepten een voortzetting zijn van theoretische concepten en praktische experimenten die in het interbellum, de Tweede Wereldoorlog en de Koude Oorlog zijn ontwikkeld.”

Het gaat dus om angst bezweren met beproefde methodes, ook al is het de vraag of deze wel helpen. Bosma noemt enkele voorbeelden. In Israel werd de angst voor gasaanvallen uit Irak bezworen met een plastic tent voorzien van een speciaal luchtfiltersysteem dat bescherming moest bieden tegen de fall-out van biologische en chemische wapens. De vijand van Israel, Saddam Hoessein, was uiteindelijk ook genoodzaakt om bescherming te zoeken in een opvallend onderkomen: een hol voorzien van een ‘ontroerend dunne buis’ die hem met de zuurstof met de buitenwereld verbond.

Geïnspireerd door deze mannen? U kunt nu uw eigen nucleaire bunkercomplex opkopen. Voor ongeveer $600.000 bent u eigenaar van een voormalige gevangenenkamp voor krijgsgevangenen uit de Tweede Wereldoorlog, die in 1990 is omgebouwd tot een nucleaire bunker. Een koopje, gezien de bouwkosten van 47 miljoen dollar.