Minister Bussemaker deed dit weekend nogal wat stof opwaaien door in haar emancipatienota vrouwen op te roepen meer te gaan werken. Bijna de helft van de vrouwen is namelijk niet ‘economisch zelfstandig’ (inkomen beneden de 880 euro per maand) en zouden het als het moet dus niet in hun uppie kunnen rooien. Velen vinden dat vrouwen worden overvraagd: Hoho, meer werken? Hoe zit het dan met die opvoeding en mantelzorg? Anderen vinden dat je moeders moet betalen voor het werk dat ze doen. Zelf mis ik een dimensie die me cruciaal lijkt als je iemands economische zelfstandigheid wil versterken: de uitgaven.
Het is goed dat Bussemaker het debat weer aanzwengelt. ‘Emancipatie moet je onderhouden,’ zei ze terecht. De meeste reacties die ze heeft uitgelokt zijn zinvol. Grote uitzondering is het Katholiek Nieuwsblad: torn aan de traditionele taakverdeling en de samenleving ‘verkankert’ en Bussemaker is Satan én Stalin, aldus redacteur en Gods gift to journalism Henk Rijkers.
Maar het debat spitst zich teveel toe op het inkomen van vrouwen, terwijl er aan de consumptiekant nog een wereld te winnen is. Volgens het NIBUD lopen ‘gemaksgeoriënteerden’ – waar voornamelijk vrouwen toe behoren – de meeste kans op financiële problemen. Gemaksgeoriënteerden verdienen niet veel maar houden er wel een materialistische levensstijl op na. Ze hechten aan vermaak en uiterlijk vertoon. Het zijn impulsieve consumenten die zich makkelijk laten verleiden tot aankopen. Ze missen de competenties om grip te hebben op hun financiën. Meer dan de helft komt niet goed rond.
In het algemeen zouden veel vrouwen (en mannen) economisch zelfstandiger worden als ze zich aan de greep van de consumptiemaatschappij zouden kunnen ontworstelen en de psychische en sociale druk om te kopen wat ze niet nodig hebben leren weerstaan. Tim Jackson zei het mooi: ‘we besteden geld dat we niet hebben aan dingen die we niet nodig hebben om indruk te maken die niet beklijft op mensen om wie we eigenlijk niet geven’.
Goede cijfers zijn schaars, maar veel vrouwen vinden shoppen stiekem ook helemaal niet leuk. En veel vrouwen schijnen zich na het shoppen schuldig te voelen en toch hun shopgedrag niet te kunnen aanpassen. Een deel is zelfs echt shopverslaafd. Niet-consumeren is een vaardigheid, of zoals Loesje zei: ‘Koopkracht: De kracht om te laten liggen wat je niet nodig hebt’.
Emancipatie gaat altijd om het ‘vrij zijn van de man’ en niet zonder reden: twee generaties terug mochten vrouwen niet eens zelf een bankrekening openen zonder toestemming van manlief, en ook vandaag de dag zijn teveel vrouwen financieel afhankelijk van hun man. Maar de term emancipatie heeft etymologisch niets te maken met ‘man’, maar met ‘loskomen’ en ‘bevrijd worden’ (letterlijk: ‘uit handen nemen’). Het debat mag dus best verbreed worden.
Reacties (10)
“Volgens het NIBUD lopen ‘gemaksgeoriënteerden’ – waar voornamelijk vrouwen toe behoren – de meeste kans op financiële problemen.”
Ik kan in je link nergens iets vinden over dat de groep gemaksgeorienteerden vnl. uit vrouwen bestaat.
twee generaties terug mochten vrouwen niet eens zelf een bankrekening mochten openen zonder toestemming van manlief
Dat mogen ze nog steeds niet.
Het was alleen geen oproep “meer te moeten gaan werken”
maar een oproep om “niet te teren op de zakken van”, hetgeen exemplarisch is voor de neoliberale hufterigheid.
Je zal maar “gerechtvaardigd” (want in het echt heb je geen rechtvaardiging van een minister nodig) thuis zitten en van haar het verwijt krijgen dat je teert op zakken. Wat denken al die feministische mannen nu die “teren” op de zakken van hun vrouw en de kinderen opvoeden? Sorry dat we bestaan?
@1: Kijk hier eens onder ‘sociodemografie’:
http://www.motivaction.nl/mentality-tm/de-gemaksgeori%C3%ABnteerden
Ik had nog een bron, maar die is me nu even ontschoten.
Ik zou daar natuurlijk tegenin kunnen brengen dat Bussemakers naar de inkomsten kijkt, en dat meer of minder uitgaven niets veranderen aan het inkomen.
Ik zou ook op kunnen merken dat die 880 euro het sociaal minimum zit, en er dus niet zo gek veel over is dat je uberhaupt kunt uitgeven, als je je huis, zorgverzekering, overige vaste lasten en eten hebt geregeld (en ja, 880 euro is weinig, al komen er als alleenstaande al dan niet met kinderen wel wat toeslagen bij.)
Maar…
Zolang we nog dit soort stukjes en rommel als emancipatienotas hebben, hebben we blijkbaar nog een lange weg te gaan qua emancipatie. Is het veel erger als een vrouw economisch niet zelfstandig is dan wanneer het een man betreft? Zijn vrouwen zieliger? Past de slachtofferrol hen beter? Kunnen ze minder goed voor zichzelf opkomen? Lijkt me sterk. Ga toch weg.
@4: dank voor de link.
Ik had zelf het idee (zonder bewijs) dat vrouwen bijv. meer de goedkope impulsaankopen doen, varierend van chocola tot jurken en tassen, en dat mannen meer de duurdere aankopen gemaksgeorienteerd kopen (nieuwe auto, tv etc.).
@7 dat klopt…maar ik weet ook niet meer waar ik dat heb gelezen, helaas
Als je minder dan 880 euro verdient kan je wel een kleiner deel van het inkomen van je man over de balk gaan gooien, maar daar wordt je nog niet financieel zelfstandig van. Dat het voor sommige mensen beter zou zijn om eens wat minder uit te geven lijkt me niet onaannemelijk, maar de vrouwenemancipatie wordt er met de haren bijgesleept en het verband tussen die twee onderwerpen wordt op geen enkele manier beargumenteerd.
@6: ook voor mannen zou het goed zijn als ze ervoor zouden zorgen dat ze financieel onafhankelijk werden en bleven. Maar onder mannen komt dergelijke financiele onafhankelijkheid veel minder voor en dus maakt Bussemaker zich daar voorlopig ook minder druk om.
Er wordt steeds gezegd dat we uit de crisis komen als we meer uitgeven. Ik zie dat dwangmatig uitgeven van tegenwoordig echter als een vloek. Wat een spullen hebben mensen! Wat een koopgekte alom. Om dat allemaal te bekostigen moet er keihard gewerkt worden. Het is een niet te pruimen ratrace geworden waarin je als minima niet meer gelukkig MAG zijn.
(ik heb trouwens wel geplust hoor, ik vergeet alleen vaak in te loggen voor ik plus)