Dé optimale managementstijl

Vandaag plaatsen we een gastbijdrage van Jeroen Louis die zondag aanwezig was op een bijeenkomst met de Boliviaanse president Evo Morales.

Dé optimale managementstijl bestaat niet, deze stijl varieert afhankelijk van diverse factoren. Waarom zou dit niet gelden als het gaat om het besturen van een land? Bolivia is een voorbeeld van een land waar, gelet op de diverse interne en externe beperkingen, een ‘socialistische aanpak’ wellicht succesvol kan zijn.

Evo Morales, de president van het Zuid-Amerikaanse Bolivia, is zondag en maandag in Nederland geweest voor een kort bezoek. Morales is een van de linkse regeringsleiders die in heel Latijns-Amerika als paddenstoelen uit de grond schieten. Het lijkt een schrikbeeld voor elke rechtgeaarde liberaal: Jan Marijnissen wint niet alleen in Nederland, ook in het grote Latijns-Amerika trekken zijn geloofsgenoten de hoogste macht naar zich toe. Evo Morales is met recht de Boliviaanse Jan Marijnissen: een volksjongen, integer en authentiek overkomend, die de taal spreekt van de man van de straat. Morales, lid van een van de inheemse volken van Bolivia, trekt voor niemand een pak met stropdas aan, ook niet voor koningin Beatrix. In een toespraak voor in Nederland woonachtige Bolivianen, afgelopen zondag in Den Haag, benadrukte Morales maar weer eens dat hij nooit een hoge opleiding heeft kunnen volgen. Zijn ouders hadden daar geen geld voor. Morales predikt het socialisme, maar net als bij Marijnissen is het toch vooral zijn populistische boodschap die stemmen trekt.

Er is echter één groot verschil tussen Morales en Marijnissen: de omstandigheden waarin hun land verkeert. Marijnissen spreekt over ‘armoede’ in een van de meest welvarende, meest genivelleerde landen ter wereld. De armoede die Morales wil bestrijden ligt op een geheel ander niveau. Zoals zoveel ontwikkelingslanden, is Bolivia de laatste decennia vervallen tot de meest rauwe vorm van kapitalisme. De natuurlijke hulpbronnen van het land waren door vroegere leiders aan multinationals verpatst: 82 procent ging naar de buitenlanders, 18 procent bleef over voor Bolivia. Is het onredelijk dat Morales deze verhouding omdraaide? De extra inkomsten worden besteed aan onderwijs, ziekenhuizen en andere basisbehoeften. De angst dat Morales door middel van een socialistische \’machopolitiek\’ het land in de afgrond zou drijven wordt door de feiten weersproken. De multinationals blijven, ook met 18% kunnen zij nog goede winsten halen. Shell heeft dit goed begrepen, zie bijvoorbeeld: Niets nieuws onder de zon (deScopist) . Morales heeft zich tot nu toe een ‘Realpolitiker’ getoond. In het welvarende Nederland lijkt een SP-regime alleen maar te leiden tot potverteren en een grotere economische achterstand in de wereldeconomie. Maar in een arm, leeggeroofd land als Bolivia? Zou het zo kunnen zijn dat in deze fase van de ontwikkeling van Bolivia, een socialistische aanpak de beste is?