Recensie | De theorie van warmte van Hans Custers

RECENSIE - Opwarming van de aarde is al jaren een “hot item” in het nieuws en hier op Sargasso. Stevige dialogen over hoe het precies zit en hoe erg het nou is overal.
Maar aan alle huidige inzichten over het klimaat en de opwarming ging nogal wat vooraf.
In zijn boek “De theorie van warmte” neemt Hans Custers ons mee op een toegankelijke reis door het verleden van de klimaatwetenschap, vanaf de vroege 19e eeuw.

En hoewel al heel vroeg er inzichten ontstaan over het zogeheten broeikaseffect, zijn er ontiegelijk veel stapjes nodig voor we ergens na de Tweede Wereldoorlog echt serieus kijken naar de koppeling van de activiteiten van de mensen (met name CO2 productie) en de lopende en komende opwarming van de aarde.

En omdat klimaatwetenschap zelf een redelijk jonge discipline is, voert Hans ons via onder andere natuurkunde, scheikunde, geologie, meteorologie en paleontologie naar de wetenschap van dit moment.
Heel soms verliest hij mij als lezer daarin als hij iets te diep ingaat op heel specifieke nieuwe wetenschappelijke inzichten in een bepaalde periode. Maar de grote lijnen blijven wel goed volgbaar.
Het is ook leuk dat hij af en toe de wat meer persoonlijke kant van de interactie tussen de wetenschappers, en sommige inspirerende “amateurs”, wat ruimte geeft.

Hoewel ik mezelf toch al jaren met het klimaat bezig hou, was zeker driekwart van de historie me onbekend. Dus een nuttige leeservaring.

Het boek verliest wel op tweederde wat stoom. Dan gaan we over naar de periode vlak voor en tijdens het bestaan van het IPCC. Wetenschap gaat dan overlopen in politiek en internationale overleggen. En hoewel de auteur waarschijnlijk de meest relevante momenten benoemt, is het lastiger te volgen en spreekt het minder tot de verbeelding. Hoewel het nog steeds, ook voor mij, een goed overzicht geeft van die periode.

Ook de laatste stukken over de huidige ontwikkelingen op het vlak van de klimaatwetenschap hebben iets minder de vloeiende en logische opbouw van het eerste deel van het boek. Gelukkig blijft het wel volgbaar en leesbaar.

Al met al toch een fijn boek om te lezen, ook voor mensen die denken al aardig wat te weten over het klimaat.
Door alle uitleg wordt nogmaals duidelijk hoe complex de klimaatwetenschap eigenlijk is, hoeveel factoren er meespelen in het veranderende klimaat en hoe moeilijk het is om dit in het publieke debat goed over te brengen.