COLUMN - De internationale atletiekfederatie (IAAF) is ten derde male bezig een uiterst succesvolle sportvrouw uit haar gelederen te weren. De Zuid-Afrikaanse korte-baanloopster Caster Semenya moest eerder al een gênante geslachtstest ondergaan. Nadat de IAAF in haar broekje had gekeken – hé ja, toch een vrouw – wilde de bond haar testosteronspiegel weten, en warempel: haar scores werden te hoog geacht. Niet door doping, maar door een aangeboren conditie die vaker voorkomt.
Net als de vrouw die ooit van Fanny Blankers-Koen won, Foekje Dillema, is Semenya zoals dat tegenwoordig heet ‘hyperandrogeen’: haar lichaam maakt meer testosteron aan dan gemiddeld. Semenya moest van de IAAF daarom verplicht aan de testosteronverlagers, anders ze mocht ze nooit meer meedoen. Ze ging aan de medicijnen, vocht onderwijl de regel aan, en won.
Nu probeert de IAAF het opnieuw.
De federatie eist strengere regels: iedere vrouw die meer dan 5 nmol (nanomol per liter bloed) testosteron heeft, moet volgens de IAAF verplicht aan de medicijnen om deel te mogen nemen; dit ‘om een eerlijke en open competitie te waarborgen’. In Nieuwsuur stak voormalig sprintkampioen Ellen van Langen vorige week wreed een dolk in Semenya’s rug: ‘Het is heel precair,’ gaf Van Langen toe, ‘maar ik had ook niet tegen haar willen uitkomen’.
Het is bizar: elke vrouw dit bovengemiddeld presteert in de sport, kan niet alleen tot een geslachtstest worden verplicht, maar bovendien tot een testosteronmeting: controleren of ze wel ‘voldoende’ vrouw is. (Ook de ‘vrouwelijkheid’ van tennisheldinnen Martina Navratilova en Billy Jean King werd jarenlang op vergelijkbare manieren in twijfel getrokken. Eigenlijk waren ze allebei te goed om echt vrouw te kunnen zijn.)
My friend Caster Semenya is unequivocally female. Forcing women w/naturally high testosterone to give up ownership of their bodies & take drugs to compete in sport is barbaric, dangerous, and discriminatory. I stand behind her and hope she prevails. #IAAF https://t.co/L0VZ7sg2xC
— Billie Jean King (@BillieJeanKing) February 19, 2019
Van Langen, quasi-onschuldig: ‘Dan zeggen mensen dat lange basketballers ook een voordeel hebben, maar dat is toch echt anders!’ Waarom? Lengte is toch aangeboren, net als hyperandrogeen zijn? En waarom zou Van Langen vrouwen met extra lange benen niet willen diskwalificeren? Het is toch even ‘vals’ wanneer iemand met benen die acht centimeter langer dan gemiddeld zijn, sprintjes trekt tegen vrouwen met een gemiddelde beenlengte?
Maar vooral verbaasde ik me over de nauwe marges die de IAAF voor vrouwen hanteert. Hun testosteronniveau hoort zich volgens de federatie tussen de 0,5 en 2,5 nmol te bewegen, met een maximum van 5 nmol. Maar de toegestane variatie voor mannen is aanzienlijk groter: van 7,7 tot liefst 29,4 nmol.
Experts on Semenya’s side have argued that not only are men not subjected to similar gender scrutiny, the IAAF’s understanding of gender is clearly outdated. What could have been an opportunity to challenge outdated perspectives and educate the world has turned into a paternalistic and invasive process.
QZ.com, 25 februari 2019
Deed de IAAF wat Van Langen voorstelde – iedereen die op enig biologisch aspect niet helemaal strookt met de vooroordelen die we over sekse hanteren, voortaan laten uitkomen tegen het andere geslacht – dan zou dat wel eens onvermoede consequenties kunnen hebben. Voor je het weet doen biologische mannen met formeel te veel oestrogeen of zonder testikels voortaan verplicht met de dames mee. Heeft Van Langen haar eigen testosteronniveau trouwens wel eens laten meten?
Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.
Reacties (29)
Is het hele onderscheid tussen mannen en vrouwen in de sport niet juist seksistisch? Een laatste taboe: rechtstreekse competitie tussen mannen en vrouwen.
Wat zou er mis mee zijn als we voortaan één wereldkampioen sprint zouden hebben: de *mens* die het snelst 100 meter rent. Inderdaad, geen enkele vrouw heeft de juiste genetische uitgangspositie om dat niveau te halen. Maar dat heeft 99 komma zoveel procent van de mannen óók niet.
De IAAF rijdt hier een hele scheve schaats. Ieder farmaceutisch produkt dat de natuurlijke prestaties van een deelnemer beïnvloedt zou moeten worden uitgebannen. Daarop zijn in mijn optiek slechts uitzonderingen wenselijk voor medicijnen op voorschrift van een arts voor daadwerkelijk gediagnostiseerde klachten.
Als dit niet de oplossing is, wat is die volgens jou dan wel Karin?
In de meeste sporten is de categorie ‘vrouw’ noodzakelijk om te zorgen dat vrouwelijke sporters ook prijzen kunnen winnen. Dan moet je natuurlijk wel definiëren wie dan aan de competitie mee mogen doen, en wie niet. En zoals steeds zichtbaarder wordt, is er een grijs gebied tussen ‘man’ en ‘vrouw’, en hoewel dit op de totale bevolking om een klein percentage gaat, heeft een deel van dit grijze gebied in de sport juist een voordeel, als ze in de categorie ‘vrouw’ mogen meedoen aan wedstrijden.
Voor de categorie ‘man’ zijn die grenzen meestal niet nodig, de beste man is meestal de beste mens. Wel kan het nog wel eens nodig zijn om regels te bedenken om de categorieën ‘mens’ en ‘machine’ duidelijk van elkaar te scheiden, zie ‘bladerunner’.
Echt heel erg schande om naar haar vrouwelijke geslacht te gluren door sexistisch IAAF, echt goed ziek man!
Al vind ik haar best op meerdere elementen zéér mannelijk, dat vraagt wel iets naar hoe versterkte spierweefsels ze hebben of niet. Maar ach, als ze maar als een vrouw voelt en als een “man” hardloopt, is toch prima. Net zo goed als Jamaicaanse sprinter Usain Bolt die behoorlijk boomlange benen heeft, vraagt je ook af hoe eerlijk sportwereld eigenlijk wel niet is. Die benen rennen natuurlijk op centimeters verderop dan gewoonlijke matige benen, hoe eerlijk? Gaan we op zoek naar dezelfde beenlengte??? is ook ONZIN! Tja, ik heb er wel veel verstand van sportwereld. Zoals de ene schaatster Claudia Pechstein heeft behoorlijk ‘hoge’ bloedwaarden omdat ze de ziekte van sferocytose ( bepaald bloedarmoede ), Bij sferocytose worden volwassen rode bloedcellen vervroegd afgebroken door de milt, waardoor het beenmerg meer reticulocyten aanmaakt. Dat heeft ze helaas 2,4% aan reticulocyten overschreden. Dan denk je natuurlijk: alle troepspullen vermijden maken topsporters onmogelijk, alles neerhalen en wegcijferen, dat kan niet! Dat moet IAAF gewoon bepaald % aangeven welke, welke en welke. Of je zeer mannelijke elementen hebt of niet, of boomlange benen hebt, moet je zelf weten, alleen helaas niet eerlijk voor gelijkwaardige prestatie van elke sporter. Zelfs uit jaren 80-90 waren ook veel “mannelijke” blanke WK/EK sprintsters zeer goedgekeurd, gekgenoeg wel. Maar nu pas ineens laaide er nogal op rond IAAF, dat is echt misselijk!
P.s. Sven Kramer heeft ook boomlange benen, dat schaatst in cm altijd sneller verderop dan matige benen. Alles goedgekeurd. Al ben ik niet altijd voorstander, maar tja.
Vroeger was ik altijd naast podium gestaan als sportvrouw van het jaar, nooit 3e, 2e, 1e, altijd 4e , 5e of 6e. Omdat die meisjes boomlange benen hadden dan ik al met vrij goedlange benen heb, tja. Die 1e was altijd blijvend kampioene “BOLT”. Ook niet eerlijk, dat heb ik me ervaard. Dat ken ik. De woord uit de mond van Langen kan ik me beetje wel begrijpen, maar oweee de mes in haar rug steken zou ik het niet zeggen. Al snap ik je al te goed, maar toch kan ik haar standpunt toch wel begrijpen. Dan zit ik duidelijk in de beide weegschalen, geen keuze? Die atlete Blankert Koen heeft die arme “Mannelijke” Vrouwe Foekje Dillema weggejaagd door haar valse vertoning voor de camera alsof ze goede vriendinnen waren. Dat was haar man’s schuld om Foekje weg te pesten zodat hij meer aan centen kon verdienen met zijn hardwerkende atlete Blankert koen. Ook schande!
Daarnaast ook over de voetbalwereld hebben sommige mannen met ‘vrouwelijke’ elementen toch keihard als mannelijke sporters aangemaakt, ja hoor. Niemand zegt er wat van, waarom vrouwen wel? Werkelijk discriminatie en sexistisch IAAF en welke sportbonden dan ook zijn. Helemaal goed ziek!
Dat Semenya de regel al eerder heeft betwist is niet juist. Het was de Indiase sprinter Dutee Chand die bij de sportrechtbank aanklopte en haar zaak won. Sprinters zijn daarom ontheven van de verplichting testosterobblokkers te slikken.
“Net als de vrouw die ooit van Fanny Blankers-Koen won, Foekje Dillema, is Semenya”
Ik weet niet of je deze twee gelijk kunt stellen. Foekje was (zo lees ik op de geleverde link) genetisch (en biologisch) gezien geen vrouw; hij/zij had een Y-chromosoom (en daardoor waarschijnlijk testikels) en bleek dus tweeslachtig. Als dat bij Semenya ook het geval zou zijn, vind ik de conclusie dat hij/zij niet bij vrouwencompetities kan deelnemen niet zo raar. Anders zou immers elke man die het juridisch klaarspeelt om een V in het paspoort te krijgen dat ook kunnen.
De ultieme oplossing is natuurlijk die van #1, maak gewoon die categorieën niet aan (zoals er bv. buiten vechtsporten en gewichtheffen ook geen categorieën aangemaakt worden van deelnemers met verschillende gewichten) en accepteer dat bepaalde genetische factoren nu eenmaal de kansen van sportsucces bevorderen. Kun je ook stoppen met de attesten: Als je ziekelijk aangelegd bent, ben je gewoon niet in de wieg gelegd voor topsport, dus nee Froome, je mag geen (grote dosissen) Salbutamol puffen, als je dat nodig hebt om de Vuelta te winnen (en niet voor je gezondheid).
@4: [ Gaan we op zoek naar dezelfde beenlengte??? ]
Goed idee, ja.
Bij veel vechtsporten wordt immers ook op gewicht geklasseerd zodat niet alleen de zwaarsten kampioen kunnen worden.
Bij boksen zou armlengte ook als criterium kunnen worden ingevoerd.
Het kan nog sneu worden als voortaan vooral transgenders bij de vrouwen alle kampioenstitels in de wacht slepen met hun mannelijke “chassis”. It’s a man’s world…
Misschien dat we bij denksporten de mensen met een groter restant neanderthalergenen een kleine voorsprong moeten geven. Ik hoorde laatst iets dat zulks bij allergiereacties een rol zou kunnen spelen. Zelf ga ik het liefste wandelen als het niet regent…
Vrouwen zijn toch een beetje gehandicapte mannen. We hebben speciale competities voor hun gemaakt, anders winnen ze nooit.
@9: gast, potje schaken?
@9: Als de opmars van vrouwen zo doorgaat is sporten en stenen sjouwen dan ook nog het enige waarin mannen beter blijven ;)
Waarom? Neanderthalers hadden grotere hersenen dan wij*, een stuk groter zelfs: gemiddeld 1600cc tegen gemiddeld 1200cc. Dat betekent uiteraard niet per se dat ze ook slimmer waren dan wij, wel dat het misschien wat voorbarig is om zonder stevig bewijs daarvoor aan te nemen dat ze dommer waren.
_____
* niet groter dan ik uiteraard, ik bedoel gemiddeld …
Zullen we anders alleen mensen die precies even goed zijn tegen elkaar laten sporten? Wel zo eerlijk.
Schaf inderdaad maar af, al die scheidingen op basis van sekse, gender, gewicht, handicap, etc..
Ben je dan niet goed genoeg om te winnen op hoog niveau, dan ren je lekker tegen Jan Lul van om de hoek. Krijg je een plastic medaille van Piets Prijzenpaleis en kom je op de voorpagina van de buurtbode. Met je fokking rolstoel en je borsten enzo.
@9: Er zijn ook meer mannen dakloos, alcoholist, autistisch of in de gevangenis.
Dus ik zou niet zeggen dat vrouwen gehandicapt zijn.
Anders is iedereen gehandicapt die bij een EK niet bij de eerste 100 eindigt.
Overigens presteren bij mijn weten op de echt lange afstanden de vrouwen het best (en dan bedoel ik: zwemmend van Cuba naar Florida, of 10 dagen marathons rennen)
@14: Volgens Nederlandse normen de top 8 (anders ben je te gehandicapt voor de Olympische spelen).
@6: Ik weet niet of je deze twee gelijk kunt stellen. Foekje was (zo lees ik op de geleverde link) genetisch (en biologisch) gezien geen vrouw; hij/zij had een Y-chromosoom (en daardoor waarschijnlijk testikels) en bleek dus tweeslachtig.
Als je zo zegt dat ze geen vrouw was, maar wel tweeslachtig. Wat versta je dan onder? Zal ik zeggen: Ze is geen man maar wel tweeslachtig. Ook soort vorm van discriminerend uitspraak.
Bovendien was ze wel vrouw , want ze heeft één eierstok en helaas ook kleine, onvruchtbare testikels dat ze later liet weghalen, dat had haar zus zelf verteld aan de ene Max Dohle. Daarom was dat hormonale testosteron aangemaakt dat haar meeste elementen “mannelijk’ uitzagen voor de ogen van het publiek. Mogelijk was ze ook als tweeling geboren, waarin haar lichaam van ongeboren broertje groeide en dat geboren niet meer groeide. Alles kan. Daarom moet niemand te snel oordeel vellen net als Semenya.
Ik ken ook veel meer EK en WK kampioenen uit de jaren 80, vooral uit Roemenië, Rusland en ook opvallend Tsjecho-Slowakije de genaamde Jarmila Kratochvílová. Echt superwoman dat ze bijna alle records won, nooit vergeten. Oersterk “mannelijke” vrouwe Jarmila dat ze gewoon als vrouw is gebleven. Precies zo als Foekje en Caster Semenya.
@16: “Wat versta je dan onder?”
Tweeslachtigheid is een andere term voor iemand die intersex is, zoals Foekje (en wellicht ook Semenya). Zo iemand valt biologisch gezien noch in de categorie vrouw, noch in de categorie man (in geval Foekje is dat ook genetisch aangetoond). Waar het topsport aangaat is dat op zich al voldoende informatie; Als zo iemand meedoet bij de vrouwen, is dat onterecht.
Andere kant denk ik weleens: Als geboren vrouw met “mannelijke” elementen, de meeste daaraan, maar ze voelt als een vrouw, al heeft ze tweegeslachten, dan vraag je je toch af als ze zich als vrouw bevredigde, is het dan duidelijk puur vrouw, maar als ze zich als man bevredigde (waar sperma eruitkomt), dan is ze puur man. Tja, welke dan niet en welke wel? Zoals Ryanne van Dorst, de bekende presentrice, zichzelf noemt als Hermafrodiet geboren te zijn en toch liet ze opereren voor een man zijn. Dan denk je ook van: Ze moet ook geweten hebben dat ze als meisje werd opgevoed maar als man “geboren” had moeten zijn.
Ik ken mijn goede vriendin in Eindhoven dat ze als man voelt en dat ze in verkeerde lichaam zat, maar niet als zichzelf transgender voelde maar als gewone man. Ik vroeg: Ik wil niet onbeleefd zijn, maar de vraag of je als man klaarkomt en niet als vrouw, heb je sperma? Ze zei: Ja ook. Ik dacht: Hee hoe kan dat nou? Nou bedoel ik dat het tweeslachtig is. Oke. “al zie je mij als vrouw he? ” vroeg ze . Ik zei ja. “Maar ik bevredig me als een man met een penis”. Ik zei: Ja, oke, alleen of je toch geen penis hebt of wel? Ze zei: “Ja, het ziet er niet echt als een vorm van penis maar andere vorm”. Dat is Hermafrodiet. Dat was voor mij beetje geschokt. Omdat het bijna onwerkelijk was in jaren 80-90. Ze kwam als een man klaar, dus liet ze opereren. Alles kan. Zo zie ik sommige topsportsters ook met volle ‘mannelijke” spierkrachten, hoe ze bewegen. Ja. Maar niet te vergeten: Ik ken een paar mannelijke voetballers die zeer “vrouwelijke” elementen hebben, toch toegankelijk zijn alsof er niets aan de hand was. Alles nog steeds Taboe over de voetbalwereld.
@10: Niet tegen jou. Maar ook in schaken bestaat de top uitsluitend uit mannen.
@19: Ik vermoed dat @AltJohan het toch zou verliezen van Judit Polgár (de Hongaarse dan), en ik ook, en 99% van de mannen.
Het gaat om de vraag of iedereen die niet bij de Europese top-8 hoort (#15), gehandicapt is.
@6: …. Als dat bij Semenya ook het geval zou zijn, vind ik de conclusie dat hij/zij niet bij vrouwencompetities kan deelnemen niet zo raar.
Ik dacht weleens dat het wel onterecht is rondom vrouwensport hoe eerlijk niet is. “Mannelijke” uitziende lichaam als een man, nou dat is het geval niet, want Semenya is volgens bronnen echt een vrouw.
Hoe kun je dan in categorieën vaststellen; “mannelijke ” vrouwen apart sporten, vrouwelijke vrouwen apart sporten??? Dat is toch soort vorm van discriminatie, want hoever prestraties mogen meten en wat niet. Ik zou ook niet weten hoe, maar laat staan: Vrouwen en mannen apart sporten, ja. Dan is dat het nou klaar punt.
Daarnaast geef ik je gelijk wat betreft Froome. Inderdaad is zijn grootste smoes ooit dat hij al % had overschreden voor zijn gezondheid (astma). Klopt ook geen zier, want veel renners hebben ook astma en gebruiken geen puffers. Alleen wettelijke voedingsupplementen die niets verbieden.
dfdjfjdhfd
@21: “Dat is toch soort vorm van discriminatie”
Dan maar het voorstel van #13 dus, want elke categorisatie is uiteindelijk discriminatie?
@9: Absolute onzin. Wij houden nu sollicitaties voor een junior functie in ons bedrijf. De twee vrouwen die wij hebben gesproken hebben ambitie, ervaring en sociale vaardigheden. De twee mannen totale losers die “Netflix kijken” als hobby hebben of tien jaar hebben gedaan over een onafgemaakte bachelor psychologie.
Vrouwen, in het bijzonder de generatie ’00, nemen het echt over. Mannen als groep hebben nog enige bescherming vanwege de “bro culture” in bepaalde sectoren (IT/telcom, finance, advocatuur) maar naarmate het besef indaalt dat “jongens onder elkaar”-gedrag vooral geld kost zal die voorsprong ook verdwijnen.
Zie je wel, ze komen er aan!
Vrouwen haalden mannen bijna in: Omloop vrouwen even stilgelegd
https://nos.nl/liveblog/2274122-vrouwen-haalden-mannen-bijna-in-omloop-vrouwen-even-stilgelegd.html
@24: Mannen worden gewoon wat later volwassen dan vrouwen. En bovendien is N=4 wel een erg kleine steekproef.
Vrouwen gaan het echt niet overnemen. Sterker nog, naarmate er meer gendergelijkheid in een land heerst, nemen de sekseverschillen bij de beroepskeuze alleen maar toe.
Ik dank dat het zonder van boven opgelegde dwang nooit lukt om 50% vrouwen op bepaalde posities te krijgen, zeker als deze posities een zeker ambitieniveau vereisen of met exacte wetenschappen te maken hebben.
Mannen worden gewoon wat later volwassen dan vrouwen. En bovendien is N=4 wel een erg kleine steekproef.
Leeftijden hier waren begin 20/eind 20. Hoe laat mag iemand volwassen worden? Wat betreft aantallen: ik bedoelde het als antwoord op “vrouwen als gehandicapte mannen”. Er zijn geen honderden gevallen nodig om dat te ontkrachten: als twee vrouwen met dezelfde leeftijd, opleidingsniveau en achtergrond duidelijk competenter zijn dan twee mannen, dan lijkt het mij sterk dat vrouwen in het algemeen gehandicapt zijn.
Vrouwen gaan het echt niet overnemen. Sterker nog, naarmate er meer gendergelijkheid in een land heerst, nemen de sekseverschillen bij de beroepskeuze alleen maar toe.
Je haalt nu twee dingen door elkaar: gelijke kansen en gelijke uitkomsten. Natuurlijk gaan vrouwen bij gelijke kansen niet dezelfde slecht betaalde rotbaantjes nemen als een deel van de mannen*. Maar wat betreft levenskansen – dat wil zeggen opleiding, inkomen, werkpositie (werkloos versus werkend, uitvoerend versus leidinggevend – doen jonge vrouwen het duidelijk beter dan jonge mannen:
https://www.rtlnieuws.nl/geld-en-werk/artikel/182326/cbs-jonge-vrouwen-verdienen-nu-meer-dan-jonge-mannen
https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2016/10/jonge-vrouwen-vaker-hoogopgeleid-dan-jonge-mannen
https://www.trouw.nl/home/vrouwen-zijn-beter-op-school-mannen-gaan-er-met-het-geld-vandoor~a5645f65/
Ik dank dat het zonder van boven opgelegde dwang nooit lukt om 50% vrouwen op bepaalde posities te krijgen, zeker als deze posities een zeker ambitieniveau vereisen of met exacte wetenschappen te maken hebben.
Eens, maar ik denk dat dat losstaat van “overnemen”. Vrouwen hoeven niet >50% van de topbestuurders of hoogleraren wiskunde te zijn. Als vrouwen >50% van het middenkader zijn, hebben ze het al overgenomen. Want daar wordt het gros van de beslissingen genomen.
*ja ik noem een phd in de natuurkunde of informatie een “slecht betaald rotbaantje”. dat hoger opgeleide vrouwen daarvoor bedanken is geen teken dat de opmars van de vrouw stokt
Wat ik probeerde te zeggen in #22 is dat deze video wel interessant is, qua kunnen vrouwen ceteris paribus net zo goed schaken als mannen?
Mannen zijn geen mietjes, vrouwen zijn geen gehandicapten. Laten we ophouden.
Ik snap niet waarom mannen zoveel moeite nodig hebben om vrouwen te verlagen, vernederen en kleineren. Zijn mannen soms bang dat vrouwen gewoon sterk zijn? Of hun piemels ineens geamputeerd zijn om dan af te kafferen…..
Hoe langer mannen vrouwen blijven kleineren, hoe sterker en opstandiger vrouwen zijn geworden.
Bovendien leven we niet in de middeleeuwen. Maar heden waar er al zoveel tolerantie genoeg op de wereld zitten. Motto van ware geschiedenis: Vikingen hebben het alles overleefd, zowel mannen als vrouwen elkaar vechten met zwaarden en pijlen. Bijzonder gelijkwaardige sterke team Vikingen. Ergens anders ook zoiets gehoord?