Het ensemble Holland Baroque heeft net wat concerten achter de rug waarin samen met de vocalisten van het madrigaalensemble Gesualdo Consort een stukje Bach ten beste is gegeven.
Kenners weten:’stukje’ is een welhaast beledigend understatement voor ‘Kunst der Fuge’, een verzameling fuga’s en canons waar Johann Sebastian Bach de laatste jaren van zijn leven aan heeft gewerkt. Een historisch werk.
Het eigenaardige van geschiedenis is dat naar mate de tijd verstrijkt het steeds lastiger wordt de feiten te checken bij de direct verantwoordelijken. Dat geeft kwaadwillenden de ruimte er dan maar een suspecte draai aan te geven. Gelukkig zijn er ook creatieven die er een eigen draai aan geven zonder de geschiedenis geweld aan te doen.
Die constatering is van toepassing op Bach’s Kunst der Fuge. Er is geen absolute zekerheid voor welke bezetting het werk is geschreven. Het zou heel goed voor klavecimbel of orgel bedoeld zijn geweest, maar het zou ook zo maar voor een koortje geschreven kunnen zijn. Aan Bach zelf kan het niet meer worden gevraagd.
Dus zijn er Kunst der Fuges voor strijk– , saxoon– of blokfluitkwartet. Voor koperkwintet, voor gitaar en tromboneduo, voor gitaar, voor Glenn Gould en voor bierflesjes.
Dat het werk voor zangstemmen bedoeld zou zijn is hoogst onwaarschijnlijk omdat in de oorpsonkelijkepartituur enige tekst ontbreekt. Geen nood, dacht Harry van der Kamp, oprichter van het Gesualdo Consort, dan zoek ik er wel teksten bij zodat we het lekker toch kunnen zingen. En zo kwam het dus tot een paar mooie concerten.
Om een indruk te kunnen krijgen waar het om gaat: hier de volledige Kunst der Fuge op klavecimbel, gespeeld door het echtpaar Ton Koopman en Tini Mathot.
De uitvoering van het Gesualdo Consort en Holland Baroque hoor je hier bij NPO Radio 4.
We willen absoluut niets af doen aan de prestatie van het Gesuado Consort, maar er zijn wel vaker instrumentale werken van Bach gezongen. Soms met instrumentale begeleiding, soms zelfs zonder. Kijkt en luistert u mee?
Bach voor zang en instumenten
Bobby McFerrin (zang) en The Saint Paul Chamber Orchestra: Vioolconcert in A mineur BWV 1041, eerste deel.
Nogmaals Bobby McFerrin, nu met Yo-Yo Ma (cello): ‘Air on G string’ (2e deel uit Bach’s Orkest Suite No. 3 in D major, BWV 1068)
Bach a capella
Weer Bobby McFerrin, nu alleen met Viool Partita No. 3 in E major BWV 1006
En jawel, niet dezelfde mensen meer maar ze bestaan nog, de Swingle Singers (tegenwoordig The Swingles). Het jazzy a capella koortje in 1962 opgericht door de in 2015 overleden Ward Swingle.
Fuga in D majeur
Brandenburg Cocert nr. 3.
Deze a capella stukken ontberen enige tekst. Zouden lieden die niet zo veel ophebben met a capella er warmer voor lopen als er een beetje pakkende tekst op gemaakt zou zijn?
Hoe dan ook, het Gesualdo Consort en Holland Baroque bedankt voor de inspiratie.
Reacties (2)
OK. Dank. Dat gaat even tijd kosten ;)
Zo vaak is er trouwens geen muziek in KOZ en al helemaal geen Bach. Leuk om die uitzondering ook eens mee te maken (ik zal wel eens wat gemist hebben).
Evenals deze K.O.Z. er een is, moet dit voor de mensen die Bobby Mc Fee alleen Van “Don’t Worry Be Happy” kennen een leuke verrassing zijn.
:-)