Een Duitser maakte een flauw grapje over Recep Tayyip Erdogan. Erdogan boos. Een andere Duitser, aangemoedigd, maakte een smakeloos grapje over Erdogan. Erdogan nog bozer. Niveau kleuter allemaal, maar de positie van Angela Merkel zou erdoor ‘onder druk’ komen te staan, zo stond in de krant. Dat vond ik dan weer wel een goede grap.
Maar goed, de trend is verontrustend. Alsof er niet al genoeg landen in Europa (Rusland, Hongarije, Polen) zijn waar een democratisch gelegitimeerde regering de instituten van de staat naar zijn hand zet en de pers muilkorft. De revolutie is niet de enige die soms haar eigen kinderen opeet.
Reacties (18)
Je gaat me toch niet vertellen dat dit bedoeld was als humor? Dit was een doelbewuste provocatie en die is honderd procent geslaagd.
De vraag zou dus niet moeten zijn of dit kan met een beroep op «de vrijheid van meningsuiting», maar of je iemand mag uitlokken om zijn ware gezicht te laten zien. En dat moet mogen
Geitenneuker als scheldwoord is volgens Max Pam (column VK vandaag) nog bedacht door Gerard Reve.
@1 Het was wel degelijk satire, en grappig ook, omdat het scherp blootlegt hoe arbitrair die Duitse wetgeving over smadelijke belediging van een bevriend staatshoofd eigenlijk is, en hoezeer Duitsland zich afhankelijk heeft gemaakt van een de facto dictator.
Voor een ieder was duidelijk dat Böhmermann niet werkelijk meende wat hij allemaal over Erdogan beweerde, daarvoor was het te absurd ver over de top. Je zou zeggen: waar maakt de Turkse regering en de Duitse justitie zich druk om? (En da’s precies een van de vragen die Böhmermann wil oproepen).
Bovendien had de komiek het ingekaderd in een discussie over wat er wel en niet mag volgens de wet, waardoor hij zichzelf indekte tegen vervolging (“Voor de duidelijkheid: dit mag je dus allemaal níet zeggen over de Turkse president”), maar juist door die ironische omkering wordt duidelijk dat hij er uit is om Erdogan wél moedwillig te beledigen.
En nog wel met beledigingen die volledig hol zijn – daarmee toont hij meteen aan hoe flinterdun het zelfbeeld van de Turkse president is: wie zelfverzekerd in z’n schoenen staat, zou het van zich afschudden.
Nu krijgen we dus vermoedelijk een rechtszaak over een belediging die geen belediging is, en daardoor wel een belediging omdat het de Turkse president ontmaskert als tirannieke, holle loser, maar wel eentje die de Duitse staat voor het karretje van zijn megalomane ego kan spannen om de vrijheid aan te tasten van Duitse burgers om de Turkse president te kritiseren.
Böhmermann speelt wel vaker met dit soort dubbele waarheden en retorische spiegels in spiegels.
Eerder maakte hij een satirisch liedje over de Duitse angst voor Varoufakis, aan het einde waarvan een clipje te zien was van Varoufakis die met opgestoken middelvinger betoogde dat Griekenland in 2010 tegen de Duitsers had moeten zeggen: zoek het zelf lekker uit.
Over die middelvinger ontstond toen in Duitsland flinke ophef (Varoufakis was toen als Griekse minister van financiën net betrokken bij onderhandelingen met oa. zijn Duitse evenknie, Wolfgang Schaüble over een verlenging van kredieten – en dit zette natuurlijk kwaad bloed; ‘die Varoufakis heeft kennelijk schijt aan ons’).
Vervolgens suggereerde Böhmermann in zijn programma dat hij die middelvinger er in had gemonteerd, en liet gedetailleerd zien hoe zijn team dat had kunnen doen.
Probleem is alleen: volgens de makers van het oorspronkelijke beeldmateriaal, waar Böhmermann mee aan het knutselen geslagen zou zijn, zat die middelvinger er ook in het origineel al gewoon in. Varoufakis had wel degelijk dit illustratieve gebaar gemaakt om zijn woorden kracht bij te zetten.
Wat is waarheid en wat manipulatie? En kom je daar nog achter in een digitaal tijdperk waarin filmpjes en clipjes massaal worden bewerkt, gedeeld, herbewerkt? En is zo’n middelvinger werkelijk aanleiding voor een serieus debat in Duitslands voornaamste praatprogramma?
Dat soort vragen wil Böhmermann oproepen, en hij doet dat heel gewiekst door verwarring te zaaien. Hij slaagt daar ook nu weer in. Een eventuele rechtszaak biedt hem enkel meer materiaal.
@2: Hier zegt Max Pam dat Reve het niet heeft bedacht, maar slechts modieus maakte.
‘Karpatenkop’ is overigens wel bedacht door Reve.
Met belediging van een bevriend staatshoofd hebben we in Nederland toch al lang geleden een voortrekkersrol gespeeld.
@5 Was er niet een journalist die op 9 mei 1940 nog terecht stond voor belediging van een dan nog bevriend staatshoofd? (ik heb dat van WF Hermans, maar weet niet zeker of die het soms verzonnen heeft)
Dat Erdogan snel op zijn teentjes getrapt is, dat zal niemand verbazen.
De vergelijking met Rusland gaat niet echt op, dit is een oude wet die al jaren niet toegepast is, in Duitsland worden doorgaans geen journalisten veroordeelt om hun uitspraak. Waarschijnlijk is de wet ooit een reactie geweest op het NAZI verleden, de Duitsers zijn daardoor wel vaker terughoudender bij de vrijheid van meningsuiting dan wij. Wij hadden tot voor kort trouwens zelf ook zo’n soort wet over de belediging van godsdiensten.
@6 Menno ter Braak.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Menno_ter_Braak#Democratie_en_de_Grote_Gelijkheid
@8 Dank. Dat had ik moeten weten.
@2:
Van het Reve had meer “goede” woorden, in een goede volgorde, over dieren ;-)
Ach de Turkse dictator heeft niet genoeg aan vervolgingen en opsluitingen in eigen land en wil zo graag zijn macht tot over de grens botvieren.
Ik snap niet, dat hij niet beter met Poetin kan opschieten.
:-)
Er zijn meer mensen die hem op de korrel nemen.
(en een foutje van Facebook) :
http://www.rtlnieuws.nl/economie/home/facebook-zegt-sorry-voor-verwijderen-erdogan-cartoon
N.B.
De P VVD vindt hem wel lief:
http://www.nu.nl/politiek/4246276/vvd-schimmig-onderzoek-teruggestuurde-vluchtelingen-syrie.html
Aghh Erdogan staat stevig in zijn stoel. Het westen heeft van alles geprobeerd maar Erdogan is er nog steeds. Nu gaat het westen helemaal onder in zijn diarree. Nu komt er zogenaamd satire middels cartoons met geitennaaiers enz enz. De westerse manier van beledigen. Laag..
De altijd rustige (kinder)boekenschrijver
Guus Kuijer @GuusKuijer · 35 min.35 minuten geleden
Ik hou niet van beledigen maar die meneer Erdogan smeekt erom. Dus daar ga ik. ‘U bent een stouterd meneer Erdogan.’
Opmerkelijk is de enorme steun die de dictator krijgt bij Nederlandse Turken.
http://nos.nl/artikel/2040192-erdogan-nergens-zo-populair-als-in-nederland.html
@15:
Hoor ik hier een dubbel verwijt?
Wel Erdogan!maar niet jouw geliefde dictator, G.W.?
Oh vandaar dat Rutte zo angstig reageerde op de commotie.
Rutte angstig? Denk het niet hoor. Dat wil je graag, en heb je overgenomen van die luitjes die jou al eerder hebben gebrainwashed.