Aldus Peter de Waard in de Volkskrant:
Belangrijkste oorzaak van de prijsdalingen is de lagere olieprijs. In januari werd de deflatie daarom nog gerelativeerd. Een deel van de economen had het liever over ‘negatieve inflatie’ of ‘goede deflatie’, omdat mensen door de lagere energie- en brandstofprijzen meer in hun portemonnee zouden overhouden. Ook zouden bedrijven de kosten hierdoor omlaag kunnen brengen.
Momenteel lijken veel huishoudens de deflatie juist aan te grijpen om aankopen uit te stellen. Hierdoor dreigt een deflatiespiraal te ontstaan. De Europese Centrale Bank probeert die dreiging via een ambitieus opkoopprogramma van staatsobligaties tegen te gaan.
De hyperinflatie waar de Very Serious People ons nu al jaren voor waarschuwen als gevolg van de ’te hoge’ overheidstekorten is dus – ondanks alle waarschuwingen – bepaald niet van de grond gekomen.
Krugman een paar maanden geleden:
Thus we were told again and again that budget deficits were our most pressing economic problem, that interest rates would soar any day now unless we imposed harsh fiscal austerity. I could have told you that this was foolish, and in fact I did, and sure enough, the predicted interest rate spike never happened — but demands that we cut government spending now, now, now have cost millions of jobs and deeply damaged our infrastructure.
Terugkijkend op de laatste paar jaar is het meer dan duidelijk dat de (neo-)Keynesianen het steeds bij het rechte eind hadden. Nogal jammer dus dat hun boodschap ideologisch niet goed viel bij de mensen die het voor het zeggen hebben (inclusief Mark R. en kornuiten).
And now we’re fucked.
Reacties (12)
Precies, de ‘(neo-)Keynesianen’ hier waarschuwden al die tijd al voor een ophanden zijnde halvering van de olieprijs. Dat wilde Mark Rutte vanwege ideologische redenen maar niet geloven. En nu hebben we deflatie! Of zo. Begrijp ik het goed?
Edit: de boodschap van dit stukje doet me sterk denken aan die van tegenstanders van Schotse onafhankelijkheid die nu zeggen: kijk, wij hadden gelijk, want al de voorspellingen omtrent de Schotse staatsinkomsten waren veel te optimistisch gezien de huidige lage olieprijs.
@1:
Slecht geheugen?
In juni 2014 deed een vat Brentolie nog 115 dollar per vat.
Maar in januari 2014 waarschuwden economen al voor deflatie.
En in april 2014 was de inflatie in Nederland al hard richting het nulpunt aan het dalen.
Het gaat me niet om de voorspelling dat, toen de olieprijzen aan het dalen waren, er deflatie zou komen; daar heeft Krugman het in dat citaat niet over. De niet uitgekomen voorspelling die hij aankaart ging naar eigen zeggen over “that budget deficits were our most pressing economic problem, that interest rates would soar any day”. Maar dat die voorspelling niet is uitgekomen komt voornamelijk door de dalende olieprijs. Om te zeggen dat ‘(neo-)Keynesianen’ het bij het rechte eind hadden impliceert dan dat zij wél wisten dat de olieprijs zou halveren. Dat is volgens mij onzin. En als je die voorspelling niet relevant vond dan had je je citaat daar niet mee moeten laten beginnen.
Ik bedoel, als je de reactie van de ECB op de deflatie te langzaam vindt, soit. Nou is het makkelijker voor een econoom als Krugman om daar een mening over te hebben dan als beleidsmaker, want Krugman wordt er niet op afgerekend als hij het fout heeft. Als de olieprijs vanaf januari ineens weer de lucht in was geschoten omdat Saoedi-Arabië besloot dat ze het geld, dat ze nu mislopen omdat ze de olieprijs omlaag duwen, ergens anders voor nodig hadden, dan had een paniekreactie van de ECB op de lage inflatie nu tot kritiek geleid.
“Momenteel lijken veel huishoudens de deflatie juist aan te grijpen om aankopen uit te stellen. ”
Ik gok zomaar dat veel huishoudens geen fucking euro meer hebben om wat dan ook uit te stellen, en dat dat niks met deflatie te maken heeft, maar alles met stijgende lasten, de loon-nullijn en werkeloosheid.
Misschien moeten de huren dan nog maar extra extra verhoogd worden?
En je kunt alleen luxe-aankopen uitstellen. Als je wasmachine kapot gaat, heb je direct een nieuwe nodig. Nog drie maanden wachten totdat er 5% van de prijs van wasmachines af is gegaan gaat ‘m niet worden.
@4: mee eens, de afnemende koopkracht (en het veranderend consumptiepatroon) is de oorzaak van de olieprijsdaling.
@4: Het irriteert mij ook mateloos dat argument van de uitgestelde aankopen. Dat kun je toch gewoon onderzoeken, je kunt mensen toch vragen waarom ze op dit moment wel/niet kopen. Economen komen er altijd mee weg dit soort ongefundeerde uitspraken te doen. Predikers zijn het, en waardeloze wetenschappers.
@7: Precies. De deflatie die we nu zien wordt volgens mij veroorzaakt doordat er meer schulden moeten worden afgelost dan er nieuwe gemaakt kunnen worden. Dus krimpende geldhoeveeldeid, minder koopkracht & consumptie. De lage olieprijs is eerder het gevolg dan de oorzaak van de deflationaire toestand.
@3
“De niet uitgekomen voorspelling die hij aankaart ging naar eigen zeggen over “that budget deficits were our most pressing economic problem, that interest rates would soar any day”. Maar dat die voorspelling niet is uitgekomen komt voornamelijk door de dalende olieprijs.”
Da’s klinkklare onzin. De uitspraken over soaring interest rates worden al 5 jaar keer op keer herhaald. Dus die relatie met de olieprijs is er niet.
Langs welk mechanisme zou dat dan moeten gebeuren? Waarom houdt een lage olieprijs de rente laag?
“Als de olieprijs vanaf januari ineens weer de lucht in was geschoten omdat Saoedi-Arabië besloot dat ze het geld, dat ze nu mislopen omdat ze de olieprijs omlaag duwen, ergens anders voor nodig hadden, dan had een paniekreactie van de ECB op de lage inflatie nu tot kritiek geleid.”
En dat is precies de reden waarom je niet naar headline inflation, maar naar core inflation moet kijken (zoals de Fed doet). Bij core inflation filter je volatiele zaken zoals olie eruit, zodat je de “echte” inflatie overhoudt.
In paniek raken door de prijsdaling in januari was dan ook wat ridicuul. Je had al maanden eerder je ernstig zorgen moeten maken omdat de core trend continu naar beneden liep.
@8:
Mee eens.
Deflatie komt niet uit de lucht vallen, maar wordt pas openlijk erkend nu de olieprijs ingezakt is.
De prijzen voor andere grondstoffen zoals koper, aluminium, ijzererts en steenkool dalen al jaren. (klik op de links voor de grafieken)
De olieprijs is misschien de laatste jaren kunstmatig hoog gehouden om de exploitatie van onconventionele olie (teerzand en schalie) als een min of meer rendabele onderneming te kunnen voorstellen (complottheorie, geef ik toe).
”lijken veel huishoudens de deflatie juist aan te grijpen om aankopen uit te stellen” Wat Jack Random zegt, en ik vraag me af hoeveel huishoudens nu überhaupt weten dat er zoiets is als deflatie en wat dat inhoud en vervolgens zeggen: ff wachten met die luxe aankopen….kunnen er toch nooit heel veel zijn.
@8/@10: klopt. Ik heb het idee dat journalisten huizenprijzen verwarren met prijzen van consumptiegoederen. Voor huizen kan ik me namelijk best voorstellen dat mensen ‘wachten met het kopen van een huis’ als de huizenprijzen procenten gedaald zijn, maar ook daarvoor geld dat ‘wachten tot huizen goedkoper zijn’ een veel en veels te simplistische uitleg is; mensen kunnen restschuld hebben waardoor ze niet kunnen verhuizen.
Het tegenovergestelde kan ook (en zie je nu ws. ook): mensen kopen nog snel een huis -ook al weten ze dat het ’te duur’ is en ze ‘verlies’ moeten nemen op de korte termijn- omdat fiscaal gunstige voordelen of strengere hypotheekregels aflopen voor een bepaalde datum.