Verslaafd aan aardgas

OPINIE - Het wereldkundig maken alhier van de schoffering door Tweede Kamerlid René Leegte (VVD) richting de Groningers kost hem in ieder geval het woordvoerderschap over de Groningse gaswinning.

Zijn uitspraken zijn echter geen incident, maar een uiting van een dieper liggende problematiek: een verslaving aan goedkoop aardgas. En verslaafden doen alles om hun verslaving in stand te houden. Zelfs hun democratische rol verzaken en anderen met de gebakken peren opzadelen.

Aan de basis van dit verhaal ligt het goedkope aardgas in het noorden des lands. Reeds enige decennia levert dat onze schatkist de extra ruimte op om zowel links als rechts gaten te stoppen. En het bedrijfsleven kan profiteren van een lage energierekening. Iedereen blij.

Natuurlijk weet iedereen dat de voorraad eindig is. En natuurlijk is inmiddels overduidelijk dat de snelle winning leidt tot aardbevingen. En dat die aardbevingen schade aanrichten bij mensen die eigenlijk nauwelijks profiteren van dat gas onder hun voeten.

Tot voor kort konden de randstedelijke kolonialisten de klachten van het Groningse gepeupel wegwuiven. En tijdens de crisis zou het natuurlijk heel stom zijn om de gasgeldkraan dicht te draaien.

Maar nu zijn er drie zaken die toch wel heel erg duidelijk maken dat het anders moet.

Allereerst blijft daar het feit dat de eigen voorraad opraakt. En als die voorraad opraakt en we nog niet afgekickt zijn, zullen we ons nog afhankelijker maken van het Russische gas. Geopolitiek gezien ongeveer het stomste wat je kan doen.

Ten tweede is nu echt wel voldoende onderzocht – ondanks de tegenwerkingen en ontkenningen van de insiders – dat er een relatie bestaat tussen de gaswinning en de aardbevingen. En dat de bevingen alleen maar erger worden als de winning in hetzelfde tempo doorgaat. Niets doen is dus gewoon misdadig richting de noordelingen, de Groningers in het bijzonder.

En ten derde staat het maximaal blijven gebruiken van het aardgas de transitie naar een CO2-arme samenleving in de weg. De doelen, ook door deze regering gesteld, gaan echt niet worden gehaald als we geen stevige maatregelen nemen. En de gaskraan langzaam dichtdraaien is daar eentje van.

Het kenmerkende van een verslaafde is dat hij niet verder kijkt dan het volgende shot. En dat is waar we nu ook tegenaan lopen. Er zijn nog teveel politici die het besluit om de gaskraan dicht te draaien voor zich uit schuiven. Want dat doet ze pijn. Ze hebben dan minder geld om mooi weer mee te spelen bij de komende verkiezingen.

Maar ze zitten er niet voor hun eigen gewin of dat van hun partij. Ze zitten er voor het landsbelang en voor de wijze besluiten voor de langere termijn.

En hoe langer we wachten met dit besluit, hoe groter, over tien tot twintig jaar, de pijn gaat worden.

De erkenning van René Leegte dat hij en zijn partij (en waarschijnlijk vele anderen) verslaafd zijn en alles willen doen om dat in stand te houden, komt dus eigenlijk als geroepen. Hiermee wordt onze aardgasverslaving zichtbaar en kunnen we ronduit erkennen dat het pijn gaat doen om af te kicken.

René Leegte zou het goede voorbeeld kunnen geven en eens serieus in gesprek treden met zijn partijgenoten in Groningen. En hopelijk heeft hij dan de moed om over zijn verslavingsreflexen heen te stappen en ook aan die andere verslaafde, minister Kamp, duidelijk te maken dat het getreuzel nu echt over moet zijn.

Begin februari zal de Tweede Kamer praten over het gasbesluit van minister Kamp. Dat besluit moet van tafel en vervangen worden door een plan dat aanzet tot een snellere reductie van de aardgaswinning.

Wat misschien helpt om deze discussie écht eerlijk te voeren, is als diverse media wat meer bovenop een aantal sleutelspelers gaan zitten en zich niet langer met een kluitje in het riet laten sturen, zoals René Leegte kennelijk met veel gemak kon doen.

Vraag en blijf vragen waar de sleutelspelers staan. Hebben zij geen duidelijk antwoord? Dat betekent simpelweg: ik ben verslaafd aan aardgas en ik doe alles om dat zo te houden.