OPINIE - Heleen Dupuis heeft moeite met de realiteit.
Afgelopen maandag verwees ik al eens naar dit interview in Trouw met VVD-Eerste Kamerlid en ethica Heleen Dupuis.
Ik wees toen onder andere op Dupuis’ misleidende stelling dat de middeninkomens ‘het hardst’ worden getroffen door de belastingheffing die noodzakelijk is om onze verzorgingsstaat te financieren. In werkelijkheid ligt in Nederland de belastingdruk voor alle inkomensdecielen immers rond de veertig procent.
Dit was echter niet de enige passage waar Dupuis de realiteit miskent. Dupuis:
Onlangs werd bekend dat 90 procent van de huishoudens enige vorm van subsidie geniet, van huurtoeslag tot gratis schoolboeken. Nederland is een van de rijkste landen ter wereld, maar tegelijk maakt zowat iedereen gebruik van sociale voorzieningen. Dat is voor mij een aanwijzing dat we het systeem verkeerd hebben ingericht.
Dupuis vindt daarom dat sociale voorzieningen uitsluitend voor ‘de allerzwaksten’, dat wil zeggen: ‘hooguit tien procent van de huishoudens’, beschikbaar zouden moeten zijn.
Maar misschien zijn we in Nederland juist zo rijk, omdat we de sociale voorzieningen zo breed beschikbaar maken. Onwaarschijnlijk? Niet echt, getuige dit artikel van Femke Roosma, waarin zij onder meer het volgende schrijft:
Walter Korpi en Joakim Palme publiceerden in 1998 een beroemd geworden artikel ‘The strategy of equality and the paradox of redistribution‘ in American Sociological Review. Zij laten zien dat landen die meer universele sociale voorzieningen hebben (voorzieningen voor alle burgers), zoals de Scandinavische landen, succesvoller zijn in het reduceren van armoede dan landen die hun verzorgingsstaat vooral richten op het helpen van de armen, zoals de Angelsaksische landen. Dit is bekend komen te staan als de Paradox of Redistribution: hoe meer uitkeringen en voorzieningen gericht worden op de armen, hoe kleiner de kans dat we armoede daadwerkelijk verminderen.
Kortom: we hebben het systeem helemaal niet verkeerd ingericht. We hebben het systeem juist prima ingericht.
En dan kun je, zoals Dupuis, wel veel over ethiek hebben geleerd, maar wanneer je vervolgens uitgaat van aannames die keihard botsen met de waarneembare realiteit, zul je toch niet tot een zinnig ethisch oordeel kunnen komen – over de inrichting van de verzorgingsstaat, bijvoorbeeld.
Nu kun je je overigens afvragen waarom een professioneel politica als Dupuis pontificaal wegkijkt van bovenstaande observaties over belastingdruk en de effectiviteit van sociale voorzieningen.
Weet zij simpelweg niet beter? Of zijn lagere belastingen voor de ‘middenklasse’ (waarbij de hogere inkomens in het hele verhaal niet eens voorkomen) niet zozeer een middel voor een eerlijker en welvarender samenleving als wel een doel op zichzelf?
Snel cashen voordat het plebs met zijn ongewassen handen aan mijn centen komt?
Ik vrees toch het laatste.
Reacties (4)
@0: “hoe meer uitkeringen en voorzieningen gericht worden op de armen, hoe kleiner de kans dat we armoede verminderen”
Niet zo paradoxaal! Dergelijke uitkeringen zijn gevoelig voor bezuiniging, want de groep kan altijd kleiner en de uitkering lager.
Ook blijkt steeds uit onderzoek dat subsidies (mede in de vorm van belastingkorting) meestal naar de rijken gaat.
Het is inderdaad gewoon eigenbelang. het gaat er om, dat zij de filosofie uit dragen, dat iedereen ‘zijn geld’ helemaal zelf en alleen verdient, en dat die iedereen dus ook helemaal zelf en alleen mag beslissen over wat er met ‘zijn’ geld gebeurt. Het is een gebrek aan besef, dat wat mensen aan geld verdienen een product is van de maatschappij als geheel, en dat een groot deel van het geld, dat mensen krijgen, niet hun eigen verdienste is, maar slechts dat deel van de koek is, waar zij hun handen op hebben weten te leggen. Sommigen lukt dat beter dan anderen. Sommigen beroven anderen daarvoor. Sommigen lichten anderen daarvoor op. Sommigen doen zich mooier voor dan ze zijn. Al die groepen (en nog een paar meer) krijgen een groter deel van de koek in handen dan ze met eerlijk werk zouden krijgen, en sommige mensen, die niets anders doen dan eerlijk werken, krijgen ook meer dan wat eigenlijk hun verdienste is, doordat zij mee profiteren van de dieven, mooipraters en oplichters. Het is volkomen normaal dat we daar al eeuwenlang tegen aan het vechten zijn, en dat we daar een veel meer democratische maatschappij dan vroeger voor terug hebben gekregen, en ook onze sociale welvaartsstaat. En het is jammer dat er nog steeds mensen zijn, die eigenlijk het liefst terug willen naar de middeleeuwen en het recht van de sterkste.
“Kortom: we hebben het systeem helemaal niet verkeerd ingericht. We hebben het systeem juist prima ingericht.”
Ons systeem bevoordeelt de upper middle class bovenmatig en is daarmee uiterst stompzinnig ingericht:
# Eerst betalen de lage inkomens volstrekt ondoelmatig te veel belasting (volksverzekeringen) en moeten we met fraudegevoelige toeslagen ruim € 12 mld. corrigeren.
# Van het totale vermogen van de huishoudens wordt slechts 22% belast:
– Het eigen huis onder de vermogensrendementsheffing levert ca 8 mld. op;
– De HRA afschaffing nog eens ca 10 mld.
– Pensioenrendement onder vermogensrendementsheffing – netto 8 mld
Afschaffing van de omkeeregel pensioenen (78% van de aftrek door de top 30% – een oneigenlijke spaarfaciliteit) maakt ons in één klap schuldenvrij (€ 460 mld. aan belastingopbrengst) en maakt dat we jaarlijks geen € 11 mld. rente meer hoeven te betalen. De begroting is in één klap in evenwicht. (jaarlijks € 20 mld belastingderving over 43 mld. pensioenpremie).
De extra inkomsten terugsluizen om de belasting op arbeid te verlagen.
Mevouw Dupuis en haar aanhang worden een stuk minder blij maar het belastingstelsel word een stuk rechtvaardiger.
‘Onlangs werd bekend dat 90 procent van de huishoudens enige vorm van subsidie geniet, van huurtoeslag tot gratis schoolboeken.’ Hoe zit het dan met de hypotheekrenteaftrek?