Wegkijken

Heleen Dupuis heeft moeite met de realiteit. Afgelopen maandag verwees ik al eens naar dit interview in Trouw met VVD-Eerste Kamerlid en ethica Heleen Dupuis. Ik wees toen onder andere op Dupuis' misleidende stelling dat de middeninkomens 'het hardst' worden getroffen door de belastingheffing die noodzakelijk is om onze verzorgingsstaat te financieren. In werkelijkheid ligt in Nederland de belastingdruk voor alle inkomensdecielen immers rond de veertig procent. Dit was echter niet de enige passage waar Dupuis de realiteit miskent. Dupuis:

Door: Foto: Anna (cc)
Foto: UK Parliament (cc)

Karakter

ACHTERGROND - Conservatieve (en nep-liberale) denkers zijn dol op tegenslag en ontberingen – voor anderen, welteverstaan.

Lijden, strijd en tegenslag creëren karakter. En daarom moeten we lijden, strijd en tegenslag niet uitbannen, maar juist omarmen. Dit geldt des te meer voor de karakterlozen onder ons: zij zonder waardigheid, zonder titel, zonder doorzettingsvermogen, (en dus) zonder geld. Kortom: de armen.

Deze opvatting, zo liet Michel vorige week zien, is een wezenlijk en fundamenteel onderdeel van het conservatisme. Zowel vroeger als nu.

Waardigheid

Onder zelfbenoemde conservatieven in de VS is dit idee alive and well. Zo hield Paul Ryan, voormalig running mate van Mitt Romney, onlangs een toespraak tijdens de meest recente Conservative Political Action Conference, een druk bezochte bijeenkomst van conservatieve activisten die jaarlijks wordt georganiseerd door de American Conservative Union (ACU).

Tijdens deze toespraak contrasteerde Ryan de maatschappijvisies van conservatieven en progressieven:

The left is making a mistake here. What they’re offering people is a full stomach and an empty soul. […] People don’t just want a life of comfort. They want a life of dignity.

Ryans laatste budgetvoorstel in het Huis van Afgevaardigden bevatte dan ook draconische bezuinigingen op voorzieningen die aan arme Amerikanen ten goede komen. Immers, in Ryans woorden:

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Maarten (cc)

Hoe hangen welvaart en sociale voorzieningen samen?

Heleen Dupuis is een vooraanstaand lid van één van onze regeringspartijen. Filosoof, emeritus professor emeritus, liberaal, senator. Daarvan kunnen we alleen maar scherpe redeneringen verwachten. In Trouw werpt zij haar licht op de verzorgingsstaat. Daarin zegt zij het volgende.

Nederland is een van de rijkste landen ter wereld, maar tegelijk maakt zowat iedereen gebruik van sociale voorzieningen. Dat is voor mij een aanwijzing dat we het systeem verkeerd hebben ingericht.

Het is mij niet duidelijk hoe uit het feit dat [1] Nederland rijk is en [2] mensen gebruik maken van sociale voorzieningen volgt [3] dat het systeem verkeerd is ingericht. Als we welvaart als belangrijk goed nastreven, dan laat professor Dupuis zelf zien dat er geen probleem is. Immers: alhoewel bijna iedereen gebruik maakt van sociale voorzieningen, is Nederland één van de rijkste landen ter wereld.

Sterker nog. Misschien is deze redenering is bijziend. Het gaat er vanuit dat er een directe causale relatie is tussen welvaart en verzorgingsstaat. Je kan ook zeggen: Nederland is een open economie, die haar geld verdient door handel. Dat betekent dat Nederland sterk afhankelijk is van de schokken van de internationale markten. Om die schokken op te vangen hebben we een verzorgingsstaat die spaart in goede tijden en uitgeeft in slechte tijden. Zo kunnen we welvaart (door de open economie) en stabiliteit (door de dempende werking van de verzorgingsstaat) combineren. Het minste wat je dan zou kunnen zeggen is dan Nederland is één van de rijkste landen ter wereld en bijna iedereen maakt gebruik van sociale voorzieningen. Dat is voor mij een aanwijzing dat het een niet onverenigbaar is met het ander.