Na het turbulente jaar in de Arabische wereld zijn veel westerlingen cynisch over democratie in de regio. De bevolking is echter nog steeds positief gestemd, hoewel democratie niet hun enige zorg is. Dat blijkt uit de opiniepeiling die het Pew Global Attitudes Project eergisteren publiceerde over zes landen: Egypte, Tunesië, Jordanië, Libanon, Turkije en Pakistan.
Democratie beste regeringsvorm
De opstanden zullen meer democratie brengen, denkt nog steeds een meerderheid in de Arabische landen. In Turkije en Pakistan lopen de meningen wat meer uiteen, waarbij het grote aantal respondenten met ‘geen mening’ opvalt.
In alle landen vindt een meestal ruime meerderheid dat democratie altijd de voorkeur verdient, hoewel dat in Jordanië 10 procent lager lag dan vorig jaar.
Die steun geldt niet alleen de algemene notie van democratie, maar ook specifieke democratische rechten en instituties als verkiezingen met meer partijen en burgerrechten. In sommige landen scoort de economie het hoogst, maar wellicht zegt dat vooral iets over de economische toestand daar.
Democratie is niet het enige dat telt
Niet een krachtige leider, maar een democratische overheid is belangrijk om de problemen op te lossen zegt men in vier van de zes landen. In Libanon vindt zelfs 8 op de 10 mensen dat. In Jordanië daalde het vertrouwen in democratie, maar dat land bevindt zich dan ook al langere tijd in een politieke impasse. Alleen in Pakistan groeide de al bestaande voorkeur voor een sterke man.
Pakistani, Jordaniërs en Tunesiërs verkiezen een sterke economie boven een goede democratie. Maar in Libanon en Turkije kiest de meerderheid voor democratie, onder de Turkse jongeren zelfs twee derde. In Egypte hecht men aan beide evenveel waarde. Scores die wellicht goed te verklaren zijn als je ze beziet in het licht van de economische toestand.
Slechte economische vooruitzichten
Minder dan een derde van de Pakistani, Libanezen, Tunesiërs en Jordaniërs vindt hun huidige economische situatie goed. In Egypte, Jordanië en Pakistan zijn de vooruitzichten nu slechter dan in 2007, voor de wereldwijde economische crisis. Turkije is het enige land waar het wél goed gaat en de economie zich hersteld heeft.
Volgend jaar wordt het beter, denkt men in Tunesië, Egypte en Turkije. Maar in Jordanië, Pakistan en Libanon is men pessimistisch en vreest men dat het nog slechter wordt.
Grotere rol islam
Volgens een meerderheid speelt de islam een grote rol in de politiek en dat vindt men positief. Zag vorig jaar in Egypte 47 procent die invloed, nu is dat gestegen naar tweederde, wat aansluit bij de recente politieke ontwikkelingen. Alleen in Jordanië ziet meer dan 60 procent een kleine rol voor de islam, maar men (80%) vindt dat een slechte zaak.
Een flink deel van de respondenten wil een grotere rol van de islam in de politiek, maar is verdeeld hoe dat er in de praktijk uitziet. In Jordanië, Pakistan en Egypte vindt men dat wetten strikt de Koranregels moeten volgen, in Libanon en Turkije vindt minder dan 20 procent dat, maar wil men wel dat de waarden en principes van de Koran invloed op de wetgeving hebben. In Libanon zijn de meningen langs sektarische lijnen verdeeld en wil 4 van de 10 respondenten helemaal geen invloed van de Koran op de wetgeving. In Egypte en Libanon hechten ouderen meer dan jongeren belang aan op de Koran gebaseerde wetgeving.
Gelijke behandeling
Overal is een meerderheid voor gelijkberechtiging, in Turkije en Libanon zelfs meer dan 80 procent. En overal vinden vrouwen dat belangrijker dan mannen. Behalve in Turkije is een duidelijke ‘gender gap’ te zien.
Hoewel men voorstander is van gelijke rechten, lijkt men ambivalent als het om concrete facetten van het leven gaat. Vrouwen mogen werken, maar mannen hebben meer recht op banen als die schaars zijn. 88 procent van de Pakistaanse vrouwen wil dat vrouwen mogen werken, tegenover slechts 46 procent van de mannen. In Jordanië is dat 80 resp. 45 procent.
Op alle drie de vragen scoren mannen veel hoger dan vrouwen. Pakistan is het enige land waar de meerderheid zegt dat uitsluitend de familie de partner moet kiezen. Vooral volgens vrouwen hebben mannen het in hun land veel beter, hoewel ik op grond van de ‘gender gap’ een groter verschil zou verwachten.
VS en Israël zijn tegen democratie
Dat althans denkt een meerderheid in Jordanië, Turkije, Tunesië en Egypte. Sommigen zeggen dat Saoedi-Arabië de democratie bevordert. In bijna alle landen zegt men dat Turkije die rol vervult. Hoewel de meningen in Libanon onder de verschillende groepen sterk uiteenlopen, vindt wel 7 op de 10 Libanezen dat Israël tegenstander is van democratie in het Midden-Oosten.
Erdogan’s charme-offensief lijkt vruchten af te werpen: met uitzondering van Pakistan beoordeeld men Turkije positief. Dat geldt in mindere mate ook voor Saoedi-Arabië. Mahmhoud Ahmadinejad daarentegen kan op weinig steun rekenen, behalve van Pakistani en Libanese sjiieten. Jordaniërs, Egyptenaren en Pakistani zijn positief over de Arabische Liga, maar de Libanezen, Tunesiërs en Turken juist negatief. Bashar Al-Assad heeft overal een slechte pers, behalve onder Libanese sjiieten.
Zorgen over extremisme
Nog steeds maakt een flinke groep zich zorgen, in Libanon zelfs 8 op de 10 mensen. Uitzondering is Turkije, waar na de bomaanslag in Istanbul in 2010 meer dan de helft zich zorgen maakte. Nu is die zorg met 20 procent afgenomen tot het laagste niveau sinds 2006, toen de vraag voor het eerst gesteld werd.
Nergens geniet Hamas steun onder een meerderheid van de bevolking, maar soms wel van een aanzienlijke minderheid. In Jordanië en Pakistan slonk de steun de afgelopen jaren flink. Opmerkelijk detail: in Egypte heeft Hamas veel minder steun onder mensen die vijf keer per dag bidden.
Over Hezbollah oordeelt men negatief, afgezien van de Libanese sjiieten, terwijl in Tunesië iets minder dan de helft positief gestemd is. In Egypte en Jordanië heeft Hezbollah de afgelopen jaren veel steun verloren.
Overal is een grote meerderheid zeer negatief over Al-Qaïda, ongeacht leeftijd, sekse en opleidingsniveau. Nadat in Jordanië de steun na de driedubbele bomaanslag in de hoofdstad al flink geslonken was, daalde hij de afgelopen twee jaar nogmaals met 20 procent.
Het rapport bevat nog veel meer interessante gegevens, de moeite waard om door te nemen.
Illustraties: Pew Global Attitudes Project
Reacties (8)
Pakistani, Jordaniërs en Tunesiërs verkiezen een sterke economie boven een goede democratie.
Wat een vreemde vraagstelling. De vraag suggereert dat een goede democratie ten koste gaat van een sterke economie.
Blijkbaar vinden de meeste mensen in deze landen islam en democratie uitstekend samengaan.
Gaat ongeveer net zo goed samen als ‘joods-christelijke cultuur’ en democratie.
Wat is het probleem ?
Nu het CDA aan het verdwijnen is krijgen we, als ik het goed heb, voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis misschien een kabinet zonder christelijke partij.
Zo lang de godsdienst in de Islamitische landen een rol van betekenis heeft kan die godsdienst toch niet worden ontzegd zich ook politiek te manifesteren, net als dat bij ons gebeurde.
Dat wij veel negatieve propaganda over die Islam te slikken hebben gekregen doet daar niets aan af.
Moslims hebben in het algemeen geen positief beeld van het christelijkse westen, en hun negatief beeld van ons lijkt me veel reeëler dan ons negatief beeld van hen.
Zie wat het westen aanrichtte in b.v. Irak.
We moeten terug naar Djenghis Kahn voor iets soortgelijks, hij was geen Moslim.
“voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis misschien een kabinet zonder christelijke partij.”
Wel eens van Paars I en Paars II gehoord?
Ik ben geen wandelende encyclopedie, ook maakte ik een voorbehoud.
Maar ook twee uitzonderingen lijken de regel te bevestigen.
zuerst kommt das fressen und dann die moral