Schijnargumenten en valse vergelijkingen

In ‘De schijnelite van de valsemunters‘ werkt Martin Bosma, de denker achter Geert Wilders, het gedachtegoed van de PVV uit. Het is een opvallend mengsel van ontegenzeggelijke feiten, opvallende omissies en valse vergelijkingen.

De kern van het argument komt ongeveer op het volgende neer: links heeft haar traditionele achterban verraden. In de jaren ’60 is de PvdA overgenomen door de radicalen van Nieuw Links. Eerst legden ze de partij een cultureel marxisme op en verlegden ze de orientatie van de PvdA naar communistische en derde wereldlanden. Toen de Muur viel, verlegde ze hun orientatie naar allochtonen. De PVV staat in de traditie van de oude PvdA van Drees en De Kadt: anti-communistisch en anti-immigratie. De PVV verdedigt Nederlandse waarden als de gelijkheid tussen mannen en vrouwen en homo’s en hetero’s.

Laat ik voor dat ik de rest van de argumenatie fileer, één ding voor op stellen: te lang is de discussie over immigratie beheerst door persoonlijke aanvallen. Sterker nog: door geen onderscheid te maken tussen de argumenten en de personen, kunnen mensen hier – onterecht – de legitimatie van gewelddadige actie in zien: kill the messenger, end the argument. De brand in Kedichem en de moord op Fortuyn zijn hier trieste dieptepunten van. Bosma wijst hier terecht op. Echter – en dit zien we vaker terug in het boek – hij is hier niet consequent in: als hij verwijst naar opiniemakers die zich kritisch uitlaten over de PVV (zoals Max van Weezel of Geert Mak) dan wordt hun voormalige lidmaatschap van de CPN of PSP hier uiteraard bij genoemd. Een redelijke discussie over immigratie moet gevoerd worden op argumenten en niet op personen, en zonder welke vergelijking met de Tweede Wereldoorlog dan ook. Het is mijn doel dan ook om de argumenten van Bosma hier kritisch te bekijken, onafhankelijk van de persoon.

De waardeloosheid van ad hominem en analogie-redeneringen is goed zichtbaar in het boek: Bosma besteedt een groot deel van zijn boek aan het aantonen dat Hitler ‘links’ is. Ook Hitler was namelijk een socialist. Hij maakte de markt ondergeschikt aan de overheid en creeerde een samenleving waarin mensen van alle klassen omhoog konden groeien. Regelmatig verwees Hitler naar het socialisme. Alles wat extreem-rechts genoemd wordt staat volgens Bosma in deze traditie en is hiermee dus extreem-links. En daarmee kan de PVV niet als extreem-rechts gezien worden. Dit is echter een zeer rare argumentatie: als de PVV in de traditie van de oude PvdA staat, dan ook in de traditie van het streven naar een sterke overheid en een eerlijke maatschappij. En daarmee is de PVV ook socialistisch en dus links.

Een ander element van het ‘linkse’ van de NSDAP dat Bosma noemt, is het feit dat er veel dierenvrienden en vegetariërs tussen zitten. Dit is opnieuw uitermate curieus: als dat een partij links maakt, wat is er dan aan de hand in de PVV waar Bosma (zelf vegetariër) en Graus (zelf dierenvriend) in zitten? Sterker nog Bosma wijst er vrij expliciet op dat de Femke Halsema geen vegetariër is. Volgens de redenering van Bosma is de PVV zelf een linkse partij in de traditie van NSDAP. Dit laat in mijn ogen slechts zien dat de redeneringen op basis van oppervlakkige gelijkenissen en anologieen slechts retorisch waardevol zijn en slechts door kans waarheid in zich bevinden.

Maar genoeg bijzaken: de kern van het argument van Bosma is dat ‘links’ sinds de jaren ’60 door haar culturele marxisme en haar acceptatie van de islam haar eigen achterban en idealen heeft verwaarloosd: door de groeiende aanwezigheid van moslims worden de rechten van homo’s en vrouwen onderdruk gezet. Deze argumentatie doet de complexiteit van de werkelijkheid geen goede zaak: voor zo ver als de PvdA na de jaren ’60 cultureel marxistisch is, was het ook in deze periode dat de PvdA zich begon in te zetten voor de rechten van homo’s. Als de PVV de Nederlandse waarden (van de PvdA) van de jaren ’50 verdedigt, dan kan homo-emancipatie daar geen onderdeel van zijn.

De islam is in de ogen van Bosma een gevaarlijke ideologie, die uit is op wereldheerschappij. We moeten oppassen met het toelaten van moslims in ons land omdat zij zelfs als ze in de minderheid zijn aan ons hun wetten kunnen opleggen. Echter hier toont Bosma zich regelmatig zeer inconsistent: soms heeft hij het over het feit dat binnenkort in Nederlandse steden er een meerderheid allochtoon is, soms richt hij zich op bepaalde groepen die in hoge mate uitkeringsafhankelijk of misdadig is. Is het probleem nou de islam of immigratie? Kunnen we wel christelijke asielzoekers toe laten? Zijn alle migranten niet te vertrouwen? Of gaat het specifiek om moslims?

Bosma laveert tussen het verwijten dat links naief is en bewust onwelwillend. Staan ze slechts toe dat moslims ons land binnen komen om daar vervolgens de machts over te nemen, of is het zo dat “[w]aar links en de islam samengaan, [het] met onze vrijheid snel [is] gedaan” omdat links moslims binnenhaalt om de macht over te nemen?

Dit lijkt me al met al een perverse redenering. We laten asielzoekers en gezinsmigranten toe omdat we vinden dat dit rechtvaardig is. We kunnen toch geen mensen uitzetten die oorlog en onderdrukking ontvluchten? En we kunnen toch geen huwelijken verbieden omdat het ene lid toevallig in Nederland woont en de ander in een buitenland? En in een liberale maatschappij staan we mensen toe om hun eigen geloof te behouden. Niet omdat onze eigen cultuur weinig waard is, maar omdat de kern van het liberalisme, een overheid is die de vrijheid van mensen beschermd. Inbreuken op de vrijheden van mensen worden niet getolereerd, dus verzetten we ons tegen het onvrijwillig thuis houden van vrouwen, genitale verminking en het oproepen tot terroristisch geweld. Echter waar culturele verschillen een vrijwillige keuze zijn en wij het slechts afwijzen uit smaak dan geldt er individuele vrijheid. Hoofddoekjes verbieden we dus niet, omdat we het ‘vodden’ vinden. Ik vind liberale waarden superieur aan andere waardenstelsels, maar deze waarden zijn niet absoluut. Het betreft het beschermen van culturele en religieuze vrijheden, zolang er heldere grenzen gesteld worden om deze vrijheden voor iedereen te beschermen.

Bosma wil echter de individuele vrijheid van moslims sterker beperken: als een moslima uiterlijk wil laten zien dat ze moslima is door een hoofddoek te dragen moet ze hier een belasting voor betalen (‘kopvoddentaks’), er mogen geen nieuwe moskeeen gebouwd worden, de Koran mag niet meer verkocht worden, mensen met een paspoort uit een islamitisch land mogen geen leidinggevende posities vervullen in de overheid. Dit lijkt opvallend veel van de situatie van dhimmitude (onderschikking aan de islam door christenen en joden) die Bosma beschrijft: een speciale beschermingsbelasting (‘djizya’) voor mensen die zich niet willen beperken tot de islam, er mogen geen nieuwe kerken en synagoges gebouwd worden, de bijbel mag niet (openlijk) verkocht worden, dhimmi’s mogen geen leidinggevende posities in het leger hebben. Alsof Bosma en Wilders de agenda van de radicale islam hebben overgenomen, en hebben omgedraaid. Bestrijdt vuur met vuur.

Bosma’s boek zit dus vol met valse vergelijkingen: Hitler was een socialist en dus links, maar de PVV staat ook in de socialistische traditie van Drees maar niet links. Hitler was een vegetariër en dus links, maar Bosma zelf was ook een vegetariër maar niet links. Het boek zit ook vol met zwakke argumenten: gaat het Bosma nu om massa-immigratie, of moslim-immigratie? Wil Bosma de waarden van de jaren ’70 zoals homo-emancipatie, beschermen of verkettert hij de jaren ’70? Verwijt Bosma nu links dat ze tolerant zijn voor intolerantie? Of is Bosma door zijn eigen agenda te vergelijken met de intolerantie die hij anderen verwijt?