Met zulke vrienden heb je als milieubeweging geen vijanden meer nodig, zou je zeggen. De Amsterdamse GroenLinks wethouder Maarten van Poelgeest haalt in een interview met NRC Handelsblad uit naar de gekte rondom milieuregelgeving. Zo haalt hij het voorbeeld aan van de Coentunnel waar het Rijk vanwege de luchtkwaliteit enorme afzuigkappen aanlegt voor schone lucht voor “de enkeling die daar zijn hond uitlaat.” Ook verwijst hij naar de situatie bij het IJ, waar Amsterdam een speciale mosselbank moet aanleggen om te zorgen dat de driehoeksmossel genoeg voedsel heeft. De mossel is dan weer nodig om drie bedreigde eendensoorten – kuifeenden, tafeleenden en nonnetjes – in stand te houden wat volgens de Vogelrichtlijn moet. Het punt is alleen dat slechts een van de drie eendensoorten, namelijk de kuifeend volgens stadsbioloog Remco Daalder echt afhankelijk is van die mosselen. Daarnaast dreigen de mosselen door de warme winters sowieso te verdwijnen, of Amsterdam die mosselbank nou aanlegt of niet. Als dat gebeurt heeft Amsterdam voor niets 25 miljoen euro in de mosselbank geinvesteerd.
Dus dumpen, die milieuwetgeving?
Het lijkt koren op de molen voor hen die al langer vinden dat milieuregels maar lastig zijn. Je ziet sommigen al denken: “Kijk, kijk, als ze eenmaal gaan besturen, is het snel over met de dogmatiek.” Dat laatste is misschien waar, maar het eerste zeker niet. Van Poelgeest heeft niet zozeer problemen met het feit dat regels zozeer lastig zijn, maar dat ze contraproductief kunnen zijn. Hij zou het geld veel liever aan andere milieuzaken besteden, maar regelgeving dwingt hem tot de investeringen die hij doet. Dat is een belangrijk nuanceverschil. Hiermee wordt het een discussie over op welke plek je je milieueuro’s het beste kunt inzetten. Nog een slag abstracter wordt het een discussie over de effectiviteit van regelgeving om bepaalde doelen te bereiken.
Knuppel in het hoenderhok
Vanuit dat perspectief is van Poelgeest’s oproep een goede knuppel in het hoenderhok. Immers, het uiteindelijke doel van allerhande milieubeleid is een Nederland met schoner water en schonere lucht. Betekent dit dat je op elke willekeurige plek op elk willekeurig moment alle normen moet halen? Idealiter op termijn wel, maar zolang je daar niet bent, denk ik van niet. Moet je een stedelijke ontwikkeling blokkeren omdat het eindresultaat boven de normen blijft, terwijl het wel een verbetering is van de huidige situatie? Moet een wegverbreding onmogelijk zijn, terwijl nu op die plek dagelijks lange rijen stilstaande auto’s stationair draaiend hun uitlaatgassen de lucht in braken? Moet stedelijke verdichting in Nederland onmogelijk worden, terwijl je op je vingers kunt natellen dat dat op termijn het meest effectief is om onnodige vervoersbewegingen te voorkomen? Voor mij is het antwoord op dergelijke vragen wel duidelijk.
Hoe kan het beter?
Ik hoop dan ook dat het pleidooi van van Poelgeest geen excuus wordt om milieuwetgeving naar de prullenbak te verwijzen, maar dat het een aanzet vormt om het botte instrument van regelgeving te vervangen door een vlijmscherp precisiemes. Waarom zou een onderbouwde overschrijding van normen bijvoorbeeld niet gepaard kunnen gaan met een boeteclausule dat geld oplevert dat verplicht moeten worden ingezet op plaatsen waar het meer kan bijdragen? Waarom zou je aan een investering in een mosselbank niet een risico-analyse kunnen koppelen dat zo’n mossel alsnog verdwijnt, en bij een te hoog risico het geld over kunnen hevelen naar een project met een hoger milieueffect?
Dogma’s de deur uit, aub
Helaas is nog niet de gehele milieubeweging ontdaan van haar dogma’s. Op dezelfde pagina als het interview met van Poelgeest staat in NRC Handelsblad de reactie van Milieudefensie op het plan van Eurlings om dynamische snelheden toe te staan op de plekken waar nu 80 kilometerzones zijn. “Onbegrijpelijk,” noemt Milieudefensie dat. Tegelijkertijd geven verkeerskundigen aan dat 80 kilometer een onhandig gekozen snelheid is, omdat daarmee de doorstroming niet optimaal is. Met andere woorden, bij 80 kilometer ontstaan eerder files dan bij 90. Een creatieve oplossing was dus bijvoorbeeld geweest: 100 kilometer per uur (dan rijdt iedereen namelijk 90) tussen 6.00h en 10.00h en 15.00h en 19.00h en op alle andere tijden gewoon weer 80. Daar is waarschijnlijk en het milieu en de automobilist mee gediend. Jammer genoeg is het niet iedereen gegeven verder te kijken dan zijn neus lang is.
Reacties (11)
Kijk kijk, er moet geld worden vrijgemaakt voor de NZ-lijn.
Maar wel allemaal 80 tuffen op de ring hè.
Die enge dogmatiek van de milieubeweging is inderdaad erg contraproductief en vaak meer gestoeld op emoties dan op feiten. Het wordt tijd dat de groenen de banden doorsnijden met alle macrobioten, boomknuffelaars, ayurvedici en plantfetisjisten en een op feiten gestoeld beleid gaan voeren.
Als je bestuurders hebt die niet alle keren voor het geld, de economie, kiezen zou je regels kunnen versoepelen met uitzonderingen.
Zolang dat niet het geval is is juist de milieuwetgeving vaak de laatste knuppel om (soms) uiterst ongewenste projecten tegen te houden.
Kortom eerst het vertrouwen dan de versoepeling wat mij betreft.
@3
Volgens mij is er geen sprake van versoepelen, maar aanpassen. Regels zijn vreselijk 0/1 en daarmee onhandig.
Dat merk je ook op andere gebieden. Daarom is dat “regels zijn regels” gewauwel van Verdonk ook zo stupide.
@3 Daar ben ik het wel mee eens, maar ik stip aan dat zonder die regels hebben projectontwikkelaars ( met een stevige lobby vanuit het Bouwhous ) en overheid vrij spel over de resterende ruimte.
Kijk maar naar de versnippering en de wanhoop waarmee men probeert het ‘groene hart’ en de ‘groenblauwe’ slinger te handhaven en hoe ‘succesvol’ dat is (niet nl).
Dan zijn er de milieuregels nog die het hele zootje kunnen traineren en is vaak de enige ‘redding’.
Aanpassen lees ik niet in het artikel. Wel de mogelijk om uitzonderingen te maken. Ook gezien hoeveel Artikel 19 Ex WRO procedures er zijn buiten een bestemmingsplan ;)
Hoe wenselijk dat allemaal is kan je zelf wel bedenken denk ik, maar ik zie liever dat we meer bestuurders krijgen die steviger in de schoenen staan en goed kiezen. Maar dat gaat in de meeste gebieden nog wel even duren. Ik vraag me dus af of huidig beleid dan niet de tweede optie is.
De liberalisering van de milieumarkt… Zo klinkt dat hele verhaaltje in mijn ogen. laten we de regels afschaffen en het milieu aan de markt overlaten, dan komt het allemaal wel goed en kost het ook veel minder… Volgens mij worden hier weer appels voor citroenen verkocht. Het milieu kost nu eenmaal geld. Als je regels hebt, kun je met die regels in de hand bepaalde maatregelen afdwingen. Zonder regels zul je voor iedere investering een gevecht moeten leveren met de tegenstanders van de maatregel. De regels werken een bepaalde inefficiëntie in de hand, maar zonder regels wordt het er echt niet goedkoper op.
Basszje opmerking over de mogelijkheid om uitzonderingen te maken, klinkt heel wat beter en als dat in het artikel staat, is dat een stuk genuanceerder. Maar daar vraag ik me wel bij af: bestaat die mogelijkheid nu dan niet? Heeft de minister van milieu geen discretionaire bevoegdheid in dat soort gevallen? Als dat niet zo is, moet die er onmiddellijk komen. Maar ik ben er niet voor om die discretionaire bevoegdheid op een veel lager niveau te gaan leggen, zoals dat van de gemiddelde wethouder van een Nederlandse gemeente. Bij die wethouders zitten heel veel goede en integere mensen, maar je zult op zo´n moment maar net eens een keer opgescheept zitten met het sukkeltje, die zijn plaats op de lijst van het plaatselijk en vooral eigen wijk belangenpartijtje gekocht heeft en dat bij gebrek aan andere kandidaten tot wethouder van milieu is gebombardeerd.
Grappig trouwens dat twee dagen nadat Van Poelgeest klaagtt over nutteloze Europese regels, zijn vrouw Kathelijne Buitenweg aankondigt te stoppen met haar europarlementarierschap.
@6
laten we de regels afschaffen en het milieu aan de markt overlaten, dan komt het allemaal wel goed en kost het ook veel minder…
Selctief lezen is ook een kunst geloof ik….
@8: Een beetje gezocht is het wel, ja, maar toch ook niet helemaal zonder enige kern van waarheid. Daarom schreef ik al: zo klinkt het verhaaltje in mijn oGen.
@9
Dan denk ik dat je me toch eens zal moeten aanwijzen waar die suggestie gewekt wordt. …
“Hij zou het geld veel liever aan andere milieuzaken besteden, maar regelgeving dwingt hem tot de investeringen die hij doet”: het afschaffen van regels, waardoor bepaalde investeringen niet gedaan hoeven te worden, leidt tot een strijd tussen andere maatregelen. Of is het soms de bedoeling, dat de wethouder als een soort van tiran over ons belastinggeld mag beschikken en dat in mag zetten waar en wanneer hem dat schikt? Maar dat hoort dus “een discussie over op welke plek je je milieueuro’s het beste kunt inzetten” te zijn. Die discussie, de daaropvolgende commissies, de bezwaarschriften en gerechtelijke procedures gaan het geheel niet goedkoper maken. Die discussie kun je met een beetje fantasie ook als een markt zien.
De voorbeelden bij hoe kan het beter zijn wel goed hoor. Maar ik kan me niet voorstellen, dat als Maarten een goede risicoanalyse laat maken en aan kan tonen, dat de mossel toch wel verdwijnt, dat hij dan toch nog verplicht is om ons geld in een dan bewezen bodemloze put te storten en dat hij dat dus niet aan kan kaarten bij de minister (tenzij de minister dus geen discretionaire bevoegdheid heeft, maar ik dacht nu juist, dat dat nu precies altijd het prerogatief van de minister was).