Onderwijs: leidt segregatie tot betere resultaten?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Daar lijkt het wel op. Niet alleen voor de leerlingen die gemakkelijker leren maar ook voor kinderen die minder gemakkelijk leren. Aldus het CPB in een nieuwe studie die past bij meer recent onderzoek. Met mogelijk grote gevolgen voor een optimale inrichting van ons onderwijs.

http://nos.nl/artikel/2112245-leerling-beter-af-in-klas-van-gelijk-niveau.html

Open artikel

Reacties (21)

#1 [email protected]

Wauw het lijkt wel alsof het CPB met haar eenzijdige berekeningen gericht op totaal betekenisloze zaken als cijfers op school volledig voorbij gaat aan het onmeetbare maatschappelijke belang van het niet segregeren van geslachten. Goh, dat zou ik niet hebben verwacht van een rekeninstituut dat geen boodschap heeft aan enige morele overweging, en toch politieke inspraak eist!

#2 okto

Lijkt me nogal een open deur. Maar helaas ziet men dat in veel kringen in het onderwijs nogal anders. Ik denk dan ook niet dat de studie een verschil gaat maken.

#3 MrOoijer (Jan van Rongen)

Uiteindelijk blijkt de aanbeveling over segregatie op slechts een studie te berusten, die in Kenya is uitgevoerd, maar hoogstwaarschijnlijk totaal niet representatief is voor de situatie hier. Zo bleek een van de positieve effecten in Kenya ook te zijn dat de onderwijzer wat minder afwezig was. Ik noem maar iets.

Ontleend aan:
http://stukroodvlees.nl/kansrijk-onderwijsbeleid-de-economische-tunnelvisie-van-het-cpb/

#4 Inca

Het komt in elk geval wel als geroepen, deze boodschap, want al die kritische vragen over ons onderwijs en de ongelijkheid waren helemaal niet de bedoeling…

@3, goed stuk, bedankt voor de link.

#5 MrOoijer (Jan van Rongen)

@4 – het is een dik rapport van bijna 400 pagina’s; dat maakt het voor mij alleen al verdacht, want niet geschreven door onderwijskundigen maar door economen. Ze zijn dus in een onderwerp gedoken waar ze van tevoren weinig van wisten, ze moesten de hele bestaande literatuur doorploegen en hebben dan de pretentie om een hoogwaardige meta-analyse te kunnen leveren. Ik geloof er niets van dat dat kan. Als je het voorwoord leest zie je dat alleen wat onderwijseconomen zijn geraadpleegd, de bulk van het werk is gedaan door medewerkers van het CPB. Een feestje van economen onderling dus, en dat doet mij zeer twijfelen aan de kwaliteit van het geheel.

#6 Dehnus

Hoe krijg je nog meer haat en nijd onder elkaar en splitsing van de maatschappij? Nou zo dus :P. Maar goed alles voor de “Excellente school!” en de “GROEI!” :P.

#7 Toko Senang

@5: tja, twee economen, drie meningen.

Maar de praktijk van alledag. Kinderen op de basisschool spelen meestal met kinderen die hetzelfde zijn. Hetzelfde qua achtergrond en intelligentie. Niet in de laagste groepen, maar vanaf groep zes zie je de segregatie optreden. Vaak zijn potentiële vmbo kinderen wat lijfelijker en wat ” voorlijk” qua sociaal gedrag. Die van het VWO wat kinderlijker. Gelijkheid trekt aan. Hetzeldde geldt voor de auto- en allochtonen. Ook in die opdeling gaan gelijken makkelijker met elkaar om. En al nodig je als autochtoon allochtone kinderen uit, op een gegeven moment komen ze niet meer. Weer zo rond groep zes.

Moet je ze dan bij elkaar houden. Kinderen van vmbo IL bij de van mavo/ havo/vwo? Kinderen die aan drie woorden genoeg hebben samen met kinderen die een dag uitleg nodig hebben. En hoe gaan de overhoringen en repetities? Verschillende normeringen of hoe dan wel.

Ik vind dat er erg veel van school wordt verwacht. Obesitas voorkoming, pestgedrag voorkomen, segregatie voorkomen, sociale eenheid, begrip voor anderen, naast rekenen, taal etc.

Na de basisschool zie ik liever onderwijs op één niveau. Dat is al lastig zat. En als we zorgen dat er doorstroming van mavo -> havo-> vwo mogelijk blijft, kunnen wat traveeën starters prima doorstromen. Maar voor ieder kind geldt dan dat onderwijs op zijn niveau passend is. Zonder politieke bij bedoelingen. Politiek is voor de tweede kamer, onderwijs voor in de klas.

#8 Inca

@7, die praktijk van alledag van jou staat zo te lezen wel erg open voor confirmation bias en stereotypering.

Bovendien, ‘vooral’ is niet hetzelfde als ‘uitsluitend’. Terwijl je dat dus wel krijgt als je die klassen gaat segreren. JUIST als kinderen zich verschillend ontwikkelen is het denk ik des te nuttiger dat kinderen ook die diversiteit blijven zien. Omgang hoeft helemaal niet alleen maar makkelijk te zijn – want daar leer je weer niet zoveel van.
Het is juist prima dat leerlingen die zelf snel dingen oppikken ook leren om te begrijpen dat dat anders werkt. Je ontwikkelen als mens is steeds een wisselwerking tussen herkenning zoeken en verschillen vinden. En ook die verschillen heb je nodig om jezelf te kunnen vinden, en met anderen te leren omgaan.

Overigens vind ik al die praktische bezwaren werkelijk onzin. Er zijn al zoveel scholen geweest die prima hebben bewezen dat het helemaal niet zo onmogelijk is om gedifferentieerd les te geven, als je daar vanaf het begin af aan gewoon rekening mee houdt.

En ja, er wordt veel van de school verwacht, maar laten we het eens omdraaien – waar gaat het om? Laten we eens beginnen met het omgekeerde: leerlingen zijn gewoon mens, allemaal verschillend en in veel hetzelfde. Laten we ruimte bieden om ze precies dat te geven. Dus soms deel je je sportteams in waarbij je de fanatieken lekker samen laat strijden, en het er op het andere veld wat rustiger aan toe gaat. En soms deel je je sportteams zo in dat de handigen hun ervaring en handigheid kunnen delen, en soms leer je de voorsten dat ze juist een beetje moeten inhouden om iedereen een kans te geven. Er is niet 1 goede weg, de kracht zit ‘m juist in al die dingen.

Dat is in een klas niet anders. Soms ga je met een groepje die het leuk vindt de diepte in, een andere keer kunnen leerlingen die het eerder doorhebben een ander helpen, en weer een andere keer moeten ze wachten. En de leerlingen die de diepte niet aankunnen die zullen soms op het niveau bezig te zijn wat bij ze past, en soms zullen ze moeten aanvaarden dat ze het niet allemaal bijhouden, en soms krijgen ze de ruimte en steun om zo goed mogelijk in het geheel mee te kunnen doen.

En… hoe diverser je klas, hoe groter de kans dat iedereen in al die rollen terecht komt – soms degene die voorloopt, met alle aspecten die daarbij horen, en soms degene die het niet helemaal bijhoudt, inclusief die aspecten.

Lijkt mij een prima invulling van de maatschappij als geheel trouwens. En dat kan dus best, want dat systeem is in de basis bv iets wat Maria Montessori al 100 jaar geleden heeft uitgewerkt – voor nog grotere groepen dan de 30 ofzo die een klas nu vaak heeft.

Dan zou ik zeggen dat leerkrachten zich niet zo moeten laten intimideren door wat ze allemaal moeten doen, en het in elk geval terugbrengen tot de kern – je leerlingen begeleiden in hun ontwikkeling als mens. Heel veel van die dingen die nu uitelkaar gehaald zijn (sociale doelen, taalvaardigheid, burgerschap, anti-obesitas, anti-vuurwerk en weet ik wat) gaan namelijk in essentie gewoon om het omgaan met leerlingen, het praten met ze over allerlei onderwerpen zodat ze leren om gedachten te verwoorden, te luisteren naar andere standpunten, en daar hun weg in te vinden.
En daarnaast moet het centraal staan dat leerlingen voelen dat ze welkom zijn en gewaardeerd worden en gehoord en gezien.

Heel veel ingewikkelder dan dat is het vaak niet.

#9 analist

@7: volgende keer on-topic proberen te blijven?

#10 Johan Rotteveel

Segregatie is iets anders dan het naar niveau opsplitsen van onderwijs. Voor wat betreft segregatie, daar heeft de Amerikaans-Nederlandse hoogleraar Bowen Paulle uitgebreid onderzoek naar gedaan,waaruit blijkt dat segregatie (of dat nu op basis van etniciteit of sociale klasse is) de kwaliteit van het onderwijs drukt. Een school die een redelijke afspiegeling van de maatschappij is biedt haar leerlingen de meeste kansen, zo blijkt.
http://www.kennislink.nl/publicaties/heeft-links-het-ooit-geprobeerd

#11 Michel

@5: Interessant dit inderdaad. Had het item gezien in het journaal, waar het vrij kritiekloos werd gepresenteerd. Een leraar had commentaar: we leren kinderen zo ook goed om om te gaan met verschillen – wat juist is, maar voor de gemiddelde kijker als een uitvlucht over komt.

… niet geschreven door onderwijskundigen maar door economen. Ze zijn dus in een onderwerp gedoken waar ze van tevoren weinig van wisten …

Is dit niet hetzelfde wat de auteurs van Freakonomics doen?

#12 MrOoijer (Jan van Rongen)

@11 – primair ben ik geïnteresseerd in (het gebrek aan) de methodologie, wat toch wel schering en inslag is bij dit soort net-niet wetenschappelijke rapporten. Er bestaan hele goede manieren om zo’n literatuurstudie systematisch aan te pakken, of er iets uitkomt weet ik niet maar in ieder geval doen ze dat niet.

Freakonomics doet m.i. meer het omgekeerde: het duikt veel dieper de cijfers in dan gebruikelijk. Het is zeer data-driven, zie hun analyse van de uitslagen Sumo-wedstrijden.

Ik heb even het stukje tekst waar het om gaat uit het rapport gehaald, dan kun je ook zien hoe weinig het om het lijf heeft.

pag. 102 over het primair onderwijs:

III. Wat zegt de literatuur? (PO, VO, HO)

Homogene groepen leveren hogere leerprestaties dan heterogene groepen (PO, VO, HO).

Zet leerlingen bij elkaar met soortgelijke leerprestaties en ze leren meer, blijkt uit de diverse studies, deels uit Nederland. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de studie van Duflo e.a. (2011) onder 121 basisscholen in Kenia. Duflo e.a. (2011) onderzoeken de effecten van het indelen van basisschoolkinderen naar leerprestatie. De kinderen werden verdeeld in twee groepen: de bovenste helft en de onderste helft (qua leerprestaties het jaar ervoor). Duflo
e.a. vinden dat kinderen die werden ingedeeld in een klas met kinderen met dezelfde leerprestaties 0,14 – 0,18 SD beter presteerden dan kinderen in heterogene klassen. De auteurs
suggereren dat dit komt doordat de docent zijn lesmethode aanpast aan de kinderen die hij voor zich heeft.

Ook in het voortgezet onderwijs vinden Kim e.a. (2008) in een studie in Korea dat het indelen van jongeren naar leerprestaties hun nieuwe leerprestaties gemiddeld met 0,30 SD laat stijgen. In deze studie profiteren alleen bovengemiddelde jongeren hiervan.

Dat is het. Het laat je verbijsterd achter met de vraag wat er dan in al die andere onderzoeken stond – deels uit Nederland -. Is die standaard deviatie van de verbetering in die ander studies ook gevonden? Waren er ook ander uitslagen en wat was het gemiddelde over de diverse onderzoeken? Dit is dus echt kersenplukken in plaats van goed onderbouwd.

Nuance wordt verder niet toegevoegd. In de samenvatting van de beleidsmaatregelen en hun effecten komen deze twee cijfers letterlijk terug. Pag. 316 samenvatting Leerwinst per maatregel:

PO_6c – Duflo e.a. (2011) leerwinst 0,16 SD en Kim e.a. (2008) 0,30 SD – Totale leerwinst 0,2 SD

Kenia ken ik verder niet, ik hoor dat er daar vooral gebrek aan geld is zodat de onderwijzers alleen al door de aandacht van de onderzoekers meer voor de klas gingen staan. Ja, dan gaat het dus beter.

Zuid-Korea ken ik toevallig wel: het gehele onderwijs-systeem is daar al in hoge mate gesegregeerd. Ouders besteden waanzinnig veel extra geld aan de opleidingen van hun kinderen. Voor allerlei soorten talenten bestaan er aparte opleidingen. Onderstaande foto maakte ik op een basisschool in Seoul waar kinderen met veel talent voor het spel Go een aparte opleiding volgen. Het is geen naschoolse opleiding, de kinderen zijn er de hele dag; het normale schoolprogramma is ingekrompen.

Dat is niet gratis – de ouders betalen er veel geld voor. (*)
Kortom – het kritiekloos extrapoleren van dit soort cijfers naar Nederland is zottigheid.

(*) Mijn gastvrouw, een hoogleraar sociologie aldaar, was zeer kritisch over deze situatie.

#13 Michel

@12: Inderdaad ja, als dat alles is. Ik weet te weinig over statistiek om de effecten die genoemd worden te beoordelen. Misschien zeg ik wel wat doms hoor, maar hoe groot is dat effect werkelijk? En dan Kenia en Korea. Wonderlijk dit.

#14 zmooooc

@10

Een school die een redelijke afspiegeling van de maatschappij is biedt haar leerlingen de meeste kansen, zo blijkt.

Volgens mij klopt daar geen snars van. Een school die een redelijke afspiegeling van de maatschappij is biedt de gemiddelde leerling gemiddeld de beste kans. Dat wil dus niet zeggen dat iedere leerling ook daadwerkelijk het beste af is bij zo’n school. We hebben ook niet voor niks speciaal onderwijs voor minder presterende en bovengemiddeld presterende kinderen en binnen klassen van het regulier onderwijs ook weer groepjes snelle of langzame leerlingen met een speciale behandelingen.

Weer helemaal los daarvan is “schoolprestatie” natuurlijk nogal een nonsenscriterium. Ik zou veel geinteresseerder zijn in de mate waarin scholen in staat zijn om uit het kind te halen wat erin zit. Je kunt de kwaliteit van een school(systeem) niet meten door enkel de output te vergelijken. Je moet deze relateren aan de input: de intelligentie (en wellicht andere aspecten) van iedere individuele leerling. Aangezien dat laatste vrijwel structureel niet wordt gemeten is de data die nodig is om ook maar een half serieus te nemen conclusie te kunnen trekken simpelweg helemaal niet voorhanden. En men prutst voort.

#15 Michel

In dit kader is het leuk om ook het stuk van Marcel Hulspas De school die het land zou redden te lezen. De Middenschool – ik was dat al weer helemaal vergeten.

#16 Inca

@14

We hebben ook niet voor niks speciaal onderwijs

Dat het er is wil toch helemaal niet zeggen dat dat ook daadwerkelijk de beste invulling is?

Wat betreft het nog meer meten en nog meer evalueren, #needsJohnOliver

Ik zou zeggen: laten we die kant niet opgaan, want daar wordt het niet echt beter van.

#17 Sikbock

@14: de cito-toetsen van alle scholen zijn bekend. Als je daarbij weet dat de uitslagen van die toetsen gewogen worden aan de hand van het opleidingsniveau van de ouders, kun je dus wel degelijk wat zeggen over de leeromgeving.

Je kunt je kind dus beter naar een school sturen met kinderen van hoog opgeleide ouders en goede ongewogen citoscores dan naar een “achterstandsschool” met vergelijkbare of zelfs hogere scores.

De vraag welke school beter is kun je inderdaad niet beantwoorden maar ik zou altijd gaan voor de leeromgeving met (gemiddeld) hoogste ongewogen output. Maar of die school de beste is voor je kind hangt van het individuele kind zelf af.

#18 Johan Rotteveel

@14: Lees. Het topic is segregatie, maar selecteren en groeperen op niveau, hetgeen goed blijkt te zijn voor leerlingen, heeft niets te maken met segregatie op basis van etniciteit, sociale klasse en dergelijke. Door deze zaken door elkaar te halen ontstaat “witte vlucht” en witte en zwarte scholen. Segregatie is echter voor geen enkele leerling goed, ondanks wat ouders denken.

Lortom; geef elke leerling ongeacht achtergrond de kans om op zijn of haar niveau te presteren en vermijd daarbij segregatie.

#19 Johan Rotteveel

@17: De CITO-toets wordt op geen enkele manier gerelateerd aan het opleidingsniveau van ouders. Was dat maar zo! Dan zou mijn zwarte. grootsteedse VMBO ongetwijfeld tot de top van Nederland behoren.
Äls onderwijsman is mijn advies; laat je kind kiezen voor een school waar hij of zij zich senang voelt. Dat geeft in de meeste gevallen de hoogste “Output” (walgelijk woord in dit verband overigens).

#20 sikbock

@19: de gemiddelde Cito-score van een (basis)school wordt altijd gerelateerd aan de leerlingenpopulatie van die school (waarbij het aantal achterstandsleerlingen en het opleidingsniveau van de ouders meeweegt).. Op die manier vergelijkt (bijvoorbeeld) de onderwijsinspectie scholen onderling..

Sinds enkele jaren zijn die cijfers pas openbaar.. Zoek maar eens op Google..

#21 MrOoijer (Jan van Rongen)

Inmiddels ook dezelfde bezwaren uiteengezet in een artikel in Trouw. Niet online nog maar wel hier:

https://pbs.twimg.com/media/Clna3RuWIAA9fzA.jpg

Interessant is ook om te bedenken wat de CPB-opstellers niet onderzocht hebben. Meest opvallend is uiteraard dat ze niet te rade zijn gegaan bij de mensen in het veld. Welke knelpunten zien die? Het is de ivoren-toren-mentaliteit die de beleidsmakers in het onderwijs al vele decennia hebben: ze luisteren niet naar het veld.

Niet de minder gedifferentieerde klassen, maar meer individuele aandacht zou helpen. Dat valt te bevorderen door minder grote klassen (dat helpt – zegt ook het rapport), maar vooral door het afschaffen van het enorme verantwoordingscircus dat er nu is. Dat lijkt bedoeld voor meer individuele aanpak, maar de praktijk is juist dat het een keurslijf wordt waar elk kind in moet passen, en dat het ook nog de beschikbare tijd voor echt meer aandacht enorm inperkt.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

| Registreren

*
*
*