Kunst op Zondag | Hardlopen met Hooglanders

Als hij ’s ochtends, als alles en iedereen nog sliep, de nevel hing nog over de hei en tussen de struiken, niemand op de weg, ging hardlopen over de Veluwe, je hoorde alleen zijn snelle passen, verder was het overal stil, dan rees de kudde Hooglanders, die daar lag in het gras, als een rund tegelijk omhoog. Een intimiderend gezicht. Hij schrikken, zij schrikken. Ze kenden hem inmiddels wel, dacht hij. Hij was een man van de klok. Maar toch, die enorme horens, die ruige vacht, dat gesnuif en gestamp. Hij was wel ‘ns benauwd dat er ooit iets zou knappen, in zo’n prehistorische rundskop en dat hij dan, zijn instinct zou de besturing dan overnemen, de savanne, de prairie, de steppe over moest, waar de steile kloof, het diepe ravijn en die waterval zijn vlucht fataal zou stuiten. Maar hij had de route in zijn hoofd: brandtoren, ANWB-paddenstoel, het tourniquet, wildrooster, parkeerplaats, pannenkoekrestaurant. [caption id="attachment_332845" align="alignnone" width="456"] Foto: Maria Willems (c.c.)[/caption]

Door: Foto: Maria Willems c.c.)
Foto: © Sargasso logo Goed volk

Goed volk | Het Sodom-en-Gomorra-motief (2)

, door

Vorige week introduceerde ik het ‘Sodom en Gomorra-motief’ in sagen en legenden met een paar voorbeelden uit Nederland, gevolgd door het begin van een bespreking van de meest aansprekende legende met dit motief in ons land, het verhaal van het Solse Gat op de Veluwe. Ik begon met de geologische omstandigheden, want om de legende goed te begrijpen en zeker van wat er van misschien van waar is – het is een legende en geen mythe – moeten we verhaal zo breed mogelijk inkaderen. Hieronder deel twee.

De Veluwe: de eerste menselijke bewoning

Het gebied dat wij nu de Veluwe noemen werd al in de prehistorie bewoond, getuige de vele grafheuvels uit het Neoliticum en de Bronstijd, een paar urnenvelden uit de Late Bronstijd en raatakkers uit diezelfde periode, die ook wel ‘celtic fields’ worden genoemd, maar niets met Kelten te maken hebben. Kelten hebben op de Veluwe nooit gewoond, evenals Romeinen.

Het lukte de Romeinse legers niet om het gebied ten noorden en oosten van de Rijn blijvend onder direct bestuur te krijgen. De Romeinen stuitten op weerstand van wat zij ‘barbaren’ noemen, in dit geval Germaanse stammen. De limes liep in Nederland precies door het huidige grensgebied van de Veluwe en de Betuwe (lijn Kesteren – Arnhem, de Rijn). Een deel van de limes in Midden Nederland valt grofweg samen met de toenmalige scheiding van de leefgebieden van de Germanen en de Kelten, hoewel er ten zuiden van deze grens een groot overgangsgebied was van stammen met zowel Germaanse als Keltische kenmerken dat ongeveer reikte tot de huidige grens België-Frankrijk, door de Romeinen Germania Inferior genoemd.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.