Drents Museum Archives

Foto: Zaalimpressie Wegzehr © Neo Rauch in het Drentsmuseum © foto Wilma Lankhorst.

Kunst op Zondag: twee maal Neo Rauch in ons land

27 november 2022 , 08:00 , door Wilma Takes a Break

VERSLAG - Op dit moment kun je op twee locaties in ons land het werk van de Duitse schilder Neo Rauch (1960) verkennen. Voor Kunst op Zondag bezocht ik in Museum De Fundatie in Zwolle Die Mitte, Rauch’s tweede solo expositie in dit kunsthuis. In het Drents Museum in Assen ontdekte ik Wegzehr, werken op papier van Neo Rauch. Rauch is een van de meest toonaangevende hedendaagse kunstenaars. Zijn wortels liggen in Leipzig, hij is een van de motoren achter de ‘Neue Leipziger Schule’.

Wegzehr (2015) © Neo Rauch, courtesey Galerie EIGEN+ART © foto Uwe Walter.

Wegzehr, een snack voor onderweg

Neo Rauch heeft net als Frits Spits een passie voor vergeet-woorden. Wegzehr betekent ‘voedsel voor onderweg’ een woord dat bijna niet meer wordt gebruikt in het Duits. Rauch heeft net als vele kunstenaars altijd een schetsboekje op zak. Daarin verzamelt hij ‘beeldend voedsel’ dat hij onderweg tegenkomt. In zijn ruime atelier in de Spinnerei in Leipzig, werkt hij vaak aan meerdere werken tegelijk. In het Drents Museum kun je in de filmkamer de kunstenaar aan het werk zien.

Wegzehr, zaalimpressie Abdijkerk © Neo Rauch in het Drentsmuseum © foto Wilma Lankhorst.

Neo Rauch: Werken op papier

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: De Nebra-expositie in het Drents Museum in Assen (foto JL) copyright ok. Gecheckt 27-09-2022

De Hemelschijf van Nebra

8 augustus 2022 , 15:00 , door Jona Lendering

ACHTERGROND - Het is zomer en de scholen hebben vakantie, kortom, het is tijd voor dagjes uit. Dus waarom niet naar het Drents Museum in Assen, waar momenteel een tentoonstelling is gewijd aan het bijzondere voorwerp dat bekendstaat als de Hemelschijf van Nebra? Een van de meest bijzondere archeologische vondsten uit de afgelopen halve eeuw.

De Hemelschijf van Nebra (©Wikimedia Commons | Gebruiker Dbachmann)

Ik weet het: u gelooft me niet. Geverseerd in de media als u bent weet u dat als een archeoloog beweert dat ’ie iets bijzonders heeft ontdekt, hij overdrijft. Uw reserve is breed gedeeld. Ik word al een kwart eeuw wekelijks geconfronteerd met sceptici en moet ze vaak gelijk geven. Claims kloppen vaak niet. Maar de Nebraschijf, ja, die is echt bijzonder. Eerst iets over het voorwerp zelf. Daarna zal ik het bijzondere uitleggen.

Hemelkaart

De in 1999 bij het Duitse plaatsje Nebra gevonden bronzen schijf is zo groot als een grammofoonplaat, weegt twee kilo en toont een gouden zon, maan en sterren. Ook de Plejaden zijn aangegeven, eveneens van goud. Het is dus een hemelkaart. Links en rechts waren twee later aangebrachte bogen, waarvan de linkse nog later weer is verwijderd. Onderaan is een derde, iets krommere boog. Er zijn diverse redenen om aan te nemen dat het voorwerp rond 1600 v.Chr. is begraven en toen al enkele eeuwen oud was. Het voorwerp komt dus uit de Bronstijd.

Foto: Poster "Nubië - Land van de Zwarte Faraos" (Drents Museum, Assen) copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

Nubische kunst in Assen

16 december 2018 , 10:00 , door Jona Lendering

RECENSIE - Ten zuiden van Aswan in Egypte begint het landschap dat in de Oudheid “Nubië” werd genoemd: een gebied dat zich uitstrekte langs de Nijl, ruwweg tot aan Khartoum. De Egyptenaren moesten maar niets hebben van de bewoners en schreven in vrij negatieve termen over Nubië. Een aantredende farao diende, ongeacht de feitelijke politieke situatie, eerst even naar het zuiden te gaan om, zoals men het uitdrukte, “die verdorven Nubiërs in het zuiden respect voor Horus bij te brengen en ze te pacificeren”.

Er wordt al sinds de negentiende eeuw onderzoek gedaan naar Nubië, dat met Egypte een belangrijke verbindende schakel vormt tussen enerzijds subsaharaal Afrika en anderzijds de culturen van het Middellandse Zee-gebied en de culturen aan de Rode Zee. Eén ding is duidelijk: in het noordoosten van Afrika lag langs de Nijl een van de oudste beschavingen ter wereld, en deze bestond niet uit slechts Egypte, maar uit twee koninkrijken, en Nubië deed aan macht en kracht en pracht niet onder voor zijn noorderbuur. Het probleem is alleen dat we de teksten van die noorderbuur beter begrijpen, wat één van de verklaringen is waarom alle aandacht is uitgegaan naar Egypte en Nubië wat minder goed bekend is.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Expositie "De zaak Vermaning" ((c) LiviusOrg)

De zaak Vermaning

9 juli 2018 , 11:00 , door Jona Lendering

VERSLAG - U wilde al naar het Drents Museum om daar de beeldschone Iran-expositie te bezoeken en sinds zaterdag is er een tweede reden om naar Assen te gaan: de wat kleinere tentoonstelling “De zaak Vermaning”. Tjerk Vermaning (1929-1987) is misschien wel de beroemdste Nederlandse archeoloog van de twintigste eeuw en dat is niet zo best, want een deel van zijn vondsten was vervalst en hij heeft zijn bekendheid mede te danken aan een rechtszaak. Wie onechte oudheden verkoopt als echt, is immers een oplichter en daarvoor werd hij in 1977 veroordeeld. Een jaar later diende het hoger beroep: de rechter liet zich over de authenticiteit van de vervalsingen niet uit, maar redeneerde min of meer dat als de voorwerpen echt waren, Vermaning onschuldig was, en dat als ze vals waren, nog niet was bewezen dat de Drentse amateurarcheoloog ze zelf had vervaardigd.

Het was goed dat de rechter zich over de authenticiteit niet uitsprak, want daar gaat de rechter niet over. Een deel van de vondsten waarmee Vermaning “bewees” dat er tienduizenden jaren geleden Neanderthalers hadden geleefd in Drenthe, was echter wel degelijk vals. Of minimaal verkeerd geïnterpreteerd. De samenstellers van de tentoonstelling leggen op verschillende punten uit hoe archeologen dat kunnen weten. Zo bleek, toen een C14-monster werd genomen, het door Vermaning als Neanderthaler-schedeldak geïnterpreteerde voorwerp slechts een eeuw of drie oud. Op andere vondsten ontbrak de natuurlijke verwering van vondsten die eeuwenlang in de grond hebben gelegen.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.