ELDERS - President Macron is niet overal in het land even populair.
Bij regionale verkiezingen op het Franse eiland Corsica behaalde de coalitie Pè a Corsica (Voor Corsica) afgelopen zondag een absolute meerderheid. Met 41 van de 63 zetels in het regionale parlement kwamen andere partijen zoals de nieuwe beweging La Republique en Marche van president Macron en de Republikeinen er niet meer aan te pas. Deze landelijke partijen behaalden elk slechts zes zetels.
Onmiddellijk na de uitslag van de verkiezingen benadrukten politici zowel in Parijs als Ajaccio dat de Corsicanen hiermee niet hadden gekozen voor onafhankelijkheid. De belangrijkste eisen zijn meer autonomie voor het eilandbestuur, erkenning van het Corsicaans en het blokkeren van de toegang van niet-ingezetenen tot de huizenmarkt. Ook de gevangenisstraf van Corsicaanse terroristen (‘politieke gevangenen’) wordt door de nationalisten betwist.
De EFA, een federatie van regionale partijen die in het Europees parlement geliëerd is aan de Groenen, benadrukt de verantwoordelijkheid van de EU. In de EU tellen alleen staten, regionale minderheden worden genegeerd, aldus EFA-directeur Günther Dauwen, die verwees naar Schotland en Catalonië. Dat leidt er volgens hem toe dat die minderheden zich steeds meer profileren.
De winnende coalitie op Corsica wordt aangevoerd door twee advocaten, Jean-Guy Talamoni en Gilles Simeoni. Simeoni wil de banden met Frankrijk niet verbreken. Talamoni wil dat op langere termijn wel. Talamoni zei dat de regering in Parijs door de uitslag van zondag niet langer om hun eisen heen kan. ‘Als wij niet worden gehoord, zullen we genoodzaakt zijn tot een tournee langs Europese hoofdsteden om de houding van Frankrijk te veroordelen. Maar ik hoop dat men dit begrijpt en dat we binnen een paar weken om de tafel kunnen.’ Premier Edouard Philippe heeft Simeoni gefeliciteerd met de overwinning en hoopt hem spoedig in Parijs te kunnen spreken.
De vergelijking van Corsica met andere Europese opstandige regio’s zoals Catalonië, Schotland en het noorden van Italië ligt voor de hand. Maar er zijn nogal wat verschillen. Corsica is altijd al een buitenbeentje geweest in de Franse politiek. Aanslagen van terroristen maakten het eiland tot enkele jaren geleden onveilig. Het verzet tegen de centrale regering in Parijs wordt gevoed door de armoede op het eiland. Het toerisme is een belangrijke inkomensbron. Maar het eiland is ook nog altijd afhankelijk van een jaarlijkse bijdrage van twee miljard euro uit Parijs. De meerderheid van de Corsicanen gaat dan ook voorlopig niet mee met de radicale afscheidingsbeweging.
De Republikeinen
Op dezelfde dag dat de nationalisten in Ajaccio hun overwinning mochten vieren congresseerden Les Républicains, de grote verliezers in de race om het presidentschap eerder dit jaar, en nu dus ook bij de verkiezingen op Corsica. Deze partij is de voortzetting van de oude UMP (Union pour un Mouvement Populaire) met grote namen zoals Juppé, Fillon en Sarkozy. In Europa zijn ze aangesloten bij de Europese Volkspartij van onder meer CDU/CSU en CDA. De republikeinen willen het opnieuw proberen met een nieuwe voorzitter, Laurent Wauquiez (42), volgens Trouw-correspondent Sander Becker ‘groot (1,91 meter), slank, knap, jeugdig, intelligent en energiek. En, niet te vergeten, ambitieus.’ Kortom, de gedroomde tegenkandidaat voor president Emmanuel Macron.
Naar rechts
Wauquiez, die als interim-voorzitter al warm heeft gelopen, gaat in de oppositie een rechtse, conservatieve koers varen. Hij bestrijdt alle vormen van verspilling van belastinggeld, vooral als dat bij uitkeringstrekkers terecht komt. Hij stond zij aan zij bij de demonstranten tegen het homohuwelijk en hoopt met name onder strenge katholieke gelovigen stemmen te winnen. De nieuwe voorzitter van Les Républicains vindt dat Macron zich te slap opstelt tegenover de islam en de misdaad. Hij richt zich daarmee duidelijk op de kiezers van het Front National, daarmee een verlies aan de meer liberale kant van de partij (Juppé) riskerend. Hij weet ook waar Macron’s zwakke plek zit. Wauquiez ‘verwijt de huidige president het contact te hebben verloren met het Franse achterland en alleen oog te hebben voor de grote steden.’
Op dat laatste punt vindt hij wellicht de Corsicaanse nationalisten aan zijn zijde. Maar het is ondenkbaar dat zij het eens zullen worden met een partij die zozeer de eenheid van de Franse republiek verdedigt als Les Républicains van Wauquiez en de zijnen.
Reacties (10)
“De vergelijking van Corsica met andere Europese opstandige regio’s zoals Catalonië, Schotland en het noorden van Italië ligt voor de hand.”
Opstandige regio’s, really? Vertel eens, wat voor opstanden zijn er in de genoemde regio’s allemaal geweest, de laatste jaren?
@1: Beetje flauw. Opstandig is niet hetzelfde als gewelddadig. Mag je bewegingen voor regionale autonomie die opkomen tegen het centrale gezag niet opstandig noemen?
@2: “Mag je bewegingen voor regionale autonomie die opkomen tegen het centrale gezag niet opstandig noemen?”
Nou nee. Ook in deze zin zie ik trouwens al framing met de frase “opkomen tegen”. Het gaat namelijk om regio’s die opkomen vóór meer autonomie ván het centrale gezag. Zoiets verandert alleen in tegen op het moment dat het centrale gezag haar machtsmonopolie inzet. In de praktijk zien we dan ook vooral geweld vanuit centrale gezag komen. Van de regio’s die jij noemt zou je hooguit Catalonië (geweldloos) opstandig (en gewelddadig onderdrukt) kunnen noemen.
Ja kan dat afdoen als “beetje flauw”, maar je bent heel duidelijk een bepaald frame aan het opbouwen. De praktijk is nu eenmaal een omgekeerde: De Europese staten zijn in de afgelopen twee eeuwen (de één wat vroeger dan de ander) heel sterk gaan centraliseren en dat heeft altijd een zekere weerstand opgeroepen bij de volkeren die niet de dominante natie binnen de Europese staten waren en die door die centralisatie gemarginaliseerd werden. Om die reden hebben, met name in de afgelopen honderd jaar (en dat proces is nog steeds bezig), ook de nodige volkeren zich losgescheurd van deze centraliserende staten. In het kort: Die roep om autonomie is meestal een reactie op centralisatie (=het ontnemen van autonomie).
Regionale verkiezingen hebben sowieso vaak een andere uitslag, regionale thema’s en regionale kandidaten zijn veel belangrijker, zo werd de PvdA onlangs in Leeuwarden de grootste terwijl ze landelijk zijn weggevaagd. En Marche is een kersverse landelijke partij, dat betekend dat een regionale kandidaat maar heel kort gehad heeft om bekendheid op te bouwen en geen enkele politieke wapenfeiten kan hebben.
@3: Dat laatste klopt wel, maar ik heb er wel een aantekening bij. Centralisatie kan ook ten goede komen aan een betere welvaartspreiding. De opstand tegen het ontnemen van autonomie kan ook ingegeven zijn door de behoefte rijkdom te beschermen. Of door een conservatieve en angstige houding tegenover alles wat nieuw en vreemd is. Ik ga dus niet kritiekloos mee met centralisatie=fout en opkomen voor autonomie = goed. Maar dat wil nog niet zeggen dat ik ‘een frame opbouw’. Hoe kom je daarbij? Ik heb niet voor niets die EFA-man geciteerd.
@5: “Hoe kom je daarbij?”
Ik heb twee voorbeelden genoemd van de wijze waarop je je frame neerzet.
“De opstand tegen het ontnemen van autonomie kan ook ingegeven zijn door de behoefte rijkdom te beschermen. Of door een conservatieve en angstige houding tegenover alles wat nieuw en vreemd is.”
In de praktijk speelt toch echt de “vreedzame genocide” een belangrijkere rol. Je ziet dat de dominante volkeren spreken in termen van natiestaten en via wetgeving, media en onderwijs de overige volkeren assimileren naar hun taal en cultuur. Dat gebeurt vast niet overal 100% bewust of met opzet, maar het is wel een direct gevolg van centralisatie. Ik heb overigens de termen goed en fout in #3 helemaal niet gebruikt (je loopt mij nu ook al te framen). Het is eerder dat jij die assimilatie blijkbaar niet als een probleem ervaart en ik (als slachtoffer ervan) wel.
@6: Ik vind gedwongen assimiliatie wel degelijk problematisch. Anderzijds zie ik in autonomie- en afscheidingsbewegingen ook wel conservatieve trekjes die me minder bevallen.
Kwam net een aardig artikel tegen van Manuel Muñiz die ook vragen stelt bij de openheid van Catalaanse nationalisten voor culturele diversiteit:
Nationalism lives off the creation of narratives that instead of including as many as possible seek to elevate a few over others that are depicted as different, inferior or less worthy.
Veel Catalanen die voor onafhankelijkheid zijn zullen zich hier misschien niet in herkennen, je ziet onder hen veel liberale en globaal denkende mensen, schrijft hij…
And yet one cannot on the one hand proclaim the value of openness and on the other the impossibility of living within a democratic society shared by peoples that speak different languages or manifest different cultural traits.
@7: “Anderzijds zie ik in autonomie- en afscheidingsbewegingen ook wel conservatieve trekjes die me minder bevallen.”
Ik zie die trekjes minstens zozeer in de centrale regeringen, vooral bij diegenen die elke wens tot meer autonomie categorisch afwijzen of negeren. De laatste zin is er eentje die net zo hard van toepassing is op bijvoorbeeld de Nederlandse nationale politiek (en dan vooral bij de partijen met een wat meer nationalistische inslag).
Juist in de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging zijn die conservatieve trekjes ver te zoeken, zeker in vergelijking met de centrale Spaanse staat. Het progressieve gedachtengoed is daar stevig doordrongen. Zie bijvoorbeeld het republikeinisme onder de Catalaanse afscheidingsbeweging en de tegenstelling tussen Catalonië en Madrid over de prioriteit van dierenleed versus traditie.
@8: Pujol, Puigdemont en Mas waren anders niet progressief, eerder centrum-rechts.
@7
Als limburger?