GB Publiekrecht en Politiek

41 Artikelen
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Emmanuel Huybrechts (cc)

Wilders: wordt vervolgd

OPINIE - Het is simpelweg onvermijdelijk dat Geert Wilders zal worden vervolgd voor zijn recente uitspraken.

Afgelopen week was niet de week van Geert Wilders. In Den Haag verloor zijn PVV een zetel en werd niet de PVV maar D66 de grootste partij. Niemand wil lokaal of landelijk met de PVV samenwerken en iedereen, tot in het buitenland toe, buitelt over de PVV-voorman heen vanwege zijn ophitsende uitspraken over minder Marokkanen. Tweede Kamerlid Van Vliet heeft de PVV de rug toegekeerd. Een aderlating, want vriend en vijand zijn het erover eens dat Van Vliet, tevens voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie woningcorporaties, een bekwame vakman is.

Pijnlijker is nog dat het NOS Journaal Wildersstemmers aan het woord liet die vonden dat hun voorman te ver was gegaan met zijn uitspraken over minder Marokkanen. Op blinde adoratie hoeft Wilders dus niet te rekenen: zijn eigen achterban is niet te beroerd hem de maat te nemen. Wilders maakte zich verder onsterfelijk belachelijk met zijn woede-uitbarsting over een clipje van een slechte rapper uit Sneek en zijn dreigement aangifte te doen tegen iedereen die een vergelijking met Hitler durfde te maken. En nu wordt de PVV-voorman na honderden aangiftes ook nog strafrechtelijk vervolgd. Is dat al besloten dan? Nee, maar het is simpelweg onvermijdelijk.

In 2011 werd Wilders na een tumultueus proces vrijgesproken van het opzettelijk beledigen van moslims en van het aanzetten tot haat en discriminatie. Het was een vrijspraak op het randje. De rechtbank oordeelde uiteindelijk dat de gewraakte uitlatingen neerkwamen op kritiek op de godsdienst die Islam heet. Religiekritiek, ook heftige religiekritiek, is uiteraard toegestaan in een democratische rechtsstaat. Bij sommige uitlatingen leek de PVV-voorman wel wat verder te gaan dan alleen religiekritiek, maar de rechtbank meende kennelijk dat hem het voordeel van de twijfel kon worden gegund.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Onafhankelijk toezicht op partijfinanciering graag

Nederland kent sinds 1 mei 2013 een Wet financiering politieke partijen. Dat werd tijd ook. Lange tijd kende ons land nauwelijks regels over giften en andere financiële bijdragen aan politieke partijen. Met de nieuwe wet is daar verandering in gekomen. De Wet financiering politieke partijen bevat bepalingen over het registreren en openbaar maken van geldelijke bijdragen en bijdragen in natura, stelt grenzen aan anonieme bijdragen en is van toepassing op aan de partijen verbonden neveninstellingen. Een goede wet staat of valt echter met goed toezicht op de naleving ervan. De nieuwe wet kent een Commissie toezicht financiën politieke partijen, maar als u dacht dat die commissie toezicht hield op de financiën van de politieke partijen, dan begaat u een grote vergissing. De enige toezichthouder met tanden is namelijk de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Die kan bij overtreding van de bepalingen van de wet een bestuurlijke boete van maximaal 25.000 euro per overtreding opleggen. De genoemde Commissie toezicht financiën politieke partijen geeft daarbij slechts advies.

De minister van Binnenlandse Zaken is zelf natuurlijk ook verbonden aan een bepaalde politieke partij. Zal hij het aandurven om, mocht het nodig zijn, zijn eigen partij een bestuurlijke boete op te leggen? Zal hij willen optreden tegen de coalitiepartner, of – met de huidige politieke verhoudingen in het achterhoofd – tegen de zogenaamde ‘constructieve oppositie’? Of tegen een gedoogpartner als de PVV, de partij wier financiële administratie zo transparant is als een boerka, en die in beide Kamers tegen de Wet financiering politieke partijen stemde (een ‘anti-PVV-wet’)? Kan de minister de schijn vermijden dat hij juist de oppositiepartijen hard aanpakt? Echt onafhankelijk is de minister van Binnenlandse Zaken nooit. Het is daarom jammer dat pogingen in de Tweede Kamer om het toezicht bij een instantie als de Kiesraad neer te leggen op niets zijn uitgelopen. Natuurlijk zal de Kiesraad enigszins opgetuigd moeten worden alvorens hij als toezichthouder kan functioneren, maar de Kiesraad is wél onafhankelijk en onpartijdig.

Foto: Maarten (cc)

Blok blundert met uitvoering Woonakkoord

ANALYSE - Het kabinet ziet het Woonakkoord nog graag dit jaar afgehandeld. De bezuinigen voor volgend jaar zijn immers al ingeboekt. Om het gevaar Duivesteijn te bezweren, is zelfs vice-premier Asscher uitgerukt. Als een chief whip moet hij alle kikkers in de rode kruiwagen zien te houden. Naar verluidt levert het gedrag van Duivesteijn ergernis op bij de partners van het woonakkoord: D66, CU en SGP. Zij hebben echter nog een punt om zich aan te ergeren: een blunderende minister Stef Blok.

In het voorstel van Blok stond, ergens in de kleine lettertjes, een technische wijziging van de regeling van de vergoedingen voor Eerste Kamerleden. Dergelijke wijzigingen mogen van de Grondwet echter niet met een gewone meerderheid aangenomen worden. Dat kan uitsluitend met tweederde meerderheid, omdat het gevaar voor zakkenvullen anders te groot is. In dit geval betekende het echter dat het kabinet met z’n hele Woonakkoord alsnog was overgeleverd aan de genade van Senator Brinkman.

Wat volgde, was een zeldzaam potje snelschaken. Blok knipte de gewraakte bepaling uit zijn voorstel, vroeg en kreeg per kerende post een blanco advies van de Raad van State en zag de Tweede Kamer op 5 december instemmen met zijn gewijzigde voorstel. Begin deze week heeft hij het voorstel dat in de Eerste Kamer lag ingetrokken, waarna de Senaat het gewijzigde voorstel voor volgende week op de rol heeft gezet. Minister Blok heeft daarmee een pijnlijk alternatief afgewend: met de broek op de constitutionele enkels betogen dat ‘technische wijzigingen’ eigenlijk geen echte wijzigingen zijn.

Foto: Philip Cummings (cc)

Politici imiteren series

‘De Amerikaanse president Bartlet,’ betoogde Femke Halsema destijds tegen premier Balkenende, zou niet in Irak hebben gevochten. Deze fictieve president uit de politieke serie The West Wing had een heldere stelregel: Wie het recht niet aan zijn kant heeft, moet op de feiten pleiten. Wie zowel het recht als de feiten mist, heeft nog maar één optie: ‘Get the hell out of there.’

Uit alle hoeken van de Kamer kreeg Halsema blikken van herkenning. Politici van verschillende partijen vormden ‘een geheim verbond van West Wing-kijkers’, vertelde ze later. Heel zuiver in de leer is dat verbond kennelijk niet. De stelregel is niet terug vinden in de serie, althans niet beter dan als een anekdote uit een speech van Bartlet. Hij haalt daar het advies van een hoogleraar civiel procesrecht aan: advocaten hebben bij gebrek aan feiten en juridische argumenten altijd nog een laatste optie: gewoon zo hard mogelijk met de vuist op tafel te slaan.

Halsema wekte haar eigen Bartlet tot leven tijdens een verantwoordingsdebat in de Tweede Kamer over de inval in Irak. Ze deed dat zo geloofwaardig, dat het niemand opviel. Op zich is dat niet verbazingwekkend. ‘Life imitates art far more than art imitates life,’ zei Oscar Wilde al. Maar het laat wel een intrigerend verband zien tussen de politieke televisieseries waar politiek Den Haag naar kijkt en de ontwikkeling van de spelregels in de Nederlandse politieke arena.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Eerste Kamer houdt kaarten op zak

ANALYSE - Het seizoen is geopend. We gaan weer stempuzzelen in de Senaat! Al geruime tijd checkt Publiekrecht & Politiek of bepaalde voorstellen die volgens de Eerste Kamer zijn aangenomen ook wel echt op een meerderheid van stemmen gefundeerd zijn. Aan de andere zijde van het Binnenhof wordt namelijk met de constitutioneel aanvechtbare regel gewerkt dat bij een stemming alle senatoren van een fractie geacht worden aanwezig te zijn. Ook als zij eigenlijk ziek thuis zitten of zich aan het andere einde van de wereld bevinden. Dan worden er dus meer stemmen uitgebracht dan er aanwezigen zijn. Dat is zeker in een tijd waarin een meerderheid in de Eerste Kamer geenszins vanzelfsprekend is en daar voor iedere stem gevochten moet worden toch tamelijk kwalijk.

En op de eerste dag van het nieuwe jachtseizoen, afgelopen donderdag, schieten we meteen een exotische prooi. De Eerste Kamer zou wegens subsidiariteitsbezwaren een zogenaamde gele kaart hebben getrokken tegen een voorstel van de Europese Commissie tot oprichting van een Europees OM. Bij nadere beschouwing blijkt zij dat echter helemaal niet gedaan te hebben.

Afgaande op het stenogram waren er drie senatoren afwezig: twee van de VVD en één van de SP. Dat waren twee fracties die subsidiariteitsbezwaren hadden en dus vóór het voorstel tot het trekken van een gele kaart waren. De voorstanders konden daarmee niet meer dan 36 stemmen mobiliseren, net zoveel als de voltallig aanwezige tegenstanders. Kortom, daarmee staken de stemmen en houdt de Eerste Kamer de kaarten op zak. In een volgende vergadering moet er dan volgens het Reglement van Orde een herstemming plaatsvinden. Dat had pas op 29 oktober gekund, want aanstaande dinsdag zijn de senatoren met herfstreces. Maar dan kan de zaak toch gewoon op 29 oktober gerepareerd worden? Helaas. Een subsidiariteitstoets moet worden uitgevoerd binnen een termijn van acht weken. En laat die termijn nu net op 28 oktober eindigen… Geen gele kaart dus, behalve dan weer een gele kaart voor de Eerste Kamer vanwege stemgeklungel.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Herfstakkoord is uitbreiding coalitie

ANALYSE - Het is natuurlijk spannend hoe de Begrotingsafspraken 2014 door de wandelgangen gedoopt zullen worden. ‘Herfstakkoord’ is al bezet. ‘Fundatieakkoord’ verwart parlementaire arbeid met plaatselijk toerismebeleid. ‘Mannenbroedersakkoord’ is te geestig, en ‘Crematoriumakkoord’ zal de spin vanuit de voorstanders niet overleven. Maar belangrijker dan dat: wat is het precies? Het aanlijnen van drie nieuwe bedrijfspoedels of een gelegenheidsdeal, zoals het Woonakkoord was?

Het plaatje van de persconferentie wekte een weinig bescheiden indruk: Pechtold, Slob en Van der Staaij runnen nu de show. Samsom en Zijlstra stonden aan de zijkant klappen te incasseren. Hun begroting kon wel degelijk anders en beter. Meer banen, meer onderwijs, meer lastenverlichting – allemaal mogelijk voor wie even wil doorrekenen. Rutte en Dijsselbloem stonden er zo mogelijk nog bedremmelder bij. Voor de goede orde: Rutte is de minister-president van dit land. Dijsselbloem is de minister van Financiën en voorzitter van de Eurogroep. Van der Staaij runt een club met drie zetels en zat onlangs in Straatsburg te klagen dat zijn fundamentele mensenrecht op het weren van een skeelerende superwoman geschonden was.

Wat over de aard van de nieuwe constructie gecommuniceerd wordt, is veel minder snoevend. D66, SGP en CU benadrukken dat zij geen nieuwe gedogers zijn. Zij zullen dit kabinet nog op talloze onderwerpen te vuur en te zwaard bestrijden, zo luidt de belofte. Anderzijds is er de principiële voorkeur vanuit dit kabinet om ook volgende begrotingen met behulp van dezelfde zijwieltjes in het Staatsblad te krijgen. Het motorblok van het regeringsbeleid, het sociaal-economische deel, is het beleid van een supercoalitie geworden. Die kan hoogstens groter worden. Mogelijk krijgt het CDA het toch te kwaad met de gedachte dat zij tussen Wilders en Roemer de zijlijn bevolken. Heel erg geloofwaardig is het tenslotte niet om uit naam van het ‘radicale midden’ afstand te nemen van beleid dat verder gesteund wordt door alles wat zich in het politieke midden bevindt.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Weekers en de blinde muur

ANALYSE - Het fameuze #pensioendebat in de Senaat laat zich op een paar manieren begrijpen. Het meest aan de oppervlakte ligt de analyse dat het kabinet zich echt vergist heeft. De beeldspraak van Tof Thissen (GL) is dan goed gekozen. Dan kwam Frans Weekers (VVD) vol gas een blinde steeg in scheuren. ‘Dan liever de lucht in.’

Voor wie hoopt dat er een diepere strategie achter dit alles zit: mogelijk liet Diederik Samsom (PvdA) het opblazen van het sociaal akkoord graag aan de Senaat, en had Weekers geen andere opdracht dan zo dicht mogelijk bij het Sociaal Akkoord te blijven en dan zoveel mogelijk kabaal te maken. Als de bonden dan kwaad worden, dan toch ook op GroenLinks en de SP, heeft Samsom mogelijk gedacht. In deze analyse is het fiasco van gisteren al lang ingecalculeerd. Het was een toneelstukje. De aanpassingen op deze plannen worden al lang besproken bij Jeroen Dijsselbloem aan tafel.

Maar er leek iets interessanters te gebeuren: Weekers kreeg het aan de stok kreeg met de Eerste Kamer, als instituut. Dit verwijst naar een begrippenkader dat prof. Van den Berg gebruikt om het parlement te begrijpen. De Eerste Kamer, zo schrijft hij, kan in sociologische zin worden opgesplitst in drie instituties. Het is een arena waar theater wordt opgevoerd, het is een marktplaats waar belangen uitgeruild worden en het is een instituut dat zichzelf probeert te handhaven. Goede Kamerleden schakelen soepel. Als het nodig is, maken ze kabaal, als ze winst ruiken gaan ze wheelen en dealen, en als ze zich bedreigd voelen dan komen ze op voor hun instituut. Op de marktplaats en in het theater is het Kamerlid een partijpoliticus. Institutioneel optreden is juist partij-overstijgend. Dan lopen bijvoorbeeld alle fractievoorzitters in de Tweede Kamer te hoop tegen de gedachte dat Wilders uit het Comité van In- en Uitgeleide zou zijn geweerd. ‘Wilders mag dan een rare vogel zijn; het is wel hun rare vogel.’ Wat het beste werkt, hangt van de context af, schrijft Van den Berg. Het is net als met autorijden: goed schakelen is het halve werk.

Foto: -JvL- (cc)

Staatkundig nabeschouwen

ANALYSE - In staatkundige zin worden de Algemene Beschouwingen er de laatste jaren alleen maar interessanter op. In 2011 konden we de dualistische nieren van de gedoogconstructie proeven, in 2012 buitelden het lenteakkoord en het herfstakkoord over het aanstaande formatieakkoord heen tot het schoolvoorbeeld van wisselende meerderheden en nu in 2013 werpt de Eerste Kamer een politieke schaduw vooruit. Dat bracht een aantal interessante zaken aan de oppervlakte, die we anders pas na afloop in de reconstructie lezen.

Dag 1: Wat bezielde Samsom?

Allereerst zagen we een klassieke CDA-PvdA botsing, voor de gelegenheid versterkt doordat Samsom het soort linkse procentpunt-betweterige moralistische gelijk etaleerde waar CDA’ers groen van gaan uitslaan terwijl Buma het soort rechtse benzinepomp-populisme preekte waar PvdA’ers zo rood van aanlopen. Normaal is dat reden elkaar te ontlopen of in de Trêveszaal de strot dicht te knijpen. Nu konden we het allemaal zien gebeuren. Arie Slob kwam al aanhollen om de boel te sussen.

Wat ook aan de oppervlakte kwam, was het verloop van de strandwandeling van Pechtold en Samsom. D66 heeft zijn zinnen gezet op aanpassing van het Sociaal Akkoord maar ‘praten’ blijkt voor Samsom ‘uitleggen’ te betekenen. Met die opstelling joeg hij zoveel fractievoorzitters in de gordijnen dat Wilders hem kwam aanmoedigen vooral zo door te gaan. Wilders had zijn bommetje al aan het begin van het debat laten ontploffen en zat er de rest van de dag als commentator bij. Eenzelfde rol zag minister Plasterk voor zichzelf, want hij liep telkens door het beeld als Ron Fresen weer eens geen relevante hoofdrolspelers voor de camera kon krijgen. Plasterk bleek niet te beroerd om zich als minister kritisch over de orde van de vergadering van de Kamer uit te laten of de bijdrage van Samsom een beetje bij te spinnen met vergoelijkende opmerkingen over Samsoms neiging meteen over de inhoud te beginnen. Gelukkig wierp Pechtold de minister een nieuwe kluif toe: of hij even de mogelijkheden om de Eerste Kamer aan de ketting te leggen of af te schaffen wilde inventariseren.

Foto: pieter musterd (cc)

Coalitie kan beter in Verenigde Vergadering opereren

ANALYSE - Alexander Pechtold stond in de gangen van de Eerste Kamer te dreigen dat hij zich geen D66-senator kon voorstellen die voor een begroting met bezuinigingen op onderwijs zou stemmen. Tiny Kox en Emile Roemer stuurden gezamenlijk een ingezonden stuk naar de Volkskrant om te dreigen met de bevoegdheden van de volksvertegenwoordiging. En Elco Brinkman heeft al laten weten dat men voor de steun van zijn fractie bij Van Haersma Buma moet zijn. De oppositiepartijen schuiven hun fracties in de Staten-Generaal zo steeds dichter in elkaar. Kan de coalitie dat niet ook doen? Dat kan, maar dat gaat – net als het ontbinden – wel weer over het soort staatsrecht dat in de literatuur constitutional hardball heet.

De Grondwet heeft twee smaken, als het om de volksvertegenwoordiging gaat: Eerste en Tweede Generaal gezamenlijk, of een zogenaamde Verenigde Vergadering. Soms schrijft de Grondwet voor dat een wetsvoorstel wordt behandeld door de Verenigde Vergadering. Dan gaat het vaak om zaken die zo belangrijk zijn dat voorkomen moet worden dat de Eerste en Tweede Kamer tegenover elkaar komen te staan, zoals het instemmen met een door een troonopvolger voorgenomen huwelijk. Soms lijkt de achtergrond meer te zitten in het voorkomen van dubbel werk voor de Koning. De troonrede, bijvoorbeeld, wordt voorgelezen in een bijeenkomst van de Verenigde Vergadering, voor de gelegenheid belegd in de Ridderzaal. In de meeste gevallen zegt de Grondwet er echter niets over. Technisch is het mogelijk een wetsvoorstel niet in te dienen bij de Tweede Kamer, maar bij de Verenigde Vergadering.

Foto: Sebastiaan ter Burg (cc)

Mark & Samsommeke en de hete herfst

OPINIE - Het bij elkaar gegunde kabinet-Rutte II had een mooi plan. Nog voor de krachtmeting echt zou beginnen, zou het met een web van deelakkoorden alle partijen in het midden aan zich gebonden hebben en via sociale akkoorden met vakbonden zou de ontevreden zuurstof uit de SP en de PVV gezogen worden. Inmiddels is het kabinet toe aan zijn eerste echt politiek geladen begroting, maar staat het eenzamer dan ooit. De PVV claimt succes met zijn protesttoer, de SP maakt zich breed in een massief zorgprotest, in het CDA heerst de stilte van een aanstaande broedermoord, bij de SGP skeelert de achterban er vandoor, 50Plus heeft dit land al een keer opgebouwd, GroenLinks waarschuwt President Assad nog één keer en D66 wil meedoen met geld verdelen, niet met bezuinigen. Alleen Arie Slob zal nog genieten van het idee te mogen aanschuiven. De rest is er wel klaar mee. En dat terwijl de oppositie toegang heeft tot een serieus veto point: de Senaat. Het worden interessante tijden, die we hier graag volgen. Vorige keer in de vorm van wedstrijd, dit keer als feuilleton. Het zal namelijk, denk ik, vooral om de beeldvorming gaan.

1. Het kabinet staat er goed op. Zijlstra meldde min of meer uit het niets dat het kabinet stopt met leuren en gewoon aan het werk gaat om een begroting te kunnen indienen op het door de Grondwet voorschreven tijdstip. De ongekroonde koning van de oppositie, Pechtold, reageerde enigszins verrast maar probeert een eventueel mislukken van het proces alvast in de schoenen van dit kabinet te schuiven. De VVD had echter beter over plaatje nagedacht. Zijlstra verscheen, gejaagd, bezweet en wit voor de camera in de hal van een druk ministerie. Pechtold stond strak in het pak en stevig gebruind in de gangen van een totaal uitgestorven Eerste Kamer. Beiden waren niet op hun plek. Maar Zijlstra was zichtbaar hard aan het werk en bezig iets tot stand te brengen. Pechtold had het er duidelijk lekker van genomen, deze zomer, en stond met het zand nog in de bilnaad de boel alvast maar van te voren tegen te houden.

Foto: mystic_mabel (cc)

De cashende tante in Marokko

ACHTERGROND - Wat de weduwen van Srebrenica nog niet gelukt is, heeft de Rechtbank Amsterdam Marokkaanse en Turkse nabestaanden wel gegund: toegang tot de schatkist. Woensdag oordeelde de Amsterdamse bestuursrechter in een serie beroepsprocedures tegen de Sociale Verzekeringsbank (SVB) dat de ingeboekte bezuinigingen als gevolg van het zogenaamde woonland-beginsel weer van tafel zijn. Het is onrechtmatig om de uitkeringen voor nabestaanden te verlagen omdat ze in een land wonen waar de kosten voor het levensonderhoud substantieel lager liggen dan hier.

De argwanende toeschouwer zal vermoeden dat er weer een of andere wereldvreemde rechter zijn eigen politieke overtuiging als een internationaal grondrecht verpakt heeft. De stap van medelijden met Marokkaanse weduwen naar verheven overwegingen over rechtszekerheid en eigendomsbescherming, is immers snel gezet. Maar wie de motivering van de rechtbank erbij pakt, ziet dat de uitspraak op veel steviger juridische grond staat. Europa heeft al sinds jaar en dag een zogenaamde Associatieovereenkomst met Turkije, en bij die overeenkomst hoort een Associatieraad. Die raad heeft in 1983 min of meer letterlijk besloten dat sociale voorzieningen niet mogen worden gekort omdat ze betaald worden aan iemand in Turkije. Sinds 1972 hebben we een verdrag met Marokko met letterlijk dezelfde inhoud.

De SVB probeerde zich nog te redden met het argument dat de uitkering niet beperkt werd met een gekorte betaling aan buitenlandse uitkeringsgerechtigden, maar dat de aanspraak lager vastgesteld werd voor iemand die in Turkije woont, waarna die lager vastgestelde aanspraak vervolgens ongekort wordt uitbetaald. Dat een rechter daar doorheen prikt, heeft niets met wereldvreemde opvattingen te maken. Ook het op zichzelf niet onredelijke argument dat de uitkering lager mag zijn als de humus goedkoper is, kan niet baten. Het was simpelweg ‘niet de afspraak’. Destijds was het kostenniveau in Turkije en Marokko ook al lager, terwijl ‘de verdragsluitende partijen – om hen moverende redenen – desondanks artikel 6 van Besluit 3/80 hebben vastgesteld.’

Foto: ukhouseoflords (cc)

Het boterde niet tussen Geert en Fred

ANALYSE - De rel rondom Fred de Graaf die Geert Wilders met een truc uit de commissie van in- en uitgeleide had gehouden was slechts de druppel die de emmer deed overlopen.

Geert Wilders reageerde voor zijn doen tamelijk beschaafd op het nieuws dat Senaatsvoorzitter Fred de Graaf zou aftreden vanwege de dooretterende verdenking dat hij Wilders zou hebben geweerd uit de commissie van in- en uitgeleide. ‘Dat siert hem, het enige juiste besluit,’ zo konden journalisten uit de mond van de voormalige Grote Blonde Gedoger optekenen.

Bij eerdere botsingen met De Graaf had Wilders zich wel ondiplomatieker uitgelaten. Dat die eerdere botsingen er waren, moge op het eerste gezicht vreemd voorkomen. Geert Wilders zit immers in de Tweede Kamer, terwijl Fred de Graaf tot voor kort de Eerste Kamer voorzat. Een aantal factoren maakt echter zulke botsingen wel degelijk mogelijk: de Eerste Kamerfractie van de PVV is Geert Wilders, Geert Wilders becommentarieert vaker Eerste Kamervoorzitters en Fred de Graaf heeft eerder moeten handelen als voorzitter van de Verenigde Vergadering.

Lijntjes

Dat er lijntjes lopen tussen de Eerste en Tweede Kamerfracties van verschillende politieke partijen, zal niemand ontkennen. De fractie van de SP in de Senaat zal het handelen van de geestverwante fractie uit de Tweede Kamer niet onder een liberaal vergrootglas leggen. Eerste en Tweede Kamerleden van dezelfde politieke partij zijn verbonden door partijideologie en partijprogramma. Toch is het ook weer niet één pot nat. Waar de VVD-fractie in de Tweede Kamer als een kudde makke schapen het socialistische principe van de inkomensafhankelijke zorgpremie omarmde, stond de fractie van diezelfde politieke partij in de Eerste Kamer aan de wieg van het openbreken van juist dit gedeelte van het regeerakkoord. Zoiets kan ook bij andere politieke partijen, maar niet bij de PVV.

Volgende