Sargasso duikt deze zomer in de letteren en bezoekt kleine literaire musea in Nederland en daarbuiten. Vandaag een bijdrage van G. Drios, die naar Harlingen afreisde naar het Hannemahuis.
Opgroeiend in het Friese Harlingen leest de jonge Anton Wachter/Simon Vestdijk het jeugdboek “Dick en zijn vrienden” van Andrew Home. Vergeleken bij de geromantiseerde fictie die daar in staat vindt hij zijn echte leven in Harlingen maar niets. Nadat zijn beste vriend Murk Tuinstra naar Amsterdam is verhuisd moet Anton op zoek gaan naar een nieuwe vriend, maar de zoektocht verloopt moeizaam. Voor hem is het allemaal niet meer wat het is geweest. Echte vrienden heb je alleen nog in de jeugdboeken. Toch weet hij zich al met al best aardig staande te houden tussen de andere jongens. Althans tot hij naar de eerste klas van de H.B.S. komt, want sinds de recente dood van zijn vader is Anton veranderd en een makkelijk doelwit geworden voor de pesterijen van de anderen.
Maar dat raakt allemaal een beetje op de achtergrond als Anton een jaar later Ina Damman ontmoet, het nieuwe meisje op school dat elke dag met de trein vanuit Franeker komt. Anton raakt hopeloos op haar verliefd. Ina Damman blijft echter enigzins koel en afstandelijk en daarom gebeurt er eigenlijk niet zo veel. Het voornaamste contact tussen beiden is dat Anton haar altijd van school terug naar de trein brengt. Onderweg probeert hij dan moeizaam een gesprek tot stand te brengen, maar dat lukt meestal niet echt. Na een jaar of zo wordt Ina het dan een beetje beu en daardoor komt ook dit contact tot een einde. Dat lijkt allemaal weinig, maar wat er voor Anton achter schuilgaat is enorm en zal bepalend zijn voor zijn verdere leven. Om te beginnen verlaat hij vanwege haar de H.B.S. in Harlingen en gaat hij in Leeuwarden verder. In die tijd krijgt hij dan wel een ander vriendinnetje, Marie van den Boogaard, die wat toegankelijker is. Alles schijnt goed te gaan en het geluk ligt voor het oprapen. Maar bij het minste of geringste komt de herinnering aan de onbereikbare Ina Damman toch weer in alle hevigheid terug en deze laat hem uiteindelijk de relatie met Marie van den Bogaard verbreken, nog voordat hij Harlingen helemaal verlaat om in Amsterdam te gaan studeren.
Vele jaren later komen wij aan op het station in Harlingen, het station waar Anton Wachter Ina Damman altijd heen bracht. Wij lopen door het park naar de binnenstad waar wij ons logeeradres bereiken. Een oudere heer doet open. “U wilt zeker morgen gelijk verder naar een van de eilanden?” Hij kan zich moeilijk voorstellen waarom iemand anders dan op doorreis naar Harlingen zou willen komen. Harlingen is een stad waar volgens hem weinig te beleven valt, misschien een beetje als in Simon Vestdijks gedicht Stad aan de Wadden, dat mij persoonlijk doet denken aan het mij bekende gevoel van verveling in een andere stad aan de wadden waar ook nooit veel gebeurde:
…
Het drievuldig plaveisel, gele klinkers,
Gekleurde keien, blauwe, bolle stenen:
Zij dragen jaren reeds dezelfde benen,
Want ’s avonds, in hun pas van stille drinkers,
Slenteren mannen rokend naar het dok –
De haven langs – en weer terug naar ’t dok.
Maar zo zien wij het nu niet. Wij komen toch echt voor Harlingen zelf en dat graag ook. De volgende dag volgen wij een speciale wandelroute langs onder meer de huizen waar Simon Vestdijk heeft gewoond, het Anton Wachter standbeeld en langs de Simon Vestdijksingel recht tegenover het Ina Dammanpad en toch voor altijd van elkaar gescheiden door een kanaal. Wij lopen door de straten waar het allemaal is gebeurd. De straatnamen zijn in de boeken weliswaar veranderd maar op internet is het minutieus uitgezocht om welke straten het in werkelijkheid gaat.
Harlingen is een stad met een plattegrond als de gedachtengangen van Anton Wachter en het centrum van alles is ongetwijfeld de Simon Vestdijkkamer in het museum Hannemahuis. Het is een in mijn herinnering een beetje donkere kamer, maar er staan alle eerste drukken van de boeken van Simon Vestdijk in en er zijn allerlei foto’s van zijn personages te zien.
Hannemahuis – centrum voor Harlinger cultuur en historie
Voorstraat 56
8861 BM HARLINGEN
T 0517 413658
Openingstijden:
di t/m vr 11:00-17:00u
za en zo 13:30-17:00u.
Bijzondere openingstijden 13:30-17:00u:
Tweede Kerstdag, Tweede Paasdag, Hemelvaartsdag, Tweede Pinksterdag.
Gesloten:
Eerste Kerstdag, Oudjaar, Nieuwjaarsdag, Eerste Paasdag, Koninginnedag, Eerste Pinksterdag.
Vorige afleveringen:
De gelukkige onderwijzer, door Kyra.
Die Graue Stadt am Meer, door G. Drios.
Poeet in de Provence, door Bram Zieck.
Op de bres voor het Fries, door Hanny Wentink.
Oh Jesus Christ, I’m Hit!
La Maison de Balzac.
Reacties (13)
Dit item lijkt me geschikt voor mijn laatste bijdrage hier op dit forum.
Vestdijk en Terug tot Ina Damman waren verplichte kost op mijn middelbare school met uitzicht op de Westertoren en foto’s van een aantal tachtigers in de hal, oudleerlingen.
Jammer dat Vestdijk een beetje in de vergetelheid is geraakt, maar in ieder geval heeft deze love storie uit Harlingen grote indruk op me gemaakt.
Waar blijft die aangifte wegens belediging die je tegen Sargasso zou doen, AdriePVV?
@1 – Ach, wat zielig nou toch. Komt effe terug om zijn afscheid bekend te maken.
Nederland heeft er weer een martelaar bij.
lang gewacht, niet stil gezwegen
nooit gedacht, maar toch gekregen.
Leuk eigenlijk weer eens wat over Vestdijk te lezen. Net als AdriePVV was dat op mijn middelbare school verplichte kost. Ik heb nooit begrepen hoe iemand zo geobsedeerd kan zijn door iemand uit het verleden waar hij niets mee kan. Ik heb Vestdijk ook nooit echt kunnen waarderen. Hij was trouwens dacht ik de man die sneller schreef dan God kon lezen. Maar wie zei dat nou ook al weer?
En overigens @2 en @3, respect werkt twee kanten op. Het ga je goed @AdriePVV, wellicht kom je ergens tot inzicht dat het leven belangrijker is dan idealen, een idee fixe niets oplevert (lees Vestdijk) en dat achter ieder idee een mens zit waar het uiteindelijk om gaat.
La vie, La vie est formidable, zingt Chevalier, Montant of Aznavour. Maar ook al is dat leven soms wel miserabel, je zing maar door je bent tenslotte troubadour (Hermans).
Ik vroeg me ook al af wat hier gebeurt. Wordt hier een PVV-er persoonlijk gepest omdat hij bij de PVV zit? Ik ben tegen pesten en daarom sluit ik mij volledig aan bij wat qwerty daarover schrijft.
Maar bij de PVV, als partij dan, moet je tegenwoordig toch ook altijd vragen: Wie pest hier eigenlijk wie?
De toeval wil dat ik gisteravond, nog net voor mijn vakantie, een tekst over pesten en de PVV op mijn website heb gezet.
Op vakantie ga ik overigens het boek “De Schandalen” van Simon Vestdijk lezen. Ik ben heel benieuwd.
@5 Goed stuk op je site over het pesten. Het blijkt dat het met pesters in de klas vaak niet goed afloopt, ze doen het later vaak minder goed dan de kinderen die gepest werden.
Overigens, ik denk dat veel PVV-stemmers het gevoel hebben dat ze zelf gepest worden…het is veel ingewikkelder dan het op het eerste gezicht lijkt.
@1: Dag AdriePVV: waar ga je nu naar toe? Ik wil nog wel eens de degens met je kruisen, zoals eertijds bij de Volkskrant. Of misschien een partijtje schaken. Go kan ook, maar ik ben bang dat ik daar gelijk op veel te goed in ben voor je. Krijg je negen stenen voor, Okay?
Ik moest van school niets van Vestdijk lezen, maar las de hele Anton Wachter-cyclus begin jaren ’70 in mijn studietijd. Teleurstellend, want heb nog steeds niets met Vestdijk.
Jammer dat Vestdijk zo weinig reacties genereert, de geschiedenis zal leren of hij momenteel op de juiste waarde wordt ingeschat.
@ MrOoijer
Ik ga nergens naar toe, ik verlaat dit forum waar niet eerlijk gespeeld wordt, omdat je als PVV-er hier continu persoonlijk wordt aangevallen en beledigd. Vannacht gaat ook de stekker uit het Volkskrant forum, jammer ik kon het wel vinden met Henk.
@ Prediker
Rustig maar, je wordt op je wenken bediend.
Als blijk van waardering heb ik bezwaar gemaakt tegen de subsidie aan Sargasso en heb ik een klacht ingediend bij de Raad voor de Journalistiek. Daarna komt die aangifte.
PS
Toen ik eind jaren zestig begon met Go spelen leerde ik dat van mensen als Max Rebattu en Robert Rehm die bij mij op school zat.
Ik heb het 35 jaar niet meer gedaan maar als denksport vind ik het beter dan schaken.
A3NSB gaat niet weg omdat op dit forum niet eerlijk wordt gespeeld, maar omdat hij dit forum niet langer kan misbruiken als verlengstuk voor zijn PVV-propaganda.
Jammer dat hij ook al niet weet wat het woordje “laatste” betekent.
@8: ik weet niet of er hier niet eerlijk wordt gespeeld. Ik heb een ander mening. Maar Go is in ieder geval een eerlijk spel. Mooi dat je het van Max en Robert, beide ooit Nederlands kampioen, geleerd hebt. “In de pan hakken” was een geliefde uitspraak van Robert Rehm in de jaren 70. Ja, dat zou ik met jou ook doen op een Go-bord.
Het lijkt me een stap voorwaarts als mensen zoals A3NSB niet langer in de gelegenheid zijn om het gedachtengoed van Breivik en consorten hier via Sargasso te verspreiden.