Zoek de beweegredenen

Wilders slaagt er weer meesterlijk in de media te bespelen. Al maandenlang voert hij met kleine aankondigingen de spanning op rond zijn film Fitna. Zodra iemand durft te zeggen dat hij wellicht wat gas terug zou moeten nemen gilt hij hysterisch dat het een “schande” is, “walgelijk” en dat de ze “de pot op kunnen”.

En ook al ben je van mening dat het de een of andere grootmoefti-hotemetoot in zijn bol geslagen is wanneer die geweld in het vooruitzicht stelt en wijs je categorisch af dat iets als een kinderfilm plots niet vertoond mag worden, alleen omdat het een Nederlandse kinderfilm betreft, zodra je zegt dat Wilders’ toon en uitlatingen slechts Nederland en Nederlanders in gevaar brengen wordt plots gedaan alsof je ook meteen voor invoering van de sharia bent en zweepslagen wilt uitdelen als er een teddybeer Mohammed wordt genoemd.

Maar wie heeft het ooit over de beweegredenen van Wilders? Die maken namelijk veel duidelijk over zijn handelen en de manier waarop hij zijn standpunten presenteert. Die beweegredenen zijn bevestigd door een onverdachte bron, namelijk Bart Jan Spruyt, ooit kompaan van Wilders in de begintijd van de PVV, maar uiteindelijk vertrokken vanwege een principieel meningsverschil. Spruyt was van mening dat, hoezeer je het ook met elkaar oneens bent, je uiteindelijk tot een vorm van dialoog zult moeten komen. In een interview in De Volkskrant, al in november 2004, gaf Spruyt aan dat  Wilders slechts één “oplossing” ziet: een gewelddadige, waarbij moslims en niet-moslims tegenover elkaar komen te staan.

Dat is ook precies waarom Wilders slechts te werk gaat in one-liners en zonder zich in enig debat te mengen. Hij is niet geinteresseerd in uitwisseling van standpunten, hij is slechts uit op ontwrichting van de samenleving – volgens hem is dat immers de enige “oplossing”. Dat de man daarbij zeer veel heeft ingeleverd staat buiten kijf. Zijn vrijheid is al jaren zeer beperkt en zal dat wellicht de rest van zijn levensjaren zijn.

Het lijkt er echter op dat hij dat zelf ook geconcludeerd heeft en heeft besloten dat hij daarmee niets te verliezen heeft. Dus bespeelt hij de media – meesterlijk, dat moet gezegd worden – met steeds weer kleine onthullingen over zijn film en kan hij daarna rustig gaan zitten afwachten waar hij nu weer de media mee kan halen. Doet een kabinet niets, dan noem je het onverantwoordelijk. Stuurt het een brief naar gemeenten – die onvermijdelijk uitlekt -, dan roep je iets over slappe knieën en toegeven aan de islam. Word je er zelf op aangesproken, dan hol je naar de pers om het intimidatie te noemen of gooi je er een one-liner uit dat er wordt toegegeven aan “de islam”.

Ziedaar de luxe positie van Geert Wilders. Wat er verder ook gebeurt, het allemaal de schuld van “de islam” en het kabinet. Economische schade? Niet zijn schuld. Mogelijke doden? Ligt niet aan hem. Wilders speelt de principiële keuze voor vrijheid van meningsuiting van gematigde Nederlanders tot het uiterste uit om anderen keer op keer hun vrijheid van meningsuiting te ontzeggen. De Koran moet verboden worden en de monarchie afgeschaft, namens de vrijheid van meningsuiting.

Niet wat Wilders doet om de pers te halen moet bekritiseerd worden, zijn beweegredenen moeten voor het voetlicht gebracht worden. Wilders is niet veel anders dan pakweg een Hamas-leider die zijn volgelingen de straat op stuurt om te betogen. Ach, er zullen dan misschien doden vallen, maar het is allemaal voor de goede zaak. Wilders is niets anders dan een blinde fanaat. Zeer serieus te nemen, maar te bestrijden op zijn beweegredenen in plaats van op zijn one-liners. Ja, hij is zijn vrijheid kwijt en dat is iets wat we niet mogen accepteren. Maar juist omdat hij dat inmiddels wel geaccepteerd lijkt te hebben is Wilders het debat allang voorbij.

Vraag Wilders nu eens gewoon wat hij wil. Ziet hij een Nederland voor zich waar moslims en niet-moslims naast elkaar kunnen leven? Mocht dat niet zo zijn, hoe wil hij dan tot een vreedzame situatie komen? Verwacht hij tot een dergelijke situatie te kunnen komen in een land dat lid is van de EU, profiteert van internationale handel en aangedreven wordt met olie uit islamitische staten? Vindt hij het acceptabel dat er handel gedreven wordt met die staten? Dat die staten überhaupt bestaan? Dat de islam überhaupt bestaat? We mogen niet accepteren dat religieuze fanaten ons gaan voorschrijven wat we wel of niet mogen zeggen, maar evenmin mogen we accepteren dat een xenofoob alle ruimte krijgt om elke vorm van dialoog te torpederen.

Wilders en de religieuze fanaten zijn twee kanten van dezelfde medaille: niet geinteresseerd in argumenten, slechts gedreven door haat en bereid anderen daarvoor te slachtofferen. Het is aan de andere politici in dit land om tot dat besef te komen en Wilders gezamenlijk aan te pakken. Zolang dat besef er niet is, heeft Wilders vrij spel. Hoe lang nog?