PvdA zou een sociaal-democratie moeten zijn die serieus weerwerk biedt tegen de neoliberale economie, bepleit de auteur.
PvdA zou een sociaal-democratie moeten zijn die serieus weerwerk biedt tegen de neoliberale economie, bepleit de auteur.
Reacties (6)
Aardig stukje zo voor bij de lunch. En ergens heb ze gelijk. Links/socialistisch denken is wat achterhaald. De huidige situatie lijkt in geen velden of wegen meer op die van toen het socialisme werd ontwikkeld. Gelukkig maar en dankszij het sociaal denken.
Rest wel dat er nu een update noodzakelijk is. Na vele jaren en vele patches ontkomt ook de politiek niet meer aan een heroverwegen en het vormen van een nieuwe filosofie van hoe we met elkaar omgaan. Het “we” beslaat tenslotte tegenwoordig (mede dankszij internet maar ook de relatieve verkorting van reistijd) bijna de hele wereld.
Hetzelfde geldt voor de religieuze partijen. Ondanks een fletse opleving is evident dat ook zij uitgespeeld raken.
Natuurlijk kan niet iedereen volgen en zien we nog altijd een massa die blijft vast houden aan het oude. Ook wel conservatisme genoemd. (Ja, t nieuwe en onbekende is altijd bedreigend en beangstigend). Die zie je nu op links en rechts zich concentreren bij SP, PVV en TON.
Voor alles wat daar tussen in zit of daarvoor (laten we t progressieven noemen) is er nog geen aangepaste filosofie. Zijn we het formuleren van idealen verleerd? (Bijverschijnsel van het angelsaksische/kapitalistische systeem, de buiken zijn te vol, men is te verzadigd om nog kritisch te zijn en zich ergens voor in te zetten/ op te offeren?).
Eet smakelijk
“Voor alles wat daar tussen in zit of daarvoor (laten we t progressieven noemen) is er nog geen aangepaste filosofie”. Dat ben ik niet met je eens. Francis Fukuyama heeft die filosofie al jaren geleden verwoord. Het is de theorie van het einde van de filosofie, het is ook de de filosofie van de neo-cons, en moet een tegenwicht bieden tegen de nog altijd gewoon gangbare op sociale leest geschoeide theorieën, die na de val van de muur tijdelijk in onmin zijn geraakt. Van oudsher werd deze sociale rol in de geschiedenis gespeeld door de kerken. Vandaar ook de waarschijnlijk kortstondige opleving van de religieuze partijen in de politiek na de val van de muur.
De vragen, die de grondslag vormen van beide stromingen (individualisme vs collectivisme) zijn nog altijd actueel en hebben nooit aan kracht ingeboet. Is de mens in zijn ´natuurlijke staat´ altijd in voortdurende staat van oorlog met ieder ander mens (het Hobbesiaanse model, dat, grosso modo, een uiting is van de kapitalistische gedragswetenschap), of is de mens eerder een sociaal wezen, dat zich belangeloos met anderen verbindt (vrij naar Rousseau en een mogelijke uiting van de basis van de sociale gedragswetenschappen).
De ideologische tegenstelling is dus niet verdwenen, ze wordt slechts door een van de twee partijen ontkend. Het ´heroverwegen en het vormen van een nieuwe filosofie van hoe we met elkaar omgaan´ vindt dus imho vooral aan de rechterkant plaats, omdat aan die kant een antwoord moet worden geformuleerd op gerechtvaardigde vragen als waarom zelfs in sommige van de rijkste economieën ter wereld de basis gezondheidszorg voor iedereen niet is gegarandeerd. Zo lang er sprake was van een (economische) oorlog tegen het communisme, was de bevolking bereid deze offers te brengen. Nu die oorlog is gewonnen, keren de vragen, die tot de opkomst van het socialisme en communisme hebben geleid, weer terug op het toneel. Aankondigingen van het einde van de filosofie en het einde der historie proberen de grond te effenen voor een kapitalistische gedragstheorie, die zich niet met sociale vraagstukken bezig hoeft te houden. Wat niet door de markt opgelost wordt, is het niet waard opgelost te worden, ook niet door middel van een gezamenlijke (sociale, collectieve) inspanning. De PvdA valt te verwijten, dat zij zich te veel aan deze theorie over heeft geleverd. En zelfs bij de aanhangers van die theorie zul je weinig mensen aantreffen, die vinden dat leger en politie ook geprivatiseerd moeten worden, hoewel dat wel een logisch uitvloeisel van die theorie zou zijn.
Oh ja, nog vergeten: het slimme van de ontkenningstheorie is kernachtig verwoord in het artikel en reactie #1. Het ontkennen van de filosofische tegenstelling leidt ertoe, dat je je eigen altijd aangehangen theorie als overwinnaar kunt verkopen (de ´last man standing´ past ook uitstekend in die theorie) en, zoals we in het artikel lezen, je kunt je tegenstanders opdragen een nieuwe theorie te moeten ontwikkelen. Jij hebt gewonnen, de ander verloren. Jij was dus goed en de ander fout. Jouw theorie is dus goed en de ander moet op zoek naar een nieuwe theorie.
Goede stukjes. Winst en verlies is maar relatief. Als “de verliezer” niet genoeg creativiteit en inventiviteit kan ontwikkelen verdient hij het niet de latere “winnaar” te zijn.
Dat klopt, Robert. Maar een winnaar die geen rekening houdt met de verliezers zal niet lang van zijn winst kunnen genieten. Ook in die zin zijn winst en verlies relatief.
Een van de redenen, waarom het in Nederland nu juist zo goed toeven is, is dat we een economie op kapitalistische basis hebben, die vermengd is met een hele sterke sociale component.
Goed stuk, maarrrrr… helaas betekent “opstaan tegen het neo-liberalisme” meestal ook “vervalling in nog meer versuffing en het uitblijven van hervorming”. Met hervorming bedoel ik niet privatiseren en het uitkleden van de verzorgingsstaat, maar het uitblijven als broodnodige veranderingen als het beperken van de hypotheekrente-aftrek, fiscalisering van de pensioenen voor de rijken en het openbreken van de huurmarkt.