Wie schrijft een echte biografie over Wilders?

GeenCommentaar heeft ruimte voor gastloggers. Vandaag is dat Chris Aalberts over de nieuwe biografie van Wilders. Chris Aalberts is docent en onderzoeker politieke communicatie.

Vorige week kwam een nieuwe biografie over Geert Wilders uit, met als ondertitel: ‘Tovenaarsleerling’. Meindert Fennema, hoogleraar politicologie aan de Universiteit van Amsterdam schreef het boek. Geert Wilders mag zich verheugen in de belangstelling van meer biografen. De journalisten Arthur Blok en Jonathan van Melle schreven in 2008 al de biografie ‘veel gekker kan het niet worden‘. De boeken leveren maar één belangrijke vraag op: waarom komen we zo weinig over Wilders te weten?

[b]Geen medewerking[/b] Fennema bedankt in zijn dankwoord diverse mensen voor hun medewerking aan zijn boek. Hij bedankt Geert Wilders echter niet: “hij heeft op mijn brief, e-mail en sms nooit gereageerd”. Wilders is geen gemakkelijk persoon om te portretteren, maar dat wist Fennema ongetwijfeld al. De poging van Blok en Van Melle uit 2008 liep uit op een fiasco. Ze spraken met Wilders, maar na enige tijd vond Wilders een blog van Blok te kritisch, kwam afspraken niet meer na en zei uiteindelijk zijn medewerking op.

Blok en Van Melle zouden slechts één interviewdag met Wilders hebben. Daar zaten Blok en Van Melle dan, met hun halve verhaal. Ze maakten er toch een boek van. Ze gebruikten het halve boek om uit te leggen waarom het niet was gelukt een echte biografie te schrijven, inclusief alle mails die ze naar de PVV hadden gestuurd en hun telefoontjes met de medewerkers van Wilders. De rest van het boek werd gevuld met de paar verhalen die ze van Wilders hadden kunnen optekenen, de reacties van een aantal collega’s op Wilders en de geschiedenis van de PVV. Het leverde weinig op.

Fennema lijkt een veel groter aantal mensen gesproken te hebben over Wilders. Het levert inzichten op over hoe Wilders ooit onder Bolkestein kwam te werken en hoe hij zich omhoog werkte binnen de VVD. Maar daarna houden de nieuwe inzichten wel op. Fennema beschrijft de overgang van de VVD naar de PVV en vervalt vervolgens in alle verhalen die we al kennen: dat Wilders de islam een politieke ideologie vindt, dat hij moeite heeft kandidaten te vinden bij de verkiezingen, dat de door Wilders gewenste getuigen tijdens zijn proces grotendeels werden geweigerd door de rechter, en ga zo maar door. Ook al weinig nieuws.

[b]De onbekende Wilders[/b] De teleurstelling over beide boeken ligt voor de hand: Blok, Van Melle en Fennema interviewen vooral kopstukken uit de traditionele partijen en de journalistiek. Het lijkt erop dat geen enkele PVV-politicus of mensen uit Wilders’ leven van vóór de VVD hebben meegewerkt. Geen enkel verhaal over Wilders in zijn tijd bij de Sociale Verzekeringsbank. Geen enkel verhaal over hoe het er echt bij de PVV aan toe gaat. Daarmee mist een beeld van wie de persoon Wilders echt is en vervallen de boeken in stereotypen die iedereen al kent.

De echte verhalen over Wilders zijn moeilijk te achterhalen, maar wel de moeite waard. Het is niet genoeg om te zeggen dat Wilders zo tegen de islam is, omdat hij ooit moslimlanden heeft bezocht. Wat heeft hij daar dan gezien en ervaren, dat zijn inzichten zo extreem konden worden? Waarom mist hij elke nuance? Hoe kan het zijn dat Wilders in 2005 nog sociaal-economisch rechts was, en inmiddels links? Is dat opportunisme of is Wilders echt veranderd? Politiek allemaal zeer relevant, maar met de huidige biografen komen we er niet achter. De volgende Wilders-biograaf mag zich melden.