Weg met de crisis | Speerpunt zonne-energie

Eerder betoogde gastredacteur Hoite Vellema in de rubriek “Weg met de crisis” dat de bouw van windmolenparken versneld moet worden. Een prima idee, dus daar zal ik het hier verder niet meer over hebben. In het kader van duurzame energie valt er echter nog wel het een en ander te doen. Zo is de zonneceltechnologie inmiddels zover gevorderd dat het tijd wordt er op grote schaal iets mee te doen. En dan bedoel ik niet van die gesubsidieerde privéprojectjes zoals een zonnecollectortje op het pannendak. Want dat is zo langzamerhand wel een gepasseerd station.

Om echt iets met zonne-energie te gaan doen is een nieuwe vorm van bouwen nodig. Geen zonnepanelen meer die op een bestaande constructie worden gemonteerd, maar zonnepanelen die een integraal deel van het dak zijn. In het ideale geval maken we een dakpan die als volgt is opgebouwd. De onderste laag is een holle zwarte plaat waar water doorstroomt, de zonnecollector. Daarboven zit een laag zonnecellen van het nieuwste type, d.w.z. cellen met lenzen erboven die het licht vanuit verschillende hoeken recht op de cel concentreren. Het rendement van deze cellen zou twee keer zo hoog zijn als bij de klassieke cellen. Het geheel wordt afgedekt met een keiharde (kunst)glaslaag die bestand is tegen de grootste hagelstenen. Deze zonne-energie eenheid zit in een frame dat zo ontworpen is, dat het water- en winddicht aansluit op de naastliggende panelen, zodat een gesloten dak gemaakt kan worden. Aan de onderzijde zitten aansluitingen voor elektriciteit en water, die in een gestandaardiseerd montageframe passen dat zowel voor de bevestiging van de panelen als voor het transport van water en elektriciteit dient. Als je deze panelen een naam wilt geven zou je kunnen denken aan “zonnedakpannen”.

Er zijn volgens mij al eerder pogingen gedaan om iets dergelijks op te zetten, maar doordat iedere fabrikant zijn eigen oplossingen en maten bedacht is het nooit tot grootschalige produktie gekomen. De overheid zou hier een belangrijke rol kunnen spelen door een bepaalde norm voor te schrijven. Uiteraard in Europees verband, maar aangezien Europese molens erg langzaam draaien kunnen we best een voorschot nemen. Als er dan over vijftien jaar misschien iets Europees uitrolt, hebben we tenminste al een tijdje profijt gehad van een zinvolle manier om zonne-energie te benutten.

De zonnedaken die op deze wijze ontstaan zullen vrijwel zeker een overmaat aan energie leveren op zonnige dagen. Dat betekent dat zij als een mini-centrale ingepast kunnen worden in een nieuw op te zetten flexibele en decentrale energiestructuur. Door deze opzet als uitgangspunt te nemen kunnen we ons in het kinderschoenenstadium concentreren op grootschaliger projecten zoals nieuwe woonwijken met rijtjeshuizen en appartementengebouwen die een speciaal voor zonne-energie geschikte dakconstructie hebben. Te denken valt aan een schuin dak op het zuiden, terwijl de noordgevel recht blijft tot de nok. Uiteindelijk past dit type zonnedak natuurlijk in een nieuwe opzet van energieneutraal duurzaam bouwen, maar over het huis van de toekomst vertel ik een andere keer nog wel.

Welke speerpuntbeslissingen moet de overheid nemen om deze vorm van energieopwekking te stimuleren? 1) Ontwikkeling van een bouwnormenstelsel voor zonne-energiedaken op basis van schakelbare gestandaardiseerde panelen, de zogenaamde zonnedakpannen. 2) Wetgeving ten behoeve van decentrale duurzame energieopwekking, met name om bij bouwprojecten een bepaald minimum verplicht te stellen.
Op korte termijn zal zonne-energie ons niet uit de crisis helpen. Maar het aangeven van een kader voor toekomstige ontwikkelingen vertelt investeerders wel waar zij hun geld op moeten zetten. Juist het ontbreken van een toekomstperscectief is volgens mij een van de hoofdoorzaken voor de diepte van deze crisis. Want afgezien van de angsthazerij bij de banken is er eigenlijk verder weinig veranderd (nou ja, je hebt natuurlijk nog die marktverzadiging en overcapaciteit, maar die zijn er al sedert de jaren tachtig).