Een gastbijdrage van Bram Frouws, senior onderzoeker Integratie & Diversiteit en Werk & Inkomen bij Research voor Beleid. Het stuk is ook te lezen op Sociale Vraagstukken.
Het terugdringen van de arbeidsmigratie uit Oost-Europa is onverstandig. Het gaat voorbij aan de voordelen die we hebben van arbeidsmigranten. De uitzendbranche verwacht deze zomer al personeelstekorten. Wanneer daar niet in voorzien wordt, zullen al snel weer malafide uitzendbureaus opduiken. De Arbeidsinspectie gaat deze zomer controleren of tuinders zonder vergunning Roemenen of Bulgaren in dienst hebben. Ondernemers moeten eerst kijken of er geen werknemers dichter bij huis beschikbaar zijn. Werkgevers die dat niet hebben gedaan riskeren forse boetes. Het is onderdeel van een pakket maatregelen waarmee minister Kamp de immigratie uit Midden- en Oosteuropese landen (MOE-landen) wil indammen.
Migranten vaak slachtoffer malafide praktijken
Arbeidsmigratie betekent problemen, zo is vaak de associatie. En die problemen zijn er ook inderdaad. Denk aan malafide praktijken door uitzendbureaus, zoals onderbetaling, illegale tewerkstelling en, omdat het uitzendbureau ook vaak de huisvester is, boetes voor ‘misdragingen’ als een rommelige keuken of het raam open laten staan. In 2008 waren in Nederland naar schatting 5000 tot 6000 malafide bemiddelaars actief, variërend van grotere uitzendbureaus tot niet meer dan een busje en een 06-nummer.
Het goede nieuws is dat het uitbannen van deze misstanden hoog op de politieke agenda staat. Als onderzoekers constateerden we eerder tekortkomingen in de aanpak, zoals onduidelijke regelgeving en onvoldoende krachtige handhaving. Minister Kamp reageert daar nu op met maatregelen die ten goede komen aan een effectieve bestrijding van malafide praktijken: gegevensuitwisseling tussen instellingen die de naleving van CAO’s en de regels voor uitzendkrachten moeten controleren; registratie van uitzendondernemingen; het maken van duidelijke afspraken met gemeenten, corporaties en de uitzendsector over kosten en kwaliteit van huisvesting; intensivering van de interventieteams die moeten inspecteren en handhaven; en een grotere aansprakelijkheid voor bedrijven (inleners) die gebruik maken van niet-geregistreerde uitzendondernemingen.
Effect van maatregelen twijfelachtig
Voor een deel van de maatregelen blijft het wel de vraag hoe effectief dit allemaal zal zijn. Immers, werkgevers houden sterke motieven om de mazen van de wet op te zoeken. Naast het evidente financiële motief blijft er nu eenmaal een beperkte beschikbaarheid van arbeidskrachten. Het is dan ook de vraag of het besluit van minister Kamp om werkgevers strenger te controleren op het in dienst hebben van Roemenen of Bulgaren niet averechts uitpakt. Als ondernemers er onvoldoende in slagen om werknemers te vinden voor werk dat tot voor kort werd uitgevoerd door arbeidsmigranten, dan zoekt een deel van hen mogelijk toch zijn toevlucht tot malafide uitzendbureaus. Die kunnen immers wél op korte termijn het gevraagde aantal (buitenlandse) werknemers garanderen. Volgens recent onderzoek van de uitzendkoepel ABU kunnen we deze al zomer een toename verwachten van arbeidsmigranten uit Roemenië en Bulgarije. Dit hangt samen met de openstelling van de Duitse en Oostenrijkse grenzen per 1 mei, waardoor minder Poolse arbeidsmigranten naar Nederland komen.
Ook bij het streven om Oosteuropese migranten te laten terugkeren naar hun eigen land zijn vraagtekens te plaatsen. Bedoeling is dat met dit beleid wordt voorkomen dat werkloze arbeidsmigranten in een bijstandsuitkering terecht komen. De uitvoerbaarheid daarvan is echter twijfelachtig. Veel arbeidsmigranten melden zich namelijk niet bij de IND en gemeente, waardoor toetsing van de verblijfsvoorwaarden niet mogelijk is. Maatregelen om registratie te verbeteren spelen hier weliswaar op in, maar lossen dit probleem voorlopig niet op. Vervolgens is het de vraag of arbeidsmigranten het land daadwerkelijk verlaten, hoe men hier zicht op houdt en of de Dienst Terugkeer & Vertrek daadwerkelijk gedwongen gaat uitzetten. Bovendien, arbeidsmigranten uit EU-lidstaten mogen in tegenstelling tot asielzoekers van buiten Europa, meteen weer terugkomen, waarop opnieuw een periode van drie maanden vrij verblijven en werken ingaat.
Is de focus op terugkeer bovendien wel wenselijk, gezien de negatieve invloed op de reputatie van Nederland als aantrekkelijk vestigingsland? Helemaal wanneer we dit afzetten tegen de omvang van het feitelijke probleem? Laten we niet vergeten dat van de 200.000 in Nederland verblijvende Midden- en Oost-Europeanen er slechts een kleine 700 een uitkering ontvangen. Omgerekend is dat een veel lager percentage dan geldt voor de autochtone bevolking.
Vanaf 2013 tekorten op de arbeidsmarkt
Fundamenteler nog is dat het beleid om de Oosteuropese arbeidsmigratie terug te dringen ten onrechte voorbij gaat aan de ontwikkeling van de arbeidsmarkt op de lange termijn. Er gaan vanaf ongeveer 2013 onmiskenbaar tekorten aan werknemers komen, aan de onderkant van de arbeidsmarkt, in de zorg, de techniek en in perifere regio’s zoals Limburg. De ABU voorziet reeds dit jaar tekorten. Uit onderzoek onder diverse uitzendbureaus blijkt dat 43 procent van de respondenten tekorten verwacht. Met name de tuinbouw, vleesverwerkende industrie, metaalindustrie en transport verwachten een personeelstekort. Een hogere arbeidsparticipatie van bijvoorbeeld vrouwen en ouderen is onvoldoende om dit op te vangen. Arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa kunnen hierin wel voorzien. In delen van Limburg beseft men dit al. Wat zich daar op lokaal niveau manifesteert, is straks de nationale en Europese realiteit.
Nederland speelt helaas nog onvoldoende in op toekomstige concurrentie om schaarse arbeidskrachten. Migratie wordt hier beschouwd als een kostenpost in plaats van als een opbrengst. Dat is onverstandig. We hebben in het verleden veel baat gehad bij arbeidsmigranten; in de toekomst zouden we dat nog meer kunnen hebben. Het is beter het debat over migratie te voeren op economische grondslag en dit los te koppelen van het debat over integratieproblematiek waarin vaak een negatieve toon overheerst.
Investeer daarom in (werkloze) arbeidsmigranten die in Nederland blijven. Door scholing gericht op werkzaamheden in sectoren met toekomstige tekorten, zoals de techniek of de zorg. In Duitsland gebeurt dat. En in Nederland pleit ook de werkgeversorganisatie voor uitzendbureaus voor een beter vestigingsklimaat. Natuurlijk, sectoren moeten dit zelf oppakken, maar de overheid kan dit wel stimuleren en faciliteren. Kiezen voor arbeidsmigratie als deel van de oplossing voor toekomstige arbeidstekorten betekent dat Nederland zich moet profileren als een aantrekkelijk vestigingsland. Met maatregelen die de terugkeer moeten bevorderen geven we het verkeerde signaal af.
Bram Frouws is senior onderzoeker Integratie & Diversiteit en Werk & Inkomen bij Research voor Beleid. Research voor Beleid voerde de afgelopen jaren meerdere onderzoeken uit naar onder andere malafide uitzendbureaus, illegale tewerkstelling en wijken met veel inwoners uit Midden- en Oost-Europa. Dit artikel is geschreven op persoonlijke titel.
Reacties (60)
In Nederland bestaan twee soorten mensen en één wegwerpvoorwerp.
Een soort mensen is de groep Nederlanders die gelooft dat Nederland beter af zou zijn zonder buitenlanders. Het andere soort mensen is de groep Nederlanders die gelooft dat meerdere culturen een verrijking voor Nederland zijn, of dat buitenlanders gebruikt kunnen worden voor werk dat Nederlanders te edel voor zijn. Het wegwerpvoorwerp zijn de buitenlanders. Het debat gaat over hen, maar niet met hen.
De mensen, de echte Nederlanders, mogen daarover debatteren, zij wikken en schikken over de buitenlanders. Zij mogen debatteren over de kosten en baten van het bestaan van buitenlanders. Als de buitenlanders een nuttig tandwieltje zijn in de industriële machine, mogen de buitenlanders aangeschaft worden. Zodra men goedkopere robotjes in China vindt, kan men de buitenlanders in Nederland bij grofvuil zetten.
Het wegwerpding, de buitenlanders, mogen het debat van het publieke tribune aanschouwen. Zij mogen duimen dat de voor hen welwillende Nederlanders in meerderheid zijn. Maar de buitenlanders hebben daarover niks te zeggen. In dit debat is het blijkbaar OOK irrelevant of de buitenlanders Nederlanders zijn, of ze een paaspoort hebben en dat er vanaf het moment dat ze de Nederlandse nationaliteit hebben, volgens de wet, er geen enkel onderscheid wordt gemaakt, tussen hen en alle andere personen met dezelfde nationaliteit.
Color me stupid, maar volgens mij zijn de banen in de genoemde bedrijfstaken over het algemeen laag geschoolde arbeid. De meeste werkelozen hebben geen zin in die banen, en blijven liever in een uitkering hangen. Tot het moment dat alle werkelozen aan het werk zijn hebben we geen tekort aan werknemers, maar hebben we een teveel aan uitkerings trekkers die het verdommen uit hun bed te komen.
Dus de oplossing is ofwel het loon verhogen zodat die baantjes weer aantrekkelijk worden voor werkelozen, of de uitkeringen verlagen of stoppen van de werkweigeraars. Die uitkeringen zijn namelijk bedoeld voor mensen die zich niet in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien, en niet die dat niet willen (da’s een belangrijk verschil).
En nee, we moeten niet investeren in (werkloze) arbeidsmigranten, want ten eeste hebben de lager betaalde banen over het algemeen weinig kennis investering nodig (daarom zij die baantjes lager betaald), en als er dan geinvesteerd moet worden dan moet er eerst geinvesteerd worden in de werkelozen die we al op de bank hebben zitten.
En als je vooruit (of globaal) kijkt, dan is het niet logisch om in nederland arbeidsintensieve bedrijftakken te hebben of te houden, die zijn niet levensvatbaar in een land met hoge loonkosten.
En don’t get me started over de glastuinbouw, die zo’n beetje graties kostbaar aardgas van de overheid krijgt, om bijvorobeeld tomaten te verbouwen (en eventueel door te draaien) zodat ze kunnen concureren met Spanje waar de zon gratis schijnt (en de loonkosten lager zijn). Schande !
Aan dit soort PC stukjes ga ik geen tijd meer besteden. Tief op met je “arbeidsimmigranten”, afgezien van de economische argumenten, ik wil ze niet eens hier hebben.
Voorlopig groeit onze bevolkig nog steeds (de laatste 10 jaar met 700.000 volgens het CBS) en verdwijnt er aan de ander kant nog steeds productie naar lage lonen landen. Ook zitten er nog zat werkelozen op de bank, dus er is nog een ruime reserve. Volgens de voorspellingen blijft de bevolking tot 2040 groeien, het tekort zie ik dus nog niet zo hard komen, eerder en (blijvend) overschot.
@3: Totdat er voor een prikkie een dakgoot gerepareerd moet worden..
@2 Weer die clichés over werklozen. Nederland heeft het laagste werkloosheidspercentage van Europa. Het feit dat je werkloos bent betekent niet dat je geschikt bent voor iedere baan. Werken in de tuinbouw is fysiek zwaar werk en daar is niet iedereen geschikt voor. Als je daar nooit gewend bent geweest dan kan je het wel vergeten. Veel Nederlanders zijn nog geeneens in staat om in hun eigen tuintje te werken zonder problemen met hun rug te krijgen.
Dat speelt ook nog de beloning een rol. Er zijn maar zeer weinig werkgevers, behalve in de tuinbouw, die alleen sec het minimumloon uitbetalen.
Daar komt nog bij dat veel werkgevers eisen dat je 7 dagen per week beschikbaar bent. Vaak hoor je de ene dag pas dat je de volgende moet weken. Ook in het weekend.
De pest natuurlijk voor je sociale leven.
Dat het eigenlijk belachelijk is om hier in kassen te gaan stoken terwijl het in Spanje gratis is, klopt natuurlijk wel enigszins, maar we willen nu eenmaal groenten het hele jaar door en je hebt natuurlijk ook transportkosten vanuit Spanje met de nodige vervuiling.
Je kan wel roepen dat arbeidsintensieve bedrijven maar weg moeten, maar het levert een wel bijdrage van tientallen miljarden aan ons BNP. Bovendien krijgt de overheid ook vele miljarden.
Zeker met de komende vergrijzing is dat iets dat wij ons niet kunnen permitteren.
Het is allemaal stoere VVD-prietpraat waarvan ze zelf ook heel goed weten dat het niet haalbaar is.
@6: De pest natuurlijk voor je sociale leven.
En vooral een belemmering om een tweede baan erbij te nemen om je inkomen naar een aanvaardbaar niveau te tillen.
Een mobiele arbeidsmarkt helpt de economie. Migratie helpt daar bij (laag maar ook hoogopgeleid). Maar wel onder juiste condities: de eigen arbeidsbevolking moet goede kansen krijgen (via scholing en eerlijke loonkosten) en arbeidsmigranten moeten onder eerlijke voorwaarden werken (concurrentie op kwaliteit, blijven is meedoen).
@adriePVV: tief op met je nazikop!!!!
#3 Dus de oplossing is ofwel het loon verhogen zodat die baantjes weer aantrekkelijk worden voor werkelozen, of de uitkeringen verlagen of stoppen van de werkweigeraars. Die uitkeringen zijn namelijk bedoeld voor mensen die zich niet in hun eigen levensonderhoud kunnen voorzien, en niet die dat niet willen (da’s een belangrijk verschil).
typische vvd redenering: voor meer geld komen ze wel van de bank.of als we ze korten komen ze wel in actie. (Vdd/ers kunnen blijkbaar alleen denken in termen van geld.)
ije zegt zelf al dat de uitkeringen alleen bedoeld zijn voor hen die het nodig hebben.daar ben ik het helemaal mee eens.
maar laat nu de meeste mensen in de bijstand het ook echt nodig hebben, die kunnen (op het moment) ook echt niet zo maar aan de slag.die enkelen die het wel kunnen en dus misbruik maakt komen meestal ook wel bovendrijven. de grote groep moet je niet willen straffen voor het gedrag van die enkelen.
als men denkt de eventueel weggestuurde oosteuropeanen kunt vervangen door uitkeringstrekkers heeft men het echt mis.Het zijn er gewoon te weinig.
Het feite dat #2 en #4 werkelozen schrijven in plaats van werklozen zegt denk ik al genoeg.
Klaarblijkelijk niets geleerd van alle andere eerdere arbeidsmigranten die moesten komen omdat onze industriëlen (nu de boeren) zo nodig over de ruggen van goedkope arbeidskrachten geld wilden verdienen en de problemen vervolgens in de decennia erna afwentelden op de maatschappij als geheel. Als er in Nederland geen draagvlak is om vuil werk voor geen geld te doen dan moet je of meer gaan betalen (en dus met kleinere marges genoegen nemen) of ophouden met de betreffende economische activiteiten. Economen die met droge ogen beweren dat we maar beter veel kindertjes kunnen maken opdat we toekomstige economische problemen anders niet op kunnen lossen vallen wat mij betreft ook in deze categorie lutsers.
Volgens mij hebben we hier een tijdlang ook Portugese, Spaanse en Griekse immigranten heengehaald in de jaren zestig. Waar zijn die gebleven?
Je kunt wel zeggen: dan moeten tuinders maar meer gaan betalen, maar dan wordt het eten dus duurder. Het alternatief is dat tuinders zelf naar Polen en Roemenië verkassen, en dat betekent dus een outflow van onze economie naar lage lonen landen.
Ja Prediker, dat is toch prima? Overigens is ons eten erg duur niet zozeer omdat de tuinders zoveel geld verdienen maar omdat de marges bij de tussenhandelaren en vooral de grootgrutters zo achterlijk groot zijn.
Je hebt natuurlijk wel gelijk dat eerdere Europese migratiestromen niet to enorm grote problemen hebben geleid (integratie en vooral veel terugkeer), maar ik vermoed dat het destijds toch om veel lagere aantallen ging (al hoop ik dat Flip Vandyke daarover kan zeggen of ik er naast zit).
In de jaren zestig en zeventig ging het inderdaad om veel kleinere aantallen. De grootste groep uit Europa waren de Spanjaarden en daarvan waren er in 1974 34.000 in ons land die overigens voor een belangrijk deel terugkeerden. Er zijn nu 17.000 Spaanse allochtonen van de eerste generatie in ons land en 15.000 van de tweede. Italianen en Portugezen zijn er ook weinig. Van Turken en Marokkanen wel, maar dat weten we.
Het totaal aantal arbeidsmigranten was laag vergeleken met nu. Uitbreiding van de EU van 6 naar 27 landen droeg daar natuurlijk toe bij.
De remigratie is wel zeer veel groter geworden dan vroeger voor arbeidsmigranten en dat geldt zeker voor EU-onderdanen en mensen uit lander als de VS en Japan.
We zijn nu niet zo heel goed in staat om alle arbeidsmigratie te monitoren omdat EU-onderdanen sinds 2007 zich niet meer hoeven te melden bij de IND.
Remigratiepercentage:
Uit dit net verschenen onderzoek van het CBS (.pdf) wordt als arbeidsmigrant beschouwd iemand die –ongeacht de reden van binnenkomst– binnen een jaar werk heeft.
Dank @ Vandyke voor deze wederom duidelijke onderbouwing.
Welkom, prima maar niet “Haloooh” en muzakspelen en mij in de ogen kijkend lastig vallen als ik mijn boodschappen doe. Erger me rot.
Het ligt nogal voor de hand dat het eten goedkoper is als je het personeel onderbetaalt. Uitbuiting en cryptofeodalisme zijn goed voor de welvaart – van sommigen.
Economische problemen ontstaan vooral doordat een kleine groep teveel geld aan de maatschappij onttrekt ten koste van degenen op de werkvloer en doordat door overproductie mensen worden opgejaagd en gedwongen te werken voor een te laag inkomen. Dat heet dan goed voor de economie en ’terugdringen van de werkloosheid’, maar het is voornamelijk goed voor de producenten die altijd wel ergens op de wereld een markt weten aan te boren. Wie geen zin heeft daarvoor op te draven wordt ‘lui’ genoemd.
Als werk en inkomen beter werden verdeeld en er minder moest worden geploeterd voor het moderne neofeodale bedrijfsleven waren er vanzelf minder problemen. Als wij met z’n allen moeten werken omdat de hele wereld onze afzetmarkt is, komt er nooit een einde aan de neergaande spiraal waar we in zijn beland. We worden net zolang uitgespeeld tegen armen, ongeschoolden en rechtelozen op de hele wereld tot we terug zijn bij af.
Aan het niveau van onze beschaving ligt het in elk geval niet.
Nederland heeft het laagste werkloosheidspercentage van Europa.
We hebben natuurlijk vrij veel mensen in de verborgen werkloosheid: de WAO.
On-topic. Ik denk dat de komst van Oost-Europeanen goed is voor de bovenste 50% (goedkoop je dakgoot laten repareren, hogere productie bij fabrieken en nieuw ‘exotisch’ eten) en slecht voor de onderste 50% (verdringing op de arbeids- en woningmarkt, gevoel van vervreemding in de arbeiderswijken van de grote steden). Bij welke groep leg je de prioriteit? (geen strikvraag)
@10 Een ‘ad hominem’ is jouw bijdrage aan de discussie?
@6 Ik heb jarenlang in de kas gewerkt, ik weet er alles van. En ja, ik ben er van overtuigd dat als ze in de kas 6000 euri bruto voor een 36 urige werkweek (en 50% toeslag op zaterdag en 100% toeslag op zondag) betalen dat ze wel de mensen kunnen vinden.
@17 & 18: helemaal mee eens. Als werkgevers klagen dat ze geen personeel kunnen krijgen, bedoelen ze: ik krijg niemand meer zo gek om voor minimum loon dit kutwerk te doen. Door het invliegen van buitenlanders hebben zij extra winst; de maatschappij betaald de externe kosten (uitkeringen).
@18 Het werkloosheidspercentage is niet gebaseerd op het aantal mensen in de uitkering, maar op een doorlopend onderzoek naar die kunnen en willen werken. Er is inderdaad ook nog sprake van een groep verborgen werkloosheid in de WAO. Het betreft hier mensen die in de (gedeeltelijke) WAO zitten sinds de jaren tachtig. Dit zijn oudere mensen en die verdwijnen de komende jaren snel in de AOW. Ik heb het aantal eens een keer uitgerend en kwam ik dacht op 100.000 mensen.
Ik denk ook dat je je som maar eens moet herberekenen. Concurrentie vindt alleen plaats in het echt alleronderste gedeelte van de arbeidsmarkt: 5% misschien 10%. Het grootste probleem is de oneerlijke concurrentie doordat er niet volgens de CAO wordt betaald.
Een kenmerk van onze maatschappij is dat de alleronderste laag altijd concurrentie ondervindt van de laag erboven en dat helemaal tijdens een crisis.
Er werken op dit ogenblik 8,2 miljoen mensen. Daarvan zijn er 1,5 miljoen allochtoon, gelijk verdient over westers en niet-westers.
Doen die alleen maar aan dakgoten schoonmaken, eten koken en ‘hogere’ productie in fabrieken?
En wat als die zouden verdwijnen? Wat zou dat betekenen voor onze economie?
@20:
Ik denk ook dat je je som maar eens moet herberekenen. Concurrentie vindt alleen plaats in het echt alleronderste gedeelte van de arbeidsmarkt: 5% misschien 10%. Het grootste probleem is de oneerlijke concurrentie doordat er niet volgens de CAO wordt betaald.
Welke “som”? Het lijkt me overduidelijk dat de positie van lager opgeleiden in Nederland heeft te leiden onder de toestroom van lager opgeleiden uit Oost Europa. CAO of niet.
Er werken op dit ogenblik 8,2 miljoen mensen. Daarvan zijn er 1,5 miljoen allochtoon, gelijk verdient over westers en niet-westers.
Doen die alleen maar aan dakgoten schoonmaken, eten koken en ‘hogere’ productie in fabrieken?
En wat als die zouden verdwijnen? Wat zou dat betekenen voor onze economie?
Ik heb het over de recente instroom van Oost Europeanen (was onder de indruk dat dat het onderwerp is). De grootste baten van die instroom lijkt mij plaats te vinden in de beroepen die Nederlanders niet willen of niet kunnen beoefenen.
Het werkloosheidspercentage is niet gebaseerd op het aantal mensen in de uitkering, maar op een doorlopend onderzoek naar die kunnen en willen werken.
Dat is nieuws voor mij.
Dit zijn oudere mensen en die verdwijnen de komende jaren snel in de AOW. Ik heb het aantal eens een keer uitgerend en kwam ik dacht op 100.000 mensen.
De nieuwe WAO is de Wajong. 160,000 mensen and counting. http://www.nu.nl/economie/1359265/cpb-vreest-met-wajong-herhaling-wao-drama.html
“Welke “som”? Het lijkt me overduidelijk dat de positie van lager opgeleiden in Nederland heeft te leiden onder de toestroom van lager opgeleiden uit Oost Europa. CAO of niet.
Je schrijft @18 dat die groep 50% is. Het is evident dat je als werknemer gebaat bent bij zo weinig mogelijk concurrentie. Of je nu aardbeienplukker bent of bankier. De vraag is of je als samenleving daar wat mee opschiet. Met die bankiers in ieder geval niet.
Dat is nieuws voor mij.
Er worden twee begrippen gehanteerd. De werkloze beroepsbevolking (zoals ik die beschreef) en die van de geregistreerde werkloosheid (ingeschreven UWV werkbedrijf). De eerste is 5,4% en de tweede 2,9%.
Uit het verschil kan je dus concluderen dat er veel mensen die willen werken, maar niet in aanmerking (meer) komen voor een uitkering.
Naast die nationale cijfers wordt ook nog een EU-cijfer gebruikt (4,2%). Handig in het kader van vergelijken tussen EU-landen, maar die 5,4% die wel willen werken, maar geen werk hebben zijn natuurlijk het meest relevant.
Die Wajong vind ik ook verontrustend, maar het is een complex verhaal.
WAO krijg je alleen als je op het moment dat je arbeidsongeschikt verzekerd was. Verzekerd zijn alleen werknemers. Het percentage van de beroepsbevolking dat een WAO-uitkering heeft is veel lager dan vroeger.
Het totaal arbeidsongeschiktheidspercentage is gedaald van 11,3% naar 9,3% tussen 1999 en 2008. Gedeeltelijk zijn die in de bijstand terecht gekomen, maar die is ook gedaald (bron)
Je schrijft @18 dat die groep 50% is.
Bij wijze van spreken. Kan ook 60-40 of 30-70 zijn. Punt is dat arbeidsmigratie winnaars en verliezers kent. Je kan niet echt spreken over “de samenleving”. Als ik niet elke dag friet met kroket wil eten, heb ik heel veel aan de aanwezigheid van (arbeids)migranten in mijn stad. Maar Arie Achterbuurter zonder smaak ziet alleen de “overlast” van een vreemde bevolking. Dat is toch een duidelijk belangenconflict
De werkloze beroepsbevolking (zoals ik die beschreef) en die van de geregistreerde werkloosheid (ingeschreven UWV werkbedrijf). De eerste is 5,4%
Dat is volgens mij WW+bijstand. In ieder geval een percentage van de beroepsbevolking, waarbuiten de arbeidsongeschikten vallen. Het is wat off-topic, maar arbeidsongeschiktheid lijkt mij wel degelijk een vorm van verborgen werkloosheid (of het nu WAO, WIA of Wajong heet).
@23 Als ik het heb over de samenleving dan bedoel ik dat wij allemaal -indirect- baat hebben dat er een bedrijf hier gevestigd is en omzet draait. Als een bedrijf vertrekt omdat er niet genoeg personeel is dat kost dat ook de directeur, de portier, de secretaresse enzv hun baan. Dan hebben we ook nog de toeleveranciers en natuurlijk ook de inkomsten van de staat.
Iedereen die werkloos is kan zich inschrijven bij het UWV werkbedrijf. Voor mensen die in de bijstand en de WW een arbeidsplicht hebben is het verplicht.
Ja kijk, als je ao een verborgen werkloosheid noemt dan kan je studeren, huisvrouwen etc ook wel werkloos noemen.
Er zitten in de WAO heel veel mensen die een baan hebben. Zelfs fulltime.
Veel mensen pleiten tegenwoordig voor een volledige immigratiestop. Zeker van NWA en ook heel vaak van Oost-Europeanen.
Nu is er veel te doen om de vergrijzing, maar wat geheel buiten de discussie wordt gehouden is dat de cijfers van het CBS inclusief immigratie is. Stopzetten geeft een heel ander plaatje.
Als ik het heb over de samenleving dan bedoel ik dat wij allemaal -indirect- baat hebben dat er een bedrijf hier gevestigd is en omzet draait. Als een bedrijf vertrekt omdat er niet genoeg personeel is dat kost dat ook de directeur, de portier, de secretaresse enzv hun baan. Dan hebben we ook nog de toeleveranciers en natuurlijk ook de inkomsten van de staat.
Ik betwijfel of gastarbeid het verschil maakt. Ook (of juist) in immigratielanden als Canada en de V.S. is de maakindustrie grotendeels vertrokken naar lagelonenlanden. Wat arbeidsmigranten zeker weten wel doen is de winst van het bedrijf verhogen. Dat is leuk voor de ondernemers en aandeelhouders, maar niet zozeer voor de overige werknemers.
Ja kijk, als je ao een verborgen werkloosheid noemt dan kan je studeren,
Dat is het deels ook. Het mag niet verbazen dat in een land als Spanje (jongerenwerkloosheid van ruim boven de 40%) de helft van de jeugd naar de universiteit vertrekt.
Oke, @vandyke, wat ik vreemd vind is dat je het bedrijfsbelang gelijkstelt aan het landsbelang. In vrijwel alle grote politiek-economische discussies – verhoging pensioenleeftijd, versoepeling ontslagrecht, bestrijding van de luchtvervuiling, het terugbrengen van de CO2-uitstoot – speelt de omzet van bedrijven geen prominente rol.
Uiteraard stel in het bedrijfsbelang niet gelijk aan landsbelang, maar het hebben van bedrijven is wel in het belang van het land.
Bedrijven zorgen niet alleen voor directe en indirecte werkgelegenheid, maar zorgen ook voor inkomsten voor de overheid.
Ons nationale inkomen zal gaan dalen en dat heeft natuurlijk grote invloed op de schuld als percentage van het inkomen. Moet er nog meer bezuinigd worden.
Bepaalde prijzen zullen flink stijgen. De supermarkt zal meer moeten betalen aan hun personeel. Niet dat ik tegen een hoger inkomen ben van de laagstbetaalde, maar dan liever een lagere belasting voor ze, maar daar is natuurlijk geen geld meer voor.
Stijgende prijzen in de supermarkt? Ik hoor H&I nu al janken.
Ik ben bijna klaar met de berekeningen over wat er demografisch zou gebeuren als de grote natte droom van Wilders werkelijkheid wordt: per 2015 wordt de grens gesloten voor iedere allochtoon geboren in een niet-westers land.
De gevolgen zijn groot, maar dat is iets waar niemand het over heeft, maar daarover over een tijdje meer.
Het aantal autochtonen tussen de 20 en 65 daalt met 1,4 miljoen binnen 25 jaar. Zelfs de totale bevolking tussen de 20 en 65 daalt met 660.000 en dat is dus inclusief immigratie. En dan hebben wijn het nog niet over dat bij de autochtonen ook de derde generatie wordt gerekend. Volgens de PVV ten onrechte.
Maar ja, in Nederland over dat soort dingen nadenken is iets uit lang vervlogen tijden.
@27 Ik kijk uit naar de bevindingen! Misschien iets voor een eigen post (“De grote natte droom van Wilders”)?
@vandyke:
Ons nationale inkomen zal gaan dalen en dat heeft natuurlijk grote invloed op de schuld als percentage van het inkomen. Moet er nog meer bezuinigd worden.
Het aantal hoofden daalt dan ook. Dus minder overheidsuitgaven (sociale zekerheid, zorg, infrastructuur, etc).
De invoer van werknemers is fundamenteel anders dan de invoer van goederen of diensten. Met meer werknemers zijn er ook meer mensen die loon (moeten) ontvangen, die van een uitkering kunnen genieten, die een woning op de huurmarkt bezet houden, etc. Met meer mensen stijgt het nationale inkomen, maar die stijging komt vooral ten goede aan 1). de ondernemer en 2). de arbeidsmigrant zelf. Er zijn weinig baten voor al aanwezige laagopgeleiden.
@28 Er komen zeker een paar artikel op mijn site, maar dat kan nog even duren.
@29 De nationale schuld veranderd niet en op het aantal 65+ heeft het, de eerste tientallen jaren en daarna beperkt, ook geen invloed. Je grijze druk daarentegen stijgt wel extra. De zorgkosten verminderen, maar niet die voor 65+.
Minder mensen betekent inderdaad minder uitkeringen, maar ook minder premies en belastingen. Ook wordt er minder gekocht en dat heeft ook weer veel invloed. Neem alleen maar wat Polen aan bieraccijnzen opbrengen.
Maar goed, ik ben geen econoom, jij wel.
Ik ben er niet van overtuigd. Finland heeft 5 miljoen inwoners en is ook een ok land. Nederland van nu vind ik overbevolkt, met alle verschijnselen van dien.
Ik ben meer benieuwd naar manieren die het mogelijk maken om fatsoenlijk – en dus met respect voor de verschillende herkomsten van mensen die hier nu wonen – de vergrijzing door te komen en op een lager inwonertal van Nederland uit te komen. De komst van migranten lijkt me daar niet bij te helpen. We lossen er helemaal geen problemen mee op.
Het is goed als je het financieel-economsich bekijkt. Waarom is er werk voor bijv. Polen (aan wie ik helemaal geen hekel heb)? Omdat zij met een lager inkomen kunnen uitkomen en meer werk doen voor minder geld, op momenten die voor autochtonen niet goed uitkomen? Kennelijk kunnen autochtonen (=niet-immigranten, dus ook turken van de 2de generatie) dat niet. En hoe komt dat? Worden autochtonen overbetaald of hebben ze veel meer geld nodig om rond te komen? Valt daar dan niets aan te doen? Kennelijk wordt de status-quo gewoon geaccepteerd.
Waarom moet het gebrek aan flexibiliteit van de autochtone bevolking door verstarring in onderwijs, status, beroepskeuze en betaling, worden opgevangen door mensen van buiten, die minder eisen kunnen stellen? Waarom wordt er bijv. in het onderwijs niet gewoon meer aandacht besteed aan flexibilisering van arbeid, aan de gekte met schulden veroorzakende consumptie, waardoor vooral mensen met lage opleidingen zo weinig flexibel zijn?
@31 Finland heeft 5 miljoen inwoners en is ook een ok land.
Duitsland heeft meer inwoners en is ook OK.
Tuurlijk kan je met minder mensen toe, maar je hebt al schulden en je toekomstige lasten worden alleen maar groter.
Er zijn mensen die deken dat als de huidige babyboom maar dood is dat dan de problemen zijn opgelost. Vergeet het maar. Dat zal alleen zo zijn als je de pensioenleeftijd flink verhoogd.
Mijn stelling is dat immigratie de vergrijzingsproblemen niet oplost, maar geen immigratie maakt het allemaal veel erger.
De consequentie van geen immigratie is dat we zo’n 2,3 jaar langer moeten gaan werken, om de vergrijzing niet erger te laten worden dan dat het al wordt. Dat komt dus boven de verhoging naar 67 die mij bovendien echt niet voldoende lijkt.
Als men kiest voor een immigratiestop dan moet men ook de consequenties aanvaarden. Laat de PVV het dan maar duidelijk maken en niet, zoals nu, ook nog mooi weer te spelen door de verhoging naar 67 jaar af te wijzen.
En Polen en Roemenen zullen geen Nederlands pensioen eisen @vandyke?
Als ervaringsdeskundige in Finland en Nederland verwoordde Ernest mijn gevoelens over overbevolking helemaal perfect. Als je na een tijdje dichtbevolkt Zuid Finland (maar liefst 3,5 miljoen mensen op een gebied zo groot als Nederland) boven het IJmeer aanvliegt op Schiphol en ziet dat alles tot de laatste mm is volgeplempt dan denk ik ook dat we echt zwaar overbevolkt zijn. En dat heeft als consequentie dat minder mensen beter is dan meer, los van enige kwalificatie van immigranten. Dat heeft als consequentie dat we met minder welvaart genoegen zullen moeten nemen en langer moeten doorwerken. Vergt een hele andere werkmoraal (vooral ook bij werkgevers die niets van oudjes lijken te moeten hebben), maar het zijn wel de logische gevolgen. Het merendeel van de Nederlanders moet toch in staat zijn om tot rond hun zeventigste te kunnen werken? Wat Vandyke wel terecht zegt is dat de PVV het niet allebei kan hebben: een immigratiestop en niet langer werken.
@32 Jij reduceert het probleem tot “later met pensioen”. Maar langer doorwerken in een minder bevolkt land heeft ook z’n waarde.
Ik vind het een beetje vreemd om nou juist de PVV de beslissing in handen te leggen.
Het zal rechts Nederland een zorg zijn hoeveel mensen hier wonen – want die verdienen aan consumptie en pleiten altijd voor economische groei.
Groei van de bevolking betekent economische groei en dat betekent meer milieu- en klimaatproblemen, grondstofgebruik, files en maatschappelijke stress. Daarom wil ik wel eens een antwoord van linkse partijen op de gevolgen van overbevolking, los van morele standpunten over immigranten.
Immigratie uit Oost-Europa begon al in de jaren 90 : maar dat waren vooral de hoogopgeleiden. Zo zijn afgelopen jaar veel dissertaties geschreven in Nederland door Oost-Europeanen mn op technisch en literatuurwetenschappelijk vlak. Aan de TU’s worden de meeste dissertaties geschreven door buitenlanders, daar zitten nogal wat mensen uit Oost-Europa. Na de hoogopgeleiden komen de wat minder hoog opgeleiden.
Wat ik in deze discussie mis, is de ramp die zich aan het voltrekken is in delen van Oost-Europa. Neem een land als Bulgarije. Daar is de bevolking gedaald van 8.900.00 mensen in 1989 naar 7.400.00 mensen in 2010 : de bevolking van Bulgarije is dus gedaald met zo’n 1,5 miljoen mensen in ruim 20 jaar. Dat wijst op een sociale catastrofe. Dan heb ik het nog niet over de oudere bevolking in die landen die van een bedelpensioentje moeten leven.
Het maakt ook duidelijk dat toekomstige arbeidsmigranten ook niet zullen komen uit Oost-Europa omdat daar geen mensen zijn.
@33 Voor ieder jaar dat je hier bent tussen je 15e en 65ste krijg je 2% AOW. Een gastarbeider die in 1965 als twintigjarige hierheen kwam en in 1970 weer weg ging krijgt nu 10% AOW.
Het probleem met autochtonen is dat ze na 1970 begonnen zijn met minder kinderen te krijgen. Daardoor loopt de potentiële beroepsbevolking terug maar stijgt het aantal 65+ vanaf nu sterk, zeer sterk. Na 2035, als die babydip 65 wordt, wordt de toestroom minder en zijn de eerste babyboomers 80. Het probleem blijft echter doorgaan omdat het aantal kinderen dat autochtonen krijgen beneden de vervangingswaarde ligt. Dat geldt ook voor westers en ook voor niet-westers. De bevolking van NL gaat dus ook teruglopen, maar dat zal aan het eind van eeuw zijn.
Oost-Europa is geen immigratieprobleem want daar zijn er te weinig van. Die bevolking vergrijst ook, zie #36.
@36 Correctie: Zo zijn afgelopen jaar veel dissertaties geschreven in Nederland door Oost-Europeanen mn op technisch en literatuurwetenschappelijk vlak.
literatuurwetenschappelijk moet natuurwetenschappelijk zijn.
@37 80 moet 90 zijn.
@35 Langer doorwerken met wat minder bevolking? Prima, maar dan ook minder inkomen. Als je bejaarden dezelfde AOW wilt geven, dan moet iemand uit de beroepsbevolking die 35.000 per jaar verdient over 25 jaar 5.000 euro per jaar meer aan AOW gaan betalen bij 65 jaar pensioen. Bij 67 jaar AOW is dat wat minder. En dan hebben we het nog niet over de AWBZ.
In de jaren zestig hadden we nog bejaardenpakhuizen; slaapzalen van een paar honderd man met alleen een bed en een kast. Misschien moeten we daar weer naar terug.
Het zijn keuzes, maar die discussie zie je wel hier, maar niet op een breder front.
Als je aan een kind van 5 jaar vraagt wat een goede moeder is dan krijg je als antwoord dat het een moeder is die veel snoep geeft. ‘Het volk’ reageert niet anders.
Voor ieder jaar dat je hier bent tussen je 15e en 65ste krijg je 2% AOW. Een gastarbeider die in 1965 als twintigjarige hierheen kwam en in 1970 weer weg ging krijgt nu 10% AOW.
…en heeft maar 5 jaar AOW-premie betaald. Zoals jij het nu uitlegt kan arbeidsmigratie geen oplossing bieden voor de vergrijzing. Hoe meer AOW-premie de arbeidsmigrant afdraagt, hoe groter zijn “claim” op de toekomstige pensioen-uitkeringen.
De enige manier waarop arbeidsmigranten kunnen bijdragen aan een oplossing voor de vergrijzingsproblematiek is als wij zij voor 3 euro per uur aan het werken zetten, in krotten laten wonen en ze meteen het land uit schoppen als ze ziek of oud zijn.
@36: Ik dacht al!
Prima, maar dan ook minder inkomen. Als je bejaarden dezelfde AOW wilt geven, dan moet iemand uit de beroepsbevolking die 35.000 per jaar verdient over 25 jaar 5.000 euro per jaar meer aan AOW gaan betalen bij 65 jaar pensioen.
Of je kan het vermogen van ouderen zwaarder belasten.
AOW is toch een omslagstelsel ; heeft niks met premieopbouw te maken. Iemand die van zijn 15 to 65ste in Nederland heeft gewoond heeft recht op AOW of die nou gewerkt heeft of niet.
@40 Wie, die tussen zijn 15e en 65ste in Nederland heeft gewoond, heeft 50 jaar premie betaald? Toch krijgt iedereen 50*2 = 100% AOW. Die gastarbeider is dus goedkoop.
Dat is een van kromme zaken in de AOW, die me al tientallen jaren dwars zit. Je bent toch verzekerd ondanks dat je geen premie hoeft te betalen.
Iemand is 50 en heeft 250.000 ballen op de bank staan. Hij denkt mooi zo daar kan ik prima van leven tot mijn 65ste (67ste) en stopt met werken en gaat wat leuks doen.
Hij blijft in NL wonen en betaald (een gering bedrag: 764 euro), aan belastingen, doch hij hoeft geen premies te betalen aan volksverzekeringen.
Die flierefluiter geniet dus voor 764 euro alle voordelen van de verzorgingsstaat.
Ook al heeft hij geen premie betaald tussen zijn 50ste en 65ste, hij krijgt geen 30% korting op zijn AOW.
Bovendien is hij gratis verzekerd voor de AWBZ en ANW.
Dus ook @41, waarom alleen dat van ouderen? Waarom niet iedereen (vanaf 27 jaar bijvoorbeeld) een minimum bedrag laten betalen voor zijn verzekering. Afschaffen ook die aanrechtsubsidie, want ook diegene is verzekerd voor de sociale verzekeringswetten.
Wie, die tussen zijn 15e en 65ste in Nederland heeft gewoond, heeft 50 jaar premie betaald?
Als het goed is wel.
Toch krijgt iedereen 50*2 = 100% AOW. Die gastarbeider is dus goedkoop.
Als je er vanuit gaat dat hij meteen werk heeft en zodra hij werkloos raakt en/of arbeidsongeschikt hij meteen vertrekt. Dat lijkt me niet waarschijnlijk.
@37 Ik weet dat de verhouding 65+ en 65- steeds meer gaat overhellen naar 65+ en dat dat komt inderdaad door minder geboortes. Maar waarom moet dat worden opgevangen door immigratie?
Als ik jou lees en anderen begrijp dat het het het lot van een land is om overbevolkt te worden, en als het niet zelf voor voldoende kinderen zorgt, dan moet het land mensen van buiten halen. Waarom die niet op een andere manier wachten tot die overtollige 65+ kop van de bevolking af is en we weer een normale verhouding tussen de generaties hebben?
@44 Als het goed is wel.
Oh ja? Ken jij iemand die op zijn 15e is gaan werken? Ik niet. Ik ken wel mensen die nooit van hun leven een cent premie hebben betaald en nu 100% AOW krijgen.
Als je er vanuit gaat dat hij meteen werk heeft en zodra hij werkloos raakt en/of arbeidsongeschikt hij meteen vertrekt. Dat lijkt me niet waarschijnlijk.
Ook als hij een WAO-uitkering heeft gekregen heeft hij AOW-premie betaald. Niettemin er zijn er heel veel die hier een bepaalde periode kwamen werken, ontslag namen en terug gingen.
Ehm.. elke jongere heeft toch wel een bijbaan? Ik in ieder geval had er wel eentje.
@45 Dat kan even duren voordat de zaak weer is genormaliseerd. Je krijgt mogelijk een nieuw evenwicht aan het eind van deze eeuw.
Het is echter wel zo dat mensen steeds ouder worden; een (flinke) verhoging van de pensioenleeftijd is zonder meer noodzakelijk.
Uiteraard heb je voor een belangrijk deel een keuze. De CBS-prognose gaat uit dat wij meer arbeidskrachten zullen laten immigreren, maar daarin heb je een belangrijke keus.
Wat ik belangrijk vind is dat als je keus maakt, dat je dan ook de mensen op de consequenties wijst van die keus.
Uit mijn toekomstige artikelen vast dit voorlopige tabelletje over de te verwachten grijze druk:
Tabel ogv CBS-prognose. Rood is hogere druk. Je ziet dat, zelfs met immigratie, je in 2045 met een pensioenleeftijd van 74 jaar een hogere druk hebt.
@47 Betaal je dan premie? Vergeet niet dat je een heffingskorting hebt. Veel jongeren verdienen zo weinig dat ze met een T-formulier de betaalde premies en belastingen volledig terugkrijgen.
@49: Je krijgt alleen loonheffing terug, geen sociale premies.
Overigens las ik een artikel waaruit blijkt dat 70% van de Nederlanders op het moment dat ze 65 worden in hun leven, voor kortere of langere tijd, wel een uitkering hebben gehad.
Anyway, het is ietwat naief om te denken dat arbeidsmigranten hier zullen arriveren om ons Nederlanders te helpen met het betaalbaar houden van de AOW. Zou jij zelf om die reden emigreren naar een ander land? Om hen te helpen met een probleem dat zij zelf hebben gecreëerd?
Ik ben niet tegen arbeidsmigratie perse overigens.
@50 Ik heb even 5.000 euro inkomsten uit arbeid ingevuld in de belasting aangifte:
Aanslag:
Inkomstenbelasting BOX1: 115
Premies volksverzekeringen: 1557
Af heffingskorting: 1672
Te betalen: 0,00
@52 Tuurlijk niet, die komen voor hun eigen belang. Niets op tegen.
@53: Dan is er iets misgegaan met mijn aangifte.
@54: Nou ja, het betekent natuurlijk wel dat je ze niet kunt opvoeren als besparing op de kosten van de vergrijzing. De hoger opgeleide immigranten zullen met het oog op de eigen portemonnee eerder vertrekken naar Groot-Brittannie of de V.S. Wat voor ons overblijft zijn relatief laag opgeleide migranten, met lage inkomens (dus volop gebruik makend van de Algemene Heffingskorting) die een zwakke prikkel hebben om te vertrekken als ze hun werk kwijt raken.
Zoals je zelf weet werd van de Marokkaanse en Turkse gastarbeiders ook gezegd dat ze zouden vertrekken in het geval van werkloosheid. Wederom, er zijn voordelen aan (im)migratie, maar ik geloof niet dat het sluiten van de overheidsbegroting daar een van is.
@55 1. Je kan geloof ik nog 5 jaar terug met terugvragen, maar ik denk dat het wat langer geleden is voor jou.
2. Het gaat niet alleen om het loon wat men verdient maar ook om de economische waarde van de arbeid. Dan komen we weer op de discussie die we eerder hebben gevoerd: velen verdienen aan het doosje aardbeien. Niet in de laatste plaats de staat via BTW bijvoorbeeld.
Uit onderzoek van het CBS blijkt dat het % vertrekkers die voor dat ze vertrokken een uitkering hadden, hoger is dan zij die werk hadden.
Turken en vooral Marokkanen spelen nog maar een kleine rol (+/- 6%) in de buitenlandse immigratie. Ik heb ook het vermoeden dat er ook circulaire arbeid bij die migratie zit.
Ik pleit ook niet direct voor arbeidsimmigratie voor onbepaalde tijd. Oost-Europa is EU dus dat is vrij.
Ik zie 2 soorten arbeidsimmigratie voor buiten de EU, het liefst op EU-niveau te regelen via een puntensysteem.
1. Een aantal punten die je toegang verschaft voor maximaal 4 jaar. Daarna moet je weer weg uit de EU en mag je eventueel een nieuwe aanvraag indienen na een jaar.
2. Een hoger aantal punten die je in principe na twee jaar (eventueel 1 jaar) recht geeft op permanent verblijf.
Tijdens het tijdelijke verblijf is geen gezinsmigratie toegestaan.
Dat NL niet de allerbeste krachten kan krijgen lijkt mij logisch. We mogen al blij zijn dat we de gemiddelde krachten kunnen krijgen. We doen ook echt ons best in ons land om buitenlanders welkom te heten. Het ‘polenprobleem’ in ons land kan wel eens snel tot het verleden behoren nu Duitsland ook de restricties heeft opgeheven.
Hmmm…
Het gaat niet alleen om het loon wat men verdient maar ook om de economische waarde van de arbeid. Dan komen we weer op de discussie die we eerder hebben gevoerd: velen verdienen aan het doosje aardbeien. Niet in de laatste plaats de staat via BTW bijvoorbeeld.
CPB zegt hierover het volgende
Van arbeidsmigratie op grote schaal zijn geen belangrijke gunstige effecten te verwachten voor het inkomen van de reeds aanwezige bevolking of voor de collectieve financiën.(…)In deze situatie neemt weliswaar het bruto binnenlands product toe, maar op lange termijn vallen de opbrengsten van deze toename nagenoeg geheel toe aan de immigranten en buitenlandse kapitaalverschaffers.
http://www.cpb.nl/persbericht/329217/immigratie-niet-effectief-tegen-vergrijzing
Allereerst is de studie uit 2003. Het profiel van de huidige immigrant ziet er heel anders uit.
Ten tweede moet je ook niet op grote schaal laten immigreren, precies wat ik ook eerder heb gezegd.
Het profiel van de huidige immigrant ziet er heel anders uit.
Van Roemenen en Bulgaren betwijfel ik het.
Ten tweede moet je ook niet op grote schaal laten immigreren, precies wat ik ook eerder heb gezegd.
Je kan moeilijk beweren dat de komst van de Oost-Europeanen de afgelopen paar jaar gecontroleerd was.
Uit Oost-Europa niet doordat ze door het CDA en VVD lid zijn gemaakt van de EU, maar, ook al zou je het willen, veel mensen kan je toch niet uit Oost-Europa halen.
Maar vergeleken met de de immigratie van de vorige eeuw zijn Oost-Europeanen veel beter opgeleid. Vrijwel alle immigranten zijn veel beter opgeleid.