Toen de Democratische Republiek Congo 3,3 miljoen in Joegoslavië leende om haar infrastructuur te verbeteren en een elektriciteits-netwerk aan te leggen, kon het niet vermoeden dat het in een bloedige burgeroorlog verzeild zou raken. Ze kon de lening niet terugbetalen, en deze is inmiddels uitgegroeid tot een loden kogel van honderd miljoen.
Waar het lijk ligt, daar verzamelen zich de gieren, zei Jezus al over de plunderende Romeinse legioenen. Speculanten benaderden de kredietverstrekker in het voormalig Joegoslavië om die schijnbaar waardeloze claim van honderd miljoen aan hen te verkopen, uiteraard voor een substantieel lager bedrag. Dergelijke speculanten rekenen daarbij op grootschalige afschrijvingen en kredietverstrekking, die investeerders weer naar het land terug lokken. Ze gokken er op de overgenomen lening dan te kunnen terugkrijgen, met alle rente die er aan vastkleeft.
Het is een lucratieve business: zulke constructies hebben bij elkaar al meer dan een miljard opgebracht. Welkom in de meedogenloze wereld van wat in de financiële wereld ‘vulture funds’ heten: gieren die zich te goed doen aan het vlees van een land dat al op zijn gat ligt, en waar tienduizenden mensen sterven aan ondervoeding en gebrek aan medische zorg.
Nu hebben de meeste Westerse landen wetgeving tegen dit soort praktijken. Leningen van landen die door oorlog verscheurd zijn en met moeite weer opkrabbelen, worden meestal verbeurd verklaard. Maar de gieren hebben hier iets op gevonden: belastingparadijs Jersey – een eilandje voor de kust van Normandië dat weliswaar Brits Kroonbezit is, maar niet valt onder het Verenigd Koninkrijk. Het heeft zijn eigen belastingwetgeving, en uitgerekend hier zijn de gieren naar toe gereisd om hun claim tegen Congo in te dienen. Een claim die inmiddels ook is toegekend.
Journalist Greg Palast reisde voor BBC Newsnight en de Guardian af naar Congo om te zien hoe nijpend de situatie daar is, naar New York om de topman van gierenfonds FG Hemisphere te confronteren met de gevolgen van zijn manier van ondernemen, en naar Sarajevo, waar de politie een strafdossier heeft ingediend bij de officier van Justitie tegen de Joegoslavische kredietverstrekker die de lening verkocht.
Vanavond (woensdagavond) om 23:30 Nederlandse tijd zendt BBC 2 de volledige reportage van Newsnight uit over ‘vulture funds’ en hoe FG Hemisphere via de rechtbank van het eiland Jersey honderd miljoen uit de Congolese staat probeert te persen.
Hier is alvast een voorproefje van de uitzending.
Meer leesvoer in de Guardian:
– Vulture Funds – how do they work?
– Vultures feed when economies are turned into rotting carcasses
– Vulture funds: the key players
– Can vulture funds be prevented from preying on poor countries?
Featured foto: Kevin Carter (won in 1994 de Pulitzer prijs met deze foto van de hongersnood in Sudan)
Reacties (17)
Enorme plus Prediker.
Dus als ik het goed begrijp neemt de vulture fund de lening over de originele kredietverstrekker. Als een soort internationaal incassobureau. De vraag lijkt mij: zou de originele kredietverlener hebben gezegd “laat maar zitten?”.
Overigens creëren de vulture funds wel een soort “tweedehands markt” voor leningen aan ontwikkelingslanden, iets wat de kredietverlening aan hen (dus de ontwikkelingslanden) in principe ten goede komt.
Complimenten, puik stuk en indringende foto.
net naar
http://www.streaming-madness.net/watch-online/documentary/darwins-nightmare/
gekeken. Is van een aantal jaar geleden, heeft misschien alleen zijdelings met dit topic te maken, maar mijn hemel wat een indringend verhaal. En dan gaat het nog maar over een ‘stabiel’ land als Tanzania.
Hoe smaakt gier eigenlijk?
Misschien moet je eens dippen in een gierput in je buurt.
En toch zit er voedsel naast het kind te wachten tot dat voedsel wordt. Dat was het ‘aarsman-effect’ dat ik bij deze foto had. Dat denkt dat kind vast ook, vrees ik. En dan is het al te zwak om dat beest te vangen? Zo, nu is het beeld nog wat triester gemaakt voor u allen? Opdat we d’r maar iets aan gaan doen mensen. Daar is al deze shocktherapie sowieso bedoeld, of niets oms?
Ja, goed stuk. Doet benieuwen naar de docu.
Overigens krijg ik de indruk dat de vogel op de foto geen gier is maar een Marabou (marabou stork) oid. Van voren is dat niet goed te zien. De suggestie is er niet minder om trouwens.
Volgens mij is ’t een kapgier..
Waarom zouden landen als Congo wel zo’n vulture fund terugbetalen en niet het originele land waar ze geleend hebben? Kunnen die vulture funds de terugbetaling effectiever afdwingen?
Kennelijk had de Congolese staat geld geparkeerd staan in Jersey. En die tegoeden zijn nu bevroren, op last van de rechter aldaar.
Activisten willen nu de wet veranderen, voordat het hoger beroep dient. Anders is Congo 100 miljoen dollar kwijt.
Wel verdacht trouwens, geld in Jersey hebben staan. Is Jersey niet een soort drijvend klein Zwitserland, waar je waarschijnlijk nog zonder het te weten Kadaffigeld tegen kunt komen, als je een bankkluis zou openen?
Men moet de oorzaken aanpakken en de direct verantwoordelijken in de politiek en bankwezen, niet de gevolgen.
Ik heb de reportage gisteren bekeken, en het klopt niet helemaal zoals ik het hierboven beschrijf. Kennelijk heeft Congo dertig jaar geleden niet zozeer geld geleend, maar op de pof een dienst/product afgenomen van de Joegoslavische energiemaatschappij (in die tijd een staatsbedrijf), en had ze nog een schuld openstaan van 3,3 miljoen dollar toen in 1996 de burgeroorlog begon.
Dat Joegoslavische staatsbedrijf is geprivatiseerd, en een of andere corrupte (ex-)communist heeft het voor een appel en een ei gekocht, en nog ergens die openstaande rekening in een ladenkast liggen. Die Joegoslavische energiemaatschappij was dus niet zozeer kredietverstrekker, zoals ik hierboven schrijf, als wel schuldeiser.
En de vraag die je je kunt stellen, omdat het ten tijde van de koopovereenkomst en uitvoering een staatsbedrijf was, is natuurlijk: was de Joegoslavische overheid niet eigenlijk degene die kosten heeft gemaakt en dus de legitieme schuldeiser?
Dat zou gunstiger zijn voor Congo omdat er vanuit Europa druk kan worden uitgeoefend op Joegoslavië om Congo niet het vel over de neus te halen, maar redelijk te zijn.
Sowieso snap ik niet hoe ze tot een som van 100 miljoen komen. Ik kan me nog voorstellen dat je 3,3 miljoen plus inflatiecorrectie plus een rente van 6% rekent. Dan zou ik op maximaal 4,762 miljoen + 4,762 miljoen * 6% * 15 jaar uitkomen = 4,762 miljoen + 4,284 miljoen = 9,046 miljoen.
Voor een staat ter grootte van Joegoslavië is dat natuurlijk peanuts, zeker als je het – zoals in voormalig Joegoslavië – nog eens moet verdelen onder drie gebieden ook.
Niet keer 15 jaar, maar tot de macht 15 jaar. Niet dat je daarmee op 100 miljoen komt trouwens. Maar misschien dat er nog ergens andere kosten zijn gemaakt (waar ook die 6% rente per jaar op verlangd wordt), en/of dat er meer dan 6% rente wordt gerekend, dan wel over een langere periode.
Incasso-bureau’s rekenen ook heel anders, dan redelijk genoemd zou kunnen worden. Als je iets verkoopt, dan ben je er van af; dat blijft toch ook wel de clou van verkopen. Waar Joegoslavië nog verantwoordelijk zijn, lijkt me sowieso lastig te effectueren.
Gerelateerd nieuws:
http://economix.blogs.nytimes.com/2011/11/15/prosecutions-for-bank-fraud-fall-sharply/
Hoe meedogenloos een mens kan zijn is goed te lezen in het boek van diezelfde Greg Palast – Vultures’ Picnic geheten. Een aanrader voor een ieder die geïnteresseerd is om te lezen wat er mis is met deze wereld. Bedankt voor de tip, ik ga de uitzending vanavond bekijken.