ELDERS - De VS kleuren langzaam roze. In zeventien staten is het homohuwelijk inmiddels legaal. Begin februari oordeelde een rechtbank in Kentucky dat homohuwelijken die in een andere staat gesloten zijn, erkend moeten worden in Kentucky, ook al is een huwelijk tussen mensen van gelijk geslacht daar niet legaal. In Missouri is vorige week een soortgelijke zaak van start gegaan. Van de 33 staten waar het homohuwelijk nog illegaal is, zijn er slechts acht waar op dit moment géén rechtszaak gevoerd wordt over het homohuwelijk.
Voorvechters van gelijke rechten voor LGBT-stellen hopen dat op deze manier langzaamaan alle staten gedwongen worden getrouwde homostellen gelijke rechten te geven en uiteindelijk dat het homohuwelijk overal legaal wordt. In meer dan dertig staten is nu nog constitutioneel vastgelegd dat mensen van gelijk geslacht niet met elkaar mogen trouwen. In onder andere Utah en Virginia zijn zulke amendementen op de grondwet inmiddels onconstitutioneel verklaard, maar zijn de tegenstanders van het homohuwelijk in beroep gegaan, waardoor homohuwelijken nog altijd niet mogelijk zijn.
De strijd om marriage equality te bewerkstelligen lijkt daarmee vooral een juridische, geen politieke kwestie te zijn geworden.
In mei 2012 sprak Barack Obama zich als eerste zittende president ooit voor het homohuwelijk. ‘At a certain point, I’ve just concluded that for me personally it is important for me to go ahead and affirm that I think same-sex couples should be able to get married,’ zei Obama toen tegen een ABC-journalist.
Die uitspraak was een belangrijk politiek signaal, maar had juridisch weinig consequenties. Obama ging geen wet invoeren om het homohuwelijk mogelijk te maken, de verantwoordelijkheid daarvoor ligt en lag bij de afzonderlijke staten. Veel belangrijker was Obama’s beslissing een jaar eerder om de Defense Of Marriage Act (DOMA) niet langer te verdedigen in de rechtszaal. DOMA, in 1996 door Bill Clinton ondertekend, definieert het huwelijk als zijnde tussen een man en vrouw. Obama had zich in 2011 nog niet uitgesproken over zijn persoonlijke mening, maar zei wel dat het Department of Justice DOMA niet langer zou verdedigen in rechtszalen door het land.
In de zomer van 2013 kwam er een grote doorbraak voor voorvechters van het homohuwelijk. De Supreme Court oordeelde dat delen van DOMA onconstitutioneel waren, omdat de wet het grondrecht op gelijkwaardige behandeling door de staat schond. De uitspraak zei niets over dat staten het homohuwelijk moesten legaliseren, maar wel dat de federale staat het homohuwelijk moest erkennen in staten waar het homohuwelijk geldig is.
In navolging van die Supreme Court-uitspraak beslissen federale rechtbanken nu dat homostellen die legaal getrouwd zijn in een andere staat, volledige erkenning moeten krijgen in de thuisstaat -zoals in Kentucky- en dat amendementen op de statelijke grondwet die het huwelijk als tussen man en vrouw definiëren ongeldig zijn – zoals in Virginia en Utah.
Omdat er nu in zoveel staten rechtszaken gevoerd worden, is de verwachting dat eind dit jaar of volgend jaar het issue weer bij de US Supreme Court terecht zal komen.
Reacties (2)
“De strijd om marriage equality te bewerkstelligen lijkt daarmee vooral een juridische, geen politieke kwestie te zijn geworden. “
Treffende omschrijving, “lijkt”. In de VS is rechtspraak echter vaak ook politiek geladen (al was het maar omdat er vaak sprake is van politieke benoemingen van rechters), zeker als het om het toetsen van wetten gaat.
@1: En het is ook maar ten dele waar. De eerste doorbraken op dit dossier waren juridisch, bijvoorbeeld in Massachussets en Iowa. Maar in veel staten is het homohuwelijk ingevoerd door het parlement, bijvoorbeeld Delaware, New York, Rhode Island. En er zijn nu ook staten waar de bevolking heeft ingestemd door middel van een referendum, zowel negatief als positief geformuleerd.
De juridische route is nog steeds heel belangrijk voor tegenstribbelende door Republikeinen geleide staten, maar dit is maar een kant van het verhaal.