Verwarde cijfers

COLUMN - De verhalen over de bezuinigingen op geestelijke gezondheidszorg, waardoor bijvoorbeeld het aantal verwarde personen zou stijgen, zijn dus niet met deze cijfers te onderbouwen

Zo citeert De Volkskrant seniorbeleidsadviseur ggz Jaap van der Rijst van Zorgverzekeraars Nederland. De nuance komt van de reacties die de Volkskrant pas later aan het artikel heeft toegevoegd. Gelukkig maar, want zonder die reacties zou de suggestie gewekt kunnen worden dat er nu keihard bewijs is dat er geen relatie is tussen bezuinigingen en toename van verwarde personen.

Meneer van der Rijst heeft overigens, anders dan hij wellicht bedoelt,  volkomen gelijk dat de cijfers van de declaraties bij verzekeraars niet als onderbouwing voor de stelling kunnen dienen. Als we twee elementen van zijn betoog nader bekijken, zien we vrij snel welke vragen het oproept.

Uit de Volkskrant:

De uitgaven aan de volwassenen-ggz zijn gestegen van 3,2 miljard euro in 2013 tot 3,5 miljard euro in 2017. De ggz crisisdienst kwam in 2013 nog 70 duizend keer in actie; in 2017 was dat 60 duizend keer.

Nog zonder diep in de cijfers te duiken weten we één ding zeker over bezuinigingen en uitgaven in de zorg: hoe vaak en hoe veel er de laatste tientallen jaren ook is bezuinigd, de zorgkosten bleven onverminderd stijgen. Soms wat meer, soms wat minder, maar stijgen deden ze. Als dat voor de zorg in zijn algemeenheid geldt, zou dat ook voor de ggz in het bijzonder kunnen gelden?

De ggz crisidienst kwam minder in actie. Zou dat te maken kunnen hebben met bezuinigingen? Bijvoorbeeld minder medewerkers die meer moesten doen en dus niet alles konden aanpakken? Of kan het te maken hebben met het nieuwe beleid dat op de problematiek van verwarde mensen is gezet? In diverse gemeenten bleken pilots met speciale opvang voor verwarde personen succesvol. Hetgeen betekent dat hier de crisisdienet niet hoefde uit te rukken.

De heer Van der Rijst haalt nog een argument van stal dat we vaker langs hebben zien komen:

De vraag is of er bij die meldingen van verwarde personen wel altijd sprake is van een psychiatrische crisis. Het kan ook om ander afwijkend gedrag gaan.

De Volkskrant voegde daar aan toe:

Vorig jaar nuanceerde onderzoeker Bauke Koekkoek al de betekenis van deze stijging van het aantal meldingen. Volgens hem is in minder dan de helft van de gevallen sprake van psychiatrische problemen; het kan bijvoorbeeld ook gaan om een demente oudere.

Dank je de koekkoek. Dus dan is het geen ggz-probleem maar van (bijvoorbeeld) de geriatrische zorg?

Het kan zijn dat er geen directe relatie is tussen ggz-bezuinigingen en toename van meldingen over verwarde personen. Maar laten we deze suggestieve onzin afsluiten met nog een citaat uit de Volkskrant. Een citaat waar de krant beter mee had kunnen beginnen.

Dit zijn harde cijfers van gedeclareerde zorg, maar sinds de hervorming van de zorg zijn zo veel taken overgeheveld en anders gedefinieerd, dat je de komende jaren geen stabiele cijfers hebt

Aldus bijzonder hoogleraar innovaties in de ggz Philippe Delespaul van de Universiteit van Maastricht.

Reacties (10)

#1 analist

Nog zonder diep in de cijfers te duiken weten we één ding zeker over bezuinigingen uitgaven in de zorg: hoe vaak en hoe veel er de laatste tioentllen jaren ook is bezuinigd, de zorgkosten bleven onverminderd stijgen.

misschien had je wel diep in de cijfers moeten duiken want zelf een oppervlakkige lezing lijkt aan te tonen dat de zorguitgaven welliswaar stijgen maar dat de stijging afneemt

De zorguitgaven zijn voor het vierde jaar op rij minder hard gegroeid dan het bbp. De zorgkosten stegen met 1,8 procent, minder dan de groei van het bbp (3,1 procent, in werkelijke prijzen).

https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2017/20/zorguitgaven-stijgen-in-2016-met-1-8-procent

  • Volgende discussie
#2 P.J. Cokema

@1: je liet een stukje weg. Direct achter wat je citeert schrijf ik: Soms wat meer, soms wat minder.
En dat slaat natuurlijk op wat jij naar wijst. Er zijn jaren geweest waarin de zorgkosten lager uit vielen dan geraamd / gepland al dan niet in verhouding tot het bbp. Desalniettemin bleven ze stijgen, wat bij herhaling het argument was weer eens een andere bezuinigingsoperatie uit te proberen. Je kent geschiedenis van de zorg toch wel?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 zazkia

De zorgkosten zullen wel stijgen maar het gaat niet naar de patienten

Als een verward persoon op straat gaat leven en zn medicijnen niet meer kan betalen nemen declaraties af.
Ander voorbeeld: als een verward persoon wordt gekort op dagbesteding valt de sociale controle op medicijn verbruik erg en neemt ie dat niet meer, zeker de zwaardere psychofarmaca.
Als een verward persoon een ander middel krijgt voorgeschreven dat goedkoper is en niet zo goed werkt; niet aanslaat maar door weggevallen contrebezoek niet wordt opgemerkt, raken patiënten psychotisch en gaan mensen lastig vallen.
Dat zijn drie redenen waarom declaraties NIETS zeggen
Zowel controlebezoeken als dagbesteding (commercialisering werkplaats) zijn weggevallen. Van een sociaal vangnet gaan verwarde mensen naar niks. Een oorzaak waardoor patiënten “verwarder” worden. Ze zitten meer thuis en hebben niks te doen. voor iedereen gekmakend. Als je dat al bent helemaal.
Je wordt na 17x of zo “uitbehandeld”. Maar dan ben je nog steeds “verward.”

Zorgkosten stijgen vooral door directeuren die van verwarde mensen hun vrolijke dagbesteding hebben veranderd in prestatiegedreven inpakken schoonmaken en schoffelen met social return voor minder dan minimumloon in dienst van een niet controlerende gemeente , met mensen die niet in staat zijn zich bij een vakbond aan te sluiten. De verwarde mensen die het er niet mee eens zijn die het bureau in de fik steken zijn al wegbezuinigd. Er zitten alleen nog harde werkers. Mensen die blij zijn dat ze genezen zijn of word en. Je kan ze alles wijs maken natuurlijk. Als je gaat kijken wat die kosten in gaan zitten zou het me niet verbazen alles dat vooral loonkosten van de zorgorganisatie zijn.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Lennart

Ach, Diederik Samsom heeft pijnlijk duidelijk gemaakt, dat de Volkskrant een soort extensie is van de kabinetten Rutte. Van “Truth to Power” naar “Lies for Power”, zeg maar. Dus moet alles uit de kast worden gehaald om de negatieve gevolgen van dat beleid te ontkennen. En hier werkt ons analistje daar ook nog eens vrolijk aan mee.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 analist

Direct achter wat je citeert schrijf ik: Soms wat meer, soms wat minder.
En dat slaat natuurlijk op wat jij naar wijst. Er zijn jaren geweest waarin de zorgkosten lager uit vielen dan geraamd / gepland al dan niet in verhouding tot het bbp.

“Onverminderd doorstijgen” is niet hetzelfde als “soms wat meer, soms wat minder” doorstijgen. Dat zou ik “verminderd doorstijgen” noemen.

Desalniettemin bleven ze stijgen, wat bij herhaling het argument was weer eens een andere bezuinigingsoperatie uit te proberen.

Snap nu wat je bedoelt maar vind het te kort door de bocht. Dat je moet blijven bezuinigen betekent niet dat bezuinigen niet heeft gewerkt. Vergelijk het met gezond eten, sporten of schoonmaken: dit moet je blijven doen om het gewenste resultaat te behalen, maar het betekent niet dat het niet het gewenste effect heeft.

@4
En hier werkt ons analistje daar ook nog eens vrolijk aan mee.

Vergeet het CBS (!) niet. En het CPB! En nu.nl. Zitten allemaal in het grote complot he. Alleen kameraad intellectueel Lennart hoe het zit. Schrijf nog eens nog zo’n slaapverwekkend blog hierover.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 analist

Het doel van de bezuiningen is trouwens het onder controle brengen van de uitgaven – zodat we niet op termijn een vijfde, of een kwart van ons nationale inkomen aan zorg uitgeven – niet deze terugbrengen naar een vast bedrag oid. Dat lijkt mij wel een puntje voor Rutte.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Lennart

@5: Lol … net alsof de totale uitgaven aan GGZ ook maar iets zeggen. Waar het om gaat, is het effect van het beleid. En, zoals je zelfs in dat artikel kunt lezen, dat lijkt te zijn dat er 10 000 minder plekken zijn in de crisisopvang. Dat was het doel van het beleid, zo ongeveer, dus dat is helemaal niet raar. Dus het kan best zijn dat er meer geld is uitgegeven, maar dat zegt simpelweg helemaal niets. In de retorica noemen we dat ook wel een “red herring”.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Lennart

@6: Tsja, penny wise, pound foolish. Zodra de politie er aan te pas moet komen wordt het allemaal meteen heel veel duurder.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 analist

@7: Lol … net alsof de totale uitgaven aan GGZ ook maar iets zeggen.

ging over totale zorguitgaven. als die zo weinig zeggen had de auteur er niet over moeten beginnen.

Tsja, penny wise, pound foolish. Zodra de politie er aan te pas moet komen wordt het allemaal meteen heel veel duurder.

het is aan jou om aan te tonen dat het waterbed effect groter is dan de initiele bezuiniging. succes!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Lennart

@9:
“als die zo weinig zeggen had de auteur er niet over moeten beginnen.”

Wat bedoel je daar precies mee ? Als jij vind dat die cijfers wat zeggen, waarom leg je ons dan uit wat die cijfers precies zeggen ?

  • Vorige discussie