Een maand geleden noemde Jan Marijnissen de jongste plannen rond het te realiseren Nationaal Historisch Museum een ‘postmoderne hutspot, hipdoenerij van museumbobo’s‘. Marijnissen was naar eigen zeggen nog wel de mede-initiator van zo’n Nationaal Historisch Museum. Niet alleen de inhoud van het plan is gewijzigd, ook de lokatie. Minister Plasterk van OCW ziet heil in een museum naast de John Frost brug in Arnhem. Tegenstanders wilden dat het museum op zijn minst náást het Openlucht Museum komt te liggen, en anders moet het plan maar verhuizen naar een andere stad. Flauw. De directie in Arnhem en minister Plasterk hebben het bij het juiste eind.
Schoolmeester Marijnissen fulmineerde vorige maand nog: ‘Een nationaal museum moet een chronologie bieden. Zo simpel is het, heel veel mensen kennen die niet. Dat is het grote manco, we hebben geen tijdsbalk in ons hoofd. Het idee was: de chronologie moet je horen, zien, meemaken. Dat moet de hoofdzaak zijn. Al het andere komt later wel.’
Heel Nederland staat eigenlijk al vol met historische musea. Van pannenlap tot tinnen soldaat, gebroken kelk tot stillevens van ui en versteend brood: elke gemeente kan je erover vertellen. Ieder museum heeft eenzelfde opzet, kent dezelfde uitleg in meerdere talen en biedt wellicht nog een audiotoer. Een gebrek aan chronologie? Die ontbreekt hooguit in het hoofd van Marijnissen. De verplichte geschiedeniscanon op school geeft ons (gelukkig) aardig wat kennis over die chronologie. Marijnissen wil ongetwijfeld de geur opsnuiven in een replica van een boerderij waar-ie zelf kan turfsteken.
Een pan koolsoep op een nepvuur
Doet Marijnissen het (nieuwe) idee van losse thema’s zoals “water en verstedelijking” en “rijk en arm” nog af als hipdoenerij, een veel groter gevaar zie ik in sentimentele dijkenlikkers die al zoethout kauwend in een mottig kabinet een pop van Willem van Oranje willen aanschouwen. Een museum waar decors van kruidenierswinkels staan en het liefst ook nog een draaiorgel dat ergens oorverdovend loeit terwijl beelden van de watersnoodramp de grootouders incontinent maakt. Hup, naar de volgende kamer: Ach, daar staat vadertje Drees op sterk water naast een pan koolsoep op een nepvuur. Dat is geen museum. Dat is leuk voor een aflevering van Willem Wever, schooltv. En voor een deel zie je zoiets al in het Openlucht Museum. Ook Frits van Oostrom, nota bene initiatiefnemer van de nationale canon vertelde gisteren: ‘Het eerste wat ik heb gezegd toen ik werd gevraagd voor de Raad van Toezicht, is dat ik er niet ben om de canon te stutten. Laat die teugels toch vieren, heb ik bepleit. De canon is een goede inspiratiebron, maar geen museaal concept.’
Een Nationaal Historisch Museum moet met het seizoen kunnen veranderen. Het moet allure uitstralen, maar mag ook aandacht vestigen op vergeten feiten uit de vaderlandse geschiedenis. Een programma als Andere Tijden in museumvorm, zou dat niet de ideale opzet zijn? Nederland kan daar goed in zijn, juist in de stedelijke omgeving van Arnhem aan de Rijn.
Zet je zo’n museum naast het Openlucht Museum – hoe sympathiek ook – dan week je je te veel los van enige dynamiek. De suggestie dat de twee musea dan makkelijk op één dag bezocht kunnen worden, is niet gestoeld op de waarheid. Jonge directeurs Erik Schilp en Valentijn Byvanck zeggen terecht: ‘Alle beschikbare museale kennis wijst erop dat dit niet zal gebeuren.’ Ik weet niet hoeveel Tweede Kamerleden wel eens zijn afgereisd naar Arnhem voor een bezoekje aan het Openlucht Museum, maar de misselijkmakende busrit vanaf het station en het gebrek aan parkeerplaatsen als je per auto gaat, zijn factoren die je voor lief neemt als je naar een pretpark gaat met het hele gezin, maar niet als je even de recente expositie in het Nationaal Historisch Museum wil bekijken.
Geloof me. Erg bang voor al te hysterische of amateuristische fratsen hoef je als bezoeker niet te zijn. De directieleden ontfermden zich voorheen over het Zuiderzee Museum in Enkhuizen en het Zeeuws Museum in Middelburg. Ongetwijfeld kan Marijnissen dus alsnog zijn hart ophalen bij een pentekening van een VOC-vloot. En dat aan de Rijnkade. Geef de regio Gelderland ook zijn opsteker.
Reacties (10)
Hear, hear, Thomas
Dit potsje zat ook al in mijn vingers, maar gelukkig nog niet in de pen.
Een nationaal museum van dit kaliber zet je niet naast een historisch-landschappelijke pendant van de Efteling, ergens aan de Veluwezoom. Arnhem City kan bovendien wel wat extra culturele centra gebruiken.
Volledig mee eens, ongeveer een maand geleden was een van de projectleiders te gast bij Nova en hij vertelde een helder verhaal over hoe ze het museum willen inrichten, met 3 verschillende invalshoeken waardoor je je eigen thematische doorloop kunt maken. Goed bedacht, vindt de jeugd ook leuk, zelf bepalen wat je ziet.
Natuurlijk is de tijdslijn belangrijk maar allejezus, moet een man als Marijnissen zich daar in zijn nadagen nog even druk over maken? Zeg gewoon dat die canon er komt, dan houdt het gezeur vanzelf op.
En die locatie? Lekker belangrijk eerlijk gezegd. In de buurt van het OV zou fijn zijn.
In de binnenstad kan je helemaal niet parkeren, dus dat is wel weer een nadeel.
Aan de andere kant is het centrum van Arnhem op zich al een redelijke publiekstrekker. Een dagje shoppen + museum is misschien aantrekkelijker dan twee musea naast elkaar.
Een nationaal historisch museum kan nooit iets meer worden dan een soort Efteling; daar is de onderwerpkeuze gewoon te veelomvattend voor. Bovendien zijn er allerlei musea (waarvan er eentje dus vlak in de buurt zal zijn) die de onderwerpkeuze al gedeeltelijk uitpluizen. Maar godallejezus, als ik denk aan het museaal materiaal dat hier betrekking op heeft en dat alleen al in Leiden aanwezig is, en dat je dat zou moeten samenvatten op een andere plek… the mind boggles.
Nooit meer geloof ik iemand op zijn mooie verhaaltjes als het om musea gaat.
Wie het Museum van Volkenkunde in Leiden vóór de peperdure reorganisatie bezocht kwam er diepbedroefd uit. Wie het nu bezoekt ook.
Maar inderdaad, een canon maken is één, maar die hoef je niet te gaan invullen in een museum. Integendeel.
Canon op school in je kop, daarna gaten vullen tijdens het uitje.
opzouten moet die directie, korte termijn zakkenvullers
met pek en veren op de catwalk ermee
Beetje pit in Arnhem Modestad zou geen kwaad kunnen
Wat zijn nu eigenlijk de redenen van de stichting nationaal historisch museum geweest om voor de Rijnkade te kiezen? Politici en commentatoren buitelen over elkaar heen maar er worden geen argumenten gewisseld. Dat Plasterk het politiek gezien niet verstandig heeft aangepakt (nauwelijks een verassing, hij is wetenschapper, geen politiek dier) lijdt geen twijfel, maar dat wil niet zeggen dat de Rijnkade locatie niet alsnog de beste keuze kan zijn.
Dit alles nog even los van de pogingen van Den Haag dat in economisch opzicht parasiteert op z’n residentieschap, om het museum alsnog binnen te halen
Burgers Zoo staat daar ook om de hoek,
teveel?
Openlucht museum, Burgers Zoo, nationaal historisch museum in 1 cluster bijelkaar.
Of juist een goed idee?
Het heeft bij mij de voorkeur,
boven een lastig te bereiken locatie aan de Rijnkade.
Zeg maar rustig vrijwel onbereikbaar. Pas als je het Paleis van justitie en het Provinciehuis zou slopen kan die stad echt aan het water liggen
Hysterische en amateuristische fratsen