Wanneer de realiteit van het dagelijkse leven tegenvalt, biedt de wereld van fictie een uitweg. De dystopie, tegenhanger van utopie, is een bron voor verhalen waarin problemen uit de echte wereld een karikaturale vorm krijgen. Een zekere vereenvoudiging of overdrijving wordt in de dystopie niet uit de weg gegaan, maar draagt juist bij aan een heldere ethiek in een complexe wereld.
In Brave New World van Aldous Huxley (1932) wordt de samenleving beheerst door het ratio en technologie. Op biologische wijze een kind op de wereld zetten is bijvoorbeeld barbaars in Brave New World. Huxley schreef het boek in de tijd van grote wetenschappelijke en industriële veranderingen. Henry Ford introduceerde de lopende band, werd de mens hierdoor gedegradeerd tot een radar in de machine? Wetenschap is niet altijd vooruitgang, vond Huxley. Diegene die de kennis beheert, is ook in staat die kennis als een machtsmiddel te gebruiken.
Een waarschuwing die nog steeds zeer relevant is. De dystopische wereld van Huxley echoed door in de boeken van de Franse auteur Michelle Houellebecq. De dystopie is ook al langere tijd populair in Hollywood, waarin de comicbook een dankbare bron is. Zo Batman houdt zich in The Dark Knight (2008) niet meer bezig met de vrolijke knokpartijen (Boom! Pow!) van voorheen, maar raakt hij geconfronteerd met zijn eigen moraal in de vorm van The Joker. De comic serie Watchmen is geschreven tegen het einde van de jaren ’80. Het is een kritiek op de werkelijkheid in stripvorm: er bestaat geen eenvoudige scheidslijn tussen Goed (democratisch Amerika) en Kwaad (communistisch Rusland). De superhelden uit Watchmen hebben bovendien geen superkrachten, op de apathische Dr.Manhattan na. Er bestaat eenmaal geen eenvoudige oplossing in de vorm van een gewelddadige superheld.
Watchmen is geschreven door Alan Moore (wiki). Een andere comic van hem wordt op het moment wereldwijd gebruikt als symbool tegen machtsmisbruik: V for Vendetta . De hackers van Anonymous en de stadskampeerders van de Occupy-beweging dragen ‘Guy Fawkes’-maskers uit de film. Beide groeperingen zijn bovendien spraakmakende voorbeelden van anoniem verzet tegen een totalitaire macht, precies zoals in de comic van Moore werd voorgesteld. De excentriek auteur heeft een achtergrond als goochelaar en oogt, ehm, vrij bijzonder. In de documentaire ‘The Mindscape of Alan Moore’ (1:17 uur) verteld Moore over zijn werk en achtergrond.
Reacties (22)
http://www.nrc.nl/nieuws/2011/11/27/alan-moore-de-man-achter-het-masker-van-occupy-en-anonymous/
Watchmen, in de graphic novel wordt de spanning naar het eind toe zo opgevoerd dat je het uit móet lezen.
En dan is er zo’n drie en een half uur durende verfilming waar na de finale het verhaal een beetje voort suddert met een halfslachtige epiloog/anticlimax.
Moore is ook geen liefhebber van de verfilmingen van z’n werk…
Mee eens, al maakt het grafische geweld van Zack Snyder toch weer veel goed voor mij.
“werd de mens hierdoor gedegradeerd tot een radar in de machine?”
Wie ziet ook die knoeperd van een spelfout? Sowieso: Waarom je beperken tot Brave New World voor het beschrijven van een dystopie? We hebben nog altijd Modern Times (Charlie Chaplin), Blokken (Ferdinand Bordewijk), Metropolis (Fritz Lang), Wij (Jevgeni Zamjatin), 1984 (George Orwell) en bepaalde boeken van Jules Verne en H.G. Wells kunnen met wat goodwill dystopische steampunk genoemd worden.
binnen het genre comics/graphic novels barst het sowieso van de dystopia’s.
Het is toch Benech?
“werd de mens hierdoor gedegradeerd tot een radar in de machine?”
volgens mij is het geen spelfout maar gewoon een taalfout. Volgens mij spreek je niet van ‘raders in een machine’. Wel van een ‘raderwerk’ (Als uw machtige arm het wil staat heel het raderwerk stil).
Maar ik kan me vergissen.
Als je denkt dat je het beter kan ga je gang .Laat maar eens zien hoe belezen je bent.
Gewoon onder de reacties
idd nogal een vreemde reactie. Een bekend veronderstelde dystopie wordt als aanloopje gebruikt voor het werk van Moore. Het stuk gaat er helemaal niet over om alle mogelijke dystopieën op een rijtje te zetten. Als er over Houlebecq gesproken wordt gaat de scheerkwast gelukkig ook niet het hele oeuvre van hem behandelen. Om maar te zwijgen over alle Batman-series en -subseries.
Maar ik ben ook niet te beroerd om lekker af te dwalen:
Brave New World vs 1984.
In 1984 heerst de absolute repressie, alles is gecensureerd en moet van bovenaf gecontroleerd zijn. In BNW niets van dat, maar een vrolijk consumentisme met een schijnbaar onbeperkt aanbod aan informatie, maar de consument verdwaalt in blije trivia.
Huxley heeft goed voorzien wat er te gebeuren stond: men heeft de mogelijkheid van allerlei informatie kennis te nemen, maar het gros van de mensen beperkt zich tot Idols en sport’nieuws’.
En als het even tegenzit brengt dezelfde zender die dat uitzendt tussendoor wat newsflashes waar je alleen maar dommer van wordt.
Een stripverhaaltje over 1984 vs BNW:
http://www.recombinantrecords.net/docs/2009-05-Amusing-Ourselves-to-Death.html
Ik was toch wel nieuwschierig,de strips van Moore heb ik nog nooit gelezen en downloaden lukt me niet zo een twee drie,dus de film Watchmen maar gekeken.Ik moet zeggen voor een blockbuster is hij het aankijken meer dan waard.Ik denk dat ik toch maar eens ga snuffelen in de bakken op de markt.Miller leerde ik ook pas kennen na Sin City gezien te hebben ,Was tot voor kort totaal niet geintereseerd in Angelsaksiche strips ,meer Moebius Bilal en dat soort,en natuurlijk de Belgen.Ben benieuwd.
kijk maar uit, voor je het weet ben je hooked.
Ik was ook niet bekend met de wereld van de comics. Toen las ik ergens dat ‘watchmen’ ik meen in de NYT review of books tot één van de tien beste boeken aller tijden werd gerekend. Let wel, niet alleen van stripverhalen, maar van boeken in het algemeen.
Dus nieuwsgierig geworden dat opgezocht (zijn 12 delen). Als ik niet nieuwsgierig gemaakt was had ik het zo weer opzij gelegd, niet bijster knap getekend typisch van zo’n jaren ’60 comic-stijl, van de oude Spidermans etc. Geen prachtplaten zoals van Will Eisner (één van de weinige waar ik wel bekend mee was). Maar éénmaal in het verhaal, vol lagen en raamvertellingen, laat het je niet meer los.
Het eigenaardige is dat geen één van de scenario’s van Moore echt mooi getekend is. De tekeningen van een prachtverhaal zoals ‘From Hell’ lijken wel alleen schetsen en woeste krassen.
Maar ja, dan ben je in de comic-wereld verzeild, en dan ben je verloren. Ook wel door een uitgekiende marketing. Verhalen die in een andere serie weer vervolgd worden, zoals John Constantine die opduikt in Moore’s ‘Swampthing’ en later weer een eigen serie krijgt, Hellblazer. Niet door Moore geschreven maar ook prachtig.
Allerlei Batman series, van superhelden-pulp tot prachtseries als Gotham underground, shadow of the bat etc. Maar dat zijn dan ook misschien wel 10 parallelle series, en dan lees je op het eind van een ‘shadow of the bat’ boekje dat het verhaal verder gaat in ‘Batman and Robin’ no. zoveelduizend. Beetje verneukeratief.
Maar Hellblazer blijft gelukkig een zelfstandig geheel, alleen in het begin wat uitstapjes naar ‘Swampthing’ vv.
En zo is er veel moois, ‘100 Bullets’, de verhalen van Neil Gaiman, en zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan…
Ik zou mezelf niet zijn als ik er geen nr aan vastplak,ongewone Dylan cover
http://www.youtube.com/watch?v=FOuSxal8pf4
@12 Hellblazer van Corben ?Toen ik opmerkte dat ik Engels-Amerikaanse strips eigenlijk niet kende was ik wat ondoordacht.Bedoelde eigenlijk het genre dat bekend is als “Graphic Novel” Eisner en Corben kende ik al wel en natuurlijk klassieken als Foster en Barks,Spiderman en die oude Classics helden waren 45 jaar geleden al razend populair.
Las laatst nog dat een pas overleden nderlandse tekenaar ook een paar goed gewaardeerde verhalen had getekend.Mink Oosterveer
,heb het effe opgezocht.
From Hell heb als film gezien met een opium schuivende,absint drinkende Johnny Depp.
Een moderne opvolger van deze twee is misschien wel Jennifer Government van Max Barry. Een weinig subtiele schets van een kapitalistische dystopie, maar licht verteerbaar en vermakelijk leesvoer.
“Een bekend veronderstelde dystopie wordt als aanloopje gebruikt voor het werk van Moore. ”
Dat was de reden inderdaad, de spelling was niet erg nauwkeurig door weinig slaap in het weekend.
Mijn punt: verhalen over de eindtijd of een andere vorm van dystopia is erg populair in moeilijke tijden. Ik zie vandaag weer dat de grootste zombie walk is georganiseerd in Mexico. Is heel toevallig ook het meest criminele land ter wereld. Superhelden zijn een makkelijk middel voor een verhaal, Batman, Superman en anderen hebben complete karakterveranderingen doorgaan als reactie op de echte wereld.
Niettemin had ik het wel logisch gevonden als je dan bij het begin begonnen was. Jack London en Jevgeni Zamjatin worden met ‘The Iron Heel’ (1908) en ‘Wij’ (1921), respectievelijk, toch wel gezien als de grondleggers van het genre. En een eervolle vermelding voor Bordewijks ‘Blokken’ (1931; nog vóór Huxley) was inderdaad ook wel aardig geweest.
Maar erg bedankt voor de docu … ga ik zeker kijken.
“De dystopische wereld van Huxley echoed door in de boeken van de Franse auteur Michelle Houellebecq.”
Hoeveel slaap heb je precies gemist? ;)
Ik denk dat ik nou toch maar eens zo’n masker ga kopen.
Het schijnt een hype te zijn.
Schitterend interview overigens.
Niet kopen: downloaden en uitprinten
http://forums.whyweprotest.net/threads/need-graphic-printable-guy-fawkes-mask.34051/
“They put words in Fritz’s mouth I never would’ve had him say. It was not my movie. I had nothing to do with it. They just used a couple of my stories. But a lot of people seem to think I was involved – that bothers me”.
En de hackers met de maskertjes misbruiken hun macht zelf ook om anderen te terroriseren, dit is de ware aard van de mensen die tegen het complot van de overheid en banken beweren te protesteren.
Ze zien iedere aanval op hun criminaliteit als een aanval op de vrijheid.
Geef een man een masker en hij toont je zijn ware gezicht.
Huh ?
Net gekeken. Hij heeft overigens geen achtergrond als goochelaar, maar is ‘magiër’. Denk dus Aleister Crowley, niet Hans Kazan.