In de eindeloze stroom inbreuken op uw privacy door de overheid heb ik er eentje over het hoofd gezien. Gelukkig waren ze alert bij Vrij Nederland. In de papieren editie van afgelopen week gaan ze uitgebreid in op de verplichting voor psychiaters om op elke factuur te melden wat u mankeert. Op verzoek hebben ze dit artikel ook online gezet, hulde!
Lees vooral het artikel. Heel beknopt komt het er op neer dat de psychiaters moeten aangeven wat u mankeert (bv Depressief), dat die informatie bij de zorgverzekeraar ligt (gekoppeld aan de persoon) en dat die informatie gebruikt wordt voor analyses (versleuteld).
Wat het artikel niet vermeldt, is dat de overheid twee andere instrumenten heeft om de gegevens te gebruiken. De AIVD kan alles opvragen en gebruiken voor datamining en politie kan bij bepaalde verdenkingen per individu gegevens opvragen.
Lees vooral ook het interview met de ontwerper van het systeem, Jan Swinkels, onder de kop “Allemaal achterdocht”
Twee stukjes er uit om u over te halen het te lezen:
“Kunt u zich de zorgen van patiënten voorstellen nu informatie buiten de behandelkamer komt?
‘Nee, ze lijden toch gewoon aan een ziekte?”
“Als je niet geregistreerd wilt worden, ga je toch in een ander land wonen?”
Dit gaat overigens gewoon om geld. Het moet efficiënter. En als je maar alles in vakjes indeelt, kan je het beter sturen. Dat is tenminste het idee. Duidelijke bewijzen voor de toegevoegde waarde van de DBC’s (Diagnose Behandeling Combinaties) heb ik nog niet gezien.
Hier het antwoord uit de branche zelf. Binnen hun eigen regels en afspraken klopt het allemaal. Maar ze gaan voorbij aan de mogelijkheden van de overheid en veranderingen van beleid in de toekomst. Dus nu kan het best veilig zijn om die gegevens af te staan, maar over vijf jaar bedenkt de overheid misschien dat niemand met alcoholproblemen in de laatste 10 jaar ambtenaar mag worden. En laten die gegevens nou net mooi opgeslagen zijn.
Bij deze is de DBC in de psychiatrie toegevoegd aan mijn lijst van privacy-inbreuken middels wetten en maatregelen door de overheid.
Reacties (28)
Ja, ik vond het interview met die Swinkels al stuitend. Een klassieke technocraat. Ten strijde!
Van het lezen werd ik depressief.
Steeph,
Ik denk dat een heleboel mensen niet begrijpen wat de overheid allemaal tegen ons doet.
“The government is not the solution to our problem, the government is the problem.” om maar eens een oude john-wayne-lookalike b-acteur aan te halen.
Dit is inderdaad vrij ernstig. Ik kan me ergens niet voorstellen dat e.e.a. de hoge raad overleeft.
De man heeft wel een punt; de verplichte, collectieve ziektekosten-verzekering heeft ons in zekere zin iets ‘communistischer’ gemaakt in dit land. Als je je daaraan wilt onttrekken, moet je eigenlijk dat systeem terugdraaien en wat er nu als excuus voor marktwerking in de medische verzekerings-wereld doorgaat, herstellen. Oftewel: privacy kost geld.
Waar komt: “Wat het artikel niet vermeld is dat de overheid twee andere instrumenten heeft om de gegevens te gebruiken. De AIVD kan alles opvragen en gebruiken voor datamining en politie kan bij bepaalde verdenkingen per individu gegevens opvragen.” vandaan?
Het is zonder dat al zorgwekkend genoeg. Ik weet er verder niet genoeg vanaf om iets zinvols te zeggen. Wel vallen mij inderdaad een aantal dingen op:
– Argument van efficienter, de (zorg)vraag in kaart brengen. (waar hebben we dat eerder gehoord, oh ja, oa bij de energiemeters).
– En het argument van statistiek, dat pareerd de vraag ‘waarom zelf betalers ook registreren’.
– Het gemak waarmee er vanuit wordt gegaan dat ‘versleuteld’ versleuteld is, terwijl men toch weet dat dat tweerichting verkeer is (kan zijn).
– De wens om het voor burgers ook toegangkelijk te maken. Als het CBS er al in kan, dan lijkt mij dat voldoende ‘opensluiten’, als men dat wil. Tenzij het de bedoeling is dat je je eigen gegevens in kan zien. Maar dat is ook een leuke theorie.
– Het argument dat de tegenstanders bang zijn voor een kijkje in ‘hun’ keuken. Die lijkt heel moeilijk te pareren en te controleren. Maar ook behoorlijk onder de gordel.
Twee jaar terug gehoord en gelezen over een student die een bepaalde vorm van dataopslag had ontwikkeld. Echt anoniem, zat heel mooi inelkaar. Niet aan de man te brengen. Oa. daardoor hoor ik dan blijkbaar bij de 20% paranoia mensen. Want het lijkt ook niet de bedoeling om (patienten)data echt anoniem/gepseudonimiseerd tbv statistieken en efficientie op te slaan.
PS: Weet iemand hier wie en wat dat was, zit al even te crunchen, maar kan er niet opkomen en boekje van die (security) conferentie ligt al lang bij het oud papier.
@KJ Laat eerst iemand maar eens aantonen dat het opgeven van privacy in dit geval ook echt oplevert.
En ik vind dat er bijzonder weinig nagedacht is over een systeem waarin wel de voordelen (het gestructureerd kunnen volgen van de effecten van behandelingen bij bepaalde aandoeningen en daarop onderzoek doen) zitten maar waarbij niet de inbreuk op de privacy noodzakelijk is.
(Krijg bijna zin om in te breken bij een zorgverzekeraar om duidelijk te maken hoe ernstig die inbreuk is).
@lethe Dat eerste punt komt uit mijn totaaloverzicht:
https://sargasso.nl/archief/2008/02/15/volksopstand-tegen-de-privacyschendingen/
Het gaat dus om andere wetten die het voor de overheid inmiddels mogelijk maken veel meer met de data van organisaties en bedrijven te doen dan je lief is.
@”Medewerker Rechtbank Den Haag” (u ziet zijn reactie niet):
U was gewaarschuwd niet ieder artikel over privacy te misbruiken voor steeds weer dezelfde spam over ene MK.
Kom met nieuwe informatie relevant voor dit specifieke artikel anders blijven we de reacties tegenhouden.
Een godwin dringt zich op:
Eerst een citaat: “Ons antwoord was en is weer, dat wij niet wensen onder te doen in geloof en vertrouwen in het fatsoen en de braafheid van ons volk en dat juist dáárom ons volk er een eer in moest stellen door het plaatsen van vingerafdrukken de misdaad te bestrijden.” Van de ambtneaar Lentz, de bedneker vna het systeem van persoonsbewijzen in WO2-Nedelrand. Het niod schrijft verder: “Lentz, die zelf een toonbeeld was van het fatsoen en de braafheid die veel Nederlandse ambtenaren tot gewillige instrumenten van de Duitsers maakten, kreeg slechts met moeite door dat hij op die waardering niet overal hoefde te rekenen.
Tijdens enkele vergaderingen probeerden collega’s zijn ijver wat te temperen, maar Lentz zag niet in wat er verkeerd was aan het zo perfect mogelijk uitvoeren van een opdracht. Bezorgder maakte hij zich over denigrerende artikelen die er over hem in de illegale pers verschenen. Lentz had namelijk ook veel werk gemaakt van de reconstructie van twee bevolkingsregisters, in Amsterdam en Hengelo, waarop het verzet in 1943 aanslagen had gepleegd.”
Dank Steeph, helder.
Het voorbeeld van hoe privacy gevoelige informatie gevaarlijk kan zijn is dat het bij verzekeraars terechtkomt. En hier sturen ze de informatie gewoon op!
Deze lijkt mij vallen in de categorie “heel ernstig”. En inderdaad, dit zou de hoge raad toch nooit overleven?
Goed stuk van Vrij Nederland, wat mij betreft is het wel goed als naar aanleiding hiervan een kamervraag gesteld wordt. Maar heb het flauwe vermoeden dat die niet gaat komen.
Hoe iemand ooit op het idee kwam die Swinkels te vragen om het systeem op te richten?? Wat een arrogante vent, walst overal overheen. Het ergste is nog de opmerking over de betrokkenheid van patienten bij de totstandkoming van de regeling:
Heeft u patiënten betrokken bij de totstandkoming van het systeem?
‘Waarom zou ik, ik weet als behandelaar heus wel wat hen beweegt. Omdat ze een probleem in de geest hebben zijn ze lastig te organiseren en kwetsbaar. Formeel waren ze vertegenwoordigd bij de DBC-systeem implementatie.’
Ongelooflijk..
En wederom goed dat je dit onder de aandacht van de Sargassianen brengt Steeph!
Swinkels vertoond wel wat narcistische trekjes. Ik hoop voor hem dat hij er nooit voor naar de psychiater hoeft.
Ik kijk hier heel dubbel tegenaan. Aan de ene kant heb je natuurlijk de verplichte o’s en aaah’s over de privacy. Aan de andere kant, swinkels heeft wel gelijk dat ook geestesziekten gewoon ziektes zijn.
En wat dat betreft zijn die DBC’s een goudmijn voor epidemiologen, zeker als je ze kunt koppelen met een DNA-databank zoals de RIVM-hielprikjes (google maar, te lam om op te zoeken). Naast ‘puur toeval’ heb je ruwweg drie, vier componenten waardoor mensen een groter risico hebben op ziektes:
-genetische aanleg (duh).
-bepaalde omgeving (het is best aardig om te zien dat, inderdaad, in de omgeving van schiphol, almere en zoetermeer depressiviteit meer voorkomt).
-werkomstandigheden (beroepsziektes, etc.)
-sociale achtergrond (inkomen, leefsituatie, etc.)
En eerlijk gezegd denk ik niet dat het probleem is ‘dat die data er is’. Het probleem is dat mensen onderscheid maken op basis van bullshitmodelletjes. Als P&O-functionarissen denken dat je met een psychologische test kunt uitmaken of iemand wel of niet geschikt is voor een baan, terwijl daar marges opzitten van hier tot tokyo, dan ligt dat niet aan die test, maar aan mensen die onzindingen bedenken om maar geen verantwoordelijkheid te hoeven nemen.
Mijn god.. dat interview met die vent ook.. mijn haren gaan ervan overeind staan. Hij had niet misstaan in de DDR.
Oh, en wat betreft de ‘jamaar met die data kunnen de verzekeringsmaatschappijen allerlei mensen uitsluiten of een hogere premie opdringen en bla’: het lijkt mij dat daar een hele mooie rol ligt voor de overheid: als je je onderverdelingen maar fijn genoeg maakt, dan eindig je met de situatie dat iedereen voor zichzelf betaalt. Met hele fijne risicoonderverdelingen is het enige ‘voordeel’ dat je een gegarandeerde spaarpot opbouwt (die relatief duur is, omdat de verzekeringsmaatschappij natuurlijk niet voor niets ‘beheert’.)
Met aanvullende verzekeringen zie je hetzelfde verschijnsel al: de tandartsverzekering, bijvoorbeeld, biedt eigenlijk helemaal niets extra’s; als je zelf 25 euro per maand opzij zet voor de tandarts, ben je net zo duur uit als met een tandartsverzekering (tenzij je weet dat je in een bepaald jaar de max. vergoedde kosten eruit weet te slepen).
Ask not what your government can do for you.
Ask what your government is doing to you.
David Friedman
Dat een geestesziekte ook een ziekte is wil nog niet zeggen dat in dit geval de privacygevoeligheid van gegevens veel groter is. Een depressie is in dit opzicht toch echt heel wat anders dan een gebroken been.
@jb Ik begrijp je opmerking niet helemaal geloof ik. Vind je het nu wel of niet gevoeliger (gegevens over geestesziekte)?
Persoonlijk vind ik het minstens net zo gevoelig. Onder behandeling voor alcoholproblemen zorgt er gegarandeerd voor dat je geen nieuwe baan krijgt bij de overheid, als ze die gegevens gaan gebruiken.
Ja, en bij sommige bedrijven is het nog steeds een probleem als je als vrouw aan komt zetten met een dikke buik. Of laat merken dat je een kinderwens hebt.
En deze man is psychiater en hoogleraar?
Een schande voor beide functies.
*gaap*
@steeph: Hm, te snel getypt, ‘niet’ vergeten. ik had bedoeld:
Dat een geestesziekte ook een ziekte is wil nog niet zeggen dat in dit geval de privacygevoeligheid van gegevens niet veel groter is.
Ik vind dit wel 1 van de ernstigere privacyschendingen. Ga vooral door met de lijst en dit soort posts. In het algemeen heeft aandacht hiervoor toch enig effect: het lijkt erop dat er bij het EPD meer aangedaan wordt en dat de energiemeter geweigerd kan worden.
Dat soort neigingen heb ik af en toe ook, bijvoorbeeld ook rond het consultatiebureau om de zaken maar eens om te draaien. De mensen van het consultatiebureau vullen eerst maar eens een waslijst met vragen in zodat ik kan beoordelen of u wel geschikt bent om met mijn kind en vertrouwelijke gegevens om te gaan.
Overigens, ik heb geen enkele bonuskaart of iets dergelijks.
De lijst van privacy-inbreuken is schokkend. En dit is een schandalige toevoeging. Een grove inbreuk in de vertrouwensband tussen psychiater en patiënt, een directe inbreuk op het beroepsgeheim. Werkelijk onbegrijpelijk dat dit verdedigd wordt. Bovendien een sterk argument voor mensen die het echt nodig hebben om niet behandeld te worden. Schandalig.
Een bijkomend probleem is dat patiënten met psychische zwakheden letterlijk ziek kunnen worden van het systeem.
Bij veel aandoeningen waarbij de hersenen niet goed functioneren zijn fobieën en paranoia het natuurlijke gevolg (patiënt kan niet goed filteren tussen droom en werkelijkheid en vertrouwt daardoor zichzelf en/of anderen niet). Als zo’n patiënt dan met dit soort zaken wordt geconfronteerd, valt er nog een stuk vertrouwen in de zorg en de samenleving weg.
Immers, als je toegeeft aan de behandeling, dan krijgt je naam een label opgeplakt in de landelijke (toekomstig wellicht Europese) database, waar je nooit meer vanaf komt. En de kans dat die gegevens vroeg of laat tegen je werken – bijvoorbeeld doordat ze bij verzekeraars en toekomstige werkgevers terechtkomen – wordt door logisch denkende computerexperts al reëel geacht, dus is het begrijpelijk dat een hyperassociërende patiënt al die mogelijke gevolgen op zichzelf gaat betrekken.
Ik denk dat het gemis aan vertrouwelijkheid voor een deel van de patiënten een reden zal zijn om zich te isoleren en geen hulp te zoeken.