Deze gastbijdrage is van Reinder Rustema, docent nieuwe media aan de Universiteit van Amsterdam en bestuurslid van BendeBurgers.nl
Vorig jaar rond deze tijd was ik betrokken bij een inschrijving op de aanbesteding voor een revisie van tweedekamer.nl. In 2011 moet die revisie zichtbaar worden. Het contract werd uiteindelijk getekend met het bedrijf achter het huidige ontwerp. Komend jaar mag u dus een beter ontwerp verwachten dan het onderstaande voorstel van ons, hou het in de gaten. Schrijf vooral uw kritiek op dit voorstel en uw wensen en verwachtingen voor tweedekamer.nl hieronder. Een discussie over tweedekamer.nl op deze plek zal de Dienst Communicatie van de Tweede Kamer en de huidige uitvoerder vroeg of laat waarschijnlijk wel bereiken.
Het uitgangspunt van ons voorstel was dat TweedeKamer.nl één van de belangrijkste websites van het land zou moeten zijn, terwijl het dat nu niet is. Vandaar ook TweedeKamer.nl met hoofdletters; de Tweede Kamer, maar dan online. Een site die alle burgers van het land moet bedienen omdat iedereen behalve consument ook burger is. Vroeg of laat komt iedereen immers wel eens in aanraking met een kwestie die politiek is. Voor bankieren, winkelen en vermaak hebben de meeste Nederlanders wel een online oplossing gevonden, maar voor informatie over onze volksvertegenwoordiging vertrouwt men voornamelijk op journalisten. Daardoor komt veel informatie per definitie niet aan bod omdat er geen ruimte voor is in de massamedia. Het is geen nieuws. Veel kwesties in het parlement zijn alleen interessant voor een deel van de bevolking en daarmee niet ‘nieuwswaardig’. Als het falen van een regering of partij aangetoond kan worden heeft een kwestie gegarandeerd nieuwswaarde voor de waakhonden van de democratie, maar als zoiets gebeurt is het gelukkig ‘nieuws’. Een afwijking van de norm.
Zo blijft er heel veel informatie onzichtbaar die per onderwerp interessant is voor steeds andere delen van de bevolking. Het zichtbaar maken van alles wat er gebeurt is behalve voor het dienstverlenende informeren van de burger ook cruciaal voor het draagvlak van ons systeem. Beleidsprocessen moeten transparant en begrijpelijk zijn, zodat burgers er niet door worden overvallen. Machteloosheid voedt cynisme en apathie en is gevaarlijk.
Op andere terreinen heeft internet consumenten al veel plezier en controle gegeven: men is er ondertussen aan gewend dat je je geld via internet in real time kan beheren, je kan op afstand aankopen doen met uitgebreide informatie en prijsvergelijkingen, een pakketje kan je volgen tot aan de levering aan huis en ga zo maar door. De overheid blijft daar ver bij achter, terwijl transparantie en openheid nu noodzakelijker zijn dan ooit. De overheid heeft al heel veel informatie te bieden, maar het is voor burgers niet goed te vinden. Professionals en andere geoefende gebruikers omzeilen dan ook tweedekamer.nl en duiken rechtstreeks in gespecialiseerde databases en vuren er intelligente zoekvragen op af.
Maar dat zijn professionals. Het is zaak om een website voor iedereen te maken, voor gebruikers die incidenteel langs komen. Ze zijn dan alleen in een bepaald onderwerp geïnteresseerd en de rest kan ze dan gestolen worden. Nu is het heel lastig om een website voor alle mogelijke onderwerpen te maken. Op tweedekamer.nl wordt nu al geprobeerd om voor wat dossiers overzicht te scheppen in de overvloed aan informatie, maar dat vergt arbeidsintensief redactioneel werk. Het schaalt domweg niet. Je moet alle informatie ontsluiten, anders heeft het geen zin. Alleen de scholier die een maatschappijleer-werkstukje moet maken over Den Haag of de beginnende activist die contactgegevens wil vinden heeft nu wat aan de huidige ouderwetse site. Zoals dat 10 jaar geleden op het web gebruikelijk was, biedt de site niet veel meer dan een organogram met wat contactinformatie.
Mijn ervaring met de petities-site is dat veel burgers op onderwerpen bijzonder politiek geïnteresseerd zijn. Ook al is het maar eens in hun leven. Het is dus zaak om de ervaring van de site te laten lijken op Google, YouTube, Marktplaats, internetbankieren en mailorder. Dergelijke sites gebruik je voor een bepaalde toepassing en dan ontvouwt zich het proces zo transparant als mogelijk met snel resultaten. Je kan zelf besluiten hoe gedetailleerd je het wilt en in welke vorm. Ditzelfde moet TweedeKamer.nl ook kunnen bieden voor politieke onderwerpen. Elk onderwerp moet een tijdlijn krijgen die in het verleden begon en ver in de toekomst doorloopt. Zo wordt duidelijk dat alles een voorgeschiedenis heeft en er beslissende momenten aankomen die je moet anticiperen om niet te worden overvallen door voldongen feiten. De personen die er het woord over hebben gevoerd moeten zichtbaar zijn, zowel met hun eigen geschiedenis over het onderwerp als met de registraties van hun uitspraken: plaatjes, praatjes, transcripties en sleutelwoorden minstens. Deze integratie van woord en beeld zien we nu trouwens al terug bij de zoekresultaten van Google Search: tekst, beeld en video verschijnen door elkaar.
Google Search is in feite ook maar één site, maar na elke zoekopdracht volledig op maat gemaakt. De recente toevoeging ‘Debat Gemist’ op tweedekamer.nl is dan ook in tegenspraak met de uitgangspunten van ons voorstel. Het gaat niet om een debat, maar om het onderwerp daarin en dus een videofragment. Als de TweedeKamer een theater zou zijn met geregisseerde optredens als esthetische ervaring zou het zinnig zijn om ‘gemiste debatten’ zo aan te bieden. Je kan Kamerdebatten soms zo zien, maar ze zijn niet in de eerste plaats tv-shows. Het zijn voornamelijk instrumentele confrontaties op een bepaalde tijd en plaats waar macht wordt uitgeoefend. Ze gaan ergens over, ze zijn niet ‘het debat van donderdag 7 oktober 2010’, maar bijvoorbeeld de behandeling van een motie over de exploitatiesteun van kolenmijnen.
We hebben juist niet voorgesteld is om mee te gaan in de social media mode van het moment. Hoewel dat wel heel zinnig kan zijn voor individuele volksvertegenwoordigers moet juist de Tweede Kamer daar niet aan mee doen. Het gaat hier ook niet om communicatie tussen bezoekers onderling maar om goed toegang geven tot de broninformatie: handelingen, agenda’s, videoregistraties, personalia minstens. Duiding en overtuiging van die informatie moet ook overgelaten worden aan derden. Om die reden is het ook heel belangrijk om geen journalistiek te bedrijven en een redactie op de inhoud te doen, zoals nu al wel gebeurt met de ‘dossiers’. Net zoals het imiteren van een televisie-omroep met Debat Gemist ongepast is.
Helaas bleek dit voorstel niet haalbaar, want in de afwijzing lazen we onder andere: “Tweede Kamer maakt geen gebruik van dynamic publishing”. Daarnaast verwacht de Tweede Kamer ook “veel kosten te moeten maken door inzet eigen redacteuren”. Vrij vertaald: de meta-informatie van Handelingen, videoregistraties en dergelijke is beroerd. Moeten we dat eerst gaan crowdsourcen? Het is beter om de arbeid die in het maken van dossiers wordt gestoken tot nul te reduceren en uitsluitend te stoppen in gestandaardiseerde hoge kwaliteit meta-informatie.
Voor contact met Reinder: reinder at rustema punt en el
Reacties (6)
lovenswaardig om de website toegankelijker te maken voor burgers en hoewel ik het eens ben met bovenstaand verhaal bekruipt mij wel een onprettig gevoel.
Ik doel op “Komend jaar mag u dus een beter ontwerp verwachten dan het onderstaande voorstel van ons”
zo van ik heb gelijk en zij zijn fout OMDAT mijn aanbieding het niet geworden is. nu wil ik mn gram halen door het resultaat te toetsen aan mijn voorstel ipv het voorstel wat ingediend is.
Mijn insziens zorgt die stelling ervoor dat de rest van je verhaal geen basis meer heeft.
Wow. Je hebt een aanbesteding van de overheid gewonnen binnen een jaar ? Petje af. Held.
We weten pas op z’n vroegst over een jaar hoe het wel wordt. Het winnende voorstel is onbekend, tenzij we gaan WOBben.
Ondertussen is er heel wat tijd in dat voorstel van ons gaan zitten (en die van nog 17 andere bedrijven overigens, het aanbestedingscircus moet ook eens bekritiseerd worden hier). Het is jammer om die arbeid verloren te laten gaan omdat ons voorstel het niet heeft gehaald. Het kan goed dienen als voorzet voor een discussie over wat we van tweedekamer.nl verwachten. Door het hier te publiceren kan het mogelijk indirect nog positieve consequenties hebben, door de verwachtingen op te schroeven. Minstens door een groter publiek te laten weten dat er nu gewerkt wordt aan een nieuwe site.
Vrij vertaald: de meta-informatie van Handelingen, videoregistraties en dergelijke is beroerd
Dat de 2e kamer (terzijde: valt dit trouwens niet onder algemene zaken of binnenlandse zaken?) hier niet aanwil kan ik me goed voorstellen. Meta aan teksten koppelen is een drama, en je doet ’t zelden goed.
Doe het google-achtig: laat gebruikers de meta aanleveren door zoekopdrachten aan zoekresultaten te koppelen. En vaak zitten er de nodige restricties aan (‘ik wil weten of er vervolgacties zijn geweest op deze kamervragen’). Het huidige systeem levert daarvoor teveel irrelevante troep.
Wat jullie schetsen is best aardig, maar dan moet je al een bak meta hebben. Het beeld wat ik van jullie voorstel krijg is dat het de focus teveel legt op desing.
Daarnaast zit d’r ook een ander ding in wat jullie missen: Na ‘volendamse kroegbrand’ krijg je een dossier ‘volendamse kroegbrand’, na ‘enschede’ een dossier ‘vuurwerkramp’, etc. En dat lijken allemaal losstaande dingen, waar je –als iemand heel slim is– bedenkt dat daar een dossier ‘rampenbestrijding’ bij hoort, terwijl je die dingen eigenlijk juist zou willen zien in het licht van elkaar. En het moet niet zo zijn dat dat een ambtenaar daar handmatig allerlei linkjes voor moet leggen; idealiter moet dat ‘vanzelf’ gaan. Maar da’s verregaand niet triviaal.
Aan de andere kant, gezien ‘Daarnaast verwacht de Tweede Kamer ook “veel kosten te moeten maken door inzet eigen redacteuren”: niets zo erg als heikneuterige ambtenaren die hun eigen werkverschaffing voor de komende tien jaar zien, maar dat niet zo expliciet zeggen.
1. Registratie Uit hoofde stemmen. De watjes van de 2e en 1e kamer hebben hun tijd gehad. Een man een man, een woord een woord toch?
2. Mobiele terugkoppeling: Zorg dat de belangrijkste beslissingen mobiel te volgen zijn. Niet eens op detail, maar gewoon de belangrijkste zaken, zou al een stap vooruit zijn. En pllllleaaassse: keep it simple die apps. Geen miljarden project, gewoon basic info.
3. JUIST WEL tweedekamer met kleine letters. KEEP IT SIMPLE.
4. Zorg dat tweedekamer niet op zichzelf staat. Zorg dat het mixed met de standaard websites van de politieke partijen. Dit versterkt het bezoek en de samenhang (doel van de website).
5. Koppel met andere webgiganten als twitter en wikipedia. Niet omdat ze nu hip zijn, maar omdat ze weldegelijk een reflectie zijn van waar de regering mee bezig is en wat de details inhouden.
etc.
etc.
@gronk
Vergeet niet dat de Tweede Kamer zelf al de informatie structureert: portefeuilles, ministeries, commissies en dergelijke hebben allemaal inhoudelijke en geaccepteerde namen.
Aan de hand daarvan kan je al heel veel structuur in de meta-informatie aanbrengen. Maar het ‘vertalen’ voor het grote publiek is inderdaad een extra opgave die in de structuur verwerkt moet worden. Een ‘geval’ zoals Volendamse kroegbrand moet dan weer gekoppeld worden aan het beleid wat ermee te maken heeft, zodat je niet alleen de kamervragen over dat geval krijgt als zoekresultaten, maar ook het beleid dat erbij hoort.
Het is allemaal geen raketwetenschap, als het inzicht maar aanwezig van hoe belangrijk meta-informatie is.
En inderdaad, de nadruk ligt op het ontwerp van een interface om dat het de opdracht was. Ook al is een ontwerp van de onderliggende data minstens zo belangrijk. Hopelijk wordt de urgentie ervan wel duidelijk nu.