Turkije bouwt

Foto: Istanbul, Bosporus [foto van de auteur]
Serie:

ELDERS - Turkije is in de ban van megalomane bouwprojecten.

De Turkse president Erdogan heeft een paleis laten bouwen dat 444 miljoen dollar heeft gekost. Het is het grootste presidentiële paleis ter wereld, zes keer groter dan het Witte Huis in Washington en het telt duizend kamers. Ondanks vele protesten en rechtszaken is de bouw van het paleis nu voltooid, tot ergernis van de oppositie die dan ook niet kwam opdagen bij de eerste receptie in het gloednieuwe gebouw ter gelegenheid van de Dag van de Republiek ter herdenking van de oprichting van de moderne Turkse staat door Kemal Atatürk, 91 jaar geleden.

Na hevige en met veel geweld onderdrukte protesten vorig jaar in Istanbul is de bebouwing van het Gezipark naast het Taksimplein voorlopig van de baan. Maar dat is een zwaar bevochten uitzondering op de trend in het beleid van de huidige regering. Erdogan en zijn AK-partij zijn verslaafd aan imposante gebouwen en grote infrastructurele werken. Istanbul moet de komende jaren worden verrijkt met een derde luchthaven, een derde brug over de Bosporus en een tweede Bosporus kanaal.

Het nieuwe kanaal van een kleine 50 kilometer lang zou aan de westkant van Istanbul moeten worden aangelegd om het drukke verkeer op de Bosporus te ontlasten en ongelukken te voorkomen. De regering verwacht dat de bouw van het kanaal zelf niet alleen goed is voor de Turkse economie (lees: met de AK-partij gelieerde bouwbedrijven), maar dat er rond het kanaal ook allerlei nieuwe bedrijvigheid zal opbloeien. Turkije wil er misschien ook wel doorvaartgeld heffen, maar dan komt het land in aanvaring met internationale verdragen die een vrije doorvaart van de Zwarte Zee naar de Zee van Marmara garanderen. Op dat punt stuit Turkije met deze plannen op tegenstand van Rusland, een land dat Erdogan graag te vriend houdt.

De milieu-effecten van de plannen voor het tweede Bosporus kanaal zijn niet doorgerekend. Naast vernietiging van de natuur ten gevolge van een dergelijk groot infrastructureel project zou het nieuwe kanaal ook leiden tot verstoring van de waterhuishouding in een veel grotere regio. Wetenschappers vrezen dat de balans tussen Zwarte Zee en Middellandse Zee verstoord wordt en dat de Zwarte Zee sneller gaat leeglopen met op den duur gevolgen voor het water in de rivieren zoals de Donau en de Dnjepr. Alle reden voor groene partijen in de regio om vorig weekend op een congres van de Europese Groene Partij in Istanbul alarm te slaan en aan te dringen op actie van de Europese Unie.

De Turkse partij Yesiller ve Sol Gelecek (Groen en Links voor de Toekomst) heeft meer te stellen met de huidige regering. Erdogan doet zo ongeveer alles wat in strijd is met duurzaamheid en de zo noodzakelijke energietransitie. Van deze regering is niets te verwachten, zegt partijlid dr. Ümit Sahin, van het Istanbul Policy Center. Turkije is tot minstens 2050 afhankelijk van kolen. En van kernenergie. Het land heeft met de Russische firma Rosatom een contract getekend voor de bouw van nieuwe kerncentrales. Die worden ook door de Russen geëxploiteerd. Ook voor gas zal Turkije afhankelijk blijven van Rusland. Meer diversiteit in de bronnen en dus minder afhankelijkheid van Rusland is alleen te bereiken als Turkije betere betrekkingen aangaat met Armenië en Cyprus. Daarvoor is erkenning nodig van de genocide uit 1915 op de Armeniërs (die volgend jaar bij de herdenking ongetwijfeld weer breed zal worden uitgemeten). De Turkse Groenen zijn daar vóór. En er moet een oplossing komen voor de deling van Cyprus, waar mogelijk gasvelden in de Middellandse Zee geëxploiteerd kunnen worden. Recente berichten over de uitbouw van de Turkse marine in het oosten van de Middellandse Zee voorspellen echter niet veel goeds. En verder moeten natuurlijk hernieuwbare energiebronnen uit zon en wind worden aangeboord. De Turkse regering ziet daar echter niets in met de smoes dat ze niet over voldoende technologie beschikken.

Ondertussen blijven Turkse mijnwerkers risico’s lopen in onvoldoende beveiligde kolenmijnen, de voornaamste energiebronnen in een land dat steeds meer energie verbruikt. Dit voorjaar jaar kwamen meer dan 300 mijnwerkers om bij de ramp in Soma, ten zuiden van Istanbul. In het zuiden konden zeer onlangs 18 mijnwerkers,die vast kwamen te zitten in een ondergelopen mijngang, niet worden gered. Het totaal aantal dodelijke slachtoffers in de mijnbouw staat dit jaar al op 354.

Reacties (5)

#1 frankw

Een beetje een rommelig artikel met vreemde uitspraken waardoor het brede belang van de Turkse bouwwoede onderbelicht blijft.

Allereerst Turkije is inderdaad een enorme bouwput. De snelheid waarmee enorme kantoorkolossen en grote infrastructurele werken de grond uit worden gestampt is onwaarschijnlijk. Istanbul en Ankara doen me denken aan Berlijn in de eerste tien jaar na de Wende. Ook hele nieuwe woonsteden verschijnen in no-time.

Ik zie de laatste jaren ook steeds meer leegstand, bij de kantoren en bij de nieuwe woonblokken. De huidige bouwwoede moet welhaast een luchtbel zijn van meer dan Spaanse proporties, en daar raakt het de stabiliteit van de regio. Want als de luchtbel klapt en daarmee de Turkse economie, dan zijn we een hele belangrijke matigende factor in de regio kwijt. Wel dragen de infrastructurele werken (snelwegen, metros, bruggen) ongetwijfeld bij aan een meer solide economie.

Een inhoudelijke misser is deze: Wetenschappers vrezen dat de balans tussen Zwarte Zee en Middellandse Zee verstoord wordt en dat de Zwarte Zee sneller gaat leeglopen met op den duur gevolgen voor het water in de rivieren zoals de Donau en de Dnjepr.. De aanleg van een kanaal naast de Bosporus kan de Zwarte Zee iets zouter maken, maar niet doen leeglopen. De Bosporus is namelijk al een zeestraat. Het geinige is dat de Zwarte Zee tot 10.000 jaar terug helemaal niet bestond (het was toen een meer).

  • Volgende discussie
#2 Andreas

Leuk dat er aandacht voor Turkije is. Wel hier en daar wat kort door de bocht.

Zo mag het woordje “eeuwfeest” wel tussen haakjes. Dat zou je met de viering van 70 jaar Holocaust toch ook doen?

Verder mis ik een analyse waarom, Erdogan zo populair is en blijft. Er is corruptie, er zijn repressieve maatregelen, er is milieuschade, enzovoort. Maar er is wel economische vooruitgang en stabiliteit. De middenklasse is groter dan ooit. En de regio? Daar is onvrijheid, oorlog en armoede.

De meeste Turken dragen Erdogan om die reden op handen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 Jos van Dijk

@1: De “luchtbel van meer dan Spaanse proporties” zal op den duur volgens mij geen bijdrage blijken te zijn “aan een meer solide economie”. Wat hier volgens de Turkse Groenen gemist wordt is enig gevoel voor duurzaamheid.
Of de Turkse wetenschappers het mis hebben met hun voorspellingen over de verstoring van de hydrologische balans laat ik aan de deskundigen. Ze baseren zich op een verschil in hoogte. Nu is er nog geen probleem in de verhouding zout-zoet water, een tweede doorgang zou de balans kunnen verstoren. Ben benieuwd of er bronnen zijn die dit tegenspreken.
@2: Ja, korte termijn groei voor de middenstand lijkt me ook een belangrijke oorzaak van de populariteit van Erdogan. Verder zijn nationalisme (grootmacht in de regio). Controle over de media helpt hem ook. Kort door de bocht gezegd (met dank voor de correctie).

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Andreas

Nog een puntje: Turken weten ze wat ze aan hem hebben.

Trekjes die ik eng vind aan de man, spreken veel Turken juist aan. Zo fluisterde een Turk (woonachtig in Turkije) mij toe: “Erdogan is een echte Leider.”

Zijn ogen glommen en hij keek opgewonden. Ik wist niet anders dan te stamelen “Goh, dat is fijn voor jullie.” Stiekem heel blij dat we hier niet in een land leven dat een behoefte heeft aan sterke leiders…

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 roland

Megalomane aanleg van infra zie je helaas wel vaker, zoals het fors te verbreden Panamakanaal en de aanleg van nog zo’n kanaal.
Overdadige nieuwe infra, dat blijkt niet uit dit artikel.
Met sluiting van hun kolenmijnen wordt Turkije afhankelijker van het buitenland, maar is wel een zegen voor mens en milieu.
Is dat anders bij bijv. de Poolse kolenmijnen?

  • Vorige discussie