GeenCommentaar: Moraliteit van politieke voorkeur
, door
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
WW: Play’d en Arduino
, door
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
Zoals ik vorige week ook al zei in een reactie op de post op Peterspagina: het is leuk om een keer zélf wetenschaps ‘nieuws’ te zijn in plaats van erover te schrijven. Aan mijn mede-GC-redacteuren moest ik wel beloven iets over Play’d, het winnende idee voor de Science Park Amsterdam ideeënprijs, te schrijven. Omdat ik niet alleen maar grote pluimen aan mezelf wil geven gaat dit stukje ook over het hart van Play’d: de Arduino. Dus als je het PR-praatje wil overslaan en gewoon direct zelf aan de slag wilt om heel simpel geweldige hardware te maken, kan je beter naar het tweede deel doorscrollen.
Over Play’d
Om de ontwikkeling van kinderen te stimuleren zijn allerhande (speel)producten beschikbaar. De ontwikkeling voltrekt zich echter in een zeer hoog tempo en jonge kinderen kunnen snel uitgekeken raken op producten die niet meer bij hun ontwikkelingsniveau passen. Mijn idee behelst het interactieve en adaptieve elektronische speelkleed ‘Play’d’.
Play?D is een zachte, dikke plaid, ontwikkeld voor zeer jonge kinderen terwijl het tegelijkertijd een interactieve speelomgeving is. De plaid is opgebouwd uit vakjes, waarbij elk vakje een eigen kleur en stoffen oppervlak heeft. Verwerkt onder elk van deze vlakken bevinden zich sensoren (zoals druksensoren of microfoontjes), waardoor het jonge kind op een natuurlijke en leuke manier met het onderliggende adaptieve systeem kan communiceren.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Neanderthaler, medium gebakken graag
, door
Ja, je leest het goed, de mens heeft de Neanderthaler als soort de dood in geconsumeerd. Dit wijst onderzoek uit van Fernando Rozzi van het Franse Centre National de la Recherche Scientifique. Hij trof namelijk in een nederzetting van mensen een Neanderthaler-bot aan met daarin dezelfde soort inkepingen als die op andere botten, waarvan het vlees geconsumeerd is.
Rozzi claimt dat de mens het vlees van Neanderthalers at, hij de schedel als trofee hield en van de tanden een ketting maakte. Rozzi: “Jarenlang is geprobeerd om het bewijs van kannibalisme te verbergen, maar ik denk dat we moeten accepteren dat dit heeft plaatsgevonden”.
Gelukkig wordt er nog wat aan wederhoor gedaan tegen het eind van het artikel, en daar leveren andere wetenschappers voorzichtig kritiek. Ook in het originele artikel in de Guardian is nog wat kritiek te vinden.
En terecht. Sterker nog, ze hadden met de kritiek moeten beginnen. Want waar baseert Rozzi zijn claims op? Op dat ene bot? Kan je daarmee het uitsterven van een soort verklaren? En waarom noemt hij het kannibalisme? Hoe dicht ze ook bij de mens stonden, het is technisch gezien een andere soort.
Feit is dat de beste man wel één kaakbot heeft gevonden, en daaraan vergaande conclusies verbindt. Dat is een teken van slechte wetenschap. Zijn ontdekking verdient zeker nadere bestudering, maar zonder dat kwalificaties als “uitsterven” en “kannibalisme” er aan worden verbonden.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Is een soldaat zonder angst wenselijk?
, door
De Amerikaanse National Academy of Sciences (NAS) wil meer onderzoek naar het manipuleren van hersenactiviteit zodat het functioneren van personen verbeterd kan worden (WashingtonPost). Dat is bijvoorbeeld handig voor mensen die een afwijking danwel ziekte hebben waardoor angst- en concentratiestoornissen ontstaan. Misschien zouden die mensen in de toekomst met behulp van een apparaatje dan weer normaal kunnen functioneren? Maar wie gaat deze peperdure research & development betalen? “Het leger” dachten ze bij de NAS. Als je de onderzoeksresultaten aanprijst als een potentiële verbetering voor het functioneren van soldaten, die hebben immers soms ook last van angst, dan zit er misschien sponsoring voor verder onderzoek in?
Stalin probeerde uit chimpansees onverschrokken soldaten te maken. Keizers, koningen, ayatollah’s en pausen beloofden het Hiernamaals zodat soldaten zich zonder angst hun dood tegemoet gingen en in het hedendaagse Afrika hersenspoelen krijgsheren kindsoldaten met drugs zodat ze zonder aarzelen zelfs hun eigen ouders vermoorden. Dat kan geavanceerder en minder primitief dachten ze bij de NAS en adviseerde het Pentagon om geld te stoppen in o.a. onderzoek naar angstonderdrukking. Vervolgens verkoop je het als “efficiëntie verhogend” en “overlevingskans vergrotend”.
Angst uitbannen dat is waar het om gaat wil je een soldaat efficiënter laten werken. Angst is immers een lastige raadgever op het slagveld. Door angst weigeren mensen opeens nog verder te vechten of vluchten zelfs. Angst daar win je de oorlog niet mee. Als de hersenactiviteiten die te maken hebben met angst kunnen worden gemanipuleerd, zal een soldaat minder angstig en dus effectiever zijn. Daar moeten ze in het Pentagon wel oren naar hebben? Misschien kan je ook wel andere belemmerende gevoelens op deze wijze tijdelijk uitschakelen? Dat is clever thinking van de dames en heren professoren die zelf constant moeten vechten om onderzoeksgeld, maar of dit ook zo ethisch is? Straks zit er aan de binnenkant van iedere soldatenhelm een plug die de soldaat verbindt met de commandokamer en die hem/haar als het ware aanstuurt? Waar blijft dat stukje menselijkheid op het slagveld als de soldaat oog in oog staat met een identieke leeftijdsgenoot die toevallig een ander uniform aan heeft of als hij bij het binnenstormen van een huis stuit op een moeder met jonge kinderen? Wie drukt er dan op een knop zodat de trekker wél of juist niet wordt overgehaald? En wie staat er achteraf terecht voor oorlogsmisdaden?
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
WW: Hoe staat het met de LHC?
, door
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
Samen met de hele wereld keken we afgelopen jaren gespannen richting Geneve om te zien wat de Large Hadron Collider ons zou opleveren: De wereld zou in een kolkend zwart gat vergaan of de experimenten zouden ons precies vertellen wat er gebeurde tijdens de eerste momenten na de Big Bang en ons op die manier vertellen hoe ons universum in elkaar steekt. Op 10 september 2008 werd de LHC voor het eerst in gebruik genomen en …
… het bleef verdacht stil. Wat gebeurde er precies en waarom horen we toch zo weinig vanuit het CERN. Professor Brian Cox kwam naar de TED conferentie om het één en ander uit te leggen. In onderstaand filmpje vertelt hij in drie minuten over de aanvankelijke blijdschap, wat er precies misging en hoe de toekomst van de LHC eruit ziet.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Framing in de praktijk
, door
Vorige week is het onderwerp framing al een aantal keren voorbij gekomen hier op GC. Het is in de politiek extreem belangrijk hoe je naar de werkelijkheid kijkt, welk frame of denkraam je gebruikt.
Een fascinerend praktijkvoorbeeld is te vinden op de linkse Amerikaanse website Think Progress. Zij hebben de handen weten te leggen op een memo (.pdf) van de Republikeinse onderzoeker Frank I. Luntz over de te volgen strategie op het onderwerp gezondheidszorghervorming.
Ons advies: bewaar de pdf goed en turf hoe vaak je de standaardzinnen uit Luntz’ memo uit de mond van Republikeinen hoort in de komende maanden. Want het zijn snelle leerlingen daar in de GOP, zoals ook blijkt in het onderstaande filmpje:
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
WW: De wiskundige formule voor oorlog
, door
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
De aanslag op koninginnedag heeft uiteindelijk aan zeven mensen het leven gekost, waaronder de geschifte malloot die de Suzuki bestuurde. Nadat het eerste stof van terechte verontwaardiging neerdaalt begint het grote duiden. Op de een of andere manier zitten wij zo in elkaar dat een dergelijke daad een betekenis moet hebben. Men zoekt naar een groter plaatje waarbinnen deze aanslag past.
In het geval van deze wanhoopsdaad zal dat grotere plaatje uitblijven, maar in algemenere zin is de vraag wel degelijk interessant: kunnen we iets zeggen over de waarschijnlijkheid van een dergelijke aanslag? Is geweld op een of andere manier te voorspellen?
Natuurkundige en politicoloog Sean Gourley benaderde geweld zoals het een wetenschapper betaamt. Hij keek naar de data. Hiertoe schraapte hij gedurende langere tijd gegevens over aanslagen en gevechtsacties uit nieuwsberichten, zich in eerste instantie concentrerend op het conflict in Irak. De interessantste ontdekking bleek de verhouding tussen de frequentie van incidenten en het aantal dodelijke slachtoffers dat daarbij viel. Nadat Gourley dit in een grafiekje tegen elkaar uitzette bleek een klassieke ‘power law‘ te ontstaan.
Nu lijkt dit al een verrassing, maar dat valt eigenlijk nogal mee: zodra je met frequenties van dingen werkt, stuit je eingelijk al vrij snel op die machtswet. Maar wat Gourley deed is kijken naar de variabele in de formule. De specifieke versie van de formule zie je in het bijgevoegde plaatje. Het zegt dat de kans (P) op een incident met x doden gelijk is aan een constante keer dat aantal tot de macht -alpha. Deze min alpha factor bepaalt de steilheid van de lijn. Met andere woorden, door die alpha krijg kan je een verdeling krijgen waarin relatief veel grote of veel kleine incidenten voorkomen.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.