WW: Het ultieme doe-het-zelf broodrooster

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland. Vanaf het moment dat de Mens in kleine jager-verzamelaar groepen begon te leven en stenen gereedschap begon te fabriceren is de specialisatie van fabricagetaken steeds verder doorgevoerd. Waar de vroegste aardbewoners nog allemaal hun eigen maaltje bij elkaar konden zoeken, prepareren en opeten, geldt voor de oude Egyptenaren al dat ze voor hun dagelijks voortbestaan afhankelijk zijn van een hele keten van specialisten. Boeren, bakkers, distributeurs, gereedschapsmakers, ga zo maar door. In de geindustrialiseerde, kapitalistische samenleving van vandaag de dag is dit gegeven alleen maar nog duidelijker zichtbaar. Dankzij verregaande arbeidsdeling kan geen enkel individu meer voor zichzelf zorgen. Hoe zou je een auto, een fiets, of zelfs je schoenen moeten maken? Geen idee. Hoeveel kennis en uren zitten er in een brug, een gebouw of een voetpad?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuw! De verbeterde kilo! Of toch niet?

Ergens in Sèvres, Frankrijk, in een gecontroleerde klimaatkamer van het Bureau International des Poids et Mesures onder een serie glazen stolpen ligt hij. De standaardkilogram. Het is een cilinder van een platina-iridium legering en het is het enige SI-meeteenheid die nog gebruikt wordt voor het definiëren van de kilogram. Andere SI-eenheden worden inmiddels door andere termen beschreven. De standaardmeter wordt geijkt aan de hand van de lichtsnelheid. De standaardseconde wordt geijkt aan de hand van de overgang tussen de twee energieniveaus van de grondtoestand van een 133-cesiumatoom. En “de candela is de lichtsterkte in een gegeven richting van een bron die monochromatische straling met een frequentie van 540 × 1012 Hz uitzendt en waarvan de stralingssterkte in die richting 1/683 watt per steradiaal is.” Alleen de kilogram wordt nog gedefinieerd aan de hand van een daadwerkelijk fysiek voorwerp. En dat moet anders, vinden wetenschappers.

Want de oude kilo voldoet niet meer. Het blijkt dat die standaardkilo na 121 jaar opslag 50 microgram lichter is geworden. Dat is een korreltje zand. Niets meer en niets minder. Hoe dit kan schijnt niemand precies te weten, maar het is voldoende aanleiding in elk geval om de kilogram te herdefiniëren. En dan uiteraard met behulp van universele waarden, net als de eerder genoemde meter, seconde en candela. Afgelopen maandag kwamen diverse wetenschappers samen in de Royal Society in London om te discussiëren hoe de kilogram opnieuw gedefinieerd moet worden. Uiteindelijk zal men op de Conférence Générale des Poids et Mesures, later dit jaar in Parijs, besluiten wat de nieuwe standaard wordt.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: A little frustrated

[qvdd]

I am a little frustrated to see how many of the discoveries that do look as though they have therapeutic implications are waiting for the pharmaceutical industry to follow through with them.

Dr. Francis Collins, directeur van de National Institutes of Health, is het getreuzel van de farmaceutische industrie zat. De Amerikaanse overheid gaat zelf medicijnen helpen ontwikkelen in een nieuw op te richten National Center for Advancing Translational Sciences. Voorlopig startbudget: 1 miljard dollar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

The Presurfer | Mammoth


Japanese researchers will launch a project this year to resurrect the long-extinct mammoth by using cloning technology to bring the ancient pachyderm back to life in around five years time. The researchers will try to revive the species by obtaining tissue this summer from the carcass of a mammoth preserved in a Russian research laboratory.

Under the plan, the nuclei of mammoth cells will be inserted into an elephant’s egg cell from which the nuclei have been removed, to create an embryo containing mammoth genes. The embryo will then be inserted into an elephant’s uterus in the hope that the animal will eventually give birth to a baby mammoth.

Meer verstrooiing bij The Presurfer.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

WW: Meteoorinslag

De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.

De impactkrater bij een inslag van een 2 km grote meteoriet in Amsterdam (Bron/Visualisatie: down2earth.eu)

Na de ‘gevreesde’ blauwe maandag overleefd te hebben kunnen we onze depressie op peil houden door eens flink te fantaseren over een plotseling einde van de wereld. En welke kant kunnen we daarvoor beter opkijken dan omhoog, de hemel in, vanwaar de dodelijke meteoren ieder moment op ons hoofd kunnen vallen?

De meteoorinslag is een geliefd onderwerp voor apocalyptische fictieschrijvers, Wikipedia geeft een lijst van maar liefst 54 fictiewerken waarin een ‘impact event’ (of inslagproces) voorkomt. Hierin zorgt de impact van een meteoor, maan of planetoïde vaker wel dan niet voor gedeeltelijk of totale uitroeiing van het leven zoals wij dat kennen. De schrijvers schudden deze feiten niet geheel uit hun mouw, geologisch en paleontologisch onderzoek hebben aangetoond dat er minstens vijf Massa-extincties zijn voorgekomen in de laatste 540 miljoen jaar. Hiervan is de Perm-Trias extinctie de meest bekende. Sinds die tijd moeten we onder andere de trilobieten, rugose koralen en graptolieten missen. De oorzaak van deze plotselinge massasterfte wordt over het algemeen gezocht in de hoek van de vulkaanuitbarstingen of meteoorinslagen. Vooral de vrij recente ontdekkingen van grote impactkraters en de observatie van de catastrofale impact van de komeet Shoemaker-Levy 9 met Jupiter in 1994 leidden tot de conclusie dat inslagen significante veranderingen hebben bewerkstelligd gedurende de geschiedenis van de aarde.

En wat in het verleden gebeurd is, kan zo weer gebeuren. Discover magazine riep dan ook in hun ‘20 Ways the World Could End‘ de meteoorinslag uit tot meest waarschijnlijke oorzaak voor het Einde der Tijden. Het artikel noemt ook de vrij recente Tunguska impact. In 1908 vond in Siberië een explosie plaats die zijn weerga niet kende. Volgens ooggetuigen daalde een vuurbal neer uit de hemel en knalde deze in de lucht uit elkaar. De precieze toedracht is nog altijd niet duidelijk, maar de meest gangbare verklaring is een meteoriet die acht kilometer boven het aardoppervlak uit elkaar spatte. De energie die daarbij vrijkwam deed alle alle bomen in een omtrek van 40 kilometer breken als luciferhoutjes.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende