Rapport KNAW over wetenschap en klimaatverandering
, door
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 23-11-2022
Melk toch niet zo goed voor elk?
, door
Je kon erop wachten. Na het démasqué van Diederik Stapel en Roos Vonk met hun ronkende persbericht over de vermeende (en naar achteraf bleek verzonnen) hufterigheid van de vleesetende medemens, blijken ook andere onderzoeksresultaten achteraf minder spijkerhard dan aanvankelijk aangekondigd.
Zo besteedt vandaag de Volkskrant aandacht aan een bepaald niet minne beschuldiging van prof. Walter Willett, die WUR Wageningen beticht van het verdraaien van de resultaten van een onderzoek waaraan hijzelf meewerkte. Al eerder had WUR Wageningen behoorlijk wat water bij de melk gedaan door de kop “Melk goed tegen hart- en vaatziekten” af te zwakken naar “Melk lijkt goed tegen hart- en vaatziekten” en de subkop “Joris Driepinter had toch gelijk” te schrappen. Overigens grappig en wrang dat genoemde Joris nog wel in de URL staat.
Links en rechts hoorde ik al opmerken dat het “toch wel érg jammer” was dat er nu zo sceptisch werd gekeken naar wetenschappelijke research, maar daar wil ik het vanaf deze plek toch even hartgrondig mee oneens zijn. Zoals ik al eerder schreef, is het daarentegen hoog tijd dat er eens wat kritischer wordt gekeken naar onderzoeksresultaten en vooral naar de persberichten waarmee die werekdkundig worden gemaakt. Dat geldt vooral in disciplines die vooralsnog boterzacht zijn, zoals de voedingswetenschap en de psychologie. Beide kennen zoveel variabelen dat uiterste voorzichtigheid is geboden bij het toeschrijven van waarnemingen aan specifieke factoren. Die voorzichtigheid is met name in persberichten vaak veel te ver weg.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
KSTn | Buitenlandse studenten en het betablok
, door
ANALYSE – Na eerder geschreven te hebben over het teruglopende aandeel in afstudeerders uit het betablok, leidt een recent kamerstuk naar gegevens over het toenemende aandeel buitenlandse studenten. Het wordt er niet mooier op.
Afgelopen weekend schreef ik een column over de mogelijke gevolgen van de afname van het aandeel mensen dat nog in de technische en/of betahoek zit. In de discussie kwam de vraag op in hoeverre het toenemende aantal studenten van buiten Nederland dit beeld nog zou veranderen. Mede een linkje naar een NOS artikel maakte dit aannemelijk. Het bleek echter lastig te zijn om de juiste gegevens boven tafel te halen. Tot er vandaag tussen de kamerstukken een document, opgesteld door Nuffic, zat die hielp bij de speurtocht.
Eerst even over dit document zelf.
Meest interessante grafiek vond ik onderstaande:
In het WO en HBO is het aandeel buitenlandse studenten dus in 5 jaar tijd van 6,2 naar 8% gestegen. Als je alleen naar het WO zou kijken, is de stijging nog sterker. Daar gaat het van 6,8 naar 10,1%.
Uiteraard moet je hierbij ook kijken naar het aantal Nederlanders dat in het buitenland studeert. Maar dat is in die periode stabiel gebleven met ongeveer 25.000 studenten, waarvan ongeveer 60% in HBO en WO.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 06-09-2022
Wie begrijpt er nog hoe dingen echt werken?
, door
OPINIE – De recente IT problemen van de overheid in het algemeen en de hele Diginotar kwestie in het bijzonder maken duidelijk dat er te weinig aandacht is voor de mensen die weten hoe bepaalde dingen echt werken.
Internet lijkt heel eenvoudig, iedereen kan immers een website bouwen tegenwoordig. Maar om het internet goed en veilig te laten draaien, is heel veel kennis, wetenschap en ervaring nodig. En er zijn maar weinig mensen die in staat zijn daar invulling aan te geven. Net als op andere gebieden overigens. Wie weet er nog (zonder computer te gebruiken) hoe je de draagkracht van de staalconstructie van een brug kunt berekenen? Of hoe je een energiecentrale bouwt.
Bij die laatste twee voorbeelden kunnen mensen zich nog wel voorstellen dat het complex is. Maar met name bij IT gerelateerde zaken ontbreekt dat respect. En dat leidt er bij veel bedrijven en (overheids)organisaties toe dat er onvoldoende aandacht is aan het werven van de juiste mensen. Laat staan dat die mensen ook nog het salaris krijgen dat eigenlijk hoort bij de belangrijke rol die ze spelen.
Sprekend is hierin dat de zogenaamde toezichtshouder bij bijvoorbeeld Diginotar grotendeels bevolkt wordt door mensen die eigenlijk niet goed begrijpen waar ze toezicht op houden, maar die er wel veel meer geld mee verdienen dan de mensen die het eigenlijk zouden moeten maken.
Het past helemaal in de trend van de laatste 50 jaar in Nederland. Managers, toezichthouders, consultants, juridisch adviseurs, etc… die nog geen bout van een moer kunnen onderscheiden, maken de dienst uit en krijgen de vetste salarissen. De mensen die zorgen dat dingen blijven draaien, doen wat ze moeten doen, maar profiteren daar zelden echt van.
Hoeveel bedrijven of organisaties zijn er waar de beste techneuten significant meer verdienen dan het middle-management?
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Don Quichot haakt af
, door
De burger die zich onheus behandeld voelt door de overheid, zal een van zijn rechtsbeschermers moeten missen, als hij procedeert tot aan de Centrale Raad van Beroep. Eén van de raadsheren bij de hoogste bestuursrechter, stapt op uit protest tegen de slechter wordende rechtspositie van burgers. Een bericht in De Pers dat amper aandacht heeft gekregen.
De ex-hoogleraar Staats- en Bestuursrecht, Twan Tak, vindt dat hij niet langer deel uit kan maken van een rechtsstelsel dat lak aan de burger heeft. Algemeen belang, efficiency en kostendekkendheid zijn belangrijker geworden dan de individuele rechten van de burger. De overheid doet alle moeite de rechtsgang van de burger te dwarsbomen. Algemene normen en administratieve rompslomp werken nadelig voor de rechtzoekende burger.
Twan Tak is er blijkbaar achter gekomen dat een stelsel niet van binnenuit is te veranderen. Al jaren vecht hij tegen de verloedering van de rechtsbescherming aan de burger. Zijn kritiek is dat de overheid middels wijzigingen in wetten en procedures haar eigen positie versterkt ten koste van de rechtsbescherming van de burgers. De overheid bepaalt, de burger baalt.
In 2002 publiceerde hij zijn boek “Het Nederlandse bestuursprocesrecht in theorie en praktijk”. Daarin leverde hij onder andere kritiek op de Raad van State en de in 1994 ingevoerde Algemene wet bestuursrecht. In een interview met dagblad Trouw zei Tak: “De Raad is primair adviseur van de overheid. Bij de benoeming van zijn leden blijkt zelfs een juridische opleiding niet nodig, de politieke kleur is minstens zo belangrijk. Alle zaken die hen worden voorgelegd, bekijken ze puur met een bestuurlijk oog. Het zijn stuk voor stuk regenten, ongeschikt als rechter”.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Voor übernerds: 3D fractals met code
, door
Foto:
copyright ok. Gecheckt 04-10-2022
Leven buiten het lab
, door
Lucas Maillette de Buy Wenniger vraagt zich af of er buiten het lab ook nog leven is, of anders gezegd: is goed onderzoek alleen mogelijk bij totale toewijding?
Op zondagmiddag nog even een proefje voorbereiden, en uiteindelijk om half één ‘s nachts de lichten van het lab uitdoen om de volgende morgen om half acht weer van huis te gaan om op tijd bij de group meeting te zitten: iedereen die in een lab heeft gewerkt zal dit scenario herkennen.
Onderzoek laat zich niet makkelijk gieten in ambtelijke werktijden, maar sommigen beweren dat echt goede wetenschappers gewoon hun hele leven achter de pipetten zouden moeten slijten. Is 24/7 de enige optie, of beperkt dat de creativiteit, dat vraagt Nature zich deze week af. Misschien ligt de waarheid ook deze keer ergens in het midden.
Om de vraagstelling verder te onderzoeken maakt het tijdschrift ruimte voor twee extremen: het lab van een totale work-junkie, de stamcel onderzoeker en neurochirurg die het hersentumorcentrum van Johns Hopkins University in Baltimore, Maryland leidt (Quiñones-Hinojosa), en het verhaal van het labhoofd van het Fred Hutchinson Cancer Research Center in Seattle, Washington (Julie Overbaugh). Beiden zijn lezenswaardig, en volledig tegengesteld.
Quiñones-Hinojosa verheerlijkt de cultuur van bikkelen en doorknallen, maar is daarin bijna een karikatuur van een overijverige, intolerante workaholic. We kennen ze allemaal, en je moet ervan houden, van deze types:
Foto:
Free stock photo from FreeImages copyright ok. Gecheckt 27-09-2022
Academische fraude geen verrassing
, door
Ik schreef, naar aanleiding van de Guttenberg-affaire, op 14 mei j.l. een stukje in het Handelsblad (hier). Ik wees erop dat het bizar was dat de frauderende doctor steeds in het nieuws terugkeerde, terwijl er meer mensen moesten zijn geweest die ervan geweten hadden. Ik wees er ook op dat dit dodelijk was voor het toch al sterk verminderende maatschappelijke vertrouwen in de universiteiten. Ik eindigde met:
Veel Nederlanders geloven de wetenschap niet langer. Wordt het, om het vertrouwen te herstellen, niet tijd voor een onafhankelijk onderzoek naar onze universiteiten? Of wachten we tot we ook in Nederland een affaire-Guttenberg meemaken?
Ik kreeg daarop verschillende reacties van mensen die zeiden dat ik het veel te somber inzag. Dit was slechts een incident, meenden ze. Ik meende van niet, en dat leidde tot een weddenschap. Inzet: één krat bier. Binnen drie jaar zou er, volgens mij, in Nederland een gepromoveerde wegens fraude in opspraak zijn. Mijn opponenten dachten dat zeker niet zou gebeuren.
Honderdzestien dagen na het publiceren van mijn stukje heb ik mijn krat bier al binnen. Gisteren, zo las ik, is de Tilburgse hoogleraar cognitieve sociale psychologie Diederik Stapel op non-actief gezet omdat hij in zijn publicaties gebruik zou hebben gemaakt van gefingeerde gegevens.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.