Lageropgeleiden zijn hebben vaker overgewicht dan hogeropgeleiden. Een proef met resusapen verklaart mogelijk waarom. Waarom eten sommige mensen meer snacks en ongezond voedsel dan andere, wat tot overgewicht leidt? Onderzoek wijst uit dat een deel van het antwoord aanleg is: sommige mensen hebben meer moeite om zich te verweren tegen de stortvloed aan voedselverleidingen van onze westerse leefomgeving, dan andere. Tegelijk zien we dat die gevoeligheid onder aan de maatschappelijke ladder wordt uitvergroot: mensen met het laagste opleidings- en inkomensniveau zijn gemiddeld twee keer zo vaak obees vergeleken bij rijke hoogopgeleiden, blijkt uit CBS-cijfers. Hoe dat komt, is nog maar deels duidelijk. Het is moeilijk om mensen en alles wat dagelijks hun gedrag beïnvloedt, in het wild te bestuderen. Een nieuw onderzoek met apen – jazeker – geeft een manier om het verband tussen sociaaleconomische status en obesitas beter in kaart te brengen.
DOCUMENTAIRE - Water blijkt ook kristal te zijn onder bepaalde omstandigheden. Die kennis geeft veel interessante inzichten en potentiële gebruiksmogelijkheden.
Dit is een stevige lezing vol met wetenschappelijke onderbouwingen, maar toch nog redelijk te volgen voor leken en zeer de moeite waard om even helemaal uit te zitten.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
VERSLAG - Hoeveel je slaapt, maar ook de hoeveelheid koffie en alcohol die je drinkt, zijn enkele factoren die je alertheid kunnen beïnvloeden. Wist je dat je door het drinken van alcohol niet per se slechter of minder slaapt? En dat koffie ervoor zorgt dat je juist slechter presteert?
Om enkele mysteries rondom onze slaap te ontrafelen, hielden 800 mensen een week lang een slaapdagboek bij. Ze moesten vermelden hoeveel alcohol en koffie ze hadden gedronken en hoe lang ze sliepen en in bed lagen. Om hun concentratie en alertheid te meten, deden ze elke dag een testje waarbij ze zo snel mogelijk op het juiste moment op een knopje moesten drukken. Ook vulden 3500 deelnemers online een vragenlijst in over hun gezondheid, slaapgewoonten en mogelijke slaapproblemen.
Deze mensen deden mee aan het Groot Nationaal Onderzoek naar slaap en de resultaten hiervan zijn recent bekend gemaakt in het wetenschapsprogramma Labyrint. Het onderzoek is uitgevoerd door NTR, VPRO en de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) in samenwerking met slaaponderzoeker Eus van Someren (VU, Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen) en het Nederlands Slaapregister. Er kwamen een aantal verrassende resultaten uit.
Door alcohol slaap je beter
Uit de resultaten kwam naar voren dat als gematigde drinkers in de avond alcohol hadden gedronken, minder vaak het gevoel hadden dat ze wakker werden tijdens hun slaap en dat ze beter sliepen. De metingen van de reactietijd lieten zien dat deelnemers die korter sliepen dan normaal meteen slechter gingen presteren. Van Sommeren had verwacht dat dit alleen voorkwam bij mensen die een dag of langer wakker gehouden werden. De verslechte prestatie was ook te vinden bij mensen die 24 uur van te voren koffie hadden gedronken. De cafeïne in de koffie zorgde ervoor dat ze vaker op de knop drukten, maar niet op de gevraagde momenten.
ANALYSE - Rutte II brengt niet alleen slecht nieuws. Eén van de velden waarin wel extra geïnvesteerd wordt, is wetenschappelijk onderzoek. Het blijft echter de vraag of het nieuwe beleid echt gaat afwijken van de economisch gerichte koers van de afgelopen jaren.
Er wordt geïnvesteerd in toegepast én fundamenteel onderzoek. Vooral dat laatste wordt toegejuicht, omdat het in het afgelopen decennium steeds meer in de verdrukking leek te komen. Uit het regeerakkoord:
Maar waarin wordt precies geïnvesteerd: in economie of in kennis?
Het is veelzeggend dat het wetenschapsbeleid is opgenomen in het onderdeel Duurzaam groeien en vernieuwen, bij de economische groeiplannen dus. Uit het akkoord: ‘De innovatiekracht van het bedrijfsleven, de kennisinstellingen en de overheid zal optimaal worden gericht op de transitie naar een duurzame economie en groene groei, mede met het oog op versterking van het concurrentievermogen van de Nederlandse economie.’ Kennisinstellingen worden bijna nergens los van het bedrijfsleven genoemd in het akkoord.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
ACHTERGROND - Mensen en varkens hebben een lange geschiedenis samen. Varkens zijn lang geleden door de mens gedomesticeerd en zijn belangrijke veedieren geworden. Nu blijkt dat de genen van varkens nieuw inzicht kunnen verschaffen in menselijk genoom.
Na twintig jaar is door het internationale Swine Genome Sequencing Consortium het genoom (de complete set genen van een organisme) van een gedomesticeerd varken in kaart gebracht. Het gaat om het gefokte varkensras Duroc (Sus scrofa). Aan het genoom hebben meer dan honderd wetenschappers uit twaalf verschillende landen aan mee gewerkt. Het bijna drie miljard bouwstenen tellende genoom is gepubliceerd in verschillende wetenschappelijke tijdschriften, waaronder Nature.
Professor Martien Groenen, een van de drie onderzoeksleiders van het project en professor van de leerstoelgroep Fokkerij en Genetica aan de Universiteit Wageningen, ziet veel mogelijkheden voor de fokkerij, maar ook voor biomedisch en fundamenteel biologisch onderzoek. Hierbij kun je denken aan het bestuderen van genen die bij mensen mogelijk een rol spelen bij ziektes of het onderzoeken van de onderlinge relatie tussen de genen in een individu.
Goed ruiken, slecht proeven
Varkens wroeten graag met hun neus door de modder. Ze gaan namelijk op hun reukorgaan af als ze op zoek zijn naar voedsel. In het genoom is goed te zien waarom: het varkensras heeft meer dan duizend genen voor reuk, meer dan mensen en honden.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
De Harwell Dekatron, bijnaam The Witch, is de oudste computer die momenteel weer werkt. Eerste keer dat hij actief was, was in 1951. Nu na restauratie doet hij het weer.
Urgenda wil via de rechter de overheid dwingen tot krachtig klimaatbeleid. De duurzaamheidsorganisatie introduceert op de actiesite wijwillenactie.nl het ‘crowdpleiten’, waarmee mensen de komende maanden met eigen kennis en ideeën actief kunnen bijdragen aan een dagvaarding gericht aan de Staat. Wijwillenactie.nl van Urgenda staat vanaf vandaag open voor plannen, oproepen en andere bijdragen.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.