Een dag in het leven van een motor-neuron
, door
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.
Foto:
copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Politiek Kwartier | De loze discussie van klimaatsceptici
, door
COLUMN - Waarin Klokwerk stelt dat de hele discussie over de opwarming van de aarde in wezen niets uitmaakt voor ons energiebeleid.
Stel dat het waar is, dat die de hele opwarming van de aarde niet doorgaat?
Bij de publicatie van het jongste rapport van het IPCC komt weer een hoop discussie kijken. Natuurlijk ook op Sargasso. Dit blog staat niet voor niets bekend als een club milieugekkies met een voorliefde voor cijfers.
Warmt de aarde op door menselijk toedoen, of niet? Laten we eerlijk zijn: uiteindelijk weet niemand het zeker. Iedereen die doet alsof hij het wel weet, heeft een fundamenteel onwetenschappelijke houding. Het fundament van de wetenschap is immers twijfel.
Hoewel het altijd beter is je overtuigingen te baseren op systematisch onderzoek dan op wishful thinking, blijft scepsis in de wetenschap gezond. Ook in de wetenschap is het idee van wat waar is immers veranderlijk. Tot zeshonderd jaar geleden dacht men zeker te weten dat het hele universum om de aarde draaide. Honderdvijftig jaar geleden geloofde de mensheid nog dat de wereld bestond uit kleine bolletjes die zich keurig gedroegen volgens de wetten van Newton, met vaste waarden voor ruimte en tijd. Tegenwoordig zijn die ideeën achterhaald.
Het probleem van het IPCC
, door
OPINIE - Het klimaatpanel IPCC bestaat uit wetenschappers met een politieke boodschap. Dat mag natuurlijk, maar verwarrend is het wel.
Het IPCC, waarin alle klimaatonderzoekers ter wereld samenzweren om de mensheid aan windenergie te krijgen, bracht vandaag zijn jongste rapport uit. De komende weken zal er ongetwijfeld veel touwtrekken volgen om de juistheid van bepaalde grafiekjes, waarbij de complottheoretici iedere vermeende of echte fout zullen aanvoeren als bewijs dat de opwarming van de aarde een hoax is. Een van de achterliggende problemen is verwarring over de rol van het IPCC.
Het IPCC is geen wetenschappelijk, maar een politiek orgaan. Het is ingesteld door de Verenigde Naties om, op basis van door anderen uitgevoerd wetenschappelijk onderzoek, vast te stellen hoe erg het is met de opwarming van de aarde en wat het aandeel van de mens daarin is. Het is dus de opdracht van het IPCC om met een heldere, breed gedragen consensus te komen, die voor regeringen de input is om tot actie over te gaan. Tot zover niets aan de hand.
Om het wetenschappelijk onderzoek om te zetten in een consensus voor politiek gebruik, zijn wetenschappers ingeschakeld. Dat is begrijpelijk, zelfs noodzakelijk, maar het brengt die wetenschappers in de verleiding om een voorschot te nemen op wat overheden met hun conclusies moeten doen. De voorzitter van het IPCC, Rajendra Pachauri, meent bijvoorbeeld dat het vijf voor twaalf is voor het klimaat. Er moet dringend ingegrepen worden.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Wat is er nou precies 95% in dat IPCC klimaatrapport
, door
Oftewel, waarom media moeite blijven houden met getallen en wetenschap
Foto:
Bas Kers (NL) (cc)
Sexy schapen: de nieuwe klassieker voor heterozygoot voordeel
, door
ACHTERGROND - Aan haar accent moet je even wennen, maar dan heb je ook wat. De Schotse Dr. Susan Johnston was razend populair vorige week op een groot Europees congres voor evolutiebiologen, waar ze haar werk presenteerde over de hoorngrootte van Soay-schapen op het eiland St. Kilda. Toen ze jaren geleden begon met haar onderzoek, vond ze het maar vreemd dat er zoveel verschil was in de hoorns van de rammen. Immers, vooral de ‘sexy’ mannetjes met grote hoorns zijn tijdens de paartijd populair.
‘Ik had het Darwiniaanse idee van survival of the fittest in mijn hoofd,’ zegt Johnston, ‘dus ik begreep niet waarom mannetjes zonder hoorns nog steeds rondliepen in die populatie.’ Daar heeft ze inmiddels een antwoord op gevonden, en het is er een die zo de tekstboeken in kan. Het werk werd onlangs gepubliceerd in Nature.
Genetica
Met de evolutionaire paradox van de niet-veranderende hoornlengtes voor zich, stortten Johnston en haar collega’s zich allereerst op de genetica. Zo vonden ze dat de hoorngrootte grotendeels bepaald wordt door één enkel gen, waar ze twee types van vonden — twee ‘allelen’: Ho+, voor grote hoorns, en HoP, voor kleine stompjes. Ieder schaap heeft twee kopieën van het gen, dus in drie mogelijke combinaties. Johnston: ‘Je kunt het zo zien:Ho+/Ho+ hebben grote hoorns, Ho+/HoP zijn gemiddeld, en HoP/HoP schapen hebben hele kleine hoorns, of stompjes.’
Droom
, door
OPINIE - Ik rommelde vanmorgen tegen een interessante vraag aan. In de huidige wetenschappelijke praktijk wordt kwaliteit vooral gemeten door wetenschappelijke publicaties te tellen. De gevolgen zijn bekend: publicatiedwang, een stortvloed aan artikelen over kleine onderwerpen en een neiging tot specialisme. De meeste artikelen worden vervolgens nauwelijks geciteerd.
Ik herinner me hoe, toen de publicatienorm werd geïntroduceerd, deze in eerste instantie was: publiceren in een internationaal tijdschrift. Al snel verschenen dus tijdschriften met titels als Münstersche Beiträge zur Antiken Handelsgeschichte, zodat er voor iedereen gelegenheid was om van elk belang gespeende bijdragen te publiceren. Ik koester “Der Waren- und Dienstleistungsaustausch zwischen dem Römischen Reich und dem Freien Germanien in der Zeit des Prinzipats – Eine Bestandsaufnahme”: ofwel een artikel waarvan de eigenlijke analyse nog moest beginnen. Destijds ging het gerucht dat de universiteiten waren gedwongen soortgelijke tijdschriften uit te geven, om die tegen andere pulpblaadjes te kunnen ruilen. Om dit soort excessen te vermijden ontstond een rating-systeem, werd vastgesteld welke tijdschriften er echt toe deden. Zo veranderde de eis in: publiceren in de tijdschriften met de grootste impact.
Kwaliteit werd zo een kwantiteit, en dat is niet per se wat we willen hebben. Maar is een puur kwalitatieve beoordeling eigenlijk wel mogelijk? De KNAW denkt van niet, getuige het adviesKwaliteitsindicatoren voor onderzoek in de geesteswetenschappen (2011). Men blijft hangen in het tellen van zaken, en wel van
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Exportvergunning nodig voor wetenschappelijke publicaties over dodelijke virussen
, door
NIEUWS - Rechtbank beslist dat er voor wetenschappelijke publicaties over dodelijke virussen in internationale media een exportvergunning nodig is op grond van een Europese verordening tegen bioterreur. Wetenschapper stelt dat hiermee wetenschappelijke vrijheid in het geding is.
Het ministerie van Economische Zaken verbood publicatie in het blad Science van Nederlands onderzoek omdat de informatie door terroristen kan worden misbruikt. Na lang internationaal getouwtrek kreeg de wetenschapper alsnog ontheffing. Het Erasmus MC wilde daarna een principiële uitspraak over de vraag of dat verbod juridisch juist was: fundamenteel wetenschappelijk onderzoek is immers uitgesloten van de verordening
Foto:
Michael Raichelson (cc)
De technocratie ingerommeld
, door
ACHTERGROND - Het gemak waarmee academici hun belang laten prevaleren boven andere maatschappelijke belangen is verontrustend. Vier recente voorbeelden illusteren deze tendens.
Voorbeeld één
In de Volkskrant van vandaag schrijft Ellen de Visser dat in het Leidse Universitair Medisch Centrum een reuma-onderzoekster vrij systematisch de resultaten van haar onderzoek heeft vervalst. Het is gelukkig uitgekomen op de normale manier: collega’s konden de resultaten niet reproduceren. Twee al gepubliceerde artikelen zijn inmiddels teruggetrokken, de vrouw is ontslagen en het onderzoek – dat had moeten leiden naar een geneesmiddel – is beëindigd. Het excuus van de onderzoekster is inmiddels al even normaal: de combinatie van hoge werkdruk en de noodzaak resultaten te kunnen tonen, leidde tot fraude. Blijkbaar vinden althans sommige onderzoekers het normaal dat bij de keuze tussen patiëntenbelang en eigenbelang het laatste prevaleert.
Voorbeeld twee
Ik vernam de afgelopen maand van twee identieke wetenschappelijke benoemingsprocedures. Beide keren ging het om een mij bekende onderzoeker – briljant, blank, Europees en man – die werd uitgenodigd te solliciteren bij een internationaal project. Beide waren de droomkandidaat. Beide keren bleek er een complicatie: op beide projecten werkten al veel briljante blanke Europese mannen en uiteindelijk werd in beide gevallen iemand benoemd met mindere wetenschappelijke kwalificaties. Dit betekent, met andere woorden, dat de wetenschap zélf inbreuk maakt op de voorwaarden waaraan moet zijn voldaan om de best-denkbare wetenschap te leveren. In één geval leidde het tot een boze reactie van een bedrijf dat bij het project was betrokken; die kwestie speelt nog.
Studie: gat in ozonlaag mede oorzaak opwarming, herstel gat remt halve eeuw verdere opwarming
, door
Aparte studie, juist omdat het zuidelijk halfrond minder opwarmde. En verder, als correct, geeft het aan dat de mens zowel boosdoener is, alsmede in staat is dingen ten goede te keren.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.