Poolse president wil het volk raadplegen

Andrzej Duda, de president van Polen, wil het EU-lidmaatschap onderwerp maken van een referendum over de nieuwe grondwet. De Poolse senaat moet er nog over oordelen, maar als het aan president Duda ligt komt er in november in Polen een referendum waarin de bevolking zich kan uitspreken over het lidmaatschap van de EU en de NATO. Moet het lidmaatschap van deze internationale organisaties grondwettelijk worden vastgelegd, wil Duda van de Polen weten. Hij had voor het referendum een lijstje van 15 vragen opgesteld, maar dat zal worden gereduceerd tot 10. Daaronder vragen als: moet de Poolse grondwet de soevereiniteit van het land binnen de Europese Unie garanderen,  moet de Poolse grondwet voorrang krijgen boven internationale wetgeving? En verder nog: moet het meer dan duizend jaar oude christelijke erfgoed in de grondwet genoemd worden als een belangrijke bron van traditie, cultuur en nationale identiteit? Moet de grondwet het gezin beschermen? Ondanks deze op de ideologie van de regerende partij PiS (Recht en Rechtvaardigheid) toegesneden vragen is het nog niet zeker of Duda steun krijgt voor zijn referendum. Zelfs binnen de PiS zijn er vragen. De prioriteit van de Poolse wet boven die van de EU is feitelijk een achterhaalde gedachte aangezien alle lidstaten al met het omgekeerde hebben ingestemd. Oud-premier Leszek Miller neemt het initiatief van de president niet serieus. De toekomst van Polen in de internationale gemeenschap is niet alleen van Polen, maar ook van andere landen afhankelijk. 'We kunnen de bevolking net zo goed vragen of men het er mee eens is dat we aan elk wereldkampioenschap voetbal gaan deelnemen.' Maar PiS groeit in de wedstrijd 'wij Polen tegen de rest'. Dat gegeven zal de komende maanden de belangrijkste rol spelen bij de verdere besluitvorming. Daar zal ook EU-commissaris Timmermans rekening mee moeten houden als hij binnenkort naar Warschau reist voor nieuwe onderhandelingen over het conflict tussen Polen en de EU over het functioneren van de rechtsstaat. Aanleiding is nu het dreigende gedwongen ontslag van 27 rechters van het Hoogerechtshof.

Door: Foto: Piotr Drabik (cc)
Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Botsing tussen twee werelden

, door

Ik had me verheugd op het debat zondagmiddag tussen Hans Goslinga en Arend Jan Boekestijn. De aanleiding was Goslinga’s essay De angst voor het vreemde bedreigt onze vrijheid, waarin hij de angst voor het vreemde en vreemdelingen in de VS vergelijkt met die in Europa. Ik voorzag een botsing tussen twee werelden. Boekestijn manoeuvreerde handig in het debat. Al snel ging het dan ook niet meer over onze angsten, maar over de angstaanjagendheid van de islam en moslims. Wat daarbij opviel is dat we sterk geneigd zijn te denken in tegenpolen en daarmee een gezamenlijke nieuwe weg al bij voorbaat uitsluiten.

Misschien was het ook niet zo handig dat Goslinga zijn inleiding begon met zijn recente reis naar het Turkse Istanboel. Zeg tegen Arend Jan Boekestijn ‘Turkije’ en je krijgt een verhaal over Erdogan, de invloed van de islam, de positie van christenen, de dreiging naar Cyprus en Israël, het aanhalen van banden met Iran.

De meningen van de heren liepen nogal uiteen. Goslinga’s idee was om naar Europa te kijken vanuit twee perspectieven. Het eerste perspectief was het westen, de VS, en daar ging het essay ook over. Het tweede perspectief was het oosten, Turkije. Vorige week schreef hij voor Trouw een artikel over zijn bezoek aan Istanboel. Zijn volgende reis zal gaan naar het Turkse achterland.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Het einde van de blanke suprematie

, door

Omslag essay Hans Goslinga 'De angst voor het vreemde bedreigt onze vrijheid' In de VS waart net als in Nederland de vreemdelingenangst rond. Zondag verschijnt het essay De angst voor het vreemde bedreigt onze vrijheid van Trouw-columnist Hans Goslinga.
Het essay gaat over overeenkomsten en verschillen tussen de twee landen, en over de manier waarop de politiek inspeelt op gevoelens van angst. De overeenkomsten zijn frappant, ook als je terugkijkt in de geschiedenis. Het lijkt erop dat een aantal angsten universeel is. Maar er zijn ook in het oog springende verschillen. En dat maakt dat Amerika er, ondanks de meer paranoïde politiek, beter voor lijkt te staan dan wij.

Een opvallende parallel
In 1841 eiste Samuel Morse, de uitvinder van de telegraaf en de morsecode, een totale immigratiestop op katholieken. Het rooms-katholicisme was niet alleen een religie, maar ook een politieke ideologie die erop uit was op slinkse wijze mensen te onderwerpen aan Rome en Amerika in zijn greep te krijgen. In de krant van zijn broer schreef hij dat het papisme ,,onder de heilige mantel van religie een doortrapt en despotisch politiek systeem is van het donkerste soort’’. Hij waarschuwde zijn protestantse landgenoten in vlammende bewoordingen: ,,Sta op! Sta op! Ik smeek u! Word wakker! Neemt de stellingen in! Sluit de poorten! Uw vijanden, verkleed als vrienden, komen met duizenden tegelijk uw ruïne binnenstromen door de open poorten van de naturalisatie’’.