Kan de aarde de middenklasse aan? (Poll)

In de komende twaalf jaar komen er 1 miljard mensen op aarde bij. Maar wat wellicht nog schokkender is is de verwachting dat wereldwijd de middenklasse met 1,8 miljard mensen zal groeien. In 2020 zal een meerderheid van de wereldbevolking (52%) tot de middenklasse behoren. Goed nieuws voor Albert Heijn, Woonmall Alexandrium en de Intratuin. Maar er zijn ook signalen dat deze nieuwe middenklasse niet vanzelfsprekend dezelfde levensstandaard zal bereiken als de huidige middenklasse. Dit roept direct vragen op over de definitie van het begrip middenklasse? In een artikel in Foreign Policy zet Moisés Naím (oud-minister van Handel in Venezuela, tegenwoordig publicist) uiteen hoe die 1,8 miljard nieuwe 'middenklassers', waarvan het grootste deel (600 miljoen) in China zal wonen, aanspraak zal maken op de grondstoffen. Want de middenklasse wil naast biefstuk op brood óók koelkasten, auto's en vakantiereizen. Een deel van de cijfers over stijgende voedselprijzen zijn deze week al eerder genoemd in het postje Voedselcrisis in wording. Maar enkele illustratieve waarnemingen in het FP artikel kunnen hieraan worden toegevoegd: als het feit dat de Food Price Index van de Economist nu op haar hoogste punt is sinds de meting in 1845 begon. De constatering dat in 2006 China evenveel vermogen aan electriciteitscentrales bijbouwde als in heel Frankrijk aanwezig is en dat de laatste jaren 1/3 van de stijging in mondiale olieconsumptie voor rekening van China kwam. De prijzen stijgen en natuurlijke hulpbronnen raken uitgeput. Is er op aarde wel plek voor zo'n grote middenklasse?

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Voedselcrisis in wording

De voedselprijzen rijzen de pan uit. President Jean-Claude Trichet van de Europese Centrale Bank (ECB) noemde deze week al het risico van o.a. de sterk stijgende voedselprijzen in het kader van de financiële stabiliteit in de wereld. Hogere prijzen voor ons voedsel horen bij een nieuwe wereldorde waarbij de burgers van opkomende economieën als China, India en Brazilië meer gaan eten. Tegenvallende graanoogst in Australië zet de graanprijs verder onder druk. Maar ook de verdringing van voedselgewassen voor de productie van biobrandstoffen voort de druk op. De productie van rijst stijgt wel maar kan de toenemende vraag niet meer bijhouden. Met als gevolg dat landen hun granen en rijst angstvallig voor zichzelf houden en de prijzen stijgen. In van import afhankelijke landen de eerste voedselrellen al zijn ontstaan.

Een artikel in de Christian Science Monitor (grappen in de comments) schetst aan de hand van FAO-cijfers de zorgelijke voedselsituatie in de wereld. In december zien 37 landen een voedselcrisis onder ogen en hebben 20 landen maatregelen genomen om de voedselprijzen te controleren. De rijstvoorraad is sinds midden jaren ’70 nog nooit zo laag geweest en de graanvoorraad bereikt haar laagste punt sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog. In Azië is de rijstprijs in één maand met 30% gestegen. Vietnam, Pakistan en India hebben een exportverbod op graag ingesteld en Cambodja een exportverbod op rijst. De Filippijnen, Pakistan Bangladesh en Nepal hebben in de nabije toekomst waarschijnlijk leningen nodig om hun voedselimport te financieren. In Egypte, Kameroen en Burkina Faso zijn voedselrellen uitgebroken, in Peru is het leger overgestapt op het bakken van brood uit aardappelmeel.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Graanprijs rijst de pan uit

In het najaar signaleerden we hier al de komende voedselschaarste. Nu begint het pas echt spannend te worden. Na de aankondiging dat Kazachstan extra belasting op export van graan gaat heffen, steeg de notering in één dag met bijna 25 procent naar een nieuw record.
De wereldwijde welvaart, de toegenomen vleesproductie, het gebruik van voedsel voor biobrandstof en tegenvallende oogsten zorgen voor een veel hogere vraag dan aanbod. Hiermee wordt het echter voor bepaalde bevolkingsgroepen steeds lastiger om aan betaalbaar voedsel te komen. Dit leidt lokaal nu al tot rellen. De vraag is echter wat landen gaan doen als dit probleem echt nijpend wordt. Komt er dan toch voor de oorlog om olie en de oorlog om schoon drinkwater eerst een oorlog om voedsel?
[poll=125]

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Fidel weg, Cuba biobrandstof leverancier?

Het zijn spannende tijden in Cuba nu Fidel Castro nog niet dood is maar wel afgetreden. Er wordt flink gespeculeerd over de koers die Cuba nu gaat varen: volgt er democratisering of zal men volgens het ‘China-model’ slechts economische hervormingen toestaan? Zijn broer Raul heeft al eerder aangegeven een voorstander van het China-model te zijn.

Een specifiek aspect van de Cubaanse economie dat zou kunnen gaan veranderen is de rol van de suikerriet-industrie. Cuba is een belangrijke producent van suikerriet, suikerriet dat vooralsnog wordt verwerkt in voedingswaren. Fidel Castro was altijd een fel tegenstander van biobrandstoffen omdat het de voedselprijzen opdrijft en daarmee de honger onder de armen veroorzaakt. Maar nu hij het veld heeft geruimd zou de verleiding van het bemachtigen van internationale deviezen dmv biobrandstofproductie wel eens te groot kunnen worden. De Cubaanse suikerrietindustrie zou jaarlijks 11 miljard liter ethanol ter waarde van zo’n 7 miljard dollar kunnen produceren. Mocht Cuba grootschalig omschakelen naar de productie van ethanol dan zal deze biobrandstof nog niet direct richting de Verenigde Staten vloeien want die handhaven nog steeds een handelsboycot tegen Cuba. (bron: Wired)

Maar wat als Europa gedwongen door haar eigen EU-richtlijnen voor het bijmengen van biobrandstoffen op zoek gaat naar een grote producent?

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vorige Volgende